Η Εορτή της Αγίας Σκέπης και η μετάθεση της την 28η Οκτωβρίου

27 Οκτωβρίου 2022

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΚΕΠΗΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Σε όλον τον Ορθόδοξο κόσμο είναι γνωστή η Εορτή της Αγίας Σκέπης της Υπεραγίας Θεοτόκου, η οποία βασικά τελείται την 1ην Οκτωβρίου. (Με απόφαση της Εκκλησίας της Ελλάδος συνδέθηκε με την εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου, για τη θαυμαστή προστασία του Έθνους κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ως γνωστόν, δέ, με το παλαιό Ημερολόγιο εορτάζεται την 14η Οκτωβρίου).

Και μόνον οι δύο αυτές λέξεις «Αγία Σκέπη», φέρουν στη μνήμη μας αναρίθμητα θαυμαστά γεγονότα, που καταδεικνύουν τη μητρική αγάπη της Παναγίας Μητέρας μας, τη σκέπη και προστασία που μας προσφέρει σε καιρούς κινδύνων, και την ακαταμάχητη βοήθειά Της στις δυσκολίες της ζωής μας.

Αλλά, πώς καθιερώθηκε αυτή η εορτή την 1η Οκτωβρίου; Είναι πολύ εντυπωσιακό το ιστορικό γεγονός που την καθιέρωσε.

Στη νότια πλευρά του ναού των Βλαχερνών στην Κωνσταντινούπολη, υπήρχε ένα παρεκκλήσιο, όπου φυλασσόταν σε ασημένια λειψανοθήκη η εσθήτα της Θεοτόκου. Στις αρχές του 10ου αιώνα, ένα βράδυ που γινόταν ολονυκτία στον Ναό των Βλαχερνών, πήγε και ο Άγιος Ανδρέας να συμμετάσχει στην ολονύκτια Αγρυπνία. Ο Άγιος Ανδρέας είναι γνωστός ως «διά Χριστόν σαλός»διότι, για να κρύβει την αγιότητά του από τους ανθρώπους προσποιούταν τον χαζό. Στον ναό των Βλαχερνών τη νύκτα εκείνη, τον συνόδευε ο νεαρός Επιφάνιος, ο οποίος αργότερα έγινε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Περί τα μεσάνυχτα, ξαφνικά, βλέπει ο μακάριος Ανδρέας την Υπεραγία Θεοτόκο στον αέρα να μπαίνει από την κεντρική πύλη του Ναού και να προχωρεί προς το Άγιο Βήμα. Φαινόταν πολύ υψηλή και είχε λαμπρή τιμητική συνοδεία λευκοφόρων Αγγέλων και αγίων. Ανάμεσά τους ξεχώριζαν ο τίμιος Πρόδρομος και ο θεολόγος Ιωάννης, που παράστεκαν δεξιά κι αριστερά τη Θεοτόκο. Από τους λευκοφόρους, άλλοι προπορεύονταν και άλλοι ακολουθούσαν ψάλλοντας ύμνους και άσματα πνευματικά.

Όταν η Παναγία με τη συνοδεία Της πλησίασε στον άμβωνα, που ήταν στο κέντρο του Ναού, είπε ο όσιος Ανδρέας στον συνοδό του Επιφάνιο:

-Βλέπειςτην Παναγία Μητέρα και Δέσποινα του κόσμου;

-Ναι, τίμιε πάτερ, αποκρίθηκε ο νέος.

Η Θεοτόκος εν τω μεταξύ είχε γονατίσει και προσευχόταν για πολλή ώρα. Παρακαλούσε τον Υιό της για τη σωτηρία του κόσμου και έρραινε με δάκρυα το άγιο πρόσωπό της. Μετά τη δέηση μπήκε στο Άγιο Βήμα, όπου προσευχήθηκε για τους πιστούς που αγρυπνούσαν.

Όταν η Παναγία ολοκλήρωσε τη δέησή της, έβγαλε από την κεφαλή Της το αστραφτερό της μαφόριο (το κόκκινο ένδυμα που βλέπουμε στις εικόνες της Θεοτόκου να καλύπτει την κεφαλή και το σώμα) με μια σεμνή κίνηση, και καθώς ήταν μεγάλο, το άπλωσε σαν Σκέπη με τα πανάγια χέρια της επάνω στο εκκλησίασμα. Έτσι απλωμένο το έβλεπαν κι οι δυό τους για πολλή ώρα να εκπέμπει δόξα θεϊκή σαν ήλεκτρο. Όσο φαινόταν εκεί η Κυρία Θεοτόκος, φαινόταν και το μαφόριο να ακτινοβολεί. Όταν η Παναγία άρχισε να ανεβαίνει στον ουρανό, άρχισε και η Εσθήτα να συστέλλεται λίγο-λίγο και να χάνεται.

Αυτό το γεγονός, αλλά και τα θαύματα που σχετίζονται με την ιερά Εσθήτα της Θεοτόκου, έγιναν αφορμή να καθιερωθεί η εορτή της Αγίας Σκέπης, ήτοι της Προστασίας, που παρέχει η Παναγία σε όσους με πίστη επικαλούνται τη χάρη Της.

Αναρίθμητα είναι τα θαύματα της Αγίας Σκέπης της Θεοτόκου. Αναφέρεται ότι όταν κάποτε είχε περικυκλωθεί η Κωνσταντινούπολη από τη θάλασσα με εχθρικά πλοία, ο Πατριάρχης πήρε από τον Ναό των Βλαχερνών την ιερά εσθήτα της Παναγίας την βούτηξε στα νερά και αμέσως ξεσηκώθηκε μεγάλη τρικυμία με αποτέλεσμα πολλά πλοία του εχθρού να βουλιάξουν και όσα απέμειναν να φύγουν σε κατάσταση πανικού.

Στα νεώτερα χρόνια, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πολλές φορές οι Έλληνες στρατιώτες έβλεπαν πάνω από τα χαρακώματα την μορφή της Παναγίας, να τους προστατεύει από τις βόμβες του εχθρού.

Αλλά πόσες φορές και καθένας από μας δεν είδε την σκέπη της Παναγίας μας να προστατεύει από ποικίλους κινδύνους και ανάγκες είτε δικούς μας ανθρώπους, είτε κι εμάς τους ιδίους!

Γι’ αυτό με εμπιστοσύνη οι χριστιανοί, σε κάθε κίνδυνο, σε κάθε πόνο μας, σε κάθε ανάγκη μας καταφεύγουμε στην Σκέπη της Παναγίας μας. Στη στοργική Μητέρα μας. Και στην Εορτή Της, γεμάτοι ευγνωμοσύνη σπεύδουμε στους ναούς να Την ευχαριστήσουμε, όπως μας προτρέπει ο υμνωδός:

Ἐλᾶτε νά τιμήσουμε πανευλαβῶς
τήν Σκέπην τήν ἱεράν τῆς τοῦ Κυρίου Μητρός,
τήν τούς πιστούς προστατεύουσαν ἀσφαλῶς,
καί τῶν δεινῶν καί θλίψεων ρύουσαν ἡμᾶς μητρικῶς.

Και να ικετεύσουμε την Παναγία μας με τα λόγια του υμνωδού:

Σκέπασον ἡμᾶς Παντάνασσα Δέσποινα,
μέ τήν Χάριν τῆς Σκέπης Σου τήν κραταιάν,
καί σῶσον ἐκ κινδύνων καί θλιβερῶν περιστάσεων,
τούς Σέ τιμώντας εὐλαβῶς.

Είθε η Αγία Σκέπη της Παναγίας μας να σκέπει, να φρουρεί και να διαφυλάττει όλους μας και να χαρίζει ειρήνη στον κόσμο. Αμήν.