Η στάση του κλήρου προς τους Καθολικούς των Κυκλάδων κατά την Ελληνική Επανάσταση

25 Αυγούστου 2021

Ο Γρηγόριος Δικαίος, ως μινίστρος των εσωτερικών, έκανε τον Ιούνιο του 1823 έκκληση στους Καθολικούς να συμμετάσχουν στον αγώνα. «Και οι φυσικοί και όσοι εις την φύσιν του ανθρώπου θεμελιούνται Πολιτικοί νόμοι, δεν συγχωρούσι ποτέ εις κανέν έθνος μόνον δια θρησκευτικάς διαφοράς, να ήναι διηρημένον, διότι ο εθνισμός δεν στηρίζεται επάνω εις θρησκευτικάς βάσεις, αλλά θεμελιόνεται επάνω εις τόσα και τόσα κοινά όλου του έθνους και υλικά και ηθικά συμφέροντα, τα οποία ως άλλοι δεσμοί συνέχουσι και κρατούσιν εις το όλον το έθνος. Και σεις λοιπόν οι χριστιανοί της Δυτικής Εκκλησίας, όσοι είσθε γεννημένοι εις την Ελλάδα, είσθε αχώριστοι από το έθνος μας. Εάν εκατηχήθητε από Ιερείς της Δυτικής Εκκλησίας, επαύσατε τάχα να ήσθε του αυτού έθνους με τους όσοι εκατηχήθησαν από Ιερείς της Ανατολικής Εκκλησίας; μη γένοιτο! άλλο εθνισμός και άλλο θρησκεία…»[1].

Η σύγκρουση Ορθόδοξων και Καθολικών λάμβανε χώρα στις Κυκλάδες, και πιο συγκεκριμένα στη Νάξο τόσο παράλληλα με τη σύγκρουση μεταξύ των κάτοχων γης με τους χωρικούς, οι οποίοι ήθελαν να απαλλαγούν από τις φεουδαρχικού τύπου υποχρεώσεις τους προς τους πρώτους. Ο μητροπολίτης Παροναξίας Ιερόθεος και ο ευγενής και Φιλικός Μιχαήλ Μαρκοπολίτης υπήρξαν οι πρωταγωνιστές σε αυτή τη σύγκρουση από την πλευρά των χωρικών οι οποίοι και ύψωσαν τη σημαία της Επανάστασης στη Νάξο. Στη Νάξο, λοιπόν, η Επανάσταση είχε έντονη κοινωνική διάσταση και στόχευε στην κατάργηση των σχέσεων εξάρτησης τόσο σε οικονομικό, όσο και σε διοικητικό επίπεδο των χωρικών από τους άρχοντες της Χώρας και στην αυτοδιοίκηση των χωριών της υπαίθρου υπό την αρχηγία του Μαρκοπολίτη[2].

Η Κεντρική Διοίκηση ήταν επιβεβλημένο να επιληφθεί αυτής της υπόθεσης, η οποία έθετε υπό αμφισβήτηση την εξουσία των απεσταλμένων Αρμοστών και οδηγούσε στο χωρισμό της Νάξου σε δύο αυτόνομα διοικητικά μέρη. Γι’ αυτό και ανέθεσε την επίλυση του όλου ζητήματος στους ίδιους τους Αρμοστές με εντολή να συμβιβάσουν την κατάσταση και να επαναφέρουν την ομαλότητα στη Νάξο. Ο Ιερόθεος, όμως, ο οποίος ήταν από τους υποστηρικτές του Υψηλάντη και είχε στενές σχέσεις με τον Κολοκοτρώνη, συνέχισε να επιδιώκει συστηματικά την εγκαθίδρυση ξεχωριστής διοίκησης, ενθαρρυμένος από αρκετούς οπαδούς. Η επίμονη δράση του τον οδήγησε σε σύγκρουση με τους Αρμοστές και τελικά στην εξορία τον Απρίλιο του 1823.Σύντομα, όμως, ύστερα από μεσολάβηση του Λάζαρου Κουντουριώτη επέστρεψε στο νησί. Η αντιπαράθεση συνεχίστηκε, αυτή τη φορά με το νέο Έπαρχο Αντώνιο Μάρκου και τους προεστούς υποστηρικτές του[3].

Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ

 

Παραπομπές:

[1]     Κ. Μανίκας, Η διαμόρφωση των σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας στη Νεώτερη Ελλάδα (1821- 1852) τ. Α΄, σ. 148-150.

[2]     Ι. Μουτζούρης, Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, 1821-1832, 15, τ. Ζ,  σ. 110-114.

[3]     Π. Δημητρακόπουλος, Ο Φιλικός Παναγιώτης Δημητρίου Δημητρακόπουλος και η Πάρος κατά την περίοδον της Επαναστάσεως του 1821, σ. 16-25.

Σχετικά άρθρα 1821-2021: Ανάσταση του Γένους
25η Μαρτίου 1821, Ο Ευαγγελισμός και οι Άνθρωποι του Θεού έφεραν το Πάσχα της ελευθερίας 25 Μαρτίου 2024 Πάνω ο «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου», κάτω και από αριστερά Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Άγιος Αλέξιος ο Άνθρωπος του Θεού και ο Μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Γερμανός  «... με ήλθαν γράμματα από τον Υψηλάντη διά να είμαι έτοιμος, καθώς και όλοι οι εδικοί μας. 25 Μαρτίου ήτον η ημέρα της γενικής επαναστάσεως». Θεόδωρος Κολοκοτρώνης Με την πτώση της Κωνστ...
«Ο Άνθρωπος του Θεού», ο ευλογών την Ελληνική Επανάσταση 17 Μαρτίου 2024 Η παρουσία της Υπερευλογημένης Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας στο σώμα της Εκκλησίας είναι αναμφισβήτητη, αυτή είναι «ἡ προστασία τῶν Χριστιανῶν ἡ ἀκαταίσχυντος καί ἡ μεσιτεία πρός τόν Ποιητήν ἡ ἀμετάθετος»(Κοντάκιον, Ἦχος β΄). Η Παναγία έλαβε το Άγιον Όρος από τον Υιό και Θεό της ως κλήρο δικό της κατά τον Ζ΄ ή Η΄ αιώνα σύμφωνα με ...
Νικολάου Γύζη: Η Δόξα των Ψαρών 20 Ιουνίου 2023 Με το έργο του αυτό, ο Γύζης συμπορεύεται με τον Σολωμό. Είναι και οι δυό τους εκφραστές του ιδεώδους της αθάνατης δόξας, που -δυστυχώς- είναι το τίμημα ελαχίστων, διότι λίγοι είναι αυτοί που μπορούν να την εννοήσουν και να την εκτιμήσουν. Το έργο αυτό εντάσσεται στο σύνολο των θεμάτων που έχει εκτελέσει ο Γύζης, και τα οποία είχαν αποκλειστικές α...
Στρατηγός Μακρυγιάννης: Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ συνεχιστής του Ρήγα! 10 Απριλίου 2023 (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Απόσπασμα από το έργο "Στρατηγού Μακρυγιάννη, Απομνημονεύματα". Μεταγραφή από το πρωτότυπο Γιάννης Βλαχογιάννης, επεξεργασμένη από τον καθηγητή Γιάννη Καζάζη.   Εδώ εις Αθήνα ήρθε ένας πρωτοεταιρίστας Λουκάς Λιονταρίδης , προκομμένος άνθρωπος. Πιαστήκαμεν φίλοι. Τον ρώτησα δια τον πατέρα της λευτεριάς μας, το...
Οι γυναίκες στη φλόγα της επανάστασης 25 Μαρτίου 2023 Παρακολουθήστε ένα εμπεριστατωμένο αφιέρωμα του ΓΕΛ Νέας Περάμου Αττικής για τις Ηρωίδες της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Οι πρωτεργάτες της ελληνικής επανάστασης του 1821 απέναντι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν κυρίως άντρες. Ωστόσο  πολλές γυναίκες συνέβαλαν σημαντικά σε όλη τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα, με τα δικά τους μέσα και τ...