Προσβάσιμη σελίδα

«Αξίζει χίλιες φορές να λέμε στο Θεό: «Ἀλληλούϊα», δηλαδή Δόξα σε σένα Θεέ μου»

ΣΤΑΣΙΣ Γ’ 

Η Νέα κτίση που εγκαινίασε ο Χριστός

Νέαν ἔδειξε κτίσιν, ἐμφανίσας ὁ Κτίστης, ὑμῖν τοῖς ὑπ’ αὐτοῦ γενομένοις

ἐξ ἀσπόρου βλαστήσας γαστρός καί φυλάξας ταύτην,  ὥσπερ ἦν, ἄφθορον, ἵνα τό θαῦμα

βλέποντες, ὑμνήσωμεν αὐτήν, βοῶντες· 

Ερμηνεία

Ο σκοπός της εμφάνισης του Χριστού στη γη ήταν να δείξει   ότι  ο ίδιος που έπλασε την κτίση, ήρθε τώρα να την ανακαινίσει, διότι  η σήψη, η φθορά και η διαφθορά είχε τόσο προχωρήσει ώστε δεν πήγαινε άλλο. Έπρεπε να ανακαινιστεί, να μπουν άλλες βάσεις. Αυτό έγινε με την γέννηση του Χριστού,  ο οποίος  είναι ο βλαστός που βλάστησε χωρίς σπόρο από μια γαστέρα, την οποία διατήρησε αδιάφθορη, ακριβώς δηλαδή όπως ήταν. Αυτό το θαύμα ας βλέπουμε και  ας υμνούμε αυτήν «την ευλογημένη για τον καρπό της κοιλίας της». Κι αν είναι θαύμα η γέννηση του Χριστού εξίσου μεγάλο θαύμα είναι η ανακαινισμένη φύση που υποσχέθηκε και πραγματοποίησε ο Χριστός.

Χαῖρε, τό ἄνθος της ἀφθαρσίας,
χαῖρε, τό στέφος της ἐγκρατείας
.

Ερμηνεία

Η Παναγία δεν κατέκτησε απλώς την αφθαρσία αλλά το άνθος της αφθαρσίας, δηλαδή την αφθαρσία σε μεγάλο βαθμό, κι  αυτό οφείλεται στην επίγεια εγκράτειά της, για την οποία στεφανώθηκε με το να καταξιωθεί να γεννήσει τον αιώνιο Θεό.

Χαῖρε, ἀναστάσεως τύπον ἐκλάμπουσα,
χαῖρε, των Ἀγγέλων τόν βίον ἐμφαίνουσα. 

Ερμηνεία

Η Παναγία είναι αυτή που έφερε την Λαμπρή, είναι η προτύπωση της ανάστασης του Χριστού και των ανθρώπων. Κι  αυτό, γιατί έζησε μια αγγελική ζωή, αν και ζούσε στη γη. Βλέποντας τον άμεμπτό της βίο αντιλαμβανόμαστε πώς είναι η ζωή των αγγέλων.

Χαῖρε, δένδρον ἀγλαόκαρπον, ἐξ οὗ τρέφονται πιστοί,
χαῖρε, ξύλον εὐσκιόφυλλον, ὑφ’ οὐ σκέπονται πολλοί. 

Ερμηνεία

Η Παναγία είναι από τη μια το δένδρο με τον αγλαό καρπό, τον ευλογημένο καρπό,  και  αυτός  «ο ευλογημένος καρπός της κοιλίας της», ο Κύριος ημών Ιησού Χριστός, γίνεται ο άρτος της ζωής, από τον οποίο τρέφονται  πάρα πολλοί και υλικά και πνευματικά. Από την άλλη  είναι το πλατύφυλλο και σκιερό δένδρο, το οποίο σκεπάζει, δροσίζει και ξεκουράζει όλους τους ανθρώπους. Αποτελεί και τροφή και αναψυχή για τους ανθρώπους.

 Χαῖρε, κυοφοροῦσα ὁδηγόν πλανωμένοις, 

χαῖρε, ἀπογεννῶσα λυτρωτήν αἰχμαλώτοις.

Ερμηνεία

Η Παναγία κυοφόρησε  και γέννησε  αυτόν που οδηγεί τους πλανώμενους στην οδό της σωτηρίας, αυτόν που λυτρώνει τους αιχμαλώτους της αμαρτίας. Βαδίζοντας κανείς την οδό της σωτηρίας, την οδό που μας υπέδειξε ο Κύριος (εγώ ειμί η οδός), οδηγείται στη σωτηρία και ελευθερώνεται από τη δουλεία της αμαρτίας. Σε αυτό ακριβώς συνέβαλε η Παναγία με την άμεμπτη ζωή της και τη γέννηση του Σωτήρα Χριστού.

Χαῖρε, Κριτοῦ δικαίου δυσώπησις, 

χαῖρε, πολλῶν πταιόντων συγχώρησις. 

Ερμηνεία

Όταν  βρεθούμε μπροστά στη βήμα του δίκαιου κριτή, θα χρειαστούμε έναν συνήγορο, για να μας υπερασπιστεί. Καλύτερη όμως υπερασπίστρια από την Παναγία δεν μπορούμε να βρούμε. Κι  αυτό θα γίνει, εφόσον ζητήσουμε συγχώρηση για τα πολλά μας πταίσματα. Τότε η Παναγιά μας θα έχει την παρρησία μπροστά στον Υιό της να μας υπερασπιστεί. Επομένως δεν πρέπει  να  κάνουμε πταίσματα, κι όταν κάνουμε να ζητάμε από την Παναγία συγχώρηση, για να μπορεί και αυτή να μιλήσει για εμάς την φοβερή εκείνη ημέρα της κρίσεως στον Υιό της και Θεό της.

Χαῖρε, στολή των γυμνῶν παρρησίας,
χαῖρε, στοργή πάντα πόθον νικῶσα.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.

 Ερμηνεία

Από τότε που γυμνωθήκαμε στον Παράδεισο, δεν έχουμε παρρησία να παρουσιαστούμε μπροστά στον Θεό, όπως ο Αδάμ που τον φώναζε ο Θεός:  «Αδάμ πού είσαι», κι  αυτός δεν εμφανίζονταν, γιατί η παρακοή τον απογύμνωσε από τη Χάρη του Θεού. Τώρα όμως με την Παναγία που έγινε η στολή παρρησίας των γυμνών, δηλαδή ημών των ανθρώπων, μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα δούμε «Θεού πρόσωπο». Γι  αυτό σε χαιρετίζουμε εσένα που είσαι η μόνη νύφη, που γέννησε παιδί, χωρίς να γνωρίσει άνδρα.

Από την άλλη δεν υπάρχει ανθρώπινος πόθος, στον οποίο να μην ανταποκρίνεται η Παναγία και να μην βγαίνει νικήτρια. Όλους μας λοιπόν τους πόθους, όλες μας τις επιθυμίες, όλους μας τους καϋμούς ας τους εναποθέσουμε στα πόδια της Παναγίας και αυτή ξέρει πώς να μας ικανοποιήσει.

Ο υψηλός Θεός εφάνη ταπεινός άνθρωπος  

Ξένον τόκον ἰδόντες, ξενωθῶμεν του κόσμου,

τόν νοῦν εἰς οὐρανόν μεταθέντες, δι;a τοῦτο γ;aρ

 ὁ ὑψηλός Θεός ἐπί γῆς ἐφάνη ταπεινός ἄνθρωπος,

βουλόμενος ἑλκύσαι πρός τό ὕψος

τους Αὐτῷ βοῶντας· Ἀλληλούϊα.
 

Ερμηνεία

Είμαστε ξένοι και πάροικοι σ’ αυτήν την ζωή, γιατί η πολιτεία ημών, η κατοικία μας, δηλαδή ο Παράδεισος, βρίσκεται στον ουρανό. Ας αποξενωθούμε λοιπόν από  ετούτον εδώ τον κόσμο βλέποντας τον «ξένον τόκον». Ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας ζητούσε από τον Πιλάτο το σώμα του Χριστού λέγοντας: «δός μοι τούτον τον ξένον, ίνα κρύψω εν τάφω, ως ξένος ουκ έχει πού την κεφαλήν κλίνη», όπως ακούμε στο τροπάριο της Μ. Παρασκευής.  Ας βλέπουμε, λοιπόν,  όλα κάτω από το φως της αιωνιότητας και ας στρέψουμε τον νου μας εκεί στον ουρανό. Αυτός είναι ο λόγος που ο Θεός έγινε άνθρωπος, γιατί ήθελε να ανορθώσει το ανθρώπινο γένος και να το ξαναφέρει και πάλι στην πρώτη κατοικία, τον Παράδεισο. Ο Θεός όμως «ο υψηλά κατοικών και τα ταπεινά  εφορών» άφησε τα μεγαλεία του και ντύθηκε την απλότητα και την ταπείνωση θέλοντας να διδάξει στους ανθρώπους ότι έτσι και αυτοί θα αξιωθούνε να πάνε ψηλά εκεί στον Παράδεισο.

 

Η συγκατάβαση του Θεού

λος ἦν ἐν τοῖς κάτω, καί των ἄνω οὐδόλως ἀπήν ὁ ἀπερίγραπτος Λόγος

συγκατάβασις γάρ θεϊκή, οὐ μετάβασις δέ τοπική γέγονε·

καί τόκος ἐκ Παρθένου θεολήπτου ἀκουούσης ταῦτα· 

Ερμηνεία

Ο Λόγος του Θεού, ο Χριστός, με την ενανθρώπισή του δεν έπαψε να είναι Θεός, αλλά ήταν Θεάνθρωπος. Αυτό σημαίνει ότι όσο καιρό ήταν εδώ κάτω στη γη, παράλληλα ήταν και στον ουρανό. Το γεγονός όμως αυτό δεν περιγράφεται με λόγια, γι  αυτό και ο Λόγος του θεού χαρακτηρίζεται ως απερίγραπτος. Ο επόμενος στίχος το διευκρινίζει απόλυτα λέγοντας ότι η ενανθρώπιση του Χριστού δεν ήταν μετάβαση τοπική αλλά συγκατάβαση Θεϊκή. «Συγκαταβαίνων ὁ Σωτήρ, τῷ γένει τῶν ἀνθρώπων, κατεδέξατο σπαργάνων περιβολήν» ακούμε σε ένα τροπάριο στον εσπερινό της Περιτομής του Κυρίου. Το νόημα αυτής της συγκατάβασης είναι ότι καταδέχτηκε     «σπαργάνων περιβολήν» και από άκρα κατανόηση για τη δυστυχία του ανθρώπου μακριά από το Θεό, θέλησε να υπηρετήσει το προαιώνιο σχέδιο του Θεού Πατρός για τη σωτηρία του ανθρώπου. Ο τόκος αυτός έγινε από την Παρθένο Μαρία, η οποία ήταν «θεόληπτος», δηλαδή πήρε μέσα της τον Θεό, γι  αυτό και της αξίζει να ακούσει τους παρακάτω σχετικούς χαιρετισμούς.

Χαῖρε, Θεοῦ ἀχωρήτου χώρα·
χαῖρε, σεπτοῦ μυστηρίου θύρα. 

Ερμηνεία

Πώς η Παναγία έγινε ο χώρος που χώρεσε τον αχώρητο Θεό, είναι όντως ένα μεγάλο  μυστήριο και μόνο  μέσω της Παναγιάς, που είναι η θύρα του σεπτού μυστηρίου,  πρέπει κανείς να περάσει όχι για να καταλάβει το μυστήριο αλλά για να το ζήσει.

Χαῖρε, των ἀπίστων ἀμφίβολον ἄκουσμα·
χαῖρε, των πιστῶν ἀναμφίβολον καύχημα. 

Ερμηνεία

Όλα αυτά φαίνονται απίστευτα, γι αυτό και οι άπιστοι αμφιβάλλουν με αυτά που ακούνε, ενώ οι πιστοί  όχι μόνον δεν έχουν καμιά αμφιβολία αλλά επί πλέον καυχιούνται.

Χαῖρε, ὄχημα πανάγιον του ἐπί των Χερουβείμ·

χαῖρε, οἴκημα πανάριστον του ἐπί των Σεραφείμ. 

Ερμηνεία

Ο β΄ στίχος έχει συνηχήσεις σε όλες τις λέξεις του  με τον α΄ στίχο: «ὄχημα – οἴκημα, πανάγιον – πανάριστον, του ἐπί των Χερουβείμ – του ἐπί των Σεραφείμ». Η Παναγία μας είναι και όχημα και οίκημα, όχημα «από γης προς ουρανόν» και μάλιστα πανάγιο, γιατί μεταφέρει αυτόν που κάθεται πάνω στα Χερουβείμ, αλλά και οίκημα πανάριστο γι αυτόν που κάθεται πάνω στα Σεραφείμ.  Ο ουράνιος Θεός που δορυφορείται από τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ μπαίνει σε ένα όχημα, την Παναγία, που το αγιάζει, και κατοικεί σε ένα οίκημα, πάλι την Παναγία, που δεν υπάρχει καλύτερο. Ουρανός και γη ενώνονται στο πρόσωπο της Παναγίας.

Χαῖρε, ἡ ταναντία εἰς ταυτό ἀγαγοῦσα·

χαῖρε, ἡ παρθενίαν καί λοχείαν ζευγνύσα.

Ερμηνεία

Η Παναγία ενώνει δυο αντίθετα πράγματα, την παρθενία και την λοχεία. Σύνθεση αντιθέσεων, αρμονική ισορροπία πέρα και πάνω από κάθε λογική. Αυτά αποτελούν αντιφατικά πράγματα για τους ανθρώπους, αλλά και για την Παρθένο Μαρία, για τον Θεό όμως είναι «πάντα δυνατά», γι  αυτό και της έδωσε τη σχετική διαβεβαίωση.

 

Χαῖρε, δι’ ἧς ἐλύθη παράβασις· 

χαῖρε, δι’ ἧς ἠνοίχθη Παράδεισος. 

Σχόλιο

Ο αποκλεισμός του Αδάμ από τον Παράδεισο οφειλόταν στην παράβαση της παρακοής, με πρωταρχική υπαίτιο την Εύα. Μια γυναίκα, η Εύα, απέκλεισε τον άνθρωπο από τον Παράδεισο, μια γυναίκα, η Παναγία, τον άνοιξε και πάλι. Η λύση όμως της παράβασης που έφερε η Παναγία δεν είναι μόνο η επαναφορά μας στον Παράδεισο, αλλά αυτή που δημιούργησε όλες τις προϋποθέσεις για να λυθεί «άπαξ δια παντός» το πρόβλημα της  επανασύνδεσης του ανθρώπου με τον Θεό.

Χαῖρε, ἡ κλείς της Χριστοῦ βασιλείας·
χαῖρε, ἐλπίς ἀγαθῶν αἰωνίων.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.

Ερμηνεία

Το κλειδί της βασιλείας του Χριστού, του Παραδείσου, δεν το κρατάει μόνο ο άγιος Πέτρος, αλλά πολύ περισσότερο η Παναγία. Αυτή που έφερε στον κόσμο το Ξύλο της Ζωής, το οποίο μας οδηγεί στη βασιλεία του Θεού, σε αντίθεση με το ξύλο του θανάτου από το οποίο έφαγε η Εύα και ο Αδάμ και βρήκαν τον θάνατο.

Αυτή είναι η ελπίδα μας για να απολαύσουμε τα αιώνια αγαθά. «Η  των απηλπισμένων μόνη ελπίς και των πολεμουμένων βοήθεια, η ετοίμη αντίληψις τως ει σε προστρεχόντων»

Αλήθεια, πόσο δωρεών έγινε πρόξενος η Παναγία. Γι  αυτό στηριζόμαστε και ελπίζουμε σε αυτήν, που μπορεί να μεσιτεύσει στον Υιό της και Θεό μας και  να εισακουστεί από αυτόν.

Η κατάπληξη των Αγγέλων

Πᾶσα φύσις Ἀγγέλων κατεπλάγη τό μέγα της σῆς ἐνανθρωπήσεως ἔργον, τόν ἀπρόσιτον

γάρ ὡς Θεόν, ἐθεώρει πᾶσι προσιτόν ἄνθρωπον

ἡμῖν μέν συνδιάγοντα, ἀκούοντα δέ παρά πάντων οὕτως· Ἀλληλούϊα.

Ερμηνεία

Το προαιώνιο σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου  το γνώριζαν οι άγγελοι, αλλά δεν γνώριζαν το πώς, γι  αυτό έμειναν κατάπληκτοι με το έργο της ενανθρωπίσεως του Χριστού. Αυτός που ήταν απρόσιτος στους αγγέλους και έπρεπε να καλύπτουν με τα φτερά τους το πρόσωπό τους, γιατί δεν μπορούσαν να αντέξουν την λαμπρότητα της Θεότητας, αυτός γίνεται απόλυτα προσιτός σε όλους τους ανθρώπους. Σε αυτόν λοιπόν που συναναστράφηκε μαζί μας αξίζει τώρα να ακούει από όλους και όλα τον θείο έπαινο: «Δόξα σοι ο Θεός» (αλληλούϊα).

Άφωνοι  οι πολύφθογγοι ρήτορες  

ήτορας πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνους ὁρῶμεν ἐπί σοί, Θεοτόκε· ἀποροῦσι γάρ λέγειν τό όπώς καί Παρθένος μένεις καί τεκεῖν ἴσχυσας;

ἡμεῖς δέ τό Μυστήριον θαυμάζοντες, πιστῶς βοῶμεν· 

Ερμηνεία

Οι ρήτορες μπορούν να λένε πολλά αλλά στην προκειμένη περίπτωση μένουν άφωνοι, γιατί δεν μπορούν εξηγήσουν πώς μια κοπέλα μπορεί να γεννήσει και ταυτόχρονα να μείνει Παρθένος. Αυτό το φαινόμενο δεν εξηγείται αλλιώς, διότι είναι ένα μυστήριο, που εμείς δεν μπορούμε να το αναλύσουμε παρά μόνο να το θαυμάσουμε. Συνεπώς είναι δικαιολογημένοι οι σχετικοί χαιρετισμοί που απευθύνει ο υμνογράφος στην Παναγία:

Χαῖρε, σοφίας Θεοῦ δοχεῖον,
χαῖρε, προνοίας αὐτοῦ ταμεῖον.

Ερμηνεία

Η Παναγία δεν έλεγε πολλά, έτσι τουλάχιστον την παρουσιάζουν οι Ευαγγελιστές, όμως μέσα στη σιωπή της έκρυβε σοφία, την σοφία του Θεού. Όσα της είπε ο Συμεών κατά την περιτομή, τα έβαλε βαθιά στην καρδιά της αναγνωρίζοντας ότι είναι όργανο ενός Θείου μυστηρίου, καθώς και όταν δωδεκαετής ο Χριστός δίδαξε στη Συναγωγή και τον είχαν χάσει ο Ιωσήφ και Παναγία και ο Κύριος είπε ότι πρέπει να είναι στο σπίτι τους Πατρός, δηλαδή στην εκκλησία: «καί ἡ μήτηρ αὐτοῦ διετήρει πάντα τά ῥήματα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς (Λουκ 2.51)

Εκτός όμως από δοχείο της σοφίας του Θεού ήταν και «προνοίας αὐτοῦ ταμεῖον». Τι εννοεί με αυτό ο υμνογράφος: Είναι το ταμείο της προνοίας του Θεού, γιατί στο πρόσωπο της Παναγίας είναι συσσωρευμένη όλη η πρόνοια του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου.

Χαῖρε, φιλοσόφους ἀσόφους δεικνύουσα·
χαῖρε, τεχνολόγους ἀλόγους ἐλέγχουσα. 

Σχόλιο

Παντού διαπιστώσαμε αντιθέσεις και συνηχήσεις αλλά εδώ είναι αρκετά ευρηματικές που δεν εξαντλούνται μόνο σε λεξιλογικές καινοτομίες αλλά και σε νοηματικές – θεολογικές. Προσέξτε:  «φιλοσόφους – ἀσόφους,  τεχνολόγους – ἀλόγους». Οι εκφράσεις αυτές μας παραπέμπουν σε αγιογραφικές αναφορές. Ο απ. Παύλος γράφει σχετικά:  « ποῦ σοφός; οὐχί ἐμώρανεν ὁ θεός τήν σοφίαν τοῦ κόσμου;   ἀλλά τά μωρά τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ θεός ἵνα καταισχύνῃ τούς σοφούς, καί τά ἀσθενῆ τοῦ κόσμου ἐξελέξατο ὁ θεός ἵνα καταισχύνῃ τά ἰσχυρά,  (Α΄ Κορ. 1, 21- 27) Η Παναγία έχει αυτή τη σοφία του Θεού, κι ας είναι μια απλή γυναίκα, και γι  αυτό αποδεικνύει τους φιλοσόφους εντελώς ως ασόφους μπροστά σε αυτήν την σοφία. Και αλλού ο απ. Παύλος γράφει ότι εμείς δεν σας κηρύξαμε το λόγο του Θεού με φιλοσοφικές και λογικές αποδείξεις αλλά τις αποκαλύψεις που είχαμε από τον Θεό. Η Παναγία μας δεν χρειάστηκε να επιστρατεύσει ρητορικά και λογικά επιχειρήματα για να πειστεί, αλλά είχε μέσα της τον Θεό και τον ζούσε μέσα στην καρδιά της, δηλώνοντας την βιωματική προσέγγιση του Θεού και όχι την λογικοκρατούμενη.

Χαῖρε, ὅτι ἐμωράνθησαν οἱ δεινοῖ συζητηταί·
χαῖρε, ὅτι ἐμαράνθησαν οἱ των μύθων ποιηταί.

Ερμηνεία

Τονίζουμε και πάλι τη συνήχηση «ἐμωράνθησαν – ἐμαράνθησαν» και επισημαίνουμε ότι και τα δύο ρήματα μιλούν για το ίδιο πράγμα με τον μωρασμό των δεινών συζητητών και τον μαρασμό των μεγάλων ποιητών. Μπροστά στο μυστήριο της Θεοτόκου οποιαδήποτε συζήτηση και η πιο εκλεπτυσμένη είναι περιττή και η οποιαδήποτε μυθολόγηση αδυνατεί και ωχριά.

Χαῖρε, των Ἀθηναίων τάς πλοκάς διασπῶσα·
χαῖρε, των ἀλιέων τάς σαγῆνας πληροῦσα.

 Ερμηνεία

Έρχεται τώρα να μιλήσει για πιο συγκεκριμένα πράγματα. Η Παναγία μας αποδεικνύει ότι οι Αθηναίοι  με τους πολύπλοκους φιλοσοφικούς στοχασμούς έφερναν σύγχυση στα μυαλά των ανθρώπων σε αντίθεση με τη διδασκαλία του Υιού της που  έκανε τους απλούς ψαράδες με το να σαγηνεύουν τους ανθρώπους να γεμίζουν τα δίχτυα τους όχι με ψάρια αλλά με ψυχές ανθρώπων και να τους χαρίζει την ειρήνη και την γαλήνη, προσωποποίηση των οποίων ήταν η ίδια.

Χαῖρε, βυθοῦ ἀγνοίας ἐξέλκουσα·
χαῖρε, πολλούς ἐν γνώσει φωτίζουσα. 

Ερμηνεία

Οι άνθρωποι πριν να φέρει στον κόσμο η Παναγία τον Χριστό, βρίσκονταν σε μια βαθειά άγνοια, σε ένα βαθύ σκοτάδι. Αυτούς τους βγάζει από το βυθό της άγνοιας και φωτίζει ακόμη και αυτούς που κατέχουν την γνώση. Με τη γνώση προσπάθησαν οι αρχαίοι σοφοί να προσεγγίσουν τον Χριστό, οι οποίοι γνώριζαν πολλά αλλά δεν γνώριζαν ένα μόνο, τον Χριστό που είναι η αλήθεια και η ζωή. Το «εν οίδα ότι ουδέν οίδα» του Σωκράτη,  θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό το ένα που δεν γνώριζε ούτε ο Σωκράτης ούτε κανένας άλλος σοφός της αρχαιότητας, ήρθε ο Χριστός να το διδάξει και αποδείξει ότι με την γνώση δεν μπορεί κανείς να φτάσει τον Θεό αλλά με την πίστη στον ένα και μοναδικό Θεό, που είναι η αλήθεια.

Χαῖρε, ὁλκάς των θελόντων σωθῆναι·
χαῖρε, λιμήν του βίου πλωτήρων.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
 

Σχόλιο

Η ολκάς ήταν ένα μεγάλο φορτηγό πλοίο που έπαιρνε πολλά προϊόντα, σαν τα σημερινά τάνκερ. Η ολκάς όμως της Παναγίας δεν μεταφέρει προϊόντα αλλά ανθρώπους, οι οποίοι θέλουν να σωθούν και καταφεύγουν σε αυτήν. Αλλά και οι πλωτήρες ήταν μεγάλα πλοία και έπρεπε για να αράξουν να βρουν ένα γαλήνιο λιμάνι για να «δέσουν». Τέτοιο λιμάνι για ανθρώπους χιλιοχτυπημένους από τα κύματα της ζωής είναι η Παναγία μας. Σε αυτό βρίσκουν γαλήνη, ειρήνη και ασφάλεια όλοι οι άνθρωποι. Γι αυτό χαιρετίζουμε για μια ακόμη φορά την Παναγία μας, το μεγάλο μυστήριο της ανθρωπότητας, την Κόρη, την Νύμφη που δεν παντρεύτηκε αλλά γέννησε παιδί χωρίς άνδρα.

Η βούληση του Θεού για τη σωτηρία μας

Σῶσαι θέλων τόν κόσμον ὁ των ὅλων κοσμήτωρ,

πρός τοῦτον αὐτεπάγγελτος ἦλθε καί ποιμήν ὑπάρχων ὡς Θεός,

 δι’ ἡμᾶς ἐφάνη καθ’ ἡμᾶς ἄνθρωπος· ὁμοίω γάρ τό ὅμοιον καλέσας,

ὡς Θεός ἀκούει· Ἀλληλούϊα.
 

Ερμηνεία

Ο Θεός, ο δημιουργός του κόσμου, αυτός που έβαλε όλα τα πράγματα σε τάξη, «ο κοσμήτωρ», θέλησε να σώσει τον κόσμο, που αυτός έπλασε, αλλά ο άνθρωπος με την απομάκρυνσή του από τον Θεό συμπαρέσυρε όλον  τον κόσμο στην καταστροφή. Δεν του βάσταγε όμως η καρδιά να παιδεύεται το πλάσμα του και αποφάσισε να το σώσει. Κανένας δεν τον υποχρέωσε, μόνος του ήρθε από πολλή αγάπη για το πλάσμα του. Και χρειάστηκε να γίνει ποιμήν λογικών προβάτων και να διακινδυνέσει ψάχνοντας το απολωλός πρόβατο, για να το σώσει. Χρειάστηκε λοιπόν να γίνει άνθρωπος, όπως εμείς, και να καλέσει ως άνθρωπος τους ομοίους του, για να πετύχει το σωτήριο έργο του.  Γι  αυτό αξίζει χίλιες φορές να  λέμε στο Θεό: «Ἀλληλούϊα», δηλαδή  Δόξα σε σένα  Θεέ μου.