Σωμάτια Higgs και CERN

Το σημαντικότερο πείραμα που επιχειρείται να πραγματοποιηθεί στον γιγαντιαίο επιταχυντή σωματιδίων CERN στην Ελβετία έχει σαν στόχο του να εντοπίσει, αν είναι δυνατόν, το σωμάτιο Higgs. Αν επιτευχθεί αυτός ο στόχος τότε ολόκληρη η επιστήμη θα αλλάξει, και μαζί της ολόκληρη η κοινωνική και θεολογική πραγματικότητα. Αυτό όμως είναι ένα τεράστιο θέμα που απαιτεί μιαν ολόκληρη συζήτηση.

Τα σωμάτια Higgs ήταν ελεύθερα κατά τις πρώτες στιγμές της δημιοργίας του σύμπαντος πριν ακόμα συμβεί αυτό που ονομάζουμε Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang) και πολύ πριν δημιουργηθεί ή έννοια της ύλης στο σύμπαν. Για το λόγο αυτό, επειδή δηλαδή τα σωμάτια αυτά δημιουργήθηκαν πριν το Big Bang, μια περίοδο που για κάποιους βρίσκεται στην δικαιοδοσία του Θεού, ονομάστηκαν «σωμάτια του Θεού».Τα σωμάτια Higgs μπορούν λοιπόν να εντοπιστούν μόνο κάτω από συνθήκες ανάλογες εκείνων που δημιούργησαν το γεγονός που ονομάζουμε Μεγάλη Έκρηξη.

Στο σημείο αυτό θέλω να επισημάνω κάτι, που όλοι γνωρίζουμε, αλλά, αντί να το φωνάξουμε, το ψιθυρίζουμε μόνο για λόγους που δεν έχουν να κάνουν με την επιστήμη αλλά με ένα σύνολο κοινωνικών και θεολογικών προκαταλήψεων. Οι συνθήκες και οι διαδικασίες που γέννησαν το Σύμπαν μας συνιστούν αυτό που σήμερα ονομάζουμε «λευκή οπή», μια κατοπτρική δηλαδή κατάσταση μιας μελανής οπής. Αυτό σημαίνει ότι οι συνθήκες που θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε προκειμένου να εντοπίσουμε το σωμάτιο Higgs είναι συνθήκες μιας μελανής οπής.

Οι φόβοι κάποιων διάσημων επιστημόνων, όπως ο S. Hawking, συνίστανται στο γεγονός ότι οι γνώσεις μας γύρω από την θεωρία των μελανών οπών είναι ακόμα ατελέστατη. Αυτό σημαίνει ότι δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς θα συμβεί αν δημιουργήσουμε στο εργαστήριο μια μελανή οπή, ποια θα είναι δηλαδή τα αποτελέσματα ενός τέτοιου εγχειρήματος, και οι επιπτώσεις στη δομή του χωροχρόνου.

Σε σχέση λοιπόν με τους πιθανούς κινδύνους από ένα τέτοιο πείραμα και το αν πρέπει αυτό να πραγματοποιηθεί, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι:

1. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός πειραματισμού καθώς και γενικότερα η λειτουργία μιας επιστημονικής ή κοινωνικής ομάδας δεν πρέπει να βλάπτει, ή να ενέχει τον κίνδυνο βλάβης, μιας άλλης ομάδας, με κανένα τρόπο.

2. Οι κανόνες του πειραματισμού, ή της εξέλιξής του, θα πρέπει να αποφασίζονται πραγματικά και όχι τυπικά, από το σύνολο των μελών της κοινωνικής ομάδας. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα μέλη της ομάδας είναι υπεύθυνα για τα όποια αποτελέσματα του πειραματισμού

3. Ο πειραματισμός δεν πρέπει να υποκινείται από την ανθρώπινη ματαιοδοξία, ούτε να έχει ως συνέπεια καμιάς μορφής προσωπικό η οικονομικό όφελος και τέλος και το σημαντικότερο

4. Στο μέτρο που περιέχει κάποιον κίνδυνο, ο πειραματισμός θα πρέπει να είναι πάντα ανατρέψιμος και προσαρμόσιμος.

Συνήθως τα μεγάλα επιστημονικά επιτεύγματα κρύβονται πίσω από μικρά γεγονότα που τα ξεπερνάμε σχεδόν αδιάφορα. Οι επιστήμονες δεν πρέπει να αγωνιούν για τίποτα, ούτε να βιάζονται. Απλά θα πρέπει χωρίς σκοπιμότητες να εξαντλούν τις δυνάμεις τους, στην αποκάλυψη της αλήθειας και την ανακοίνωσή της, σε όλα τα επίπεδα, άσχετα του οποιουδήποτε κοινωνικού η επαγγελματικού τους κόστους.

Συγχρόνως, πρέπει να αντιληφθούμε ότι τη γνώση δεν μπορούμε να την κατακτήσουμε. Μπορούμε να συμφιλιωθούμε μαζί της και μόνο τότε εκείνη θα μας αποκαλυφθεί. Εάν της συμπεριφερθούμε ως κατακτητές θα μας απαρνηθεί. Και πρέπει να ξέρουμε ότι η φύση πάντα θα κρατάει κάτι για αυτήν την ίδια. Ποτέ δε θα την κατέχουμε ολοκληρωτικά.