«Έστειλα τον Καϊξή μου» – Καλαματιανός Σκιάθου

17 Σεπτεμβρίου 2022

«Έστειλα τον Καϊξή μου στην ταβέρνα για κρασί
Παναγιά μου για ν αργήσει να πλαγιάσουμε μαζί

Όταν η δικά σου γλώσσα σαν αηδόνι κελαηδεί
όλα τα πουλιά σωπαίνουν να σ’ ακούσουν τη φωνή».

Βιολί: Νίκος Μήλας
Κλαρίνο: Κωνσταντίνος Κοπανιτσάνος
Σαντούρι: Χριστίνα Κουκή
Λαούτο και Τραγούδι: Πέτρος Ανδρουτσόπουλος

Σκιαθίτικο καλαματιανό του έρωτα και της αγάπης. Αυτές οι δύο φαινομενικά παρόμοιες λέξεις παρουσιάζονται στα ακόλουθα δίστιχα. Ο έρωτας στην αρχή και η αγάπη στο τέλος μέσα από όμορφες εικόνες που πλάθει η λαϊκή στιχουργία για να τονίσει πως ο διαχωρισμός των όρων είναι προνόμιο της ελληνικής γλώσσας και μόνο. Πόσο σοφός μπορεί να είναι ο λαός μας τελικά; Άλλωστε ο άνθρωπος όπως είναι φυσικό ερωτεύεται και αγαπά.

Η νεαρά κόρη στέλνει τον Καϊξή, τον καπετάνιο δηλαδή του καϊκιού, στην ταβέρνα για να μεθύσει, να αργήσει να επιστρέψει στη δουλειά του προκειμένου να πλαγιάσει με τον αγαπητικό της. Η λέξη έρωτας κακώς εννοείται ότι εκφράζει την επιθυμία για σαρκική επαφή, διότι εμπεριέχει φιλοσοφική κοσμογονική κι επιστημονική έννοια. Γράφει ο Ησίοδος στη Θεογονία:

ἠδ᾽ Ἔρος, ὃς κάλλιστος ἐν ἀθανάτοισι θεοῖσι,
λυσιμελής, πάντων τε θεῶν πάντων τ᾽ ἀνθρώπων
δάμναται ἐν στήθεσσι νόον καὶ ἐπίφρονα βουλήν

Δηλαδή ο Έρωτας που ο πιο ωραίος είναι ανάμεσα στους αθάνατους θεούς, αυτός που παραλύει τα μέλη και όλων των θεών κι ανθρώπων την καρδιά δαμάζει μες στα στήθη και τη συνετή τους θέληση. Η εικόνα αυτή δικαιώνεται με το δεύτερο δίστιχο του τραγουδιού όπου ο άνθρωπος μεταβαίνει από τον έρωτα στην αγάπη. Το κτητικό αυτό συναίσθημα τρυφερότητος.

Σχόλια: Πέτρος Ανδρουτσόπουλος