Άγιος Παΐσιος: Δίκαιοι κατ’ άνθρωπον και δίκαιοι κατά Θεόν

Από τις συναντήσεις μας το 1978

1.«Κύριος αγαπά δικαίους». Υπάρχουν δίκαιοι κατ’ άνθρωπον που δεν αδικούν τους άλλους και δίκαιοι κατά Θεόν. Οι δεύτεροι προτιμούν να αδικηθούν, να μη δικαιωθούν από τους ανθρώπους, για να δικαιωθούν από τον Θεό. Πολύ τους αγαπά αυτούς ο Θεός. Πολύ με συγκινεί αυτή η φράση του ψαλμού: «Κύριος αγαπά δικαίους». Αυτοί αποταμιεύουν τη δικαίωσή τους στην άλλη ζωή.

2.Αγάπη μέσα στην οποία υπάρχει ικανοποίηση του εγώ μας, που δεν έχει δηλαδή το χαρακτηριστικό της αυτοθυσίας, της τέλειας απάρνησης του εαυτού μας χάριν του αγαπωμένου είναι για πέταμα. Το εγώ είναι σαν μια ακαθαρσία μέσα σ’ ένα ωραίο κατά τα άλλα πιάτο καλού φαγητού. Το πετάς ολόκληρο.

3.Η αγάπη προς τους γονείς έρχεται σε δεύτερη μοίρα εν σχέσει προς την αγάπη προς τον (την) σύζυγο. Και θα προτιμήσουμε εν ανάγκη να δυσαρεστήσουμε τους γονείς, γιατί αυτοί έζησαν τη ζωή τους παρά την (τον) σύζυγο.

4.Η απαρέγκλιτη ακρίβεια στην εκτέλεση των καθηκόντων μας μπορεί να γίνει ένας τύραννος. Αν εφαρμόζαμε απαρέγκλιτα και ομοιόμορφα τους κανόνες του Πηδαλίου σ’ όλους τους πιστούς, χωρίς δηλαδή οικονομία, κανείς δεν θα σωζόταν.

5.Οι σύζυγοι να συμπεριφέρεσθε ο ένας στον άλλο αρχοντικά, να σκέφθεσθε δηλαδή να κάνετε ό,τι ευχαριστεί τον άλλο κι όχι εσάς.

6.Να έχετε καλούς λογισμούς. Όταν σκέφτεσαι για τον άλλο πάντα καλά και πάντοτε βλέπεις την καλή πλευρά, την καλύτερη εκδοχή, τότε πρώτα αγιάζεις τον εαυτό σου και ύστερα βοηθάς και τον άλλο να βρει τον καλό εαυτό του.

7.Ο διάβολος πειράζει αυτούς που ξεκίνησαν με ιδανικά, να ευαρεστήσουν στο Θεό και όχι στους σαρκικούς ανθρώπους που δεν έχουν καμιά σχέση με τον Θεό.

8.Τα βάσανα που τραβάμε από τα παιδιά είναι και σαν πληρωμή για όσα κάναμε κι εμείς σαν παιδιά στους γονείς μας.

9.Όταν πεισθεί κάποιος από την αρχή ότι τον αγαπά αληθινά και ειλικρινά ο άλλος, και κάτι ανάποδο ή ανεπίτρεπτο να γίνει δεν θα τον παρεξηγήσει. Θα ξέρει ότι τον αγαπά.

10.Η υπερβολική αγάπη μεταξύ των συζύγων μπορεί να βλάψει τα παιδιά, να δημιουργήσει μέσα του παράπονα και πληγές (εμένα δεν μ’ αγαπά ο μπαμπάς όσο τη μαμά).

11.Σε μερικούς το επάγγελμα δεν τους βοηθά καθόλου. Ο δικαστής π.χ. βλέπει σε κάθε περίπτωση παραβάσεις που πρέπει να παταχθούν, να τιμωρηθούν.

12.Δικαιοσύνη κατά Θεόν δεν είναι να μοιράσεις ίσα-ίσα την περιουσία σου με τον αδελφό σου, αλλά να λάβεις υπ’ όψιν σου την κατάστασή του (αν δεν είναι πνευματικός άνθρωπος) και να του πεις πάρε αδελφέ εσύ το καλύτερο κομμάτι και λίγο παραπάνω από το δικό μου.

13.Πιο δύσκολο είναι να φυλάξεις την Χάρη από το να την αποκτήσεις.

14.Όποιος, ξεκινώντας για κάποιο καλό σκοπό, εμπιστευθεί τον εαυτό του στο Θεό θα δει πως όλα τα εμπόδια θα του βγουν σε καλό και μπαίνουν για να προφυλαχθεί από μεγαλύτερο κακό.

Από τις συναντήσεις το 1979

1.Να βλέπουμε ο καθένας την ψυχοσύνθεση του άλλου και έτσι, σύμφωνα μ’ αυτήν, να ενεργούμε.

2.Ο διάβολος δεν πάει κόντρα στην ανθρώπινη φύση, αλλά μεγιστοποιεί τις αδύνατες πλευρές για να μας οδηγήσει στην αμετρία. Τον θυμώδη τον κάνει πιο θυμώδη, τον ευαίσθητο υπερευαίσθητο, τον έχοντα τάση για γέλιο τον κάνει πιο γελοίο. Γι’ αυτό εμείς πρέπει να πάμε κόντρα. Ο θυμώδης να γελά και ο έχων τάση για γέλιο να θυμώνει κι ο ευαίσθητος να γίνεται πιο ανδροποιημένος.

3.Ο Χριστός στην εναγώνια προσευχή του στη Γεσθημανή έφτασε σε τέτοιο ύψος ευαισθησίας, ώστε από την πολλή του αγάπη για τον κόσμο, διερράγησαν τα αγγεία του σώματός του και «εγένετο ο ιδρώς αυτού ωσεί θρόμβοι αίματος». Αυτό συμβαίνει και σε όσους αγαπούν τον άνθρωπο όπως ο Χριστός. Έχουν μερικές φορές αιματώματα, δείγματα της αγάπης και της ευαισθησίας τους για τον άνθρωπο [Σημείωση του συντάκτου των σημειώσεων αυτών: Αυτό πάθαινε και ο Όσιος Παΐσιος όπως μου άφησε να καταλάβω].

4.Ο Θεός έκανε ευαίσθητη τη γυναίκα. Γι’ αυτό και φτάνει ευκολότερα στην αγάπη προς τον Θεό απ’ ό,τι ο άνδρας. Ο διάβολος προσπαθεί, και το επιτυγχάνει πολλές φορές, να την κάνει υπερευαίσθητη. Ενώ την ευαισθησία της πρέπει να την συγκεράσει με ανδρεία. Και αντίστοιχα ο άνδρας να συγκεράσει την ανδρεία και τη σκληρότητα με ευαισθησία.

5.Ο σύζυγος συμπεριφέρεται με απλότητα κι αυτή η συμπεριφορά του, συνεργούντος του εχθρού, παρεξηγείται από τη σύζυγο. Ο πρώτος, έχοντας ήσυχη τη συνείδησή του, δεν στενοχωρείται ή μάλλον παραξενεύεται που ο άλλος τον παρεξηγεί. Η σύζυγος έχει ευαισθησία και φιλότιμο και θέλει αυτό να το εκτιμά ο σύζυγος. Αν η ευαισθησία καταπατηθεί και περιφρονηθεί από τον πρώτο τότε ο άλλος πληγώνεται κι αυτό το πλήγωμα δύσκολα θεραπεύεται και μένει.

6.Η υπερευαισθησία στη γυναίκα γεννά μια δειλία, ένα αίσθημα ανασφάλειας, γι’ αυτό ζητά εξασφάλιση.

7.Ο άνδρας δεν πρέπει αυτό να ξεχνά: ότι η γυναίκα είναι το ασθενές σκεύος και την συμπεριφορά του να την κανονίζει ενόψει της ασθενείας αυτής.

8.Όχι να κάνουμε υπομονή ή να αγαπιόμαστε χάριν των παιδιών, αλλά να αγαπιόμαστε για τους εαυτούς μας κι αυτή η αγάπη, αν υπάρχει, δίνει την ασφάλεια και στην καρδιά των παιδιών.

9.Το επάγγελμα δεν αλλάζει τον χαρακτήρα, αλλά ρίχνει σκόνες πάνω στον άνθρωπο και πρέπει αυτές τις σκόνες να μη τις μεταφέρει κανείς στο σπίτι, αλλά μετά τη δουλειά να μπαίνει σε μια Εκκλησία, να κάνει το σταυρό του, να φιλά την εικόνα του Χριστού και να ξεχνά όλες τις κακές εντυπώσεις απ’ την εξάσκηση του επαγγέλματός, για να μην τις μεταφέρει στο σπίτι.