Όσιος Ιωσήφ Ησυχαστής: Ένας μικρός, αλλά ζωντανός Άθωνας, στην καρδιά του Περιβολιού της Παναγίας!

19 Δεκεμβρίου 2019

(Από αριστερά): Ο Αρχιμανδρίτης, π. Βαρνάβας Γιάγκου, εκπρόσωπος του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, Γέροντας Εφραίμ, ο Υφυπουργός Εσωτερικών Μακεδονίας-Θράκης κ. Θεόδωρος Γ. Καράογλου βουλευτές και Ηγούμενοι Μονών του Αγίου Όρους.

Μια λαμπρή καλοκαιρία και θεία πανδαισία έζησαν εν μέσω χειμώνα και λίγο πριν από την εορτή της του Χριστού Γεννήσεως, όσοι παρευρέθηκαν στην εκδήλωση της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, «Γέροντας Ιωσήφ Ησυχαστής (1897-1959), 60 χρόνια από την κοιμήση του», το βράδυ της Δευτέρας, 16 Δεκεμβρίου, στο Συνεδριακό Κέντρο “Ιωάννης Βελλίδης” της Θεσσαλονίκης.

Αφορμή για το γεγονός αυτό ήταν η παρουσίαση της επετειακής έκδοσης «Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού, Επιστολές και ποιήματα» που εξέδωσε πρόσφατα η Ιερά Μονή. Πρόκειται για μια ξεχωριστή έκδοση η οποία μας μεταφέρει στις πιο λεπτές και ευαίσθητες χορδές της πατρικής, ποιητικής και ιδιαίτερα λυρικής καρδιάς του νέου οσίου της Εκκλησίας μας.

Οι γνωστοί μας από άλλες εκδόσεις, σκληροί και κοπιώδεις ασκητικοί αγώνες του οσίου Γέροντα συνδέονται στο βιβλίο αυτό με το πατρικό ενδιαφέρον, την αγωνία, την στοργή, τη συμπάθεια, την ευλάβεια, την αγάπη, το πάθος, την λεπτότητα και την τρυφερότητα, την εσωτερική εξομολόγηση, ακόμη και την ερωτική έξαρση προς τον Θεό! Πρόκειται για την έκφραση του μεγαλείου μιας ξεχωριστής αγίας ψυχής!

Ο φιλόπονος ασκητής, Γέροντας, όσιος Ιωσήφ ο Ησυχαστής έζησε και γεύτηκε στα αθωνικά σπήλαια και τις ερημιές, τις ευλογίες και την δόξα της θείας χάριτος, την συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο με την Κυρία Θεοτόκο και έγινε μέτοχος ποικίλων άλλων εμπειριών και αποκαλύψεων, που τον κατέστησαν χαρισματούχο, διακριτικό, καθηγητή και πρύτανη των ασκητικών «σπουδών». Την κορυφαία, ίσως, ασκητική φυσιογνωμία του αγιορειτικού μοναχισμού στον αιώνα του.

Αυτό φανερώνει και η πλήρης χάριτος ομήγυρη των υποτακτικών του, των τέκνων του, που ο ίδιος αναγέννησε πνευματικά και έτσι και αυτοί έγιναν, δι’ ευχών του, μέτοχοι σε αντίστοιχες εμπειρίες χάριτος και χαρισματούχοι, διακριτικοί Γέροντες. Έτσι κατάφεραν και οι ίδιου να μεταδώσουν τόσο τις πνευματικές εμπειρίες και διδασκαλίες του οσίου Γέροντος τους όσο και τις δικές τους σε ένα πλήθος μοναχών, μοναζουσών και λαϊκών.

Ο «πνευματικός στρατηγός», όπως τον αποκάλεσε ο όσιος Σωφρόνιος του Άθωνα και του Έσσεξ που τον γνώρισε από κοντά, “επένδυσε” με φλογερό πάθος -κατ’ ουσία ερωτικά- τα προσωπικά του ψυχικά και σωματικά χαρίσματα στης αθωνικής ερήμου το άγονο, μέχρι που το άνυδρο του τόπου και η ξηρασία της καρδιάς του από την σχεδόν εν απογνώσει αναζήτηση του Θείου ελέους, πυρπολήθηκαν με Άκτιστο Φως!

Κατά συνέπεια με Φως δροσοβόλο, παρηγορητικό και αναψυχής πρόξενο!

Η καλλιέργεια της νοεράς προσευχής, για την οποία επάσχισε και κοπίασε προσωπικά, αφού στην ουσία δεν υπήρχε κάποιος πρόσφορος, πρόθυμος και ικανός δάσκαλος της για να του την μεταδώσει ήταν στην ουσία Θεοδίδακτη. Στον ίδιο όσο και τον συνασκητή του Γέροντα Αρσένιο -που θα πρέπει να τον θυμόμαστε πάντα σιμά στον μεγάλο Γέροντα.

Έτσι, θα μπορούσαμε να πούμε πως ο Θεοδίδακτος τρόπος εκμάθησης της νοεράς προσευχής, αναγέννησε και χαρίτωσε μια ψυχή που απετέλεσε ένα μικρό αλλά ζωντανό Άθωνα, στην καρδιά του Άθωνα και του Περιβολιού της Παναγίας!

Ο ίδιος πλέον αναλύθηκε, ψυχή τε και σώματι, ως λαμπάδα γνησίου και ευώδους και πάνυ ακριβού, πανάκριβου, κεριού και διά βίου ένδακρυς εκράτησε με ιδιαίτερη επιμέλεια και φροντίδα τον νουν και την καρδιά του καθαρή για να συγκρατήσει μέσα του ζωντανή την θεία συνάντηση που έτυχε.

Έπαθε και έπασχε τα Θεία, για να αναστηθεί η όλη ψυχή του, και να διαμοιραστεί εν τέλει ο ίδιος, για να ζήσουν πλάι του οι υποτακτικοί του, τα παιδιά των παιδιών του, τα σημερινά εγγόνια του που κατέκλυσαν την οικουμένη.

Εξήντα χρόνια μετά την κοίμησή του, ο όσιος Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής έρχεται για μια φορά ακόμη -και αενάως- να μας συναντήσει, να μας καθοδηγήσει, να μας φιλοτιμήσει, να μας ψυχ-αγωγήσει, να μας παρηγορήσει, να μας κάνει κοινωνούς της άκτιστης θείας φλόγας που φώλιαζε μέσα του.

Μόνο που αυτήν την φορά, θα μείνει για πάντα μαζί μας, όπως βεβαίως ήταν πάντα!

Αλλά από τώρα και στο εξής και ως αναγεγγραμμένος στο Αγιολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Ο όσιος Ημών Ιωσήφ ο Ησυχαστής και Σπηλαιώτης!

Ημών με την έννοια όλων και πάντων!

Στην συνέχεια μπορείτε να διαβάσετε αποσπάσματα από του χαιρετισμούς που απηύθυναν στην εκδήλωση, ο Μητροπολίτης Λαγκαδά και Ρεντίνης κ. Ιωάννης ως εκπρόσωπος του Παναγιωτάτου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμου και ο Υφυπουργός Εσωτερικών Μακεδονίας-Θράκης, κ. Θεόδωρος Γ. Καράογλου.

Ο άγιος Ιωσήφ, είναι Γέροντας των αγιοπνευματικών εμπειριών

Ο Μητροπολίτης Λαγκαδά και Ρεντίνης κ. Ιωάννης.

Χαιρετισμός του Μητροπολίτη Λαγκαδά και Ρεντίνης κ. Ιωάννη, εκπροσώπου του Παναγιωτάτου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Ανθίμου

Έχω την ιδιαιτέρα τιμή, να μεταφέρω αυτή την στιγμή τις πατρικές ευχές και ευλογίες του Παναγιωτάτου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ.κ. Ανθίμου επί τω ευσήμω τούτο γεγονός, που πραγματικά αποτελεί, άγιε Καθηγούμενε της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, πανήγυριν και ιεράν πανδαισία.

Ο Παναγώτατος, από το πρωί, είχε ιδιαιτέρα την χαρά για την συμμετοχή σ’ αυτό το εόρτιο γεγονός, γιατί αποτελεί ένα γεγονός που τιμά την πόλη μας, την πόλη του αγίου Δημητρίου.

Και το πρωί, κύριε Υπουργέ, πραγματοποιήσατε λαμπράν εκδήλωση στην οποία παρέστη ο ίδιος, και θα ήθελε με την παρουσία του και σ’ αυτήν την εκδήλωση, να ολοκληρώσει την παρουσία του σε γεγονότα εόρτια και σεπτά, που άπτονται της ζωής της αγίας μας Εκκλησίας.

Η αγιοτόκος πόλις της Θεσσαλονίκης, η πόλις του Αγίου Δημητρίου, η πόλις ταυτόχρονα του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, είναι ένας τόπος ιερός και άγιος, που ακτινοβολεί την αγιότητα ως εμπειρία σ όλη την οικουμένη, σε όλο τον κόσμο· αφού απ’ αυτήν την πόλιν ξεκίνησαν οι μεγάλοι ισαπόστολοι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, οι Φωτισταί των Σλάβων και πάσης της οικουμένης· και αφού από αυτήν την πόλιν εξήλθε ο μέγας διδάσκαλος, ο μέγας πατήρ του Ησυχασμού, ο Θεολόγος, ο πατήρ, ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς.
……….

Ο Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής, συνιστούσε πολύ την άσκηση και ήτο κατ’ εξοχήν διδάσκαλος της νοεράς προσευχής.

Ο Παναγιώτατος Οικουμενικός ημών Πατριάρχης, ο Πατριάρχης των Ελλήνων -όπως ακούσαμε και πριν λίγο από τον πανοσιολογιώτατο εκπρόσωπο του- κατά την επίσκεψη του στο Άγιον Όρος τον προηγούμενο Οκτώβριο προανήγγειλε την κατάταξη του Αγίου Πατρός Ιωσήφ του Ησυχαστή στο Αγιολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας μαζί με άλλους τέσσερις αγιορείτες γέροντες τον Δανιήλ Κατουνακιώτη, τον Εφραίμ Κατουνακιώτη και τους δύο άλλους πατέρες, τους οποίους η αναγνώριση πραγματοποιήθη ήδη· του Οσίου Γέροντος Ιερωνύμου Σιμωνοπετρίτη και του Οσίου Πατρός ημών Σωφρονίου του Έσσεξ.
Είναι, επομένως, η αποψινή εκδήλωσις ένα γεγονός πνευματικής χαράς και ευφροσύνης! Διότι μέσα από την παρουσίαση του έργου του Γέροντος Ιωσήφ και μέσα από την προβολή της αγίας προσωπικότητος του προβάλλεται το κεφάλαιο της εμπειρικής βιοτής, που αποτελεί και τη βάση και το θεμέλιο και την πεμπτουσία της Ορθοδόξου Πνευματικότητος.

Γι’ αυτόν και ακριβώς τον λόγο, το φωτεινό του παράδειγμα, οι διδαχές του, έχουν την δύναμη να αναπαύουν κάθε άνθρωπο ο οποίος πλησιάζει και προσεγγίζει στο μεγαλείο, του πνευματικού απαυγάσματος το οποίο προκύπτει μέσα από την διακονία του λόγου και μέσα από τη μαρτυρία της ασκητικής αγιοπνευματικής εμπειρίας.

Ο άγιος Ιωσήφ, είναι Γέροντας των αγιοπνευματικών εμπειριών που κατέγραψε, που μετέδωσε, που δίδασκε και διδάσκει και θα διδάσκει με το φωτεινό του παράδειγμα.

Μ’ αυτές τις απλές σκέψεις μεταφέροντας και τις ευχές του Παναγιωτάτου Μητροπολίτη κ. Ανθίμου εύχομαι κάθε επιτυχία στην παρούσα εκδήλωση.

Προβάλλεται το απέραντο πέλαγος της φιλευσπλαχνίας του αγίου Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή

Ο Υφυπουργός Εσωτερικών Μακεδονίας-Θράκης κ. Θεόδωρος Γ. Καράογλου στο βήμα της εκδήλωσης.

Χαιρετισμός του Υφυπουργού Εσωτερικών Μακεδονίας-Θράκης κ. Θεόδωρου Γ. Καράογλου.

Αποτελεί ευλογία να βρίσκομαι ανάμεσά σας, με την ευκαιρία της επετειακής έκδοσης της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου για τον μακαριστό Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή.

Έχοντας προαναγγελθεί η αγιοκατάταξή του μακαριστού Γέροντα, οφείλουμε να απονείμουμε τα εύσημα στους πνευματικούς απογόνους του για την πρωτοβουλία να διοργανώσουν την αποψινή εκδήλωση προκειμένου να γνωρίσουν, όσο το δυνατόν περισσότεροι, το βίο ενός μοναχού ο οποίος, με τη διδασκαλία του περί Ησυχασμού, συνέβαλε τα μέγιστα στην επάνδρωση του Αγίου Όρους.

Αναζητώντας περισσότερα στοιχεία για όσα προσέφερε στον Αγιορείτικο Μοναχισμό, η προσοχή μου εστιάστηκε στην αναφορά ότι ο Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής αποτέλεσε τη “ρίζα” χιλιάδων μοναχών που ανάγουν την πνευματική τους πατρότητα σε αυτόν.

Επίσης, υπήρξε άξιος συνεχιστής της Ησυχαστικής και Φιλοκαλικής παράδοσης, πράγμα που δικαιολογεί πλήρως το γεγονός ότι σήμερα οι επιστολές και τα ποιήματά του, αποτελούν ένα σύγχρονο Ευαγγέλιο.

Νήστευε πολύ και αγρυπνούσε περισσότερο για να “μαράνει” τα πάθη. Είχε έμφυτη την αγνότητα ψυχής και ως παράδειγμα πάντα την Παναγία. Γι’ αυτό και όσοι τον γνώρισαν περιγράφουν τη ζωή και τη διδασκαλία του ως ορθόδοξη εμπειρική θεολογία. Ας έχουμε όλοι την ευχή του, με την ελπίδα πως θα αποτελεί πνευματικό μας οδηγό.

Στο πλαίσιο αυτό, αποτελεί τιμή και καθήκον η παρουσία μου στην αποψινή εκδήλωση. Είμαι χαρούμενος, καθώς και με την ιδιότητα του Προέδρου του Κέντρου Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς, μου δίνεται τη δυνατότητα να επαναβεβαιώσω το σεβασμό και την αγάπη μου στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου και το πρόσωπο του Άγιου Καθηγούμενου Εφραίμ, ο οποίος καταβάλλει επί σειρά ετών εργώδεις προσπάθειες για την προβολή και ανάδειξη της Κιβωτού της Ορθοδοξίας.

Εύχομαι ο Θεός να σας αξιώσει να σταθείτε στο ύψος της προσφοράς του Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή, λειτουργώντας -όπως ήδη πράττετε- στο πρότυπου αυτού του Ιερού ανδρός.

Κλείνοντας τον σύντομο χαιρετισμό μου, θέλω να επισημάνω ότι το Άγιο Όρος είναι το σπίτι μας. Είναι το φωτεινό σημείο αναφοράς στη ζωή κάθε Ορθοδόξου. Εκδηλώσεις, όπως η αποψινή, αναδεικνύουν την αποστολή του.

Οφείλω, λοιπόν, να συγχαρώ την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου και τον Ηγούμενό της, πατέρα Εφραίμ, για την πρωτοβουλία, μέσω της οποίας προβάλλεται το απέραντο πέλαγος της φιλευσπλαχνίας του Άγιου Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή.