Εισήγηση του Εμμανουήλ Γιαννόπουλου, καθηγητή Τμήματος Μουσικών Σπουδών Α.Π.Θ. στο ΣΤ’ Διεθνές Συνέδριο Μουσικολογικό και Ψαλτικό-«Οι τρεις διδάσκαλοι: Χρύσανθος, Γρηγόριος, Χουρμούζιος και η Νέα Μέθοδος Σημειογραφίας. 200ή επέτειος: 1814/15-2015» (Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος-Ίδρυμα Βυζαντινής Μουσικολογίας), Αθήνα 21-23 Οκτωβρίου 2015. Όλα σχεδόν τα δημοσιεύματα (πλην των αυτοτελών βιβλίων) τα οποία μνημονεύονται στην παρούσα εργασία, και πολλά άλλα ακόμη, βρίσκονται αναρτημένα και διαθέσιμα στην προσωπική ιστοσελίδα του κ. Γιαννόπουλου: http://users.auth.gr/mangian
Με την ολοένα αυξανόμενη ερευνητική και εκδοτική δραστηριότητα των τελευταίων ετών, πλείστα όσα στοιχεία έρχονται να προστεθούν στην γνώση μας για την ψαλτική, και ειδικά για την Νέα Μέθοδο αναλυτικής μουσικής σημειογραφίας (1814-15 κ.ε.), η οποία αποτελεί την τελευταία καίρια μεταρρύθμιση στην εξέλιξη της εκκλησιαστικής αυτής τέχνης. Με όσα θα αναπτυχτούν παρακάτω, θα επιχειρηθεί μία επιπλέον συμβολή προς την ίδια κατεύθυνση. Ο λόγος πρώτα για τους τρεις συντελεστές και διδασκάλους της Νέας Μεθόδου.
Γρηγόριος
Ο πατριαρχικός ψάλτης Γρηγόριος ήταν ήδη δομέστικος τον Ιανουάριο του 1805, εφόσον ο Κυπριανός Γανοχωρίτης τον αναφέρει έτσι σε χειρόγραφό του, το οποίο ολοκλήρωσε αυτή την ημερομηνία: «Κὺρ Κυρίλλου ἀρχιερέως πρώην Γάνου καὶ Χώρας, ἐξηγήθη δὲ παρὰ δομεστίκου κὺρ Γρηγοράσκου· πλ. β’ Τὸ ὄμμα τῆς καρδίας μου…»[1]. Ο «Γρηγοράσκος», όπως απαντά σε αυτό και σε άλλα χειρόγραφα, ήδη τότε εξηγούσε συνθέσεις σε αναλυτικότερη γραφή, όπως ακριβώς διδάχτηκε από τον ζώντα εκείνη την εποχή δάσκαλό του, τον πατριαρχικό πρωτοψάλτη Πέτρο τον Βυζάντιο. Στα 1810 είναι λαμπαδάριος, όπως μας πληροφορεί ο Νικηφόρος Καντουνιάρης στο χειρόγραφο Βατοπεδίου 1427 (στην σελίδα 607 υπάρχει η εξήγηση του Γρηγορίου Δύναμις, Ὅσοι εἰς Χριστὸν «ἐκ τοῦ παλαιοῦ, χαρίεις καὶ ἡδυτάτη», και στὴν σελίδα 736 η δοξολογία του σε ήχο πλ. δ’ χρωματικό).
