Η Βίωση της Πίστεως στην σημερινή εποχή
9 Απριλίου 2021«Πιστεύω, κύριε· βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ.»[1]
Αυτή η φράση δείχνει τον πραγματικό αγώνα που καλείται να δώσει ο Ορθόδοξος Χριστιανός. Η πίστη δεν είναι μια φιλοσοφική επινόηση ή αφηρημένη σκέψη αλλά ένα πραγματικό βίωμα. Το «Σύμβολο της Πίστεως» που λέμε δεν είναι κάτι που απλώς διαβάζουμε αλλά πρώτα το βιώνουμε και μετά το ομολογούμε.
Στην ευαγγελική περικοπή που διαβάζεται τη Δ’ Κυριακή των Νηστειών[2], φαίνονται και τα πιθανά αποτελέσματα της απιστίας του ανθρώπου. Η σημερινή εποχή μπορεί να φαίνεται διαφορετική σε σχέση με την εποχή του Ευαγγελίου αλλά εάν εξεταστεί καλύτερα, υπάρχουν τα ίδια πάθη και αστοχίες. Μπορεί τα τεχνολογικά και φιλοσοφικά επιτεύγματα να αλλάζουν αλλά ο άνθρωπος κατά βάθος παραμένει ο ίδιος που παλεύει με τα πάθη και τις αδυναμίες του. Τα λόγια του Ευαγγελίου και των Αγίων Πατέρων είναι διαχρονικά και μιλάνε στον κάθε άνθρωπο της κάθε εποχής.
Ο πατέρας στην περικοπή, λέει ότι πιστεύει αλλά και πάλι ζητά από τον Χριστό να του δυναμώσει την πίστη του. Ο σημερινός άνθρωπος φτάνει σε πολλές περιπτώσεις όχι μόνο να αρνείται τον Θεό αλλά και να τον παραποιεί. Το χειρότερο δεν είναι να αρνείται κάποιος τον Θεό αλλά να αλλάζει την διδασκαλία περί Αυτού ώστε να δικαιολογεί τις διάφορες αδυναμίες του και παράλληλα να καθησυχάζει την συνείδηση του. Αυτό που καθιστά αυτή τη πρακτική χειρότερη από την απλή άρνηση είναι ότι όχι μόνο κολάζει τον εαυτό του αλλά και τον περίγυρο του που μπορεί να επηρεαστεί.
Ο εφησυχασμός και στασιμότητα οδηγούν τον άνθρωπο σε πνευματικό θάνατο. «Γρηγορεῖτε καὶ προσεύχεσθε, ἴνα μὴ εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν»[3] λέει ο Ιησούς Χριστός δείχνοντας ότι ο Χριστιανός χρειάζεται να είναι συνειδητοποιημένος και πάντα άγρυπνος. Όποιος πιστεύει αφηρημένα χωρίς προσέγγιση στα Άγια Μυστήρια και Θεία Λατρεία, απομακρύνεται από το Θεό, με αποτέλεσμα της σταδιακής χαλάρωσης της πίστεως και των ηθών. Νοθεύεται και κοσμικοποιείται η πίστη σε τέτοιο βαθμό που δεν καταλαβαίνουμε πόσο έχουμε απομακρυνθεί από τον Θεό.
Επίσης, η πίστη προϋποθέτει αγώνα, με συγκεκριμένα όπλα όπως το παρουσιάζει ο Ιησούς Χριστός στην ίδια περικοπή λέγοντας, «αυτό το γένος των δαιμονίων με τίποτε άλλο δεν διώχνεται, παρά μόνον με προσευχήν και νηστείαν»[4]. Χωρίς αυτά τα εργαλεία, δεν μπορεί να προοδεύσει στον πνευματικό του αγώνα ο Χριστιανός. Ειδικά κατά την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, με την πληθώρα των κατανυκτικών ακολουθιών που έχει, μας δίνεται η δυνατότητα να εργαστούμε περισσότερο με την επιμέλεια της ψυχής μας.
Χρειάζεται όσο είναι νωρίς να μετανοήσουμε και να αναθερμάνουμε την πίστη μας. Να λέμε και εμείς καθημερινά, «Πιστεύω, κύριε· βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ» ώστε να πλησιάσουμε τον Ιησού Χριστό. Άλλος τρόπος δεν υπάρχει να Τον προσεγγίσουμε. Θέλει τόλμη και θυσία και όχι ευκολίες για να σηκώνουμε καθημερινά τον σταυρό μας. Εάν επιλέγουμε καθημερινά την εύκολη και ανώδυνη οδό, θα έχουμε μια δυσάρεστη έκπληξη κατά το τέλος της ζωής μας. Η ζωή του Χριστιανού είναι δύσκολη αλλά μόνο με την υπομονή και επιμονή θα φτάσουμε στο ποθούμενο που είναι η «κατά χάριν» θέωση μας. Εξάλλου αυτό μας διδάσκει ο Ιησούς Χριστός, «ο δε υπομείνας εις τέλος, ούτος σωθήσεται.»[5]
Για αυτό, όσο ζούμε, να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής και να κάνουμε την ζωή μας Χριστοκεντρική! Να έχουμε πραγματική μετάνοια και όχι ενοχές όπως ο Ιούδας που από εγωισμό δεν ζήτησε συγχώρεση από τον Θεό. Αντιθέτως, να ζητούμε το έλεος του Θεού όπως έκανε ο Απόστολος Πέτρος που παρόλο την άρνηση του, μετανόησε και έγινε δεκτή η μετάνοια του από τον Θεό. Η μετάνοια και πίστη μας φανερώνεται πέρα από το μυστήριο της Εξομολογήσεως, με την βίωση των διδαγμάτων της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Μην νομίζουμε ότι μόνο η φυσική παρουσία μας (ειδικά της τελευταίας ώρας) ή άναμμα του κεριού μας στον ναό μας κάνει Χριστιανούς Ορθόδοξους. Η ομολογία της πίστεως που φαίνεται στη θερμή μας προσευχή, πυκνή συμμετοχή στη λατρευτική ζωή και Μυστηρίων της Εκκλησίας είναι αυτή που θα έλκει την Θεία Χάρις. Ας πορευτούμε με αυτό το σκεπτικό και θα δούμε ότι μόνο τότε θα αισθανθούμε πραγματικά ελεύθεροι χωρίς κανένα φόβο και άγχος για τις διάφορες δοκιμασίες που θα εμφανίζονται!