Ο εκκλησιαστικός λόγος για το οικολογικό ζήτημα και τη 1η Σεπτεμβρίου, ως ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος

3.5 Μήνυμα της Α.Θ. Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου Α΄ επί τη ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος ( 1 Σεπτεμβρίου 1994)

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στα πλαίσια της ημέρας προστασίας του περιβάλλοντος εξέδωσε το πέμπτο κατά σειρά μήνυμα. Στην αρχή του μηνύματος τονίζεται πόσο οξύμωρο είναι το γεγονός, πως οι άνθρωποι προσεύχονται και παρακαλούν τον Θεό να σώσει την φύση από την φθορά και την καταστροφή, την οποία έχουν προκαλέσει οι ίδιοι με τις πράξεις τους. «το σώμα των πιστών, ως αντιπρόσωπος της φύσεως παρακαλεί τον Θεόν να την προστατεύσει από τον ίδιο τον άνθρωπο». [88] Επίσης, ο Πατριάρχης αναφέρει πως η καταστροφή του περιβάλλοντος προήλθε από την στιγμή που ο άνθρωπος σταμάτησε να θαυμάζει το μεγαλείο της φύσης και να την εκμεταλλεύεται στυγνά προς ικανοποίηση των αναγκών του. Στην συνέχεια του μηνύματος ο Πατριάρχης υπενθυμίζει στους πιστούς την προσπάθεια της εκκλησιάς, η οποία προσπαθεί να επαναφέρει τις σχέσεις ανάμεσα στον άνθρωπο και την φύση. Για να επιτευχτεί όμως η ισόρροπα ανάμεσα στις σχέσεις, ο άνθρωπος οφείλει να αναγνωρίσει την άξια της μετανοίας, μέσω της οποίας «αι δυο, περιοχαί της φύσεως και του ανθρώπου δύναται να καταστούν αντικείμενον φροντίδος και δημιουργικής προσπαθείας». [89] Επιπροσθέτως τονίζεται πως μέσω του ασκητικού και τελετουργικού ήθους της ορθοδοξίας, ως εφόδια, οι άνθρωποι μπορούν να επαναφέρουν τις χαμένες ισορροπίες ανάμεσα στους εαυτούς τους και την κτίση. Τέλος ο Οικουμενικός Πατριάρχης, προτρέπει τους πιστούς να διατηρήσουν μια σταθερή στάση σεβασμού απέναντι στην δημιουργία, προσπαθώντας να αναδείξου την ομορφιά των έργων του Θεού, μέσα από τα δικά τους έργα και πράξεις. [90]

  Εν κατακλείδι ο χαρακτήρας του πέμπτου μηνύματος είναι φανερά πιο σοβαρός και επικριτικός από τα προηγούμενα μηνύματα, διότι ο Πατριάρχης προσπαθεί να εξηγήσει στους πιστούς, πως ο σκοπός της ημέρας της 1ης Σεπτέμβριου δεν είναι να προσεύχονται και να ικετεύουν τον Θεό για να δώσει ένα τέλος στην καταστροφή, την οποία οι ίδιοι προκαλούν, αλλά να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να οργανωθούν, ώστε να αποτρέψουν την συνέχιση της καταστροφής.

3.6 Μήνυμα της Α.Θ .Παναγιότητος Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου επί τη ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος ( 1 Σεπτεμβρίου 1995)

Για τον εορτασμό της ημέρας του περιβάλλοντος ο Πατριάρχης εξέδωσε το έκτο μήνυμα την 1η Σεπτεμβρίου του 1995, κάνοντας αναφορά στο Οικολογικό συνέδριο, το οποίο έγινε στην Χάλκη με θέμα «Οικολογία και Ηθική». Ο Πατριάρχης αναφέρεται στους πατέρες, οι οποίοι θεωρούσαν ότι όλα τα είδη υπήρχαν στην φύση πριν από τον άνθρωπο, με σκοπό να εγκατασταθεί και να λειτουργήσει ως «ιερεύς και βασιλεύες και διδάσκαλος», [91] διότι το καθήκον του είναι να προσεύχεται, να μελετά και να διακονεί, με στόχο να καταφέρει να σώσει την κτίση από την φθορά και την καταστροφή. Στην συνέχεια του μηνύματος, η συνεισφορά της εκκλησιάς, η οποία στηρίζει το δύσκολο έργο των ανθρώπων, δίνοντας τους σημαντικά εφόδια και κουράγιο με σκοπό να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες. Κλείνοντας το μήνυμα του ο Πατριάρχης, ανακοινώνει την διεξαγωγή του Διεθνούς Οικολογικού Συμποσίου, το οποίο θα λάβει χώρα στην Πάτμο, με αφορμή τον εορτασμό της 1900ης επετείου συγγραφής της αποκάλυψης του Ιωάννου. [92]

Εν κατακλείδι το μήνυμα του 1995, αποκτά εκ νέου τον χαρμόσυνο χαρακτήρα του. Ο Πατριάρχης ενημερώνει τους πιστούς για τα Οικολογικά Συμπόσια τα οποία θα διοργανωθούν την επόμενη χρονιά, γεγονός το οποίο φανερώνει την έντονη ανησυχία και ευαισθητοποίηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου για το οικολογικό ζήτημα το οποίο ταλαιπωρεί τον πλανήτη μας.

3.7 Μήνυμα της Α.Θ Παναγιότητος Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου επί τη ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος ( 1 Σεπτεμβρίου 1996)

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης στο μήνυμα της 1ης Σεπτεμβρίου του 1996, κάνει μια πικρή και στενάχωρη διαπίστωση, «Διαπίστουμεν , εν ταύτοις, ότι το οικολογικόν προβλημα εν πολλοίς περιπλέκεται και η οικολογική σκοτία επεκτείνεται, τουτέστιν η περί τα συναφή προβλήματα άγνοια των πολλών και η έντεχνος προπαγάνδα των ολίγων, οίτινες αρέσκονται ίνα έχωσιν ως σύμμαχον αυτών τον σκότος.» [93] Επίσης αναφέρει πως παρόλο τα σημαντικά βήματα προόδου που έχουν γίνει, όσο αφορά το οικολογικό ζήτημα, χρειάζεται οι πιστοί να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να προσπαθήσουν περισσότερο, ώστε να καταφέρουν να επιφέρουν μια θετική αλλαγή στην κτίση και να εξαλείψουν την οικολογική καταστροφή. Στην συνέχεια του μηνύματος ο Πατριάρχης, τονίζει πως ένα μεγάλο μέρος των ανθρώπων θεώρει ότι το οικολογικό πρόβλημα θα λυθεί όταν διευθετηθούν τα πολιτικά και οικονομικά προβλήματα τα οποία ταλανίζουν την σύγχρονη κοινωνά, ξεχνώντας όμως πως η λύση στο πρόβλημα θα δοθεί μόνο όταν υπάρξει συμφιλίωση «καταλαγή» ανάμεσα στον άνθρωπο και την κτίση. [94] Τέλος γίνεται η ανακοίνωση για την Β Πανευρωπαϊκή Οικουμενική Συνέλευση, η οποία θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 1997 στην Αυστρία.

Εν κατακλείδι ο Πατριάρχης μέσα από το μήνυμα του, αφού αναφερθεί σε μια σχετική πρόοδο η οποία έχει σημειωθεί όσο αφορά την προσπάθεια των πιστών για να διασώσουν την κτίση, θα επιμείνει στην άποψη του ότι χρειάζεται μεγαλύτερη συσπείρωση αλλά και προσπάθεια ώστε να καταφέρει ο άνθρωπος να φέρει σε ισορροπία τις σχέσεις του με την φύση και παράλληλα τις σχέσεις του με τον Θεό. Για αυτό το λόγο σχεδόν σε όλα τα μηνύματα τονίζεται η αναγκαιότητα αλλαγής σκέψης των ανθρώπων απέναντι τα οικολογικά προβλήματα.

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

Παραπομπές:

88. Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, Μηνύματα και ομιλίαι δια το περιβάλλον, εκδ. Φανάριον, Αθήνα 2002, σελ 19.
89. Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, Ό.π, σελ 21.
90. Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, Ό.π, σελ 22.
91. Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, Ό.π, σελ 23.
92. Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, Ό.π, σελ 24.
93. Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, Ό.π, σελ 25.
94. Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, Ό.π, σελ 27.