Τα θαύματα είναι μια μαρτυρία της ζωής που κομίζει το Ευαγγέλιο στον άνθρωπο

14 Μαρτίου 2019

Το ότι η νευροθεολογία δεν ανήκει σε κάποιον επιστημονικό κλάδο και ότι δεν είναι κοινώς αποδεκτή, δεν το επισημαίνουμε μόνο εμείς, αλλά και πολλοί επιστήμονες του εξωτερικού, οι οποίοι την έχουν κατηγορήσει σφοδρά. Διατείνονται πως είναι ελλιπής σε επιστημονικές αποδείξεις, και ακόμα χειρότερα ότι η δημιουργία της αποσκοπεί σε εμπορική εκμετάλλευση, φτάνοντας στο σημείο ορισμένοι επιστήμονες να την χαρακτηρίζουν ως μη επιστήμη ή ακόμη και ψευδοεπιστήμη. Δεν θα πρέπει να την συγχέουμε με την νευροεπιστήμη, η οποία ασχολείται με την επιστημονική μελέτη του νευρικού συστήματος. [53] Η νευροθεολογία υποτίθεται ότι βασιζόμενη στα εργαλεία της νευροεπιστήμης, εξάγει τα συμπεράσματά της, όμως καμία απολύτως σχέση έχει μαζί της.

Πιο στοχευμένα έχει επισημάνει τα προβλήματα της νευροθεολογίας η νευροεπιστήμων Nina Azari, καταδεικνύοντας τις αδυναμίες και της ελλείψεις της αναφέροντας τα εξής: «τα αποτελέσματα από τις μελέτες απεικόνισης του εγκεφάλου δείχνουν συσχετισμούς, όχι αιτίες. Τα αποτελέσματα των λειτουργικών νευροαπεικονίσεων των θρησκευτικών εμπειριών δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αιτιακές εξηγήσεις (δηλαδή, γιατί οι άνθρωποι έχουν θρησκευτικές εμπειρίες), πόσο μάλλον για εξηγήσεις σχετικά με τη θρησκεία (ποιες είναι οι πηγές της θρησκείας). Δεύτερον, τα στοιχεία των λειτουργικών νευροαπεικονίσεων δεν ερμηνεύονται προς την κατεύθυνση της αναγνώρισης ειδικών σημείων στον εγκέφαλο για συγκεκριμένες νοητικές διαδικασίες ή φαινόμενα… Τέλος, τα νευροαπεικονιστικά στοιχεία δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να υποστηρίξουν την ύπαρξη νοητικών φαινομένων. Με άλλα λόγια, η ύπαρξη παρατηρούμενων νευρωνικών σύστοιχων για ένα συγκεκριμένο νοητικό φαινόμενο δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απόδειξη για την ύπαρξη… [κάποιου] νοητικού γεγονότος. Έτσι οι λειτουργικές νευροαπεικονιστικές μελέτες της θρησκευτικής εμπειρίας δεν μπορούν να αποδείξουν την ύπαρξη τέτοιων εμπειριών».

Αυτά όσον αφορά το επιστημονικό κομμάτι της νεροθεολογίας. Η νευροθεολογία όμως έχει δεχθεί ανάλογη κριτική και από τους θεολόγους των διαφόρων θρησκευτικών ομολογιών που βρίσκονται κατά κύριο λόγο στις Η.Π.Α. Όμως, και η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει πάρει θέση επί του θέματος, με την Ι.Μ. Γλυφάδας να την χαρακτηρίζει ως αίρεση, και να αναφέρει ότι πρόκειται για ξεκάθαρο βαρλααμισμό. [54] Δεν το αναφέρουμε αυτό με σκοπό να θίξουμε ή να χαρακτηρίσουμε οποιονδήποτε, αλλά για να καταδείξουμε την αλήθεια των πραγμάτων. Η σφοδρή επιθυμία του κάθε Χριστιανού θα πρέπει να είναι η ίδια με εκείνη του Κυρίου, «ος πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Α’ Τιμ. Β’, 4), διακρίνοντας την αίρεση από τον αιρετικό, μισώντας την πρώτη και αγαπώντας τον δεύτερο, ως εικόνα του Θεού.

Αφού δείξαμε την θεολογική και επιστημονική άποψη για την νευροθεολογία, ας κλείσουμε με κάποιες γενικές διαπιστώσεις. Αν όντως για παράδειγμα, κατά την προσευχή ή την πνευματική εμπειρία επηρεάζονται ή δρουν διαφορετικά κάποιοι νευρώνες ή κάποια σημεία του εγκεφάλου, αυτό δεν έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία. Ο άνθρωπος είναι ψυχοσωματική οντότητα, επομένως σε κάθε του ενέργεια συμμετέχουν και η ψυχή και το σώμα. Αν όταν προσευχόμαστε επηρεάζεται ένα μέρος του εγκεφάλου, αυτό είναι κάτι ανάλογο με εκείνο που συμβαίνει και με τα συναισθήματα. Για παράδειγμα, όταν κανείς είναι χαρούμενος, γελάει ή είναι λυπημένος, δραστηριοποιούνται διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου, έτσι μπορεί να συμβαίνει και με την προσευχή και την εμπειρία. Το ίδιο συμβαίνει και με τους μυς του σώματος, ο καθένας ενεργοποιείται λιγότερο ή περισσότερο αναλόγως την κάθε λειτουργία. Μάλιστα κάποια πειράματα έδειξαν, πως σε άθεους που συμμετείχαν σε θρησκευτικές τελετές, υπήρχαν οι ίδιες εγκεφαλικές δραστηριότητες με όσους ήταν μέλη κάποιας θρησκείας. [55] Αν κάτι τέτοιο εξακριβωθεί, δεν είναι ούτε μεμπτό ούτε ενάντιο στην Ορθοδοξία, αλλά επιστημονικά εξακριβωμένο, με την διαφορά όμως ότι δεν εμπίπτει στο πεδίο έρευνας της νευροθεολογίας, αλλά της νευροεπιστήμης και της ψυχολογίας. Εμείς ως Χριστιανοί Ορθόδοξοι αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να κινούμαστε με διάκριση, να μένουμε εντός των τειχών της Εκκλησίας και «να ξεκαθαρίσουμε τα όρια μεταξύ της επιστήμης και της ορθοδόξου θεολογίας». [54]

Στην Εκκλησία δεν υπάρχει η ανάγκη να καταφεύγουμε σε τέτοιες μεθόδους. Τα θαυμαστά γεγονότα που αναφέρθηκαν ήταν μόνο ένα ψήγμα από όλα όσα έχουν συμβεί μέσα σε τόσους αιώνες και ασφαλώς η παράθεσή τους δεν έγινε με σκοπό την επίδειξη δύναμης ή με την σκέψη να πειστούν όσοι δεν πιστεύουν. Ο Χριστός δεν κάνει θαύματα με σκοπό την προβολή, αλλά για να δείξει πως θα είναι η νέα ζωή κοντά Του, χωρίς πόνο, λύπη και στεναγμό. Για τις ανάγκες λοιπόν της έρευνας, παραθέσαμε ορισμένα θαύματα, επιχειρώντας να παρουσιάσουμε μαρτυρίες ανθρώπων που είναι αξιόπιστοι και κοινώς αποδεκτοί. Επίσης, έγινε προσπάθεια τα περισσότερα εξ αυτών να είναι σύγχρονα, έτσι ώστε οι μαρτυρίες να βρίσκονται όσο το δυνατόν πιο κοντά στο σήμερα. Ακόμα, στις περιγραφές των θαυμάτων αναφέρονται αρκετές λεπτομερείς πληροφορίες, όπως στοιχεία μαρτύρων, ακριβείς ημερομηνίες και τοποθεσίες, με σκοπό την μεγαλύτερη εγκυρότητα και αξιοπιστία των μαρτυριών.

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

 

Παραπομπές:

54. Νευροθεολογία: επιστήμη ή αίρεση; (Ιερά Μητρόπολις Γλυφάδας), https://alopsis.gr/%CE%BD%CE%B5%CF%85%CF%81%CE%BF%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B7-%CE%AE-%CE%B1%CE%AF%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%B7-%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%AC/
55. Νευροθεολογία: H νευροφυσιολογία της πνευματικότητας, https://www.medium.gr/2008-09-09-08-07-06/994-994.html