Στη φωτοφόρο και Αγία Ανάσταση του Κυρίου (Αγίου Γρηγορίου Νύσσης)

«Ευλογητός ο Θεός» (Λουκ. 1, 68). Ας επαινέσουμε σήμερα τον Μονογενή Θεό τον δημιουργό των ουρανίων, αυτόν που έσκυψε πάνω στις μυστικές λαγόνες της γης και με τις φωτοφόρες ακτίνες του φώτισε όλη την οικουμένη. Ας υμνήσουμε σήμερα την ταφή του Μονογενούς, την ανάσταση του Νικητή, τη χαρά του κόσμου, τη ζωή των λαών (Ιω. 16, 20. Λουκ. 2, 10). Ας υμνήσουμε σήμερα αυτόν που φόρεσε την αμαρτία (Β’ Κορ 5, 21). Ας ευφημήσουμε σήμερα τον Θεό Λόγο, που ντρόπιασε τη σοφία του κόσμου (Α’ Κορ. 1, 20), επιβεβαίωσε την αναγγελία των προφητών, συγκέντρωσε την ομάδα των αποστόλων, διάδωσε την κλήση της Εκκλησίας και τη χάρη του Πνεύματος. Γιατί να, εμείς που κάποτε ήμαστε ξένοι από την επίγνωση του Θεού (Εφ. 2, 13.19), γνωρίσαμε το Θεό και εκπληρώθηκε ό,τι έχει γραφεί: «θα θυμηθούν και θα στραφούν στον Κύριο όλα τα πέρατα της γης και θα πέσουν να τον προσκυνήσουν όλες οι φυλές των λαών» (Ψαλμ. 21, 28).

Τί θα θυμηθούν; Την παλαιά πτώση, τη νέα ανάσταση, την αρχαία παράβαση και την κατοπινή διόρθωση, το θάνατο της Εύας, τη γέννηση της Παρθένου, την αποκατάσταση των λαών, τη συγχώρηση των αμαρτωλών, την προαναγγελία των προφητών, το κήρυγμα των αποστόλων, την αναγέννηση από την κολυμβήθρα (Ιω. 5, 1-30), την επανεγκατάσταση στον Παράδεισο, την επιστροφή των ουρανών, τον δημιουργό που αναστήθηκε, εκείνον που απέθεσε όσα δεν του ταίριαζαν, εκείνον που με τη θεϊκή μεγαλοσύνη του ξαναέχυσε σαν μέταλλο το φθαρτό σε αφθαρσία. Και ποιά απέθεσε που δεν του ταίριαζαν; Εκείνα που είπε ο Ησαΐας: «τον είδαμε», λέει, «και δεν είχε ούτε είδος ούτε κάλλος, αλλά το πρόσωπό του ήταν ατιμασμένο και στερούσε ως προς την ωραιότητα από όλους τους ανθρώπους» (Ήσ. 53, 2-3).

Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν συναναστρεφόταν με τους αλιτήριους Ιουδαίους και τον αποκαλούσαν Σαμαρείτη και δαιμονισμένο (Ιω. 8, 48). Όταν ο Ιούδας ο Ισκαριώτης και τα γεννήματα του σκότους κρατούσαν τον αχώρητο για να τον θανατώσουν. Δεν έλεγε αδικαιολόγητα ο Ιωάννης γι’ αυτούς, «γεννήματα εχιδνών. Ποιός σας συμβούλεψε να ξεφύγετε την μελλοντική οργή;» (Ματθ. 3, 7). Γιατί πραγματικά η οργή του Θεού θα μείνει επάνω τους.

Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν αντιμετώπιζαν το βλαστό της επιείκειας με ραπίσματα και ζητούσαν απαντήσεις με όρκους από αυτόν που είναι δικαστής των όρκων (Μαρκ. 14, 65).
Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν δίκαζαν το δικαστή και έκριναν τον κριτή του κόσμου, όταν ο δούλος ρωτούσε και ο Κύριος σώπαινε, το φως ησύχαζε και το σκοτάδι γαυριούσε, το πλάσμα έδειχνε θρασύτητα και ο Δημιουργός έδειχνε υπομονή.

Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν οι ταύροι χτυπούσαν με τα κέρατα και ο μόσχος στεκόταν, όταν το λιοντάρι βρυχιόταν και οι ταύροι κοίταζαν αγέρωχοι, όπως έχει γραφτεί: «με περικύκλωσαν πολλά μοσχάρια και με τριγύρισαν ταύροι καλοθρεμμένοι• άνοιξαν το στόμα τους καταπάνω μου σαν λιοντάρι αρπαχτικό» (Ψαλμ. 21, 12).

Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν αλυχτούσαν τα σκυλιά και ο αφέντης έδειχνε ανοχή, όταν οι λύκοι είχαν βγει για ν’ αρπάξουν και το πρόβατο ήταν παρόν εκεί. Όταν ο ληστής δεχόταν πρόσκληση στη ζωή, ενώ η ζωή του κόσμου συρόταν στο θάνατο, όταν έβγαζαν τις άτακτες και θεοκτόνες εκείνες φωνές «άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν. Το αίμα του επάνω σ’ εμάς και τα παιδιά μας» (Ιω. 19, 15. Ματθ. 27, 25), οι φονιάδες του Κυρίου και των προφητών, οι θεομάχοι, οι μισόθεοι, οι υβριστές του νόμου, οι πολέμιοι της χάριτος, οι εχθροί της πίστης των πατέρων, οι συνήγοροι του διαβόλου, τα γεννήματα των εχιδνών, οι ψιθυριστές, οι καταλαλητές, εκείνοι που είχαν βουτηγμένο το νου τους στο σκοτάδι, η ζύμη των Φαρισαίων (Ματθ. 16, 6. Μάρκ. 8, 15. Λουκ. 12, 1), το συνέδριο των δαιμόνων, οι μιαροί, οι πάμφαυλοι, οι λιθοβολιστές, οι μισόκαλοι. Και δικαιολογημένα φώναζαν, «άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν». Γιατί τους καταπλάκωνε η παρουσία της θεότητας με σάρκα και τους δυσαρεστούσε ο έλεγχος για τον τρόπο ζωής τους. Είναι συνήθεια πάγια των αμαρτωλών να μισούν τη συναναστροφή των δικαίων.

Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν τον φραγγέλωσαν και βασάνιζαν το Άγιο σώμα εκείνου που υπέφερε θεληματικά τα πάθη, για να θεραπεύσει τις παλιές πληγές των αμαρτημάτων μας, όταν σήκωσε στους ώμους του το ξύλο του σταυρού το τρόπαιο κατά του διαβόλου• όταν έβαζαν στεφάνι από αγκάθια σ’ εκείνον που στεφανώνει όσους πιστεύουν σ’ αυτόν• όταν φόρεσαν την πορφύρα σ’ αυτόν που χαρίζει αφθαρσία σε όσους αναγεννιούνται με νερό και Πνεύμα Άγιο (Ιω. 3, 5. Ματθ. 27, 48)• όταν κάρφωσαν στο ξύλο αυτόν που είναι Κύριος της ζωής και του θανάτου.

Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν οι στρατιώτες θριάμβευαν περιπαίζοντας τον Κύριο της στρατιάς των ουρανών.

Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν έδεσαν στο καλάμι σπόγγο γεμάτο με ξίδι και τον πότιζαν δίνοντας χολή, αυτόν που τους έριξε το μάννα σαν βροχή (Εξ. 16, 13-15)• όταν έσπαζαν οι πέτρες και σκιζόταν το καταπέτασμα του ναού κατάπληκτα από το θράσος των αλιτήριων• όταν ο ήλιος πενθούσε και φορούσε το σκότος σαν πένθιμο σάκκο πενθώντας την πτώση των Ιουδαίων. Γιατί η ημέρα θρηνούσε τις συμφορές των Ιουδαίων, όταν η ζωή ήταν κρεμασμένη ανάμεσα στους ληστές και ο ένας τον χλεύαζε και τον κατηγορούσε, ενώ ο άλλος με τη μετάνοιά του λήστευε τον Παράδεισο (Λουκ. 23, 39-43).

Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν το σώμα παραδινόταν για την ταφή.

Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν οι στρατιώτες φύλαγαν και η γη έκρυβε αυτόν που στήριξε τη γη πάνω στα νερά (Γεν. 1, 9)• όταν οι απόστολοι κρύβονταν μη μπορώντας να υποφέρουν τον όγκο των πειρασμών.

Αλλά πρόσεχε, αγαπητέ, τα θαύματα του Θεού και τα κατορθώματα της χαράς μετά το πάθος. Ο περιφρονημένος μεταβαλλόταν σε ένδοξο και η χαρά του κόσμου ανασταίνεται άφθαρτη μαζί με το σώμα. Τότε είχε ωδίνες η γη και κυοφόρησε η ημέρα και ο θάνατος απέβαλε τη ζωή των όλων. Δεν ήταν δυνατό να κρατήσει ο θάνατος Εκείνον που κρατεί τα πάντα με το λόγο του.

Ας εορτάσουμε λοιπόν την τριήμερη ανάσταση που έγινε πρόξενος αιώνιας ζωής. Γιατί, όπως η Θεοτόκος Μαρία δεν δοκίμασε παρθενικές ωδίνες κόρης ανύμφευτης, αλλά με τη θέληση του Θεού και τη χάρη του Πνεύματος γέννησε τον Δημιουργό των αιώνων, τον Θεό Λόγο του Θεού, έτσι και η γη από τις λαγόνες της, αποφεύγοντας τις ωδίνες του θανάτου (Πράξ. 2, 24), άφησε ελεύθερο, όταν διατάχτηκε τον Κύριο των Ιουδαίων• γιατί δεν μπορούσε να κατέχει ένα σώμα που είχε γίνει φορέας αθανασίας. Φέροντας λοιπόν στο νου ο προφήτης Δαβίδ την αποκατάσταση του μεγαλείου, την κατάργηση του θανάτου, την ελευθερία όσων ήταν κάποτε δούλοι, φωνάζει και λέει: «ο Κύριος έγινε βασιλιάς, φόρεσε το μεγαλείο του» (Ψαλμ. 92, 1).

Ποιό μεγαλείο ντύθηκε; Την αφθαρσία, την αθανασία, τη σύναξη των αποστόλων, το στεφάνι της Εκκλησίας. Δεν προδίδει πια ο Ιούδας, δεν απειλεί ο Καϊάφας, δεν αρματώνεται ο Ηρώδης για το φόνο των παιδιών, δεν δικάζει ο Πιλάτος, ούτε φυλακίζουν οι Ισραηλίτες. Το φθαρτό έγινε άφθαρτο κι Εκείνος που τον θεωρούσαν απλό άνθρωπο μόνο, αποδείχτηκε Θεός αληθινός. Γι’ αυτό φωνάζουμε κι εμείς: «πού είναι, θάνατε, το κεντρί της δύναμης; Πού είναι, άδη, η νίκη σου;» (Α’ Κορ. 15, 55). «Ο Κύριος έγινε βασιλιάς, ντύθηκε μεγαλείο, ντύθηκε και ζώστηκε δύναμη» (Ψαλμ. 92, 1). Δύναμη εννοεί την οικονομία της ένσαρκης παρουσίας του, γιατί δεν είναι τίποτα δυνατότερο από αυτήν, με το σώμα του ο ασώματος νίκησε τους δαίμονες, με το σταυρό υποδούλωσε τις αντίπαλες δυνάμεις.

Επειδή δηλαδή στην αρχή η αμαρτία συγκλόνιζε τη γη, αφού αναστήθηκε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός όπως προείπε, τη στερέωσε με το ξύλο του σταυρού, για να μην βαδίζει στον γκρεμό της απώλειας ούτε να την δέρνουν οι άνεμοι της πλάνης. Και μάρτυρα του λόγου μας ας φέρουμε τον μακάριο Παύλο που λέει τα εξής: «πρέπει τούτο το φθαρτό να ντυθεί αφθαρσία και το θνητό αυτό να ντυθεί αθανασία» (Α’ Κορ. 15, 53). Γι’ αυτό κι ο ψαλμωδός λέει: «έτοιμος είναι ο θρόνος σου από τότε, εσύ υπάρχεις από τον αιώνα» (Ψαλμ. 92, 2) και «η βασιλεία σου είναι βασιλεία αιώνια, που δεν θα καταλυθεί» (Δαν. 7, 14). Και πάλι: «η βασιλεία σου είναι βασιλεία όλων των αιώνων» (Ψαλμ. 144, 13). Και πάλι: «ο Κύριος έγινε βασιλιάς, ας αναγαλλιάσει η γη, ας ευφρανθούν νησιά πολλά» (Ψαλμ. 96, 1), γιατί σ’ αυτόν ανήκει η δόξα και η δύναμη στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.