60 χρόνια από την κοίμηση του οσίου Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή: Αγιοκατάταξεις, οσιακή κοίμηση, έκδοση, ταινία, λαμπρές παρουσιάσεις!
31 Δεκεμβρίου 2019Η φετινή επέτειος της συμπλήρωσης 60 χρόνων από την κοίμηση του οσίου Γέροντα Ιωσήφ Ησυχαστή και Σπηλαιώτη (1897-1959) φαίνεται πως ολοκληρώθηκε με τον καλύτερο τρόπο.
Ως κορύφωση, βεβαίως, των γεγονότων της επετειακής αυτής χρονιάς θα πρέπει να θεωρηθεί η εξαγγελία της αγιοκατάταξης του από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο, ενώ θα πρέπει να σταθούμε και στις άλλες δύο αγιοκατατάξεις των Γερόντων Δανιήλ Κατουνακιώτη και Εφραίμ Κατουνακιώτη.
Τα άλλα σημαντικά γεγονότα που προγραμματίστηκαν με ιδιαίτερη επιμέλεια από τους πατέρες της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου για την φετινή χρονιά, ήταν η έκδοση επετειακού τόμου με επιστολές και ποιήματα του οσίου Γέροντα Ιωσήφ, το γύρισμα δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ για την οσιακή βιοτή και πολιτεία του και οι λαμπρές παρουσιάσεις της έκδοσης και του ντοκιμαντέρ, που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη.
Το βιβλίο «Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού, ‘Επιστολές και ποιήματα, 60 χρόνια από την κοίμησή του’» (έκδοση Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου) μας δίνει πλέον μια πιο ολοκληρωμένη μορφή της αλληλογραφίας του και μας αποκαλύπτει την αγωνία του για τον κόσμο, το άνοιγμα της καρδιάς του προς αυτόν, όπως και το δόσιμο του για την πνευματική προκοπή όσων μπορούσε περισσοτέρων συνανθρώπων του!
Και να, και οι πνευματικές καταβολές που παρατηρήσαμε σε όλα τα μέλη της ευλογημένης του συνοδείας, αλλά και των πνευματικών του εγγονών που συνεχίζουν και οι ίδιοι με τον ίδιο ζήλο την καρδιακή αυτή παράδοση του οσίου Γέροντα Ιωσήφ.
Τα ποιήματα του βιβλίου αποτελούν καρπό πνευματικής έξαρσης, κορύφωση, επιστέγασμα και αποθέωση της μοναχικής και οσιακής πορείας και εμπειρίας της ιδιαίτερα λεπτής και ευαίσθητης οσιακής ψυχής του οσίου Γέροντα Ιωσήφ. Και μάλιστα, μας θυμίζουν τα λόγια του Αγίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτη “Για να γίνει κάποιος Χριστιανός θα πρέπει πρώτα να γίνει ποιητής”! Για το βιβλίο θα πρέπει να επανέλθουμε.
Στο δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για την ζωή του νέου οσίου της Εκκλησίας μας, τον ρόλο του Γέροντα Ιωσήφ επωμίστηκε με ιδιαίτερη επιτυχία ο βραβευμένος, ορθόδοξος Αμερικανός, ηθοποιός και μουσικός Ιωνάθαν Τζάκσον (Jonathan Jackson).
Στην ταινία εμφανίζονται να μιλούν, μέσω παλαιότερων καταγραφών για τον Γέροντά τους τα πνευματικά του τέκνα όσιος Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης και Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός, όπως και τα έγγονά του, ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος και ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, Γέροντας, π. Εφραίμ.
Αποκορύφωμα του ντοκιμαντέρ είναι η ιστορική καταγραφή της αναγγελίας της προσεχούς αγιοκατάταξης του Γέροντα Ιωσήφ από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, κ. Βαρθολομαίο.
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης και Αριζονίτης (1928-2019)
Ένα άλλο σημαντικό γεγονός που σημάδεψε την επετειακή αυτή χρονιά ήταν η πρόσφατη κοίμηση του τελευταίου μέλους της οσιακής συνοδίας του Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή. Αναφερόμαστε στην αγιασμένη μορφή του Ιερομονάχου, π. Εφραίμ Φιλοθείτη και Αριζονίτη, τον Γέροντα που μετέφερε στην Αμερική και την οικουμένη τις ασκητικές, αγιορειτικές και οσιακές διδασκαλίες και εμπειρίες που βίωσε πλάι στον δικό του Γέροντα!
Και όχι, βεβαίως, ως μια απλή διδασκαλία, ή έστω ένα κήρυγμα, αλλά ως βιωμένη προσωπική αρετή και αγιότητα, η οποία ξεχείλιζε τόσο από τον ίδιο όσο και από όλα τα μέλη της ευλογημένης αυτής εν Χριστώ συντροφίας! Είναι γνωστό, πως καρπός της αγιορείτικης αποστολικής «εξόρμησης» του Γέροντα Εφραίμ στην αμερικανική ήπειρο αποδείχθηκε επομβρία πνεύματος, με περισσά αποτελέσματα, καρπός της οποίας ήταν και η δημιουργία 19 ορθόδοξων πνευματικών εστιών, δηλαδή ανδρικά και γυναικεία Μοναστήρια, στις ΗΠΑ και τον Καναδά.
Ο μακαριστός π. Εφραίμ, μαζί του είχε και την τιμία κάρα του οσίου Γέροντά του Ιωσήφ του Ησυχαστή και Σπηλαιώτη, και τώρα πια θα βρίσκονται για πάντα μαζί εκεί, στην Αμερική, ως θεία ευλογία για τις εσχατιές της οικουμένης.
Μεγάλες και απροσδόκητες ευλογίες για τον Νέο Κόσμο, την αμερικανική ήπειρο, από τις αγιορείτικες σπηλιές του Άθωνα και τα αυτοσχέδια ενδιαιτήματα του. Μοιάζει σαν να πρόκειται για ένα αγιορειτικό εμβόλιο χάριτος και μία μεταμόσχευση αγιότητας που ευχόμαστε να καρποφορήσει ακόμη περισσοτέρους ευώδεις καρπούς χάριτος.
Νέοι όσιοι και οι Γέροντες Δανιήλ Κατουνακιώτης και Εφραίμ Κατουνακιώτης
Ιδιαίτερο, όμως, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η επικείμενη ταυτόχρονη με τον όσιο Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή αγιοκατάταξη των Ιερομονάχων Δανιήλ Κατουνακιώτη (1846-1929) και Εφραίμ Κατουνακιώτη (1912-1998).
Ο διακριτικός όσιος Γέροντας Δανιήλ Κατουνακιώτης, όπως σημειώσαμε και σε παλαιότερο μας σημείωμα, με αφορμή την φετινή ενενηκοστή επέτειο από την κοίμησή του, έπαιξε ένα κομβικό αν όχι καθοριστικό ρόλο στην όλη πορεία του Φραγκίσκου Κόττη, δηλαδή του μετέπειτα Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή.
Ο πολύπειρος, διακριτικός Ιερομόναχος Δανιήλ Κατουνακιώτης είναι ένας από τους σημαντικότερους πνευματικούς καθοδηγητές του φλογερού υποψηφίου μοναχού, ο οποίος πήγε στο Άγιον Όρος επιθυμώντας να ζήσει, «εδώ και τώρα» ή καλύτερα «εκεί και αμέσως» την ζωή των μεγάλων ασκητών. Αυτών, δηλαδή, που διάβαζε στα συναξάρια και τα λοιπά ασκητικά βιβλία.
Ο διακριτικός, όμως, Γέροντας Δανιήλ, που ήξερε τις “κακοτοπιές” της πνευματικής ζωής, τον κατηύθυνε πώς να βάλει τις βάσεις της μοναχικής ζωής, για να μπορέσει στη συνεχεία να ζήσει την ζωή που επιθυμούσε η ακράτητη και συνεπαρμένη από θείο ζήλο ψυχή του.
Και ο ίδιος, όμως, ο μελλοντικός τρανός σταυρ-αετός του Άθωνα, αποδείχτηκε πως διέθετε αντίστοιχη διάκριση, και γι’ αυτό αποδέχτηκε να σταυρώσει τον πρωταρχικό του ζήλο, και έτσι να πορευτεί κάτω από την εμπειρία της υπακοής σε γέροντα, για να αποκτήσει και την αντίστοιχη ευλογία, για να μπορέσει να ανοίξει σιγά σιγά τα φτερά του.
Έτσι, μαζί με τον συνασκητή του Γέροντα π. Αρσένιο Σπηλαιώτη (1886-1993) υποτάχτηκαν σε γέροντα και έτσι διά της υπακοής εκπλήρωσαν τις βασικές μοναχικές τους υποχρεώσεις. Και, πλέον, είχαν την ευλογία και την ευχή ως εφαλτήριο για να ανοίξουν τα φτερά τους όχι μόνον για εμπειρίες σταυραετών αλλά Αγγέλων. Ιδιαίτερα ο Γέροντας Ιωσήφ!
Έτσι ο φιλόπονος μοναχός ανεδείχθη αρχικά σταυραετός του Άθωνα αλλά και πράγματι εν σώματι άγγελος!
Όσιος Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης
Εξαιρετικό ενδιαφέρον βεβαίως, ως προς τον όσιο Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή, παρουσιάζει και η αγιοκατάταξη του Γέροντα Εφραίμ Κατουνακιώτη. Ο πατήρ Εφραίμ αποτελεί γνήσιο πνευματικό τέκνο του οσίου Γέροντα Ιωσήφ, παρ’ όλο που δεν διετέλεσε μέλος της συνοδίας του.
Σίγουρα, όμως, ήταν ο πνευματικός του καθοδηγητής, με την έννοια του αλήπτη, στο ιδιαίτερα δύσκολο, επίπονο όσο και κινδυνώδες ασκητικό άθλημα της απόκτησης αλλά και διατήρησης της Θείας χάριτος. Και ο Γέροντας Εφραίμ αναδείχθηκε και ο ίδιος ένας πλήρης χάριτος υψιπετής αγιορείτης, όσιος ιερομόναχος, που χάρις στον Γέροντά του Ιωσήφ κατάφερε να διατηρήσει τους καρπούς της Θείας χάριτος που τον κατέκλυσαν, διά της καλλιέργειας της νοεράς προσευχής και ιδιαίτερα της άσκησης της υπακοής! Και, μάλιστα, κάτω από πολύ άσχημες συνθήκες!
Και οι τρεις νέοι όσιοι Αγιορείτες Γέροντες, Δανιήλ Κατουνακιώτης, Ιωσήφ ο Ησυχαστής και Εφραίμ Κατουνακιώτης προσέφεραν πάρα πολλά στην πνευματική ζωή του Άθωνα και του Περιβολιού της Παναγίας όσο και σε ολόκληρη την Εκκλησία.
Ενώ, όταν αναφερόμαστε στην πνευματική οικογένεια του Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή δεν πρέπει να παραλείπουμε να αναφέρουμε και τους Γέροντες που δεν προαναφέραμε πιο πάνω. Δηλαδή τον π. Ιωσήφ Βατοπαιδινό και τον π. Χαράλαμπο Διονυσιάτη.
Η επετειακή χρονιά για την συμπλήρωση 60 χρόνων από την κοίμηση του οσίου Ιωσήφ του Ησυχαστή ολοκληρώνεται σήμερα και θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ευτυχείς και χαρούμενοι, όσοι συνέβαλαν στην έκδοση του τόμου, στο γύρισμα της ταινίας και τις λαμπρές παρουσιάσεις τους σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ιδιαίτερα ο Ηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, Γέροντας, αρχιμ. Εφραίμ και οι Πατέρες της Μονής.