Το ανύστακτο ενδιαφέρον της Εκκλησίας για το φυσικό περιβάλλον και την οικολογική κρίση

4 Μαρτίου 2019

3.21 Μήνυμα της Α.Θ Παναγιότητος Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου επί τη ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος (1 Σεπτεμβρίου 2010)

Στο μήνυμα της 1ης Σεπτεμβρίου του 2010, ο Οικουμενικός Πατριάρχης συνεχίζει να τονίζει την σοβαρότητα της οικολογικής κρίσης, υπογραμμίζοντας διαρκώς στους πιστούς το πόσο καταστροφικές είναι οι επιπτώσεις της για τον άνθρωπο αλλά και το περιβάλλον. Σύμφωνα με τον Πατριάρχη η ορθόδοξη εκκλησία μέσω του ασκητικού βίου και της εγκράτειας που την διακατέχουν, έχει δώσει στους ανθρώπους τα σωστά εφόδια ώστε να καταφέρνουν να καταπολεμήσουν την οικολογική κρίση και όλα τα παρεμφερή προβλήματα τα οποία την συγκροτούν, καταφέρνοντας έτσι να αποφύγουν την καταστροφή και να βγουν αλώβητοι από αυτόν τον σκληρό αγώνα.

Μέσα στο μήνυμα εκφέρεται έντονα και διαρκώς η άποψη πως η οικονομική κρίση αναπτύσσεται με ταχύτατους και καταστροφικούς ρυθμούς σε ολόκληρη την κτίση. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης τονίζει εμφατικά πως όλοι πρέπει να λάβουμε τα μέτρα μας, διότι εάν συνεχίσει να αναπτύσσεται η οικονομική κρίση, η οποία με την σειρά της ευθύνεται για την ανάπτυξη της οικολογικής κρίση και των καταστροφών που προκαλεί, τότε ο αφανισμός της κτίσης αλλά και των ανθρώπων είναι με μαθηματική ακρίβεια βέβαιος.

Φτάνοντας στο τέλος του μηνύματος, τονίζεται στους πιστούς «ότι τώρα καθίσταται αδηρπός ανάγκη δια την συνάρθρωσιν κοινωνικών συναινέσεων και πολιτικών πρωτοβουλιών, ώστε να καταστεί δυνατή η στροφή προς μιαν οδόν αειφορίας και οικολογικώς βιόσιμου αναπτύξεως»». [117] Επίσης ζητάτε από τους πιστούς να προσεύχονται διαρκώς στον Κύριο να τους δώσει δύναμη ώστε να καταφέρουν να δώσουν όλοι μαζί ενωμένοι μια λύση στο οικολογικό πρόβλημα.

3.22 Μήνυμα της Α.Θ Παναγιότητος Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου επί τη ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος ( 1 Σεπτεμβρίου 2011)

Στο εορταστικό μήνυμα του 2011 για την ημέρα της Ινδίκτου, η οποία είναι αφιερωμένη στην προστασία του περιβάλλοντος, ο Πατριάρχης τονίζει την σπουδαιότητα της συγκεκριμένης ημέρας, μέσω της οποίας οι άνθρωποι προσεύχονται και ικετεύουν τον Θεό ώστε να τους δώσει την εύνοια του αλλά και να τους βοηθήσει να καταπολεμήσουν το φαινόμενο της οικολογικής κρίσης που ταλανίζει ολόκληρο τον πλανήτη.

Στην συνέχεια του μηνύματος γίνεται μια αναφορά στην κτίση, η οποία είναι δωρεά του Θεού προς τον άνθρωπο, με στόχο να καταφέρει να αναπτύξει το σώμα του και το πνεύμα του, ολοκληρώνοντας με αυτόν τον τρόπο τον σκοπό του, την θέωση. Ο άνθρωπος όμως αντί να προστατέψει και να διαφυλάξει την ακεραιότητα της φύσης, λειτούργησε τελείως διαφορετικά υπερεκμεταλεύοντας την για την ικανοποίηση των αναγκών του, με αποτέλεσμα να καταπάτα τα όρια που είχε θέσει ο Θεός. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης τονίζει πως «αποτέλεσμα δε του φαινομένου τούτου είναι η εμφάνισις και εξάπλωσις ασθενιών προκαλούμενων υπό του, ανθρώπινη ευθύνη, μολυσμού των διατροφικών αγαθών». [118]

Κλείνοντας το μήνυμα του ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, υπογραμμίζει στους πιστούς ότι «ότι η αγαθή σχέσις του άνθρωπου προς το περιβάλλον αναπτύσσεται όταν παράλληλος αναπτύσσεται αγαθή σχέσις προς τον Θεό», [119] προσπαθώντας να τους αφυπνίσει έτσι ώστε να μην παρεκκλίνουν από τον δρόμο του Θεού και να μην ξεχνούν την αποστολή τους, η οποία είναι η επαναφορά των χαμένων ισορροπιών ανάμεσα στην κτίση και τον άνθρωπο.

3.23 Μήνυμα της Α.Θ Παναγιότητος Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου επί τη ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος (1 Σεπτεμβρίου 2012)

Στη 1η Σεπτεμβρίου του 2012 εξαπολύθηκε το μήνυμα για την ημέρα προστασίας και προσευχής του περιβάλλοντος. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης συνέχισε να ακλουθεί το μοτίβο των προηγούμενων μηνυμάτων, θεωρώντας πως ο άνθρωπος ευθύνεται για την καταστροφή της κτίσης, παρακούοντας το θέλημα του Θεού, για την σωστή χρήση και απόλαυση των αγαθών που προσφέρει η κτίση, ενεργώντας αλαζονικά και υπεροπτικά απέναντι της, γεγονός το οποίο επέφερε πολλές καταστροφές. Η βίαιη κατακυρίευση της κτίσης, όπως έχει αναφερθεί και στο παρελθόν, γίνεται μέσω της υπερεκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, με αποτέλεσμα την διαταράξει των ισορροπιών της.

Στην συνέχεια της ομιλίας του, ο πατριάρχης κατέληξε στο έξης συμπέρασμα « ότι τα αίτια των δυσάρεστων περιβαλλοντικών αλλαγών δεν είναι θεοκίνητα αλλά ανθρωποκίνητα» [120] και υπογράμμισε στους πιστούς όπως και στα προηγούμενα μηνύματα του, πως «προς βελτίωσιν των περιβαλλοντικών συνθηκών, είναι ουσιαστικώς αίτημα μετάνοιας της ανθρωπότητος δια το αμάρτημα της να καταστρέφη τα εν τη γη, αντί να καρπώνται μετά λόγου και προσοχής δια την διατήρισιν της αειφορίας τους πόρους αυτής» [121]

Στο κλείσιμο του μηνύματος, ο Πατριάρχης τονίζει στους ανθρώπους πως πρέπει να «προσευχόμεθα υπέρ μετάνοιας» για όλες τις καταστροφές και παραπτώματα τα οποία έχουν διαπράξει, διότι μόνο με την μετάνοια και την βοήθεια του Θεού θα καταφέρουν να φτάσουν πιο κοντά στην σωτηρία της κτίσης.

3.24 Μήνυμα της Α.Θ Παναγιότητος Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου επί τη ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος (1 Σεπτεμβρίου 2013)

Στο καθιερωμένο μήνυμα για την ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος τον Σεπτέμβριου του 2003, ο Πατριάρχης αναφέρεται στις ορατές και τις αόρατες επεμβάσεις του ανθρώπου στην φύση, οι οποίες αλλοιώνουν τις ισορροπίες της. Οι ορατές καταστροφές που πράττει ο άνθρωπος είναι, η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, η μόλυνση των υδάτων και των χερσαίων περιοχών και η απαλλοτρίωση μεγάλων δασικών εκτάσεων. Ο Πατριάρχης όμως θεωρεί πως οι πιο καταστροφικές για την κτίση είναι οι αόρατες παραβιάσεις και καταστροφές, διότι σχετίζονται με την επέμβαση στα γονίδια των εμβρύων, γεγονός το οποίο μπορεί να επιφέρει σοβαρές επιπλοκές. Επίσης γίνεται αναφορά και στην προσπάθεια εύρεσης τρόπων αποδέσμευσης της ενέργειας των ατόμων, με σκοπό να μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πολεμικές περιόδους. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης θεωρεί πως όλη αυτή η κατάσταση που επικρατεί είναι «υπεροψία ορισμένων όπως αντιπαραχθούν εις την Σοφίαν του Θεού και αποδείξουν εαυτούς ικανούς να βελτιώσουν το έργο Αυτού» [122]

Συνεχίζει το μήνυμα του, προσπαθώντας να αποφύγει τυχόν παρεξηγήσεις με τον τομέα της επιστήμης, τονίζοντας πως ο επιστημονικός κλάδος λειτουργεί σωστά, διότι κύριο μέλημα της επιστήμης είναι να ερευνά διαρκώς και να προσπαθεί να ερμηνεύσει τα στοιχεία της φύσης. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν ο άνθρωπος προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τις γνώσεις της επιστήμης για δικό του προσωπικό όφελος, επιφέροντας με αυτόν τον τρόπο σοβαρές και ανεπανόρθωτες καταστροφές.

Ο Πατριάρχης κλείνει το μήνυμα του υπογραμμίζοντας, πως καθήκον όλων των ανθρώπων είναι να προσεύχονται στον Θεό για να τους βοηθήσει και να τους δώσει δύναμη στην προσπάθεια τους για την εύρεση μίας οριστικής λύσης στο οικολογικό πρόβλημα, και για να Του ζητήσουν να σταματήσει όλους εκείνους που συνεχίζουν να προκαλούν προβλήματα και καταστρέφουν το δημιούργημα Του.

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

Παραπομπές:

117. Ιερά Μητρόπολη Κώου και Νισύρου, «Μήνυμα της Α.Θ Παναγιότητος Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου επί τη ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος», www.imkn.gr, 1 Σεπτεμβρίου 2010, (Ημ. Ανάκτησης 22 Δεκεμβρίου 2017)
118. Ιερά Μητρόπολη Κώου και Νισύρου, «Μήνυμα της Α.Θ Παναγιότητος Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου επί τη ημέρα προστασίας του περιβάλλοντος», www.imkn.gr, 1 Σεπτεμβρίου 2011, (Ημ. Ανάκτησης 22 Δεκεμβρίου 2017)
119. Ιερά Μητρόπολη Κώου και Νισύρου, Ό.π
120. Ιερά Μητρόπολη Κώου και Νισύρου, «Σέπτον Πατριαρχικόν μήνυμα επί τη ημέρα προσευχής υπέρ της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος», www.imkn.gr, 1 Σεπτεμβρίου 2012, (Ημ. Ανάκτησης 22 Δεκεμβρίου 2017)
121. Ιερά Μητρόπολη Κώου και Νισύρου, Ό.π
122. Ιερά Μητρόπολη Κώου και Νισύρου, «Σέπτον Πατριαρχικόν μήνυμα επί τη ημέρα προσευχής υπέρ της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος», www.imkn.gr, 1 Σεπτεμβρίου 2013, (Ημ. Ανάκτησης 22 Δεκεμβρίου 2017)