Όσιος Παΐσιος: Η πραγματική υπομονή είναι να αισθάνομαι ενοχή για την κατάσταση του άλλου και να τον πονάω!

Όσιος Παΐσιος (1924-1994).

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Γέροντα, χθες είπατε ότι άλλο είναι η υπομονή και άλλο η ανοχή. Τι εννοούσατε;
– Υπομονή δεν είναι το να ανέχωμαι τον άλλον. Όταν λέω ότι ανέχομαι τον άλλον, είναι σαν να λέω: «Ο άλλος είναι χάλια, εγώ είμαι καλά, και τον ανέχομαι». Αυτό έχει πολλή ταπείνωση και αγάπη, και τότε δέχομαι την Χάρη του Θεού και βοηθιέται και ο άλλος.
Αν δω, ας υποθέσουμε, κάποιον κουτσό ή κουφό ή ναρκομανή, πρέπει να σκεφθώ: «Αν ήμουν εγώ σε καλή πνευματική κατάσταση, θα παρακαλούσα τον Θεό και θα τον έκανε καλά», γιατί ο Χριστός είπε: «Θα σας δώσω δύναμη να κάνετε μεγαλύτερα θαύματα από μένα», οπότε έρχεται ο πόνος, η αγάπη για τον άλλον.
Ενώ, αν πω: «Ε, τι να τον κάνω, ανάπηρος είναι, ας καθήσω λίγο κοντά του θα έχω άλλωστε και τον μισθό μου», τότε ανέχομαι τον άλλον και δικαιολογώ τον εαυτό μου ότι έκανα το καθήκον μου.

Γέροντα, πάντα βοηθάει να παίρνης όλο το σφάλμα επάνω σου;
– Ναι, αν το σηκώνης, πολύ βοηθάει. Να μέμφεσαι για όλα τον εαυτό σου. Να παίρνης το σφάλμα από τον άλλον, να το ρίχνης στον εαυτό σου και να παρακαλάς τον Χριστό να σου δίνη δύναμη να το σηκώνης. Και όταν θα παίρνης επάνω σου περισσότερο βάρος απ’ ο,τι έσφαλες ή, κι αν ακόμη δεν έσφαλες, πιστεύης κατά κάποιον τρόπο ότι έσφαλες, τότε δεν θα το παίρνης ποτέ επάνω σου, δεν θα υπερηφανεύεσαι, και θα έχης πλούσια την Χάρη του θεού. Πρέπει όμως να προσέξης, να δης αν μπορής να σήκωσης περισσότερο βάρος. Γιατί, αν δεν μπορής, θα πάθης κήλη, δισκοπάθεια…

Ποια είναι η κήλη και η δισκοπάθεια σ’ αυτήν την περίπτωση;
– Αν πάρης επάνω σου λ.χ. ένα σφάλμα που δεν μπορείς να το σήκωσης και δεν δώσης καμμιά εξήγηση, μετά θα γογγύσης, θα αγανάκτησης, θα κατακρίνης…

Όμως, αν εξηγήσω, αυτό δεν θα είναι δικαιολογία;
– Ε, να κοιτάξης να δικαιολόγησης αυτό που δεν μπορείς να σήκωσης και το άλλο να το αφήσης. Αν είναι λ.χ. ευαίσθητος κανείς, να κοιτάξη να σήκωση όσο μπορεί – να μην κάνη τον δυνατό. Να εξετάζη τον εαυτό του και να τον άδικη με διάκριση, ανάλογα με το βάρος που μπορεί να σήκωση, για να μην τον κάμψη ο εχθρός με την υπερευαισθησία, τον ρίξη σε απόγνωση και τον αχρηστέψη.

Από το βιβλίο του Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, «Πνευματικός αγώνας, Λόγοι γ’», έκδοση Ιερού Ησυχαστηρίου Μοναζουσών «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή Θεσσαλονίκης.