Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς: Προσευχές στη Λίμνη

15 Ιουνίου 2021
Ένα σημαντικό εκδοτικό γεγονός ήλθε στο φως τις τελευταίες ημέρες. Πρόκειται για την ελληνική έκδοση του βιβλίου «Προσευχές στην Λίμνη» του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, μητροπολίτου Αχρίδος (1921-1922). Η έκδοση στα Ελληνικά γίνεται έναν αιώνα ακριβώς από την πρώτη συγγραφή των προσευχών από τον Άγιο, τον καιρό που ποίμαινε την Αρχιεπισκοπή Αχρίδος.
Πρόκειται για μία έκδοση ιδιαίτερα επιμελημένη γλωσσικά, αλλά και αισθητικά. Η απόδοση στην Ελληνική δείχνει μεγάλη πιστότητα στο αρχικό δοκίμιο διατηρώντας την ποιητική και προσευχητική αίσθηση που αυτό αποπνέει. Η επιτυχής μεταφορά των νοημάτων μέσα σε ένα ποιητικό κείμενο είναι ιδιαίτερα επίπονη και λεπτομερής διαδικασία, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ένα έργο με μεγάλο θεολογικό, φιλοσοφικό, κοσμολογικό και βιωματικό βάθος, όπως οι «Προσευχές στην Λίμνη».
Η δομή και το περιεχόμενο, όπως επισημαίνει στον πρόλογο ο πανοσιολογιώτατος καθηγούμενος της Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρας Γέρων Ελισαίος, ομοιάζουν προς τον Δαυϊδικό Ψαλτήρα. Ο ποιητής Άγιος λαμβάνει πολλές εικόνες από την φύση. Και η αμεσότητα σχέσης Θεού και ανθρώπου την οποία διηγείται φέρει στο νου κάθε αναγνώστη τον ανεμπόδιστο τρόπο της προσευχής του Προφητάνακτος Δαυΐδ.
Οι πυκνές τριαδολογικές, χριστολογικές και εκκλησιολογικές αναφορές αποκαλύπτουν τον πλούτο της θεολογίας του Αγίου Νικολάου Αχρίδος. Η τρόπος γραφής προδίδει το πλάτος της ακαδημαϊκής του γνώσεως και η πνευματική ανάταση που διαχέεται αποκαλύπτει το βάθος του βιώματος. Η θεολογία συμπλέκεται με τον έρωτα προς τον Θεό μέσα από έναν ποταμό ποίησης που θυμίζει έντονα τον Άγιο Συμεών τον Νέο Θεολόγο.
Οι προσεγμένες διατυπώσεις όχι μόνο των λεπτών εννοιών, αλλά ακόμη και των μεταφορών και των παρομοιώσεων φανερώνουν εξαιρετική φιλοσοφική συγκρότηση. Ο δε βαθμός πρόσληψης των προβλημάτων που ταλανίζουν τον σύγχρονο άνθρωπο καταδεικνύουν μία αυθεντικά κοσμοπολίτικη προσωπικότητα.
Γράφει ο Όσιος Σωφρόνιος του Έσσεξ ότι ένας Άγιος είναι σημείο για την γενεά του. Όντως ο Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς σημάδεψε ανεξίτηλα την γενιά του αφήνοντας ως υποστατική παρακαταθήκη τον όσιο Ιουστίνο Πόποβιτς και τα πνευματικά του τέκνα. Αναστήματα που στήριξαν όχι μόνον τον Σερβικό λαό στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν, αλλά και ολόκληρη την Ορθοδοξία.
Λειτουργεί όμως ο Άγιος Νικόλαος και ως σημείο της δικής μας γενεάς, της μετανεωτερικότητας, η οποία οδυνάται κατά την αναζήτηση νοήματος σε εποχές μεγάλων ανακατατάξεων και συγχύσεων. Ήδη τα ποιμαντικά του έργα αποτελούν αγαπημένο ανάγνωσμα πολλών ανθρώπων διψασμένων για αυθεντικό λόγο Πνεύματος.
Όμως, δεν είναι τυχαίο ότι στον παροξυσμό μίας μεγάλης δοκιμασίας για ολόκληρη την ανθρωπότητα, το μοναστήρι του Ευαγγελισμού της Ορμύλιας, κομίζει στο ελληνικό κοινό ένα τέτοιο δώρο: έναν αληθινά Παγκόσμιο Άγιο ο οποίος προσεύχεται για ολόκληρη την Οικουμένη με τα λόγια: «Οικουμένη μου όμορφη… Ονειρέψου την Πραγματικότητα και η Πραγματικότητα θα σου πει τα πάντα. (σ.87)».
Σε καιρούς που προκαλούν θλίψη και πίεση το βιβλίο αυτό αποτελεί μία ήρεμη λίμνη η οποία μπορεί να ενεργήσει ως καθρέφτης για κάθε ανθρώπινη ψυχή. Το Φως του Πνεύματος που ανάβει η προσευχή στην οποία φιλόξενα μας προσκαλεί κάθε στίχος και κάθε σελίδα, ομορφαίνει κάθε πρόσωπο που θα κοιτάξει επάνω στην λίμνη αυτή.
Πιστεύουμε ότι ο κόπος των εκδόσεων «Ορμύλια» που απέδωσε αυτόν τον ωραίο καρπό, θα βρει μεγάλη ανταπόκριση στους φίλους και αναγνώστες της Πεμπτουσίας, αλλά και σε κάθε άνθρωπο που αναζητά νόημα μεταξύ Ουρανού και γης.
Πληροφορίες για την προμήθεια του βιβλίου «Προσευχές στην Λίμνη» του Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς:
Ιερόν Κοινόβιον Ευαγγελισμού της Θεοτόκου – Ορμύλια Χαλκιδικής
63071 Ορμύλια Χαλκιδικής, Τηλ.: 2371041978
www.ormyliamonastery.com, e-mail: [email protected]