Τρόποι ενημέρωσης του ασθενούς που πάσχει από καρκίνο

30 Νοεμβρίου 2020

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ. Όλοι οι ογκολογικοί ασθενείς, χωρίς καμία εξαίρεση, πρέπει να πληροφορηθούν για τη νόσο τους και μάλιστα με λεπτομέρειες.

Πλεονεκτήματα.

1) Είναι αναφαίρετο δικαίωμα του ασθενούς να μάθει για τη νόσο του και στη συνέχεια να αποφασίσει μόνος του ποιο είδος θεραπείας θέλει να ακολουθήσει, ακόμη και για το αν θέλει να παρατείνει τη ζωή του ή όχι.

2) Ο ασθενής ενημερώνεται υπεύθυνα από το ιατρικό και το νοσηλευτικό προσωπικό και έτσι μειώνονται οι πιθανότητες να πέσει θύμα καιροσκόπων.

3) Η έγκαιρη ενημέρωση του ασθενούς θα του δώσει τη δυνατότητα με τη σειρά του να επιλύσει έγκαιρα οικονομικά ή άλλα προβλήματα που σχετίζονται με τη νόσο ή με το θάνατό του.

4) Η πλήρης και υπεύθυνη ενημέρωση κάθε ογκολογικού ασθενούς για τη νόσο του, συμβάλλει στην ορθή ενημέρωση του κοινού σχετικά με τις κακοήθεις νόσους. Επιπλέον, αυξάνει την εμπιστοσύνη του κοινού προς το γιατρό και τη νοσηλεύτρια.

5) Διευκολύνονται οι ιατροί και οι νοσηλευτές, καθώς δεν απαιτείται να διαθέσουν χρόνο για να σκεφθούν ποιος άρρωστος πρέπει να ενημερωθεί για τη νόσο του λιγότερο και ποιος περισσότερο. Αντίθετα, όλοι, χωρίς εξαίρεση, ενημερώνονται, είτε το ζητήσουν είτε όχι. (Χαμαλάκη κ.α., 2007: 43).

Μειονεκτήματα.

Αυτός ο τρόπος ενημέρωσης δεν λαμβάνει υπόψη του το γεγονός ότι υπάρχουν και ασθενείς που δεν έχουν την ψυχική δύναμη να αντέξουν στη δοκιμασία που συνεπάγεται η πληροφορία ότι πάσχουν από καρκίνο. Είναι γνωστό ότι ανάμεσα στους ογκολογικούς ασθενείς υπάρχουν πολλοί που αρνούνται την ασθένειά τους. Η πληροφόρηση σ’ αυτούς, ιδίως όταν δεν τη ζητήσουν, έχει χωρίς αμφιβολία δυσμενείς επιπτώσεις στον ψυχισμό τους. Έτσι, μπορούμε να ισχυριστούμε ότι, εκτός από το δικαίωμα του ασθενούς να γνωρίζει τη νόσο του, υπάρχει και το δικαίωμα του ασθενούς να μην επιθυμεί να γνωρίζει τη νόσο του.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, πρέπει:

α) Να λαμβάνεται υπόψη πρώτα από όλα το συμφέρον του ίδιου του ασθενούς, προκειμένου να εξασφαλιστεί γι’ αυτό η πιο αποτελεσματική θεραπεία.

β) Όταν ο ίδιος ο ασθενής δεν επιθυμεί να πληροφορηθεί την αλήθεια για την κατάστασή του, δεν είναι αναγκαίο το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό να σπεύσει να του τη γνωστοποιήσει.

γ) Στην περίπτωση που ο ασθενής επιθυμεί να μάθει την αλήθεια, το προσωπικό δεν πρέπει να του την αποκαλύψει έτσι απλά, αλλά να το κάνει, αφού πρώτα συνεκτιμήσει πολλούς παράγοντες. (Χαμαλάκη κ.α., 2007: 43-44).

Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τους Ιακωβίδη et al (1989) σε 300 ασθενείς, αποκαλύφτηκε ότι οι 164 (55%) από αυτούς ήταν ενημερωμένοι, οι 124 (41 %) δεν είχαν ενημερωθεί και μόλις 12 (4%) προσποιήθηκαν ότι δεν γνώριζαν τη διάγνωση.

ΤΡΙΤΟΣ ΤΡΟΠΟΣ. Δεν πρέπει να ενημερώνονται όλοι οι ασθενείς στην ίδια έκταση και με τον ίδιο τρόπο, γιατί ο κάθε ασθενής έχει τις ιδιαιτερότητές του.

Πλεονεκτήματα.

Αυτός ο τρόπος ενημέρωσης παρουσιάζει συνολικά τα πλεονεκτήματα των δυο πρώτων τρόπων που αναλύσαμε παραπάνω. Πρώτα από όλα, λαμβάνεται υπόψη η κατάσταση της ψυχολογίας του ασθενούς, ενώ παράλληλα αποφεύγεται η πλήρης αποκάλυψη της αλήθειας στους ασθενείς που δεν είναι έτοιμοι να την αποδεχτούν. Αντίθετα, όσοι επιθυμούν να μάθουν ολόκληρη την αλήθεια και επιπλέον είναι έτοιμοι να τη δεχτούν, ενημερώνονται υπεύθυνα και έχουν όλα τα πλεονεκτήματα που έχει και ο δεύτερος τρόπος αντιμετώπισης. (Χαμαλάκη κ.α., 2007: 44).

Μειονεκτήματα.

Αυτός ο τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος φέρνει τους γιατρούς και τους νοσηλευτές σε δυσκολότερη θέση απ’ ό,τι οι δυο πρώτοι τρόποι. Κι αυτό γιατί οι δυο πρώτοι τρόποι δεν τους προκαλούν διλήμματα. Ο πρώτος ορίζει να μείνουν όλοι ανεξαιρέτως οι ασθενείς στην άγνοια. Ο δεύτερος να αποκαλύπτουν σε όλους τους ασθενείς αδιακρίτως κάθε λεπτομέρεια της ασθένειάς τους. Αντίθετα, ο τρίτος τους καλεί να προβληματιστούν ανάλογα με την περίπτωση του κάθε ασθενούς και να προσπαθούν να εξατομικεύσουν την ενημέρωση ανάλογα με την ψυχοσύνθεσή του. Έτσι, όμως εκτίθενται στον κίνδυνο να κάνουν λάθος, αφού ενδέχεται να μην κάνουν καλή εκτίμηση και να δώσουν σε έναν ασθενή περισσότερες πληροφορίες, από όσες θα είχε τη δυνατότητα να δεχθεί ή, αντιθέτως, να αποκρύψουν ορισμένες πληροφορίες από ασθενείς που και θα επιθυμούσαν και θα ήταν σε θέση να τις δεχτούν.

Το παραπάνω λάθος θα μπορούσε να αποφευχθεί με την εφαρμογή της μεθόδου της σταδιακής ενημέρωσης, η οποία μπορεί να βοηθήσει το γιατρό να ανακαλύψει τι ποσοστό αλήθειας επιθυμεί και είναι σε θέση ο ασθενής να δεχτεί. Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή, ο γιατρός ξεκινά δίνοντας κάποιες πληροφορίες στον ασθενή και στη συνέχεια διαθέτει χρόνο σε αρκετές συναντήσεις μαζί του λύνοντάς του τις οποιεσδήποτε απορίες έχει και περιμένοντας να εκφράσει ο ίδιος τα ερωτήματα, τους φόβους, το άγχος και την επιθυμία να ενημερωθεί. (Χαμαλάκη κ.α., 2007: 44-45).

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ