Το ιστορικό πλαίσιο του Χριστιανισμού
13 Φεβρουαρίου 2021Το ιστορικό πλαίσιο του Χριστιανισμού
Η αποκάλυψη της αλήθειας του Τριαδικού Θεού στον κόσμο με τη σάρκωση του Θεού και Λόγου στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού γέννησε τον χριστιανισμό.
Οι αρνητές του Χριστιανισμού ως θρησκείας της αποκάλυψης του Θεού στον κόσμο, τον θεωρούν κατασκεύασμα του Μ. Κωνσταντίνου και σαν τέτοιο δεν έχει πραγματική σχέση με τον Ιησού. Η πλειονότητα, όμως, των ιστορικών βλέπουν την γέννηση του Χριστιανισμού στο κοινωνικό κίνημα το οποίο άρχισαν οι επιζώντες μαθητές του Ιησού, μέσα στον ιστορικό χρόνο. Οι ίδιοι ιστορικοί αναζητούν παράλληλα το κοινωνικό, ιδεολογικό και πολιτικό υπόβαθρο το οποίο υπέθαλψε το νηπιακό τότε κοινωνικό τόλμημα. (Χίλ,2010 :14 )
H Ρωμαϊκή αυτοκρατορία
Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία ήταν το πολιτικό υπόβαθρο του Χριστιανισμού και η Παλαιστίνη το λίκνο του. Την εποχή της γέννησης του Ιησού στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία κυριαρχούσε η δημοκρατία, σαν πολιτικό σύστημα αλλά και σαν τρόπος ζωής. Το δημοκρατικό πολίτευμα μετατράπηκε σε αυτοκρατορικό όταν δολοφονήθηκε ο Καίσαρας (44 π.χ.) Ο νικητής του εμφυλίου πολέμου Οκταβιανός συγκέντρωσε όλες τις εξουσίες στα χέρια του καταργώντας ουσιαστικά την δημοκρατική πολιτειακή δομή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Τοποθέτησε στη σύγκλητο δικούς του ανθρώπους, οι οποίο εκτελούσαν τις εντολές του. Χρίστηκε Καίσαρας Αύγουστος και το 12 π.χ. αναγορεύτηκε (pontifex maximus), σε πρωθιερέα δηλαδή της παραδοσιακής ρωμαϊκής θρησκείας, μιμούμενος τον Καίσαρα. Επίσης υιοθέτησε την θεοποίηση του αυτοκράτορα. (Χίλ,2010 :14 )
Πηγή: wikimedia commons
Η Παλαιστίνη ήταν ο χώρος στον οποίο αναπτύχθηκε η πρωτοχριστιανική δράση. Υπήρξε επαρχία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στις εσχατιές της, στα σύνορα με την Περσία και αυτό της έδιδε ένα πολιτικό πλεονέκτημα. Τύχαιναν ειδικής μεταχείρισης από τους κατακτητές οι οποίοι επιδίωκαν ηρεμία διότι μέσω αυτής θα προστάτευαν την Αίγυπτο και την Συρία. Η Παλαιστίνη κατοικούνταν σε μεγάλη πλειοψηφία από Εβραίους. Σαν περιοχή ελάχιστο χρόνο ήταν ελεύθερη. Τον 6ο αιώνα π.χ. κατακτήθηκε από τους Βαβυλώνιους και οι κάτοικοι της σύρθηκαν σκλάβοι στην Βαβυλώνα. Είναι η περίφημος Βαβυλώνια αιχμαλωσία. Στη συνέχεια κατακτήθηκε από τους Πέρσες και κατόπιν από τον Μ. Αλέξανδρο. Η Παλαιστίνη μετά τον θάνατο του μεγάλου κατακτητή πέρασε στην κυριαρχία των Σελευκιδών, εναντίον των οποίων εξεγέρθηκαν (Μακκαβαίοι) Οι Ρωμαίοι ήταν οι επόμενοι κατακτητές. Στη Παλαιστίνη η Ρωμαϊκή διπλωματία εφάρμοσε διαφορετική κατακτητική τακτική για λόγους προστασίας των συνόρων της. Οι λόγοι ευνοϊκής μεταχείρισης της χώρας βρίσκονται στην γεωγραφική της θέση. (Χίλ,2010 :14-16)
Η Παλαιστίνη και οι Ιουδαίοι
Για τον λόγο αυτό έδωσαν μια σχετική αυτονομία στη Παλαιστή διοικώντας την με ντόπιους βασιλιάδες οι οποίοι ήταν δοτοί και υποτελείς τους. Οι πρώτοι βασιλιάδες ανήκαν στον οίκο των Ασμοναίων και η δεύτεροι στον οίκο του Ηρώδη του Μεγάλου, ο οποίος βασίλεψε από το 37π.χ. έως το 4 π.χ.. Μετά το 6 μ.χ. οι Ρωμαίοι έπαυσαν τον γιό του Ηρώδη ο οποίος διοικούσε την Ιουδαία μα κέντρο την Ιερουσαλήμ και διοικούσαν τη περιοχή οι ίδιοι μέσω ενός έπαρχου. Ο ιουδαϊσμός διαμόρφωσε τον Εβραϊκό πολιτισμό της εποχής. (Χίλ,2010 :16 )
Ο ορθόδοξος Ιουδαϊσμός ο οποίος απέρριψε τον Χριστιανισμό και στήριξε τη πίστη και την παράδοση του στο Νόμο πρόβαλε σθεναρή αντίσταση στο νέο σχισματικό κίνημα, παρά το γεγονός ότι οι πρώτοι Χριστιανοί δεν απέρριψαν την Π. Διαθήκη. Την οποία, όμως, δεν δέχθηκαν αυτονομημένη από την Καινή Διαθήκη. Την προσέλαβαν υπό το φως της αποκάλυψης του Τριαδικού Θεού, ερμηνεύοντας αποκαλυπτικά τις θεοφάνειες της. Οι αρνητές του Χριστιανισμού Ιουδαίοι σύμφωνα με τον Ιουστίνο από την αρχή κατηγόρησαν το Χριστιανισμό σαν μια αθεϊστική αίρεση. Σε αυτή την ασέβεια απέδιδαν οι Χριστιανοί εκκλησιαστικοί συγγραφείς (π.χ. Ευσέβιος) τις συμφορές των Ιουδαίων. Μετά την οριστική επιβολή του τριαδικού μονοθεϊσμού της Π. Διαθήκης με βάση τις θεοφάνειες, οι Ιουδαίοι θεωρούνται πλέον αποστάτες της αλήθειας των ίδιων των ιερών βιβλίων τους. Κατά συνέπεια οι Χριστιανοί αποφαίνονται ότι οι Ιουδαίοι δεν αντιλαμβάνονται τον Τριαδικό Θεό ο οποίος αποκαλύφθηκε στην ιστορία τους και τον οικειώθηκε ο άνθρωπος μέσω των θεοφανειών. Οι αποκαλυπτικές της τριαδικής αλήθειας θεοφάνειες της Παλαιάς Διαθήκης οι οποίες γίνονται κατανοητές με τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, μετατρέπουν αναδρομικά τον από αιώνων υπερβατικό και μοναδικό Θεό των Ιουδαίων σε Τριαδικό. Επιβάλλοντας κατ’ αυτόν το τρόπο την νέα πίστη στους ορθόδοξους Ιουδαίους, οι οποίοι πιέζονται να ασπαστούν τον Χριστιανισμό. Διότι όπως ισχυρίζεται ο Ιγνάτιος Αντιοχείας στο έργο του Μαγνησιείς 10,3 PG5.672A «ο Χριστιανισμός δεν ενστερνίστηκε τα δόγματα του Ιουδαϊσμού, αλλά απεναντίας ο Ιουδαϊσμός ασπάστηκε τον Χριστιανισμό» . Από το σημείο αυτό και μετά ο Ιουδαϊσμός, σύμφωνα μα τους Χριστιανούς θεολόγους, θεωρείται η αιτία των αναρίθμητων τριαδολογικών και χριστολογικών αιρέσεων. (Ματσούκας, 2001: 67- 77 )
Ο ορθόδοξος ιουδαϊσμός είναι η πίστη στο Θεό ο οποίος σύμφωνα με το Δευτερονόμιο είναι ο Κύριος ο οποίος ελευθέρωσε τον Ισραήλ από την Αιχμαλωσία της Αιγύπτου. Ο Θεός έκανε μια συμφωνία (Διαθήκη) με τον λαό του Ισραήλ ότι θα γίνει μεγάλος και ότι θα κατοικήσει τελικά στη Γη της επαγγελίας. Η μόνη υποχρέωση πού είχε ο ισραηλίτης στη Διαθήκη ήταν η τήρηση του Νόμου τον οποίο παρέδωσε ο Θεός στον Μωυσή κατά την διάρκεια της περιπλάνησης των Εβραίων, μέχρι να εγκατασταθούν οριστικά στη Παλαιστίνη. Ο Νόμος ο οποίος δόθηκε στο Μωυσή υπό μορφή εντολών χαραγμένων από τον ίδιο σε λίθινες πλάκες, περιέχει οδηγίες για τον τρόπο λατρείας του μοναδικού Θεού τους και για τον τρόπο ζωής του λαού του Ισραήλ. Η Πεντάτευχος πιστεύεται από τους Εβραίους ότι γράφτηκε από τον Μωυσή αν και ο θάνατος του τοποθετείται προς το τέλος του Δευτερονομίου.
Την συνέχεια της ιστορικής πορείας του λαού του Ισραήλ εξιστορούν τα άλλα βιβλία τα οποία αποτέλεσαν τη βάση των Εβραϊκών γραφών. Η τήρηση του περιεχόμενου αυτών των βιβλίων στα οποία ήταν γραμμένες οι κατά καιρούς εντολές και παραινέσεις του Θεού προς τον λαό του ή ακόμα και απειλές του Θεού ήταν απόλυτα υποχρεωτική. Ο Θεός για να επαναφέρει τον λαό του τον Ισραήλ στην ορθή πίστη έστελνε όταν ήταν αναγκαίο τους προφήτες του. Οι Προφήτες έγραφαν τις εντολές τις οποίες είχαν λάβει σε βιβλία για να μη λησμονούνται και για να τηρούνται σωστά. Την εποχή του Ιησού δεν υπήρχε διάκριση εγκυρότητας μεταξύ των εβραϊκών γραφών, δεν θεωρούνταν, δηλαδή άλλα βιβλία έγκυρα (κανονικά) και άλλα μη κανονικά (απόκρυφα). Μερικά από αυτά τα βιβλία δανείστηκαν οι Χριστιανοί και δημιούργησαν την Παλαιά Διαθήκη. Οι εβραίοι ταύτισαν τη ζωή τους στη γραμμή της ιστορίας με την ύπαρξη του Θεού τους. Πίστευαν ότι έχουν επιλεγεί από τον Θεό για να αποτελέσουν τον εκλεκτό λαό Του. Για να τιμήσουν έμπρακτα την συμφωνία τους με το Θεό περιτέμνονταν. Η περιτομή τους έκανε διαφορετικούς από τους λαούς και κατέληξε να χαρακτηρίζει τον Ιουδαίο. (Χίλ,2010 : 16-17)
