Αν όχι τώρα, πότε;

27 Μαρτίου 2020

Τι όμορφο, τι δύσκολο, τι επώδυνο, τι ηρωικό!

Μονάζοντες ως στρουθία εντός των τειχών, εντός των τεσσάρων τοίχων ενός διαμερίσματος, χωρίς δυνατότητα δικαιολογίας για απαραίτητα τρεχάματα, για δουλειές που δεν παίρνουν αναβολή, για διεκπεραιώσεις κάθε είδους, που επιβάλλει η ένταξη μας σε μία κοινωνία και τον γραφειοκρατικό μηχανισμό της, βιώνουμε έναν εγκλεισμό, που είναι διάπλατα ανοικτός, από την απόλυτη κατάθλιψη μέχρι την υψηλότερη νοηματοδότηση. Αχ, παντοδύναμο μυαλό του ανθρώπου, με την τρομερή σου ευθύνη να μπορείς να δίνεις τον ευγενέστερο σκοπό στα ευτελέστερα και να μπορείς να τον στερείς ακόμη και από τα επουράνια!

Αν κάποια στιγμή σου είχε περάσει η υποψία μήπως η καλογερική ήταν ο δρόμος σου, ιδού η μεγάλη ευκαιρία να διαπιστώσεις τις δυνάμεις και τις κλίσεις σου. Όσα και να πεις με τους οικείους σου, όσα τηλεφωνήματα κι αν κάνεις, όσες ώρες και αν καταναλώσεις στον υπολογιστή, κάποια στιγμή θα το αποφασίσεις να βάλεις απέναντί  τον εαυτό σου και να τα πείτε λιγάκι, έξω από τα συνηθισμένα, έξω από τα πάγια, έξω από τα υποχρεωτικά.

Θα το αντέξεις; Φαίνεται εύκολο, ίσως και επιθυμητό, αλλά… θα το αντέξεις;

Αν έρθει η ώρα ενός μικρού απολογισμού, πώς θα διαχειριστείς τις ακυρώσεις των προγραμμάτων σου και τις διαψεύσεις των προσδοκιών σου; Θα καταφέρεις να αποδεχτείς τις χαώδεις αποστάσεις ανάμεσα στα σχέδιά σου και τα σχέδια της ζωής; Θα επιτρέψεις στον εαυτό σου να ταπεινωθεί και να αποδειχτεί ότι η ζωή δεν μας ανήκει αλλά της ανήκουμε;

Τι θα κάνεις, πως θα διαχειριστείς τη σχετικότητα των βεβαιοτήτων σου για το μέλλον, το μέλλον που πριν μία εβδομάδα το είχες σίγουρο και αυτονόητο και τώρα σου χαμογελάει ειρωνικά και σου δείχνει τους έρημους δρόμους, τα κλειστά μαγαζιά και τα κομβόι με τα φέρετρα; Πού θα καταφύγεις; Σε θεωρίες συνωμοσίας; Μα, και έτσι να ναι, μοιάζουν πολύ πετυχημένες, αφού κατάφεραν και σου μπλόκαραν τις δραστηριότητες, τα σχέδια, το κορμί και την ψυχή σου. Το πρόβλημα δεν είναι αν «παίζουν» συνωμοσίες. Το πρόβλημα είναι τα διαθέσιμα όπλα σου και τα αποθέματα ηρωισμού σου για να αντιδράσεις.

Τα μεγάλα ερωτήματα θα τα αντέξεις; Τη σχετικότητα των ανθρώπινων, τα μεγάλα ερωτήματα της ζωής που όλο ανέβαλες να απαντήσεις, την εξάρτησή σου από μηχανισμούς που δεν ελέγχεις, τις μάσκες που έγιναν αιτία να κοιτάξεις επιτέλους τα αδιάφορα για σένα με΄χρι χθες ανθρώπινα πρόσωπα, έστω κι αν φαίνονται μόνο τα μάτια τους; Θα τ΄ αντέξεις;

Βεβαίως και το μυαλό σου είναι πανίσχυρο. Μπορείς, αν θέλεις, να το ρίξεις στο φαγητό, στα διαδικτυακά παιχνίδια, στον ύπνο,  στα τηλεφωνήματα και σε όλες τις εξόδους κινδύνου, που σύντομα θα εφεύρει ο καταναλωτικός μηχανισμός, που ξέρει, ακόμη και από τις πιο τραγικές περιστάσεις να κερδίζει. Θ΄ αντέξεις όμως μία ακόμη χαμένη ευκαιρία;

Αν όχι τώρα, πότε θα καταλάβεις τη γλυκύτητα της απομόνωσης από ατελείωτη περίσπαση και περιφορά του νου στα δήθεν σημαντικά και κατ΄ ουσίαν ασήμαντα;

Αν όχι τώρα, πότε θα ξαναβρείς τον εαυτό σου διαθέσιμο για μία ειλικρινή κουβεντούλα για όλα εκείνα που τόσα χρόνια τού αναβάλλεις να συζητήσετε;

Αν όχι τώρα, πότε θα ανοίξεις εκείνο το βιβλίο, πότε θα προχωρήσεις εκείνη τη σκέψη, πότε θα πιάσεις εκείνο το χέρι του ανθρώπου που ζεις μαζί, πότε θα χαρίσεις στον εαυτό σου όλα εκείνα πού ξέρεις αποδεδειγμένα ότι ήταν βάλσαμο για την καρδιά σου όσες φορές τα χρειάστηκες,  αλλά συνήθισες να τα έχεις διαρκώς στο «περίμενε»;

Αν όχι τώρα, πότε θα μετρήσεις τις δυνάμεις σου απέναντι στο φόβο πως όλα είναι προσωρινά, όλα είναι μάταια, όλα είναι εύθραυστα; Και πότε θα σου δοθεί η ευκαιρία να ξανανιώσεις καλλιτέχνης, αγγειοπλάστης, που από τη λάσπη τής φθαρτής ζωής σου, μπορείς να γεννήσεις στοχασμό και λόγω και πράξη με δίψα αιωνιότητας;

Αν όχι τώρα, πότε θ΄ ανοίξεις τις δεξαμενές της πίστης σου για να απαντήσεις έμπρακτα στις προκλήσεις των καιρών και στη χλεύη των τεχνοκρατών;

Αν όχι τώρα, πότε θα μιμηθείς το ήθος των Αγίων που τόσες φορές ασπάστηκες την εικόνα τους ή διάβασες τα συναξάρια τους αλλά, στην πραγματικότητα, τους είχες απλώς για συναισθηματικό αποκούμπι, χωρίς να πολυπιστεύεις πώς ο τρόπος που έζησαν είναι δυνατόν να γίνει πράξη στις μέρες που ζεις; Πότε θα σου δοθεί η ευκαιρία, έστω και λίγο, να βρέξεις τα χείλια σου με την βεβαιότητα της πίστης τους, τη γαλήνη της εμπιστοσύνης τους σε έναν Πατέρα με αγάπη απείρως ισχυρότερη από κάθε συμφορά, τη νηφαλιότητα του λόγου τους, την πηγαία αγάπη τους για κάθε ταλαιπωρημένο άνθρωπο, όπου γης, όπου ιδεολογίας, όπου υπαρξιακής επιλογής;

Αν όχι τώρα, πότε θα εμβαθύνεις, έστω και λίγο, πάνω στα θεμελιώδη της πίστης που επέλεξες, που στα λόγια την είχες για θεμέλιο αλλά στην πράξη την είχες σαν μία μικρή ζαρντινιέρα στο ρετιρέ του οικοδομήματος της ζωής σου;

Θα βρεις το θάρρος να αναρωτηθείς αληθινά για αυτά που νομίζεις πως ξέρεις γύρω από τον θησαυρό μιας Ορθοδοξίας που εσύ διάλεξες, η οποία, μετά το αίμα του Γολγοθά, ζυμώθηκε με αίμα Μαρτύρων όχι μόνο στα ιπποδρόμια αλλά και στα κελιά της ησυχίας, στα γραφεία της μελέτης, ακόμη και στα έδρανα της κοσμικής γνώσης; Αυτής της κοσμικής γνώσης που άγιοι στοχαστές  και φιλόσοφοι σαν τους τρεις Ιεράρχες, ίδρωσαν και δάκρυσαν και μάτωσαν για να προσλάβουν, ώστε να το μπολιάσουν με αιωνιότητα και να το ξαναπροσφέρουν στον κόσμο με γλώσσα κατανοητή, χωρίς να σκανδαλίζουν και κυρίως χωρίς τη νοοτροπία ορισμένων εξ ημών, που στέλνει όσους δεν θέλουν ή δεν μπορούν να καταλάβουν, στο πυρ το εξώτερον.

Εσύ, μόνος σου, με μόχθο προσωπικό, με μόχθο προσευχής, με μόχθο αποκοπής από πανικούς και συνομωσιολογίες, θα βρεις άραγε χρόνο να ψάξεις πηγές, κείμενα, λόγο αληθινά θεολογικό και Πατερικό, δουλεμένο με σκέψη και ήθος; Τώρα,  που οι θεολογικές και νοητικές ακροβασίες τελειώσανε, μήπως είναι ώρα να αρχίσεις να σχηματίζεις μέσα σου τεκμηριωμένες θέσεις για Θεία Κοινωνία, για Εκκλησία, για Αποκάλυψη, για τόσα και τόσα που, αφού δεν  χαλάλισες μέχρι τώρα λίγο προσωπικό χρόνο και αφού δεν αξιώθηκες έναν Εκκλησιαστικό λόγο ενότητας και σοβαρής θεολογικής επεξεργασίας από εκείνους που ήταν ευθύνη τους να το πράξουν, πρέπει να το αναζητήσεις με δίκες σου δυνάμεις, για να μην γίνεις παίγνιο κάποιων άλλων, που εγγράφουν τον δύσκολο αυτό καιρό οπαδούς της άγνοιας και της πόρωσής τους για μελλοντική χρήση;   Και επιτέλους, θα αναγνωρίσεις την κοινή λογική ως δώρο Θεού και θα την ξεχωρίσεις, ως διάνοια, από τον  νου, μήπως και καταλάβεις, πως κάθε τι που προφυλάσσει την ανθρώπινη ζωή, το μοναδικό α αυτό δώρο στον καθένα, για το οποίο θα δώσουμε λόγο, αποτελεί προίκα του κατ΄ εικόνα και ευθύνη που ο Θεός μας τίμησε να μοιραζόμαστε μαζί Του;

Αυτές τις ώρες του εγκλεισμού, θα βρεις το θάρρος να πάρεις ένα κόσκινο και, ακόμη και μέσα από το διαδίκτυο, που με τα χίλια του στραβά, έχει και κάτι να προσφέρει, να ξεχωρίσεις, το στάρι του αγαπητικού  λόγου και της συμπόνιας από την ήρα των κραυγών τού κάθε δυστυχισμένου ανερμάτιστου θεολογούντος, που έκανε τον Ορθόδοξο θεολογικό λόγο δεκανίκι της υπαρξιακής και πνευματικής του αναπηρίας;

Θα χάσεις αυτή τη μεγάλη ευκαιρία για προσωπικό ερημία, ώστε να υποψιαστείς πως η μόνη σου περιουσία είναι ο εαυτός σου και μοναδικό έργο που αντέχει στο χρόνο είναι ο καλλωπισμός και η καλλιέργειά του από  τον δικό σου μόχθο και η αγιοποίηση του από τη Χάρη του Θεού που διαρκώς σου χτυπάει την πόρτα και τόσα χρόνια απλώς δεν βρήκες χρόνο να της ανοίξεις;

Θα βρεθείς έτοιμος στον καινούργιο κόσμο που έρχεται; θα βρεις το θάρρος και τις δυνάμεις να αποδείξεις πρώτα στον εαυτό σου και μετά στους άλλους πως η πίστη σου και η ορθοπραξία σου είναι παντός καιρού και πάσης ανάγκης; Τι θα διαλέξεις; Τον ρόλο του μάρτυρα με μαρτυρία σεμνότητας, ποιότητας διάνοιας,  ποιότητα πνεύματος, εντιμότητας, σεμνότητας, συνέπειας, διαθεσιμότητας στους νέους πόνους και τις προκλήσεις που έρχονται; Ή τον  στο ρόλο του γραφικού πιστού με λόγο μεσαίωνα, ήθος μισαλλοδοξίας και αγάπης ψευδεπίγραφης; Με ρωτάς αν έρχεται ένας αντιχριστιανικός κόσμος. Σου απαντώ, ναι! Και με ξαναρωτάς, πώς θα αντισταθούμε. Και σου δείχνω το Σταυρό και σου θυμίζω πως αυτά τα δύο εγκάρσια αγιασμένα ξύλα νίκησαν τον κόσμο και όχι οι εξυπνάδες, οι κραυγές και οι διεκδικήσεις των κεκτημένων. Μήπως είναι καιρός, εκεί, κλεισμένος στο κελί σου, στο κέντρο της πόλης,  να επιλέξεις ήθος; Μήπως είναι ώρα να καταλάβεις κι εσύ κι εγώ πως η βλασφημία, βεβαίως και εκπηγάζει από νου δαιμονικό, κάνει όμως γέφυρα και φτάνει στους ανθρώπους το στρεβλό μας ήθος,  τον ψευδεπίγραφο χριστιανισμό μας, την αίολη θεολογία μας, την παγανίζουσα λατρεία μας, την συχνή χαιρεκακία μας για το δράμα του κόσμου, την οκνηρία μας και την ανύπαρκτη αυτοκριτική μας; Αν οι γιατροί του σώματος έφτασαν να θυσιάζονται στη βάρδιά τους, να ακριβολογούν, να είναι λιγόλογοι, να τρέμουν μη γίνει και λάθος κίνηση, μια λάθος διάγνωση, μια λάθος κουβέντα, γιατί μπορεί να στοιχίσει μια ζωή, πόσο εμείς, οι σημαιοφόροι της ψυχικής υγείας και της αθανασίας, θα έπρεπε να τρέμουμε για κάθε θεολογικό λόγο που βγαίνει από τα χείλη μας, για κάθε πράξη μας που μπορεί να σκανδαλίσει, για κάθε συμβουλή, που μπορεί να στείλει έστω και μια ψυχή στον χαμό, για κάθε στιγμή χαμένη για λίγη δουλεία πνευματική και αγαπητική, τουλάχιστον με τον εαυτό μας; Ευτυχώς –ή δυστυχώς- δεν έχει βρεθεί ακόμη τρόπος μέτρησης πνευματικώς νοσούντων ή ψυχικώς τεθνεώτων, οπότε, το μη μετρήσιμον, όχι μόνον είναι μηδέ διοικούμενον, όπως διδάσκει το σύγχρονο management, αλλά και μηδέ καταλογίζον ευθύνες.

Κοίτα γύρω σου τους τέσσερις τοίχους που σε κλείσανε και ξεκίνα, βάζοντας κατ΄ αρχάς τάξη στον μικρό προσωπικό σου χώρο σπιτιού σου, που καθρεφτίζει την ψυχή σου. Ξεσκόνισε τις γωνιές του, πέτα τα περιττά, βρες περίοπτη θέση για τα καταχωνιασμένα πολύτιμα σου και κάνε κάθε σου κίνηση συμβολική κινήσεων που πρέπει να κάνουμε μέσα μας.  Κι αν δεν έχεις προσωπικό χώρο, να σε προβληματίσει. Τέτοιος χώρος λείπει και στην ψυχή σου. Επειγόντως , και μέσα και έξω σου, πρέπει να βρεθεί ταμιείον περισυλλογής, με πόρτα, στην οποίαν θα γίνεται προσεκτικός έλεγχος εισερχομένων, όχι τόσο ανθρώπων, όσο σκέψεων και επιρροών. Μόνον μέσα σε τέτοιον χώρο θα μπορέσεις να συγκεντρώσεις τον εαυτό σου, τον διασκορπισμένο εδώ κι εκεί. Μόνον εκεί, έχεις ελπίδες να νιώσεις αγάπη για τον Θεό και αγάπη για τους ανθρώπους.

Εκεί, σ΄ αυτόν τον χώρο του σπιτιού και της ψυχής σου, ήρθε η ώρα για ξεσκόνισμα και ξεσκαρτάρισμα. Για να μείνουν ζωντανά και με άνεση χώρου αυτά που θα χρειαστούν στα επερχόμενα, άλλα τραγικά και άλλα υπέροχα, που ο Θεός κράτα ήδη στη χούφτα του και ετοιμάζεται να τα σπείρει στη γη, άλλα προς μετάνοια και άλλα προς σωτηρία. Και πες μαζί μου, με όλη τη δύναμη της ψυχή σου:

«Αφού από Σένα είναι Κύριε, όλα καλοδεχούμενα!»_