Δημόκλητος ή Θεόκλητος, ο Νέος Πρωθυπουργός Μαυροβουνίου: Καθηγ. Δρ. Ζντράβκο Κριβοκάπιτς
9 Δεκεμβρίου 2020Δημόκλητος ή Θεόκλητος λοιπόν; Με την ευκαιρία αυτή να μιλήσω έστω συνοπτικά για τον αξιόλογο νέο Πρωθυπουργό του Μαυροβουνίου συνάδελφο Καθηγητή Δρ. Ζντράβκο Κριβοκάπιτς. Η γνωριμία μας είναι από παλιά και ανάγεται από τα χρόνια εκείνα που δίδαξε πέρα από το Πανεπιστήμιο στην Ποτγκόριτσα, δίδαξε και στην Ιερατική Σχολή του Τσέτινιε διδάσκοντας το μάθημα Η/Υ. Εκεί όπου βρίσκεται η παλιά πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου, των Βασιλιάδων όπως του Νικολάου Πέτροβιτς, σήμερα με τα ωραία Μουσεία της (Ιστορικό, Λαογραφικό, Εθνογραφικό, Μητροπολιτικό), διατηρούν έντονη αυτή την διδακτική και ιστορική μνήμη.
Εδώ ήταν η έδρα του Θεοκρατικού κέντρου της διοίκησης του Κράτους του Μαυροβουνίου, που ποτέ δεν υποτάχθηκε ολοκληρωτικά στους Τούρκους. Μέχρι και τον 18ο αιώνα ο πρόεδρος του Κράτους του Μαυροβουνίου θα ήταν και Αρχιεπίσκοπος, της οικογένειας των Πέτροβιτς Νιέγκος, καθεστώς όπως σηματοδοτήθηκε με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο της Κύπρου μας. Το δε υπουργείο Πολιτισμού ενδεικτικά παρέμεινε να βρίσκεται εδώ σ’ αυτή την ιστορική πόλη. Στην πόλη του Τσέτινιε έχει μέχρι σήμερα την έδρα του και ο Αρχιεπισκόπος Τσέτινιε και Μητροπολίτης Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας που μέχρι πρότινος ήταν ο ελληνομαθέστατος μακαριστός Αμφιλόχιος Ράντοβιτς καθηγητής Πανεπιστημίων και τακτικό μέλος Ακαδημαϊκός, είμαστε μαζί στην ίδια Ακαδημία των Επιστημών (MCA) και είχαμε πολλά θέματα κοινών συνομιλιών. Γνώρισα λοιπόν από παλιότερα στο Τσέτινιε στην Μητρόπολη τον νέο Πρωθυπουργό του Μαυροβουνίου ως έναν εξαίρετο κύριο και διαπρεπή επιστημονικό συνεργάτη του εκλειπόντος Μητροπολίτου Αμφιλοχίου.
Ο Καθηγητής Δρ. Ζντράβκο Κριβοκάπιτς είναι μια συγκροτημένη προσωπικότητα με αξίες και ιδανικά και χαίρομαι που ο ίδιος βρίσκεται σήμερα σε αυτή την πρώτη θέση της Χώρας του για να βοηθήσει τον πολυπαθή λαό του. Είναι Δημόκλητος και Θεόκλητος. Θυμάμαι ότι περί το 2011 όταν ήμουν διευθυντής στην Αθωνιάδα Ακαδημία Αγίου Όρους στις Καρυαίς, μου ζήτησε να έρθει ο γιός του στο τμήμα εκκμάθησης της γλώσσας εκεί, για να μάθει την ελληνική γλώσσα και να σπουδάσει στην Ελλάδα. Είναι αρκετά φιλέλληνας και φιλοαγιορείτης, καθώς και μια ξεχωριστή προσωπικότητα στο χώρο της επιστήμης του. Από τις 4 Δεκεμβρίου 2020 σημαδιακά την ημέρα της μεγάλης εορτής στη Μονή Χιλανδαρίου των Εισοδίων της Θεοτόκου, ορκίστηκε ως νέος Πρωθυπουργός του Μαυροβουνίου, καθώς υπάρχουν μοναχοί στο Χιλανδάριο και από το Μαυροβούνιο. Όπως θα δούνε κι όσοι επιθυμούν, υπάρχουν σχετικά βίντεο, όπου έκανε εμφανώς τον Σταυρό του ως Ορθόδοξος ηγέτης, δίνοντας τον Όρκο να υπηρετήσει την Πατρίδα του, με τιμιότητα, υπευθυνότητα και συνειδητά, δημόσια, επικαλούμενος τη βοήθεια του Θεού. Είναι ο νέος Πρωθυπουργός και μέλος του Κοινοβουλίου του Μαυροβουνίου, ο ηγέτης του συνασπισμού «Για το Μέλλον του Μαυροβουνίου».
Το προηγούμενο πολιτικό καθεστώς αμφισβητούσε το δικαίωμα της ιδιοκτησίας των ιερών μονών και των ενοριών και απειλούσε με κατασχέσεις και βαριούς φόρους, ενώ αναγνώριζε ως εκκλησία τους λίγους σχισματικούς που είχε καθαιρέσει για νομοκανονικά παραπτώματα ο μακαριστός κανονικός μητροπολίτης. Όμως, η τιμιότητα και η γενναιότητα του Μαυροβούνιου ενώ είναι απαράμιλλη και ιστορικά γνωστή, δεν ανέχεται στο κεφάλι του τον ζυγό της δουλείας. Οι Μαυροβούνιοι ονομάζουν χαρακτηριστικά τον εαυτό τους ως ότι είναι οι σύγχρονοι «Σπαρτιάτες» και έχουν τόσο ενσυνείδητη αυτή την ιδέα μέσα τους, ώστε να επαληθεύεται η αρχαιοελληνική πραγματικότητα, ότι ήδη από τον 7ο και 8ο π.Χ. αιώνα την παραθαλασσία την οικίζουν οι Έλληνες, έμποροι και ναυτικοί και στην συνέχεια στα Βυζαντινά χρόνια επίσης, καθώς την ενισχύουν και με πλήθος νέων προσφύγων από την υπόδουλη Ελλάδα της σκλαβιάς. Η οικογένεια του αγίου ανιδιοτελούς κυβερνήτη μας Ιωάννη Καποδίστρια ήταν από την λίγο παραπάνω Ίστρια.
Συγγράφω σιγά σιγά και το βιβλίο μου με τίτλο: Δαλματία & Δυτικά Βαλκάνια – η παρουσία των Ελλήνων από την αρχαιότητα έως σήμερα, και οι μαρτυρίες είναι τόσες και αρκετά έντονες, για την ελληνική παρουσία έως τα τελευταία χρόνια. (Ενδεικτικά: το δεύτερο αεροδρόμιο της Χώρας φέρει το όνομα Τιβατ = Θήβα, και ο Δήμος του έχει αξιόλογο νέο Δήμαρχο με το επίθετο κ. Κομνηνός, ενώ ο Δήμος Μπούτβα έχει σφραγίδα του τον βασιλιά Κάδμο). Επίσης εδώ να θυμίσουμε ότι από τις πρώτες κινήσεις του φιλλέληνα νέου Πρωθυπουργού, αμέσως μετά τις πρόσφατες εκλογές στις 30 Αυγούστου 2020, ενόσω γίνονταν πολιτικές ζυμώσεις, ήταν να επισκεφθεί κάποιες φορές και τον μακαριστό Μητροπολίτη Μαυροβουνίου κυρό Αμφιλόχιο (τον εγγεγραμμένο στα Κηπούρια της Κεφαλλονιάς, όπου θα τον περίμενε πάντοτε ο εκεί, ηγούμενος, όπως και οι δύο θα μου υπενθύμιζαν πάντοτε). Σε μία από αυτές τις επισκέψεις του νέου πρωθυπουργού στη πόλη του Τσέτινιε και στην Μητρόπολη θα ήμουν κι εγώ παρών. Αλλά είχα την τιμή να τον επισκεφθώ και στο ιδιαίτερο πολιτικό του γραφείο στην Ποτγκόριτσα αρχές Οκτωβρίου 2020 για να συνομιλήσουμε ουσιαστικά και εγκάρδια για περαιτέρω συνεργασίες μας στον επιστημονικό, διπλωματικό και πολιτισμικό χώρο.
Ο Κριβοκάπιτς είναι απόφοιτος από το 1981 της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου του Μαυροβουνίου. Έχει μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου και στη Γερμανία. Από το 1993 απόκτησε διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο στην Ποντγκόριτσα και αργότερα έγινε Καθηγητής στη Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών. Η σύζυγός του είναι επίσης καθηγήτρια Πανεπιστημίου. Έχει πέντε παιδιά και δύο εγγόνια. Τρία παιδιά έχουν μεταπτυχιακό και η κόρη του διδακτορικό, ενώ δύο ακόμα σπουδάζουν. Έχει γράψει πάνω από 15 βιβλία της επιστήμης του και έχει δημοσιεύσει περίπου 250 ερευνητικές μελέτες και εργασίες. Είναι ένας από τους ιδρυτές καθηγητές Πανεπιστημίων και διανοούμενους που ίδρυσαν το σύλλογο “We don’t give Montenegro“, μετά την ψήφιση του επίμαχου νόμου για τις θρησκευτικές ελευθερίες. Η πολιτική του πορεία βασίστηκε υποστηρίζοντας τα θέσμια και τα δίκαια και τα ιερά, της νομοκανονικά, Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Μαυροβούνιο, την οποία αναγνωρίζει ως κανονική και το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο. Ο λαός του ανταποκρίθηκε στις θέσεις του και στηρίζοντάς τον προσδοκώντας για τις δυνατές καλύτερες ημέρες, για τις οποίες αξίζει και ο ίδιος, αλλά και ο ταλαιπωρημένος λαός του. Να σημειώσουμε ότι στο Μαυροβούνιο όλο το προηγούμενο έτος ως γνωστόν είχαν αρχίσει να γίνονται διαμαρτυρίες και Λιτανείες, κατά του προηγουμένου αυταρχικού πολιτικού κατεστημένου με πλήθος λαού, στις οποίες μπροστάρης ήταν ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος, ο Επίσκοπος Ιωαννίκιος, ο Επίσκοπος Κύριλλος και ο βοηθός Επίσκοπος Μεθόδιος, ενίοτε κι άλλοι Αρχιερείς, με πλήθος ιερέων και μοναχών. Σε αυτές τις ιερές συνάξεις και Λιτανείες είχα την τιμή όχι μόνο να παρευρεθώ, αλλά με την προτροπή και ευλογία του Μητροπολίτου Αμφιλοχίου, να απευθύνω δημόσια χαιρετισμούς ηθικής συμπαράστασης στον τίμιο και υπερήφανο αλλά αγανακτισμένο Λαό του Μαυροβουνίου. Ο αγώνας τους διήρκησε 30 έτη για να έχουν μια Κυβέρνηση του Λαού, Λαϊκής Κυριαρχίας και ελευθερίας των ατομικών δικαιωμάτων τους, τόσα ήταν και τα χρόνια που πέρασαν από τον ερχομό (1990) έως την οσία κοίμηση (2020) του κυρού Αμφιλοχίου, ήμουν μαζί τους από τότε έως σήμερα και έζησα όλα αυτά τα χρόνια από κοντά τους αγώνες αυτού του περήφανου Λαού.
Να σημειώσουμε ότι μεγάλες Λιτανείες έγιναν με τον Όσιο Βασίλειο Όστρογκου το Θαυματουργό, στην πόλη του νέου πρωθυπουργού στο Νίκτσιτς του Μαυροβουνίου, κ.α., είναι και ο πολιούχος της πόλης, και οι κάτοικοί της τιμούν τον Άγιο, πέρα από την παραδοσιακή εθνική αξία του και ως ουράνιο προστάτη τους. Πραγματοποιείται ετήσια λιτάνευση του ολόσωμου ιερού σκηνώματος του Οσίου, σ’ αυτή τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Μαυροβούνιου, έδρα του επισκόπου Βουδιμλίου κ. Ιωαννίκιου με πλειάδα ιερέων, μοναχών και μοναζουσών, με λιτανευτικά ιερά σκεύη, λάβαρα, εξαπτέρυγα, καθώς και όμιλος νέων και νεανίδων με παραδοσιακές τοπικές ενδυμασίες. Στην κεντρική πλατεία υπάρχει και το μνημείο του Βασιλιά Νικολάου. Πριν από 300 χρόνια περίπου ο Όσιος επανίδρυσε τη μονή Όστρογκου (=πόλη της Πέτρας), μέσα σε απόκρημνα βράχια, ήταν ηγούμενος και επίσκοπος περί το 1638 και κατόπιν μητροπολίτης Σκεντερίας περί το 1656 (έγω γράψει πολυσέλιδη σχετική διατριβή). Η φήμη του Οσίου Βασιλείου, έχει εξαπλωθεί όχι μόνο σε Σερβία και Μαυροβούνιο, αλλά και σε όλη την Ευρώπη και την Αμερική. Ατέλειωτοι επισκέπτες προσκυνητών φθάνουν, από όλο τον κόσμο, ελπίζοντας σε κάποιο θαύμα.
Η πολιτική κρίση στο Μαυροβούνιο επιδεινώθηκε τα τελευταία χρόνια, με τις Αρχές της χώρας να εντείνουν τις διώξεις τους εναντίον της Ορθοδόξου Εκκλησίας, παρά τις έντονες αντιδράσεις του Λαού. Οι πορείες διαμαρτυρίας σε πολλές πόλεις του Μαυροβουνίου ξεκίνησαν το 2019 και έγιναν και στο 2020, ενάντια στον νόμο για την καταδολίευση των θρησκευτικών ελευθεριών, καθώς και πάλι μετά από διακοπή περίπου 3 μηνών, εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία. Οι πορείες αυτές είχαν δηλωθεί στις κατά τόπους αστυνομικές διευθύνσεις, όμως προκάλεσαν την παρέμβαση των Αρχών, οι οποίες επέδωσαν κλήσεις και σε Ιερείς προκειμένου να καταθέσουν, όπως και στον μακαριστό μητροπολίτη Αμφιλόχιο.
Συνελήφθησαν και κρατήθηκαν για να κληθούν σε απολογία, όπως για π.χ., οι ιερείς Μίρτσετα Σλιβάντσανιν από την Ποντγκόριτσα και Ζέλικο Τσάλιτς από το Ντανίλοβγκραντ, ενώ είχαν δοθεί οι οδηγίες για την τήρηση των υγειονομικών μέτρων. Η αστυνομία της Ποντγκόριτσα προσπάθησε να συλλάβει τον π. Μίρτσετα από την αρχή της Θείας Λειτουργίας, αλλά ο συγκεντρωμένος Λαός δεν τους άφησε (οργή Λαού φωνή Θεού). Μετά τη Θ. Λειτουργία, δύο επιθεωρητές του επέδωσαν κλήση και τον προσήγαγαν στο τμήμα, για να δώσει κατάθεση, συνελήφθη και οδηγήθηκε στον εισαγγελέα, ο οποίος αποφάσισε για την απελευθέρωσή του, ανάλογα έγιναν και με άλλους ιερείς και με τον Μακαριστό Μητροπολίτη, που απευθύνθηκε στους αστυνομικούς και ζήτησε να συλλάβουν τον ίδιο, να τον πάνε στην φυλακή, λέγοντας, στον επιθεωρητή ότι: «ο μόνος αρμόδιος να απαντήσει είμαι εγώ», «αφήστε τους να με συλλάβουν. Θα είναι καλό για μένα να ξεκουραστώ. Αλλά δεν είναι καλό για αυτούς, δεν είναι καλό για το Μαυροβούνιο να συνεχίσει τη βία», δήλωσε ο Μακαριστός Μητροπολίτης, αλλά εμείς: «θα συνεχίσουμε τις συγκεντρώσεις, έως ότου ακυρωθεί ο ασεβής νόμος». Δυστυχώς, ακόμα και πριν να ξεκινήσουν οι λιτανείες η αστυνομία είχε κινήσει την ποινική δίωξη κατά Ιερέων, παρά το γεγονός ότι η ίδια έχει δώσει άδεια, μετά το νόμιμο αίτημά τους, για να πραγματοποιηθεί η πορεία, σχολίασε ο π. Γκόϊκο, δ/ντής της Ιερατικής Σχολής Τσέτινιε, όπου δίδαξε ως καθηγητής ο νέος Πρωθυπουργός του Μαυροβουνίου. Ο π. Γκόϊκο, υπενθύμιζε σε συνεντεύξεις του: «θα είμαστε γενναίοι γιατί ξέρουμε ότι αυτή η ζωή είναι πρόσκαιρη και ότι υπάρχουν πολλά πράγματα πιο σημαντικά από την ζωή αυτή και μόνο όταν το συνειδητοποιήσουμε αυτό η ζωή μας έχει αξία». Αυτή περίπου ήταν η κατάσταση πριν την αλλαγή του πολιτικού καθεστώτος, ο Λαός του Μαυροβουνίου ελπίζει τώρα πλέον με την νέα Αρχή, σε καλύτερες ημέρες για τη Χώρα τους. Ας το ευχηθούμε.
