Ανακωχή Θεσσαλονίκης

16 Σεπτεμβρίου 2020

Με την επιθετική ενέργεια των συμμαχικών δυνάμεων, όπου σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν οι Ελληνικές, την 16/29 Σεπτεμβρίου 1918 καταλαμβάνονται τα Σκόπια και περιορίζονται τα δρομολόγια διαφυγής των Γερμανών. Η ενέργεια αυτή καθώς και όσες προηγήθηκαν ανάγκασαν την Βουλγαρία να ζητήσει ανακωχή.

Την 15/28 Σεπτεμβρίου φθάνει επιτροπή της στην Θεσσαλονίκη με επικεφαλής τον υπουργό οικονομικών Μάνιτσεφ και υποβάλλει το αίτημα. Ο Γάλλος στρατηγός Φρανσαί Ντ΄Εσπεραί συνεννοείται με την Γαλλική κυβέρνηση και την επομένη το πρωί κοινοποιεί τος όρους της ανακωχής στην αντιπροσωπεία, η οποία χωρίς τροποποιήσεις τους υπογράφει την 23.00΄ώραν. Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό οι εχθροπραξίες θα έπαυαν από την επομένη 17/30 Σεπτεμβρίου και η Βουλγαρία θα έπρεπε:

-Να εκκενώσει τα κατεχόμενα ελληνικά και σερβικά εδάφη αμέσως.

– Να αποστρατεύσει αμέσως όλο το στρατό της εκτός από δύο μεραρχίες για ασφάλεια των συνόρων της με την Τουρκία και την Ρουμανία και μία ακόμη για ασφάλεια των συγκοινωνιών της.

– Να προβεί στην αποθήκευση του οπλισμού των αποστρατευομένων μονάδων της υπό τον έλεγχο των συμμάχων.

-Να επιτρέψει την δίοδο ή κατάληψη από τους συμμάχους ορισμένων στρατηγικών σημείων μέσα στην Βουλγαρία.

Τα βουλγαρικά στρατεύματα της ΧΙ Γερμανικής Στρατιάς, που βρίσκονταν δυτικά των Σκοπίων, θα κατέθεταν τα όπλα και θα θεωρούνταν αιχμάλωτοι πολέμου ενώ τα γερμανικά και αυστριακά που βρίσκονταν στο βουλγαρικό έδαφος έπρεπε να απομακρυνθούν εντός τεσσάρων εβδομάδων.

Η διαταγή καταπαύσεως των εχθροπραξιών έφθασε στα Σκόπια την 11.15΄της 17/30 Σεπτεμβρίου, με αεροπλάνο και για τον λόγο αυτό η προέλαση είχε συνεχιστεί σε πολλά σημεία. Ο αφοπλισμός των βουλγαρικών δυνάμεων ανατολικά των Σκοπίων έγινε απρόσκοπτα, δυτικά όμως μετά την 20 Σεπτεμβρίου/ 3 Οκτωβρίου λόγω των δυσχερειών επικοινωνίας και της μη έγκαιρης γνώσης της ανακωχής.

Οι Γερμανοί δεν διέκοψαν τις εχθροπραξίες και συνέχισαν την σύμπτυξή τους προς βορράν. Κατά την καταδίωξη τους οι σύμμαχοι διήνυσαν 130 χιλιόμετρα και συνέλαβαν 90.000 αιχμαλώτους από τους οποίους οι 1600 αξιωματικοί και 5 από αυτούς ήταν στρατηγοί. Κυριεύθηκαν 800 πυροβόλα, εκατοντάδες όλμοι πολυβόλα και μεγάλες ποσότητες άλλου πολεμικού υλικού. Στα νούμερα αυτά δεν περιλαμβάνονται οι αιχμάλωτοι και το υλικό που προέκυψε από την ανακωχή. Οι απώλειες των συμμάχων ανήλθαν σε 15.000 άνδρες από τους οποίους οι 3.500 ήταν νεκροί και αγνοούμενοι.