Ο Γέροντας Νεκτάριος Μαρµαρινός

22 Ιουλίου 2019

Με αφορμή τη κοίμηση του μακαριστού Γέροντα Νεκταρίου Μαρμαρινού η Πεμπτουσία δημοσιεύει απόσπασμα από το βιβλίου του π. Δημητρίου Καββαδία «Γέροντες και Γυναικείος Μοναχισμός», στο οποίο μεταξύ άλλων αναφέρεται στον μακαριστό Γέροντα Νεκτάριο, κτήτορα της Ι.Μ. Αγίου Παταπίου Λουτρακίου:

Μοναδική εξαίρεση σ’ αυτό το βιβλίο αποτελεί η αναφορά στο πρόσωπο του Γέροντα Νεκταρίου Μαρμαρινού, ο οποίος έγινε κτίτορας της Μονής του Οσίου Παταπίου. Δεν επαινούμε τον άνδρα, αλλά αναφέρουμε λίγα λόγια σχετικά με την ζωή και την δραστηριότητά του με σκοπό να φανεί το πως κτίστηκε η Μονή του θαυματουργού Οσίου. Είναι πλέον στην δύση της ζωής του και έχει δοκιμάσει ποτήρια πολλών θλίψεων για να στερεωθεί η Μονή και να τελεσφορήσει η διακονία του. Δεν ενδιαφερόταν καθόλου για την προσωπική του προβολή, γι’ αυτό και δεν ζημιώνουμε πνευματικά τον Γέροντα και το έργο του που είναι το όντως έργο Θεού.

Ο Γέροντας Νεκτάριος γεννήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 1921 στην αγιοτόκο και αγιοτρόφο Αίγινα. Ήταν γιός των πτωχών μα ευσεβών νησιωτών Φωτίου και Ευαγγελίας Μαρμαρινού και αδελφός των Αναστασίου, Μιχαήλ και Μαρίνας η οποία πέθανε εικοσάχρονη στα χρόνια της Κατοχής από φυματίωση. Με την αγαπημένη του αδελφή αυτή συνήθιζε να επισκέπτεται τις Μονές της Αίγινας και να ρουφούν αχόρταγα το μέλι της μοναχικής πολιτείας οραματιζόμενοι την ζωή της αφιερώσεως.

Πνευματικός του πατέρας εκείνα τα χρόνια ήταν ο οσίας μνήμης Γέροντας Ιερώνυμος Αποστολίδης, ο Ησυχαστής της Αίγινας († 3/16 Οκτωβρίου 1966), από τον οποίο διδάχθηκε την ευχή, την ευλάβεια, την αγάπη για τις ακολουθίες, και καλλιέργησε την μοναχική του κλίση και κλήση. Παιδί ακόμη στην γενέτειρά του ο Κυριάκος [1] ανέβαινε στο δυσπρόσιτο Μοναστήρι της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας στα βουνά της Αίγινας και βλέποντας από ψηλά την Μονή του Αγίου Νεκταρίου, παρακαλούσε τον μεγάλο Άγιο του εικοστού αιώνα λέγοντας: «Άγιέ μου Νεκτάριε, εσύ έκτισες το μοναστηράκι σου εδώ. Αξίωσέ με και μένα να κτίσω Μοναστήρι και να δω τις νύμφες του Χριστού μας να αγωνίζονται τον καλό αγώνα της αρετής!».

Αφού τελείωσε το δημοτικό και το σχολαρχείο, φοίτησε στην Εκκλησιαστική Σχολή Χανίων, όπου εξέπληξε όλους με τον ακέραιο χαρακτήρα του. Μετά από λίγο, στα 1937, η πρόνοια του Θεού τον έφερε φοιτητή στην Εκκλησιαστική Σχολή Κορίνθου, όπου έτυχε του ενδιαφέροντος και της προστασίας του Μητροπολίτου Κορινθίας Μιχαήλ Κωνσταντινίδη [2]. Στην Σχολή αυτή διακόνησε ως Εκκλησιάρχης στον ναό της Αγίας Φωτεινής.

Κατά την διάρκεια των σπουδών του συζητώντας με τους συμμαθητές του συνήθιζε να μιλά για την προσωπικότητα και τα θαύματα του Αγίου της γενέτειράς του Νεκταρίου. Αλλά και οι συμμαθητές του συνήθιζαν ενθουσιασμένοι να του μιλούν για τον δικό τους Άγιο Πατάπιο, του οποίου −όπως προαναφέραμε− το λείψανο αποκαλύφθηκε στο σπήλαιο του Λουτρακίου το έτος 1904. Του έδειχναν μάλιστα από την αυλή της Σχολής το Σπήλαιο, το οποίο φαινόταν σαν μικρή άσπρη κουκίδα πάνω στα Γεράνεια όρη.

Όταν αργότερα ανέβηκε στο βουνό για να προσκυνήσει τον Όσιο Πατάπιο μαζί με ένα συμμαθητή του, κατανύχθηκε ιδιαιτέρως και αισθάνθηκε η ψυχή του «θεία έλξη» για τον τόπο. Προσκυνώντας μάλιστα προσευχήθηκε: «Άγιε μου, βοήθησέ με να κτίσω εδώ Μοναστήρι! Να βλέπω μοναστική αδελφότητα ακατάπαυστα να δοξολογεί τον Κύριο και το λιβανωτό ως θυσία ευπρόσδεκτη να κατευθύνεται μπροστά στον θρόνο της μεγαλωσύνης Σου!».

Έκτοτε συνήθιζε να ανεβαίνει στο σπήλαιο με μία κουβέρτα στην αγκαλιά του, όπου μετά την προσευχή του ξάπλωνε κάτω από την σκιά του μεγάλου πεύκου για να αναπαυθεί.

Τα χρόνια κυλούσαν με την ζωηρή επιθυμία να φτιάξει το Μοναστήρι του Οσίου. Όμως πως; Προσευχόταν έντονα να βρεθεί τρόπος να υλοποιηθεί η επιθυμία του. Και τότε του αποκάλυψε ο Όσιος Πατάπιος την θέλησή του με ένα όραμα. Είδε στον ύπνο του τον Όσιο να κάθεται ολοφώτεινος επάνω στην λάρνακα όπου φυλάσσεται το λείψανό Του. Τον κοίταζε με ουράνια γαλήνη και αστράπτοντας από την θεία λάμψη που τον περιέβαλλε, επανέλαβε τρεις φορές την φράση: «Θα γίνει το μοναστήρι, ναί, θα γίνει!».

Έτσι ο νεαρός Κυριάκος ενισχύθηκε στην απόφασή του και άρχισε να εργάζεται για την ευόδωση του ιερού του σκοπού. Βρήκε κάπου ένα φυλλαδιάκι με τον βίο του Οσίου Παταπίου και το τύπωσε σε βιβλίο για να ωφελούνται οι προσκυνητές και να ξεκινήσουν τα έργα της Μονής. Παραλλήλως εργαζόταν πνευματικά στον Ναό της Παναγίας Συνοικισμού (προσφύγων) της Κορίνθου, όπου πήγαινε για εκκλησιασμό και για να προσφέρει την ιερή του διακονία ως κατηχητής και ιεροκήρυκας. Συνεχώς οργάνωνε εκδρομές προς το Σπήλαιο του Οσίου οι οποίες πραγματοποιούνταν με ιδιαίτερο κόπο επειδή όλοι ανέβαιναν εκεί με τα πόδια. Η εργασία του αυτή, καθώς και ο ένθεος πόθος του να γίνει η Μονή, ήταν ο λόγος που δεν φοίτησε στο Πανεπιστήμιο, αν και ήταν φιλομαθής, επιμελής και εύστροφος.

Ο Μητροπολίτης Μιχαήλ τον χειροτόνησε στις 21 Φεβρουαρίου 1941 Διάκονο μετονομάζοντάς τον «Νεκτάριο», γεγονός που τον χαροποίησε αφού ήταν το θέμα της μυστικής του προσευχής που δεν ανακοίνωσε σε κανέναν. Στις 8 Νοεμβρίου 1945 τον χειροτόνησε πρεσβύτερο και ακολούθως τον χειροθέτησε Αρχιμανδρίτη και Πνευματικό. Κατά την πενταετία 1941-1945 εργάστηκε έντονα στην ενορία του Συνοικισμού της Παναγίας, προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες με την λειτουργική, κηρυκτική, κατηχητική και φιλανθρωπική του δραστηριότητα. Οργάνωσε κατηχητικό με 80 κορίτσια, από το οποίο προήλθαν αργότερα και αρκετές υποτακτικές του. Τους μάθαινε την νοερά ευχή και την αγάπη για τον εκκλησιασμό και την πνευματική ζωή. Η μικρή Ευγενία και τώρα μοναχή Παταπία θυμάται με ευλάβεια τα κηρύγματα του Γέροντα που παρακολούθησε επί ένα χρόνο και είχαν θέματα: «Γιατί είμαστε Χριστιανοί, γιατί πάμε στην Εκκλησία, τι πρέπει να κάνουμε για να σωθούμε». Επίσης με ιδιαίτερη ευλάβεια θυμάται την πεζοπορία προς το σπήλαιο, όπου με τα άλλα κορίτσια ανέβαιναν φορτωμένες με ρούχα, νερό, τροφή. Χαρακτηριστικά κατέθεσε: «Δεν κουραζόμασταν, διότι νιώθαμε να μας ανεβάζουν τα φτερά της παρουσίας και αγάπης του Οσίου Παταπίου»…

Στις 15 Οκτωβρίου 1945 ο Μητροπολίτης της Κορινθίας Μιχαήλ ανέβηκε για πρώτη φορά με τον νεαρό Διάκονο Νεκτάριο στο Σπήλαιο και προσκύνησε τον Όσιο. Κατανύχθηκε από την θέα του Ιερού λειψάνου και συνέθεσε το απολυτίκιο «Γερανείων το κλέος …», καθώς και το μεγαλυνάριο, «Λουτρακίου στέφανος και τιμή…». Επίσης υποσχέθηκε να συνδράμει το έργο του Γέροντα Νεκταρίου, ο οποίος με στερήσεις και πολύ προσωπικό κόπο κατόρθωσε να ανεγείρει ένα μικρό ξενώνα το 1947, τρία μικρά κελλιά το 1948 και μία τραπεζαρία το 1949. Αυτά κτίζονταν σε διάφορα επίπεδα της πλαγιάς του βουνού με υλικά που μεταφέρονταν με νοικιασμένα μουλάρια από το Λουτράκι. Πολύς κόπος και αρκετά έξοδα. Και η όλη προσπάθεια πλαισιώθηκε από συκοφαντίες και διαβολές εναντίον του Γέροντα. Συντονισμένη πολεμική από τον διάβολο που έβλεπε να κερδίζονται κατά Θεόν ψυχές και να προοδεύει το έργο της ιδρύσεως της Μονής. Έτσι χρησιμοποιούσε ως όργανά του τους Λουτρακιώτες που φθόνησαν το έργο και κυνήγησαν τον Γέροντα. Από την τακτική αυτή επηρεάστηκε και ο νέος Μητροπολίτης, ο από Τριπόλεως Προκόπιος Τζαβάρας, ο οποίος συν τω χρόνω φωτίστηκε από τον Όσιο και υποσχέθηκε να αναγνωρίσει την Μονή. Το καλοκαίρι του 1952 ενέκρινε την εγκατάσταση της πρώτης αδελφής, της δόκιμης Ειρήνης Στεργίου από την Ιερά Μονή Φανερωμένης Χιλιομοδίου Κορινθίας, και μετά από λίγο την εγκατάσταση της μοναχής Στυλιανής Γουσσοπούλου ως Ηγουμένης από την ίδια Μονή. Στις 19 Σεπτεμβρίου 1953 εκδόθηκε το Βασιλικό Διάταγμα ιδρύσεως της Μονής που υπέγραψε ο Βασιλεύς Παύλος ο Β΄.

Από την επίσκεψη του Γέροντα Εφραίμ Βατοπαιδινού στον μακαριστό Γέροντα Νεκτάριο Μαρμαρινό κατά την πρόσφατη παραμονή της Αγίας Ζώνης στη πόλη της Κορίνθου, 30 Ιουνίου 2019.

Το 1977 ο Γέροντας Νεκτάριος ίδρυσε την ανδρική Μονή του Αποστόλου Παύλου στα Γεράνεια και μετά από λίγο τις ανδρικές Μονές Αγίου Νικολάου του Νέου του εν Βουνένοις στο Μαλαγάρι της Περαχώρας, Παναγίας Μυρτιδιώτισσας επίσης στην Περαχώρα και Αγίου Νεκταρίου στα Γεράνεια Όρη.

Προεκτείνοντας επίσης την κοινωνική δραστηριότητα της Μο-νης του Οσίου μετά την στελέχωσή της με ευάριθμη αδελφότητα και την ίδρυση και λειτουργία εργαστηρίων ιερορραφείου, κεντητικής και αγιογραφείου, ίδρυσε και ανήγειρε τον οίκο ευγηρίας «Η Αγία Ελένη», που προσφέρει ανακούφιση σε άπορες ηλικιωμένες γυναίκες.

Για την ιεραποστολική του δράση ο δήμος Κορίνθου του απένειμε το χρυσό κλειδί της πόλεως. Το 2006 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο του απένειμε χρυσό μετάλλιο για την προσφορά του στην Εκκλησία. Παρά την προχωρημένη ηλικία του συνεχίζει να περιοδεύει όλη την Κορινθία κηρύττοντας τον λόγο του Θεού και καθοδηγώντας τα απειράριθμα πνευματικά του παιδιά, κληρικούς, μοναχούς και λαικούς. Την σημαντική του διακονία ως Πρωτοσυγκέλλου επί 60 χρόνια από τις 3 Οκτωβρίου 1951 χαρακτήρισαν η αδιάπτωτη πίστη, η αδιάλειπτη προσευχή, το φιλακόλουθο, η παντοειδής φιλανθρωπία, η οικοδομική δραστηριότητα, η θυσία για τον ελάχιστο αδελφό.

Στην συνέχεια δημοσιεύουμε ένα από τα κείμενα του Γέροντα Νεκταρίου προς τις αδελφές της συνοδείας του, έτσι όπως το κατέγραψε η μακαριστή μοναχή Σωφρονία:
«Νουθεσίες προς µονάζουσες»

Στην καθημερινή σας ζωή ποτέ να μην ξεχνάτε τη σωτηρία της ψυχής σας. Εφ’ όσον ζης σε κοινόβιο, οφείλεις να πολιτεύεσαι θεαρέστως με βία πάνω στον εαυτό σου.

Ο π. Δημήτριος Καββαδίας, συγγραφέας του βίβλίου «Γέροντες και Γυναικείος Μοναχισμός» τελών τρισάγιο ενώπιον του σκηνώματος του μακαριστού Γέροντα.

Τα αστεία δεν είναι ίδιον του Μοναχού. «Ο λαλών πολλάκις μετενόησε, ο σιωπών ουδέποτε», λέει ο Όσιος Εφραίμ. Είσαι ευτυχισμένο ον, απηλλαγμένο από κάθε πειρασμό και φουρτούνα της κοινωνίας. Μη νομίσης ότι θα βρης ησυχία μακριά από το Θεό και το λιμάνι του κοινοβίου. Η βία στα πάθη σου μαρτύριο λογίζεται ενώπιον του Θεού. Αν πονέσης και κλάψης για την πτώση της αδελφής σου, στέφανο μαρτυρίου παίρνεις. Αν ένα μέρος πάσχη, όλα συμπάσχουν και όλα το τρέφουν με την αγάπη τους. Αν μια αδελφή πέση, όλες πονούν και την αγαπούν. Πως προσέχεις και τρέμεις μήπως σου πέση θείος μαργαρίτης κατά τη θεία Κοινωνία πιστεύοντας ότι είναι μέλος Κυρίου; Έτσι πρόσεχε την αδελφή σου μην πέση, διότι και αυτή είναι μέλος Κυρίου. Αν μια ψυχή σώσης, καλύπτεις πλήθος αμαρτιών. Η ταπείνωση σαν αλεξικέραυνο τραβάει την αγάπη του Θεού.

Στο μοναστήρι του Οσίου Παταπίου ηγουμένευσαν κατά σειράν οι κάτωθι μοναχές:

Στυλιανή (κατά κόσμον Σοφία) Γουσσο-πούλου εκ Κωνσταντινουπόλεως τα έτη 1952-1963.

Παταπία (κατά κόσμον Ευγενία) Τσετσώνη εκ Κορίνθου τα έτη 1963-1968.

Ισιδώρα (κατά κόσμον Κυριακή) Μεντζαφού εξ Αθηνών από το 1968-27 Οκτωβρίου 2014.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η Μονή ακολουθεί παραδοσιακή τάξη με εσωτερικό τυπικό που συνέταξε ο Γέροντας Νεκτάριος με ωρολόγιο πρόγραμμα που αρχίζει στις 03.30 π.μ. Από το προσευχητικό πρόγραμμα της Μονής αναφέρουμε το θέμα της ιδιαίτερης προσευχής για κάθε ημέρα: Την Κυριακή, «υπέρ της διαδόσεως της αληθείας του Ευαγγελίου». Την Δευτέρα, «υπέρ των ασθενών». Την Τρίτη, «υπέρ των εν φυλακαίς». Την Τετάρτη, «υπέρ φωτισμού των ραθύμων». Την Πέμπτη, «υπέρ των εν απογνώσει». Την Παρασκευή, «υπέρ των εργατών του Ευαγγελίου». Το Σάββατο, «υπέρ των κεκοιμημένων».

 

Πηγή: Δημητρίου Καββαδία (ιερομονάχου), Γέροντες και Γυνακείος Μοναχισμός, εκδ. Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, Άγιον Όρος 2015.