Το έργο των πνευματικών σχετικά με τις καταστροφικές επιπτώσεις του ηλεκτρονικού τζόγου
9 Απριλίου 2020Η ανάδειξη του τρόπου με τον οποίο οι Πατέρες της Εκκλησίας μας αντιμετώπισαν στην εποχή τους τα ποιμαντικά τα προβλήματα του ποιμνίου τους και ο κατάλληλος συσχετισμός της ποιμαντικής μεθοδολογίας που χρησιμοποίησαν με τα ιδιαίτερα γνωρίσματα και τα προβλήματα της σύγχρονης εποχής μπορούν αναμφισβήτητα να αποτελέσουν μια πυξίδα ποιμαντικού προσανατολισμού για τους ποιμένες του σήμερα.
Σήμερα, οι ψυχολόγοι και ψυχοθεραπευτές προκρίνουν τη γνωσιακή – συµπεριφοριστική ψυχοθεραπεία ως μέθοδο επίλυσης του συγκεκριμένου προβλήματος [Με τη γνωσιακή – συμπεριφοριστική θεραπεία ο θεραπευτής επιδίδεται σε προσπάθεια να μεταβάλλει κατ’ευθείαν τη δυσπροσάρμοστη συμπεριφορά του ασθενή του εφαρμόζοντας την αρχής της μάθησης, διερεύνησης και ενημέρωσης του περί του προβλήματος που αντιμετωπίζει. Εξάλλου, η αρχή ότι η συμπεριφορά αποτελεί «παράγωγό της μάθησης» αναδεικνύεται ως θεμέλιος λίθος του συμπεριφορισμού. Ως εκ τούτου, ο θεραπευτής δεν εκλαμβάνει τη συμπεριφορά του ασθενή του ως αποτέλεσμα ασυνειδήτων δυνάμεων που έχουν τις ρίζες τους στην παιδική ηλικία του ασθενή, τις οποίες θέλει να αναδείξει και να θεραπεύσει. Τουναντίον, πιστεύει ότι τα αυτά συμπτώματα δεν παραπέμπουν σε ένα πρόβλημα που υποβόσκει, αλλά αποτελούν αυτά καθ’εαυτά το πρόβλημα:(Weiten καιLioyd, 2006, σ. 532)]. Δι’ αυτής επιδιώκεται η υπεύθυνη πληροφόρηση του εθισμένου στο τζόγο ανθρώπου περί του προβλήματος που αντιμετωπίζει, με στόχο την απομυθοποίηση των όποιων στρεβλών αντιλήψεών του για τον τζόγο και τη σταδιακή μεταβολή της συμπεριφοράς του.
Είναι άλλωστε γνωστό ότι χαρακτηριστικό σύμπτωμα στην ασθένεια του παθολογικού τζόγου είναι η συντήρηση μύθων, λανθασμένων παραδοχών, αυταπατών και της ψευδαίσθησης ελέγχου γύρω από τις συνθήκες και την τελετουργία του παιχνιδιού(MooreκαιOhtsuka, 1997, σσ. 244-253).Οι περισσότεροι ασθενείς θεωρούν ότι βρίσκονται κοντά στην ανακάλυψη ενός αλάθητου, σίγουρου συστήματος που θα τους επιτρέψει να «ρεφάρουν» ακόμα και άν βρίσκονται να χάνουν μεγάλα ποσά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τείνουν να υπερεκτιμούν τα κέρδη τους ενώ ξεχνούν, είτε υποτιμούν τα ποσά που έχουν χάσει και υιοθετούν μια διαστρεβλωμένη εικόνα των γεγονότων. Κύριος στόχος της θεραπευτικής διαδικασίας του ασθενή είναι η κινητοποίηση αυτού προς την κατεύθυνση της βαθμιαίας διακοπής του τζόγου και η αναζήτηση τεχνικών για τη μακροχρόνια αποχή αυτού από τα τυχερά παιχνίδια. Ο συμπεριφορικός θεραπευτής εστιάζει στην εξάλειξη των κινήτρων ως προς την παθολογική ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια, όπως και των εσωτερικών και εξωτερικών καταστάσεων, οι οποίες ενεργοποιούν την παρόρμηση της παθολογικής αυτής ενασχόλησης. Οι ασθενείς αναγνωρίζουν, καταγράφουν και προσπαθούν να αποφύγουν τις καταστάσεις και τα συναισθήματα, τα οποία ενισχύουν την παρόρμηση να συμμετέχουν σε τυχερά παιχνίδια (Πιπεροπούλου, σσ. 35- 36).
Οι παραπάνω στόχοι μπορούν θαυμάσια να επιτευχθούν, αν οι ποιμένες αποφασίσουν να εντάξουν στο ποιμαντικό τους έργο τη συστηματική και υπεύθυνη ενημέρωση των πνευματικών τους τέκνων για τις καταστροφικές προσωπικές, οικογενειακές και ευρύτερα κοινωνικές επιπτώσεις της συστηματικής ενασχόλησής τους με τον τζόγο. Οφείλουν να πληροφορήσουν το ποίμνιό τους με έναν έγκυρο επιστημονικά και αξιόπιστο τρόπο για τις πολλαπλές παραμέτρους του προβλήματος: τον ύπουλο τρόπο με τον οποίο ξεκινά, το πώς η ενασχόληση με τον τζόγο μπορεί να διολισθήσει από μια «ευχάριστη» συνήθεια σε μια παθολογική εξάρτηση, τα επιμέρους στάδια του εθισμού και τις απρόβλεπτες συνέπειές του. Ο παραπάνω στόχος μπορεί να επιτευχθεί αν το έργο της υπεύθυνης περί του θέματος πληροφόρησης του ποιμνίου ενταχθεί σε τρία επίπεδά της ενοριακής ζωής: α) στο επίπεδό του κηρύγματος της Θείας Λειτουργίας της Κυριακής, στην οποία υπάρχει η μεγαλύτερη από κάθε άλλη εβδομαδιαία δραστηριότητα της ενορίας συγκέντρωση ενοριτών, β) στο επίπεδό των κατηχητικών σχολείων της ενορίας, στα οποία μετέχουν νέοι άνθρωποι, που σύμφωνα με τις έρευνες αποτελούν υποψήφια θύματα του στοιχηματικού τζόγου και γ) στο επίπεδό των ενοριακών κύκλων ενηλίκων, στους οποίους μεταξύ άλλων προσέρχονται και οι γονείς των νέων ανθρώπων, που καλούνται να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τις ολέθριες συνέπειες της συμμετοχής τους σε κάθε βλαβερή και αντιπαιδαγωγική δραστηριότητα. Πολλές φορές μάλιστα οι ίδιοι, είτε από άγνοια είτε από απερισκεψία, αδιαφορούν βλέποντας τα παιδιά τους με ένα κουπόνι στο χέρι. Σε όλα τα παραπάνω επίπεδα θα μπορούσαν να κληθούν έγκριτοι επιστήμονες, στο πλαίσιο ημερίδων ή συνεδρίων που θα μπορούσαν να διοργανωθούν από τις ιερές μητροπόλεις ή τις κατά τόπους ενορίες, οι οποίοι θα συνέδραμαν με τους ποιμένες στο έργο της υπεύθυνης ενημέρωσης των χριστιανών για την τεράστια έκταση του φαινομένου στη σύγχρονη πραγματικότητα.
Αν σύμφωνα με τα παραπάνω, η γνωσιακή – συμπεριφοριστική μέθοδο θεραπευτικής προσέγγισης του προβλήματος επιτυγχάνει και υποστηρίζει την ενεργοποίηση της επίλυσής του, τότε ίσως και το θεραπευτικό διακύβευμα του συγκεκριμένου εθισμού να έγκειται στη διεύρυνση της σχετικής πληροφόρησης. Αν οι ποιμένες συστηματοποιήσουν τις ενημερωτικές προσπάθειές τους, για να μεταβιβάσουν σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους, όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες, για όσο το δυνατόν περισσότερες παραμέτρους του προβλήματος, τότε ίσως αποδέκτες μιας τέτοιας πληροφόρησης γίνουν μεταξύ των άλλων και ήδη πάσχοντες. Αν αυτοί ευαισθητοποιηθούν και βοηθηθούν μέσω μιας υπεύθυνης πληροφόρησης, να απομυθοποιήσουν στις στρεβλές απόψεις τους για τον τζόγο, δεν αποκλείεται να προβληματιστούν, έστω και θεωρητικά ή υποσυνείδητα στην αρχή, για την κατάστασή τους, πράγμα που προφανώς αποτελεί το πρώτο στάδιο δρομολόγησης μιας μελλοντικής αποθεραπείας τους. Τότε, η ποιμαντική των ποιμένων επί του συγκεκριμένου εθισμού δε θα έχει μόνο προληπτικό χαρακτήρα, αλλά θα επιτυγχάνει και τη θεραπευτική προσέγγιση των ήδη πασχόντων. Η ενημέρωση του ποιμνίου, είτε δια των ενοριακών δομών που αναφέρθηκαν παραπάνω, είτε με την αξιοποίηση κάθε άλλου πρόσφορου για τη διεύρυνση της πληροφόρησης τρόπου, όπως την τύπωση και διακίνηση έντυπου ενημερωτικού υλικού στο πλαίσιο της ενορίας, την ανάρτηση σχετικών άρθρων σε διαδικτυακούς τόπους, τη διεξαγωγή συζητήσεων για τον στοιχηματικό τζόγο σε εκκλησιαστικά και μη, τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, θα συμβάλλει αποφασιστικά στην επίτευξη του παραπάνω στόχου.
