«Κολοβάτες (Δροσοχώριο) Ιστορία, Παράδοση, Εκκλησιαστική ζωή»
15 Απριλίου 2019Πρόκειται για ένα αξιολογότατο πόνημα που προδίδει το ποιόν του δημιουργού του πατρός Νεκταρίου.
Με τον συγγραφέα γνωριζόμαστε από το ΕΚΠΑ πλέον των 30 ετών. Υπήρξε νέος με φλογερή αγάπη για το Χριστό και την Εκκλησία, με άσβεστη δίψα για ακολουθίες και αγρυπνίες, κατηρτισμένος θεολόγος, καλλίφωνος ψάλτης, συλλέκτης εμπειριών και κειμηλίων, με δραστηριότητα έντονη για την Εκκλησία και τον άνθρωπο. Δεν είχαμε τακτική επικοινωνία όμως παρακολουθούσα από μακριά τα βήματά του και τώρα ομολογώ ότι στην ζωή του σαν κληρικός δεν άλλαξε τίποτε άλλο στον χαρακτήρα του παρά μόνο έγινε εμφανής η λήψη της χάριτος του Αγίου Πνεύματος η οποία πλούσια εκχέεται σε όλους εσάς τα πνευματικά του τέκνα.
Ο πατήρ Νεκτάριος είναι ένας λόγιος κληρικός. Είναι κάτοχος λιπαράς παιδείας αλλά και σπάνιας εκκλησιαστικής αγωγής με 30χρονη πορεία προσφοράς στην Εκκλησία παρά τον μακαριστό Μητροπολίτη Αθηναγόρα αλλά και τον σημερινό κ.κ. Θεόκτιστο με ποικίλη προσφορά σε διάφορους τομείς όπως το ιερό κήρυγμα, η εξομολόγηση, η φιλανθρωπία, η ανέγερση και ανακαίνιση Ναών και εξωκκλησίων κ.α.
Τώρα με το τρίτο του έργο μας αποκαλύπτεται και σαν συγγραφέας με εμπειρία.
Συνέγραψε ακόμη τα βιβλία για την Οσία Ευφροσύνη και το χωριό του Τοπόλια με ιδιαίτερο μεράκι και όρεξη για έρευνα και δουλειά. Και όλα αυτά σε διάστημα μόλις ενός έτους.
Τα τρία αυτά βιβλία μαρτυρούν το ήθος του πατρός καθώς και την αγιοπνευματική του εμπειρία. Την βαθιά θεολογική του κατάρτιση, τον κόπο και την αγωνία για να ολοκληρωθεί μια τεκμηριωμένη εργασία.
Η ευθύνη για την παρουσίαση ενός θέματος σε ένα βιβλίο είναι μεγάλη. Απαιτείται κατάθεση ψυχής, επιμέλεια, συγκέντρωση, έρευνα, ξενύχτι, κόπος.
Επειδή λοιπόν το βιβλίο εκπροσωπεί το δημιουργό του, επισημαίνω ότι απαιτείται σοβαρότητα, αφοσίωση, μεθοδικότητα.
Και οι τρεις αυτές συγγραφικές αρετές διαφαίνονται και στο νέο βιβλίο του πατρός Νεκταρίου.
Η δομή του βιβλίου είναι άψογη. Τα 7 κεφάλαια που πραγματεύονται το όλο περιεχόμενο είναι γραμμένα με έμφαση στην λεπτομέρεια που κάνει την ειδοποιό διαφορά από άλλα παρόμοια βιβλία και το σπουδαιότερο, τεκμηριωμένα και ολοκληρωμένα χωρίς να αφήνουν κενά, ελλείψεις ή ασάφειες. Η γλώσσα είναι στρωτή και σαφής προικισμένη με λέξεις λόγιες που προδίδουν λογοτεχνικό ύφος.
Το βιβλίο προλογίζει ο Σεβ. Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Νικόλαος δίνοντας με την επισκοπική του σφραγίδα εγκυρότητα στο κείμενο και για τον επιπλέον λόγο ότι ο ίδιος ο Σεβασμιώτατος είναι ένας έμπειρος συγγραφέας.
Ακολουθεί ο ενδιαφέρων κατά πάντα πρόλογος του Κολοβατιανού συνταξιούχου διδασκάλου Ιωάννου Σανιδά ο οποίος κατέχει ειδικές γνώσεις για την γενέτειρά του και με τις επισημάνσεις του δείχνει ότι πιο πολύ από το καθετί, τον απασχολεί η πρόοδος και η ευημερία του Δροσοχωρίου.
Το ποίημα του θρυλικού εθνικού ποιητή Ιωάννου Πολέμη με τίτλο «Το χωριό» στολίζει το βιβλίο και δίνει τις συντεταγμένες του ανθοστόλιστου χωριού της Κολοβάτας.
Τα «προλεγόμενα» του π. Νεκταρίου διαβάζονται με ιδιαίτερη συγκίνηση γιατί αποτελούν το αναπόλημα της παιδικής μνήμης και μας αποκαλύπτουν μέσω της αθώας παιδικής ματιάς το μεγαλείο των προσώπων και των γεγονότων που περιγράφονται ενώ επιχειρείται μια επιτυχημένη σύνδεση της παιδικής ηλικίας με την τωρινή παρουσία του συγγραφέα μας, στα πράγματα του χωριού. Ο τότε ανήλικος μαθητής σήμερα είναι ο πνευματικός ποδηγέτης του χωριού, ο εκκλησιαζόμενος που είναι τώρα λειτουργός δίνει με την παρουσία του αίμα που ρέει από τις φλέβες του Εσταυρωμένου και ζωογονεί το χωριό. Η ευαισθησία της ψυχής του για να διακονεί στο χωριό μας θυμίζει έντονα τη διήγηση από το Γεροντικό καθώς ο ασκητής προσπαθούσε να βρει σπήλαιο εγκαταβιώσεως όταν ξαφνικά άκουσε φωνή εξ ουρανού να λέει: «Μείνε εδώ και πάρε τον πόνο αυτού του τόπου». Έτσι πονώντας και διακονώντας τον τόπο έκανε κτήμα της ψυχής του τον πόνο αυτό και η διακονία του στο χωριό αποτελεί πλέον ύμνο προσφοράς προς τον Δημιουργό.
Στο 1ο κεφάλαιο παρουσιάζεται η κατά τα πάντα ενδιαφέρουσα ιστορία του χωριού από τα μετά την άλωση της Κων/πόλεως χρόνια με τις απαραίτητες χρονολογικές στάσεις στους αγώνες απελευθέρωσης του 1821, του Μακεδονικού αγώνα, του πολέμου του 1940 κ.ά. που έτρωσαν βέβαια το χωριό αλλά έδωσαν την ελευθερία και ανεξαρτησία του.
Στο 2ο κεφάλαιο ο αναγνώστης με αμείωτο ενδιαφέρον ρουφά τις ατελείωτες πληροφορίες που παραθέτει ο συγγραφέας για την ωραία γνήσια ελληνική παράδοση του χωριού, τα ήθη, τα έθιμα και την καθημερινή ζωή. Σπάνιες λαογραφικές γνώσεις παρατίθενται επιστημονικά στο παρόν κεφάλαιο.
Στο 3ο κεφάλαιο με την ίδια πάντοτε διεξοδική μέθοδο ο συγγραφέας παρουσιάζει την θρησκευτικότητα και εκκλησιαστική ζωή των Κολοβατών. Με τρόπο που μαρτυρεί το εκκλησιαστικό του φρόνημα μας μυσταγωγεί στην γνήσια πνευματική ζωή των Κολοβατών που κέντρο τους ανέκαθεν αποτελούσε το ιερό τέμενος της θαυματουργής οσιοπαρθενομάρτυρος Αγίας Παρασκευής, του κέντρου δηλαδή της λατρευτικής ζωής του χωριού. Μας μεταδίδει τον ιερό παλμό της καρδιάς του ξεναγώντας μας στους δύο ιερούς ναούς και τα εξωκκλήσια του χωριού. Ο συγγραφέας του μας ανοίγει ευλαβικά την θύρα εισόδου των ναών για να προσκυνήσουμε τα ιερά σεβάσματα του χωριού με τρόπο γλαφυρό, ζωντανό, ενθουσιώδη.
Οφειλόμενο έργο του συγγραφέα ως μοναχού είναι να παρουσιάζει στο κοινό τον φυσικό του χώρο και την φυσική του οικογένεια, τα μοναστήρια δηλαδή και τους μοναχούς της περιφέρειας, πράγμα που γίνεται στο 4ο κεφάλαιο του βιβλίου. Καταγράφονται οι γύρω Μονές και οι Κολοβατιανοί μοναχοί καθώς και η σχέση των κατοίκων με τους ιερούς αυτούς χώρους.
Και τώρα στο πέμπτο κεφάλαιο του βιβλίου αποτίεται φόρος τιμής στους ιερείς που υπηρέτησαν στο χωριό μέχρι τις ημέρες μας. Πρόκειται για απλοϊκές μα θεοφώτιστες μορφές που διακόνησαν το ποίμνιο των Κολοβατών με όλες τις δυνάμεις και τα μέσα της εποχής, κρατώντας στο δυσπρόσιτο χωριό άσβεστη την λαμπάδα του Γένους και της Εκκλησίας.
Στο 6ο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα πνευματικά αναστήματα του χωριού, πρόσωπα που διακρίθηκαν από τους Κολοβάτες με την γνώση και την εργατικότητά τους και διέπρεψαν σε πολλούς τομείς της κοινωνικής ζωής, τα παιδιά του χωριού που αναδείχτηκαν οι καλύτεροι πρεσβευτές της γενέτειράς τους και την έκαναν γνωστή παντού.
Στο 7ο και τελευταίο κεφάλαιο παρουσιάζεται η σημερινή κατάσταση, ζωή και δράση του χωριού.
Επαναλαμβάνω ότι πρόκειται για αξιόλογο πόνημα.
Το βιβλίο παραθέτει ιστορικά, γεωγραφικά, θεολογικά, θρησκευτικά, λαογραφικά, δημοσιογραφικά, εθνικά, πολιτιστικά και άλλα θέματα.
Η αδιαμφισβήτητη εγκυρότητα στο κείμενο δίνεται μέσω των ιστορικών στοιχείων που παρατίθενται βάσει επισήμων εγγράφων.
Το κείμενο υποστηρίζεται από επιστημονική βιβλιογραφία.
Το όλο βιβλίο διακοσμείται από σπάνιο φωτογραφικό υλικό που μας φέρνει σε επαφή με πρόσωπα, τοποθεσίες και γεγονότα του χωριού.
Το βιβλίο επιτυχημένο με την απλή αλλά όχι απλοϊκή του συγγραφή, μας μεταδίδει την αγάπη για την ζωή στο χωριό, ζωή της οποίας το κέντρο είναι η Εκκλησία και ο Χριστός.
Σήμερα που η αρετή της φιλοπατρίας διαβάζεται με πολλές και ποικίλες αναγνώσεις, ο συγγραφέας με τάσεις αναπόλησης, μας εισάγει στην αγνή χριστοκεντρική ζωή της υπαίθρου και μας δίνει την ώθηση της εξόρμησης για να γνωρίσουμε το χωριό -που αν και ασήμαντο για τα μάτια κάποιων- συνεχίζει να ζει, και δια των λιγοστών κατοίκων του να προσφέρει στο Γένος και την Εκκλησία.
Το βιβλίο αυτό σε ταξιδεύει. Σε συναρπάζει, σε ξεκουράζει, σε οικοδομεί, σε μορφώνει, ξεσηκώνει το νου σε μέρη όμορφα, σε ελληνικά τοπία μοσχομυρισμένα από την φύση και ευλογημένα από τον Δημιουργό.
Συγχαίρω αδελφικά τον συγγραφέα του βιβλίου Αρχιμανδρίτη Νεκτάριο Καλύβα. Του εύχομαι καλλίκαρπη διακονία στην συγγραφή και περιμένω με ενδιαφέρον νέα του πονήματα.
Συστήνω ανεπιφύλακτα και αυτό το βιβλίο του στο αναγνωστικό κοινό.
Εύχομαι καλή ανάγνωση και «καλό ταξίδι» στους Κολοβάτες.
Ευχαριστώ.
†Αρχιμανδρίτης Δημήτριος
Καββαδίας
Αγία Τεσσαρακοστή, 1η Απριλίου 2019