Η νοητική ισχύς και η πολυμάθεια του Αγίου Νικοδήμου

15 Ιουλίου 2021

Η νοητική ισχύς και η πολυμάθεια του Αγίου Νικοδήμου ήσαν μοναδικά φαινόμενα. Θα ήτο πολύ σπάνιον γεγονός να υπάρξη άνθρωπος έχων την μνημονικήν δυνατότητα του Αγίου, ο οποίος δικαίως δύναται να χαρακτηρισθή ως αληθής υπερμνήμων, όπως ελάχιστοι άλλοι σοφοί άνδρες εις την ιστορίαν θα ηδύναντο να χαρακτηρισθούν.

Εκ παραλλήλου, είχεν ούτος εξαιρετικήν φιλομάθειαν, έκδηλον ήδη από τα έτη της σχολικής του ζωής και των εν συνεχεία σπουδών του, την οποίαν συνεδύαζεν με την μοναδικήν δυνατότητα να κατανοή πλήρως και να εμβαθύνη εις όλας τας καλλιεργουμένας εις την εποχήν του επιστήμας, μαθητεύσας πλησίον του Χρυσάνθου του Αιτωλού και εντρυφήσας μετά επιμελείας εις τας βιβλιοθήκας του Αγίου Όρους, τα βιβλία των οποίων κατέγραφεν ευχερώς εις την απέραντον μνημονικήν επιφάνειαν του νου του.

Τας γνώσεις του επί των θετικών επιστημών εισάγει ευστόχως εις τα έργα του κατά δοξαστικόν προς τον Κύριον και την Υπεραγίαν Θεοτόκον τρόπον, έχων την απόλυτον πίστιν ότι όλαι αι επιστημονικαί γνώσεις και όλα τα επιτεύγματα σκοπόν έχουν να καταδείξουν την σοφίαν του Θεού, να δοξάσουν τον Κύριον και να υμνήσουν την Υπεραγίαν Θεοτόκον.
Ως ανέφερεν ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών κυρός Νικόδημος “ Το Συμβουλευτικόν ἐγχειρίδιον, περί φυλακής των πέντε αισθήσεων και λογισμών και περί της ενεργείας του νου»” εἶναι ἔργον μιᾶς καταπληκτικῆς μνήμης· ἀλλά βεβαίως καί μιᾶς πλουσίας και “καθαρᾶς καρδίας”, ἐκ τῆς ὁποίας ἐπήγαζον “καινά και παλαιά” θεῖα λόγια καί σωτήρια». Το εν λόγω έργον το οποίον εγράφη τη παρακλήσει του επισκόπου Ευρίπου Ιερόθεου, εκδοθέν αρχικώς το 1801 εις Βιέννην, εξεπονήθη άνευ οιουδήποτε βοηθήματος, συνταχθέν εξ ολοκλήρου από μνήμης όταν ο Άγιος έζη ασκητικώς εις την Σκυροπούλα, μικράν νήσον ευρισκομένην απέναντι της Σκύρου.
Τα έργα του Αγίου Νικόδημου, τα οποία έχουν πληθώραν παραπομπών, αι οποίαι καταδεικνύουν την «ευαισθησίαν και ευσυνειδησίαν του Αγίου εις περιπτώσεις δανείων» ανέρχονται σε 120 περίπου, συγκροτούντα τριάντα μεγάλους τόμους, οι δέκα εκ των οποίων έχουν θεομητορικό περιεχόμενο.
Τα έργα του Αγίου συνετέλεσαν τα μέγιστα εις την κατάδειξιν του κάλλους της Ορθοδοξίας και εις την στήριξιν της ψυχής και του πνεύματος των μελών της Εκκλησίας, η οποία αντιμετώπιζεν κατά την εποχήν του Αγίου σημαντικάς εξωγενείς δυσχερείας.

Απόσπασμα από το άρθρον Σ.Ι. Μπαλογιάννης :»Αι απόψεις του Αγίου Νικοδήμου επί της ψυχής».