Οχυρό Ιστίμπεη

5 Μαΐου 2020

Βρίσκεται στο ομώνυμο ύψωμα του Μπέλες, σε υψόμετρο 1339 μέτρα, βορειοδυτικά του Νέου Πετριτσίου. Η κατασκευή του ξεκίνησε τo 1937 και ολοκληρώθηκε το 1940. Περιελάμβανε τριάντα επιφανειακά έργα ήτοι: δώδεκα απλά και έξι διπλά πολυβολεία, ένα σύνθετο έργο (διπλό πολυβολείο-Α/Τ πυροβολείο-παρατηρητήριο), δύο πυροβολεία πλαγιοφυλάξεως, ένα αντιαεροπορικό πυροβολείο, δύο ολμοβολεία, τρία παρατηρητήρια, ένα διπλό παρατηρητήριο, ένα σκέπαστρο προβολέα και μία απλή έξοδο.

Το ανάπτυγμα των υπογείων καταφυγίων ήταν 655 μέτρα, το δε μήκος των στοών συγκοινωνίας 1642 μέτρα, δηλαδή συνολικά 2297 μέτρα υπόγειων έργων. Η δύναμη της φρουράς ανερχόταν σε 10 αξιωματικούς και 300 οπλίτες.

Η επίθεση εναντίον του έγινε από το 3ο τάγμα του 85 Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών με την σύμπραξη πυροβολικού διαφόρων διαμετρημάτων και αεροπορίας. Πολλά από τα μετωπικά έργα του οχυρού ήταν σε απόσταση 250 μέτρων από τα σύνορα και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή των θυρίδων βολής, με βολές ευθυτενούς τροχιάς, από πυροβόλα που ανέβασαν με τα χέρια στο βουλγαρικό έδαφος. Από νωρίς αποδεκατίσθηκαν τα τμήματα επιφανείας στο ύψωμα Τίπιτς και αυτό επέτρεψε στους κυνηγούς να ανέβουν πάνω στα έργα. Ζητήθηκε η εκτόξευση αντεπίθεσης από το τάγμα Γεραμάνη, η οποία και έγινε, με το σύνολο της δύναμής της (διλοχία), ανεπιτυχώς.

Νέα προσπάθεια της διλοχίας και πάλι ανεπιτυχής λόγω της θέσης που είχαν οι Γερμανοί, απ΄ όπου μπορούσαν να εποπτεύουν την όλη περιοχή. Οι Γερμανοί που ανέβηκαν στην επιφάνεια του οχυρού, πλησίασαν το ένα ολμοβολείο και πέταξαν μέσα αναμμένο κιβώτιο γεμάτο με εκρηκτικά. Η ψυχραιμία του ανθυπολοχαγού Βασιλά και ενός στρατιώτη έσωσαν τον όλμο και το προσωπικό. Χωρίς δισταγμό έπιασαν το κιβώτιο και το πέταξαν έξω. Ζητήθηκε η πραγματοποίηση βολών πυροβολικού επί της επιφανείας του οχυρού η οποία πραγματοποιήθηκε και επέφερε σοβαρές απώλειες, αλλά οι Γερμανοί παρέμειναν επί του οχυρού και άρχισαν να γεμίζουν τις θυρίδες με πέτρες και χώματα. Συγκροτείται τμήμα αντεπίθεσης από τον υπολοχαγό Αποστολόπουλο το οποίο βγαίνει από το οχυρό και προσπαθεί να διώξει τον αντίπαλο.

Το τμήμα αυτό καλείται να επιστρέψει στο εσωτερικό διότι θα ακολουθούσε και νέα βολή πυροβολικού. Με βολή ευθυτενούς τροχιάς πυροβόλου 88 χιλιοστών καταφέρνουν να διευρύνουν το φάτνωμα σύνθετου έργου (πολυβολείο- προβολέας) και να μπούν μέσα αρκετοί ορεινοί κυνηγοί. Μέσα στους διαδρόμους στήθηκαν σακιά με άμμο και αλεύρι και πίσω από αυτά εφεδρικά πολυβόλα. Ακολούθησε μάχη στοών, κατά την οποία οι διεισδύσαντες αποδεκατίσθηκαν.

Ο Ρίνγκελ αναφέρει στην έκθεσή του ότι από το παρατηρητήριο του είδε περί τους τριάντα να εισέρχονται και να βγαίνουν μόνο επτά ή οκτώ . Οι Γερμανοί τοποθέτησαν, σε κατεστραμμένες θυρίδες, μηχανήματα με τα οποία έστελναν καπνούς στο εσωτερικό. Οι αμυνόμενοι έκαναν χρήση των προσωπίδων τους αλλά υπήρξαν και συμπτώματα λιποθυμιών και θανάτων. Λόγω των απωλειών ο διοικητής του γερμανικού τάγματος ζήτησε την αντικατάσταση της μονάδος του, κατά την διάρκεια της νύκτας, η οποία και έγινε την νύκτα της 6 προς 7 Απριλίου ανενόχλητα, διότι λόγω της διείσδυσης από το τριεθνές διατάχθηκε σύμπτυξη των υπολοίπων τμημάτων. Η κατάσταση λόγω των χημικών γινόταν αφόρητη και την επομένη, στις ένδεκα το πρωί αρχίζουν οι συνομιλίες για εκκένωση του οχυρού προκειμένου να αποφευχθούν και άλλοι θάνατοι. Νωρίς το απόγευμα το Ιστίμπεη παραδόθηκε.

Αφήγηση Γερμανού .

Κατά την διάρκεια των βομβαρδισμών οι χειριστές των πολυβόλων, με τα όπλα, αποσύρονταν στο εσωτερικό και στη συνέχεια έβγαιναν και πάλι. Σ΄ ένα πολυβολείο, μετά από κάθε βομβαρδισμό, έβγαινε μία μικρή ιδιότυπη σημαία την οποία κουνούσε αυτός που την κρατούσε, σαν να έλεγε «εδώ είμαι ακόμη για να σε αντιμετωπίσω». Μετά την παράδοση του οχυρού έψαξα και βρήκα τον «δικό μου» Έλληνα και τον πήρα μαζί μου με την μοτοσυκλέτα μέχρι την Τιθορέα, όπου τον άφησα και χωρίσαμε. Μετά τον πόλεμο , ο Γερμανός, πήγαινε για διακοπές την Κρήτη και την σημαία αυτή, μαζί με το Εντελβάις του τα έδωσε στον πρόεδρο του χωριού Ατσιπόπουλο Ρεθύμνου, μαζί με το μικρό ιστορικό.