Στα δύσκολα κρινόμαστε!

ΣΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΚΡΙΝΟΜΑΣΤΕ! (Β΄ Κορ. 6, 1-10)

Αγαπημένε μου φίλε κατηχητή,

Αγαπημένη μου φίλη κατηχήτρια,

Η Εκκλησία μας δεν φοβήθηκε ποτέ τους διωγμούς και τις πιέσεις. Άλλωστε, σε τέτοιες περιόδους ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο και στερεώθηκε στην πίστη της.

Οι αληθινά επικίνδυνες περίοδοι για την Εκκλησία είναι εκείνες, όπου η συνύπαρξη με τον κόσμο, τις πρακτικές και τις συνήθειές του φτάνει να θεωρείται εύκολη, χωρίς συγκρούσεις και προβλήματα.

Ο Χριστός μας δεν ήρθε στον κόσμο μόνον για να διδάξει την αλήθεια και να μας υποδείξει τον δρόμο της σωτηρίας. Ήρθε και για να φανερώσει κυρίως με το παράδειγμά Του, τις καταστροφικές επιλογές του κόσμου, που με το πέρασμα των αιώνων έφτασαν να θεωρούνται φυσιολογικές και αυτονόητες. Ο Χριστός δεν ήρθε ως κριτής του κόσμου. Αυτό όμως που ήταν, αυτό που δίδαξε, αυτό που έπραξε και κυρίως αυτό που έπαθε αποκάλυψαν εντελώς το λάθος του κόσμου, την αποτυχία του κόσμου, την καταστροφική αμαρτία του κόσμου.

Η πορεία όσων  θελήσουν να ακολουθήσουν τον δρόμο Του, είναι πορεία σύγκρουσης με τον κόσμο. Και όσο περισσότερο η συνέπεια στην επιλογή αυτή είναι μεγαλύτερη, τόσο περισσότερες θα είναι οι περιστάσεις, που θα φέρνουν τους ανθρώπους αυτούς σε σύγκρουση με τη λογική, τις συνήθειες και τα δεδομένα του κόσμου.

Στο πέρασμα των αιώνων, ακόμη και μέχρι τις μέρες μας, μια τέτοια σύγκρουση φτάνει να θεωρείται εκ μέρους κάποιων Χριστιανών πρώτιστο καθήκον και μάλιστα θεωρούν δεδομένο, πως πρέπει να συνοδεύεται από οξύτητα, μέχρι και βιαιότητα. Το χειρότερο είναι, πως η σύγκρουση και ο υπερβάλλων ζήλος φτάνει ια θεωρείται απόδειξη Ορθόδοξης συνείδησης και φλογερής πίστης. Κι όμως! Αυτή η σύγκρουση δεν είναι κάτι που πρέπει να επιδιώκει ένας Χριστιανός. Και πολύ περισσότερο, δεν είναι κάτι που πρέπει να γίνεται αυτοσκοπός. Αντίθετα, οι δυσκολίες που θα προκύψουν, δεν θα μετρήσουν μόνον την σταθερότητα της πίστης μας, αλλά και ένα διαφορετικό ήθος, μια διαφορετική νοοτροπία, εντελώς αντίθετη με τον τρόπο που ο άνθρωπος του κόσμου αντιδρά, κάθε φορά που βρεθεί αντιμέτωπος με μια διαφορετική θέση από τη δική του. Ειδικά στις μέρες μας, εύκολα μπορεί κανείς να διακρίνει την απολυτότητα, τον φανατισμό και την επιθετικότητα που χαρακτηρίζει τους ανθρώπους, όταν βρεθούν στην ανάγκη να συνομιλήσουν με το διαφορετικό. Απέναντι στις συμπεριφορές αυτές, η χριστιανική μαρτυρία πρέπει να συνοδεύεται αναμφίβολα από  σταθερότητα, συνοδευόμενη όμως από ευγένεια, υπομονή και όλα τα χαρακτηριστικά, που περιλαμβάνονται στην σημερινή υπέροχη αποστολική περικοπή.

Ο Απόστολος Παύλος, από πολύ νέος γνώρισε την βίαιη καταστολή της αντίθετης γνώμης. Πρωτοστατούσε στη μάχη κατά των βλάσφημων οπαδών του Ναζωραίου. Ήρθαν όμως έτσι τα πράγματα και βρέθηκε ξαφνικά στη μεριά των διωκόμενων. Τότε, δεν άλλαξε μόνον ο νους του. Άλλαξε και η πρακτική του. Η έχθρα του κόσμου που υπέστη δεν ενεργοποίησε ποτέ ξανά μέσα του το μίσος και τη βιαιότητα. Ο Θεός του ήταν πλέον Θεός καταλλαγής, υπομονής και συγνώμης.

Δοκιμασία πίστης δεν είναι μόνον η υποστήριξη μιας άλλης διδασκαλίας, αλλά και μιας άλλης νοοτροπίας. Διπλός ο πειρασμός: Από τη μια το μίσος και η περιφρόνηση του κόσμου. Και από την άλλη η εσωτερική φωνή του παλαιού ανθρώπου, που θέλει να μισήσει, να εκδικηθεί και να εξολοθρεύσει. Στη διπλή αυτή δοκιμασία, ο Παύλος παρέμεινε ψύχραιμος, νηφάλιος και βαθιά προσηλωμένος στο όραμα της Δαμασκού. Την συμπεριφορά που δέχτηκε από τον Χριστό, συμπεριφορά γλυκύτητας και συγκατάβασης, την μεταδίδει τώρα αυτός με τη σειρά του στον κόσμο. τέτοιες συμπεριφορές ίσως και να αποτελούν για τον κόσμο ήττα. Ο Παύλος το γνωρίζει και απαντά, δείχνοντας τον εαυτό του και τους άλλους Αποστόλους, που συνεχώς μοιάζουν να ηττώνται από την δύναμη του κόσμου, τον οποίον όμως τελικά νικούν, αλλάζοντας τον. Αυτό που  για τον κόσμο θεωρείται ήττα, αποτελεί για την επερχόμενη Βασιλεία, περιφανή νίκη (στ. 8-10):

ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ

1 Συνεργοῦντες δὲ καὶ παρακαλοῦμεν μὴ εἰς κενὸν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς·  2 λέγει γάρ· καιρῷ δεκτῷ ἐπήκουσά σου καὶ ἐν ἡμέρᾳ σωτηρίας ἐβοήθησά σοι· ἰδοὺ νῦν καιρὸς εὐπρόσδεκτος, ἰδοὺ νῦν ἡμέρα σωτηρίας·  3 μηδεμίαν ἐν μηδενὶ διδόντες προσκοπήν, ἵνα μὴ μωμηθῇ ἡ διακονία,  4 ἀλλ᾿ ἐν παντὶ συνιστῶντες ἑαυτοὺς ὡς Θεοῦ διάκονοι, ἐν ὑπομονῇ πολλῇ, ἐν θλίψεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν στενοχωρίαις,  5 ἐν πληγαῖς, ἐν φυλακαῖς, ἐν ἀκαταστασίαις, ἐν κόποις, ἐν ἀγρυπνίαις, ἐν νηστείαις,  6 ἐν ἁγνότητι, ἐν γνώσει, ἐν μακροθυμίᾳ, ἐν χρηστότητι, ἐν Πνεύματι ῾Αγίῳ, ἐν ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ,  7 ἐν λόγῳ ἀληθείας, ἐν δυνάμει Θεοῦ, διὰ τῶν ὅπλων τῆς δικαιοσύνης τῶν δεξιῶν καὶ ἀριστερῶν,  8 διὰ δόξης καὶ ἀτιμίας, διὰ δυσφημίας καὶ εὐφημίας, ὡς πλάνοι καὶ ἀληθεῖς,  9 ὡς ἀγνοούμενοι καὶ ἐπιγινωσκόμενοι, ὡς ἀποθνήσκοντες καὶ ἰδοὺ ζῶμεν, ὡς παιδευόμενοι καὶ μὴ θανατούμενοι,  10 ὡς λυπούμενοι ἀεὶ δὲ χαίροντες, ὡς πτωχοὶ πολλοὺς δὲ πλουτίζοντες, ὡς μηδὲν ἔχοντες καὶ πάντα κατέχοντες. 

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

1 Επειδή συνεργαζόμαστε, λοιπόν, με το Θεό, γι’ αυτό και σας παρακαλούμε να μην αφήσετε να πάει χαμένη η χάρη του Θεού. 2 γιατί λέει: «Στον καιρό που ήμουν έτοιμος να δεχθώ το αίτημά σου σε άκουσα και την ημέρα που ήταν διαθέσιμη η σωτηρία σε βοήθησα». Να, τώρα είναι καιρός ευπρόσδεκτος. Να, τώρα είναι ημέρα σωτηρίας.  3 Δε δίνουμε σε κανέναν καμμία αφορμή, για να μην κατηγορηθεί η αποστολή μας.  4 Αντίθετα,  παρουσιαζόμαστε ως διάκονοι του Θεού σε καθετί: σε περιστάσεις που χρειάζεται πολλή υπομονή, σε θλίψεις, σε ανάγκες, σε στενοχώριες,  5 σε πληγές, σε φυλακίσεις, σε ακαταστασίες, σε κόπους, σε αγρύπνιες, σε νηστείες  6 (Και πώς παρουσιαζόμαστε;) με αγνότητα, με γνώση, με μακροθυμία, με ευγένεια, με Πνεύμα Άγιο, με αγάπη ανυπόκριτη,  7 με λόγο αλήθειας, με δύναμη Θεού. (Πάντα ίδιοι) είτε ελέγχουμε τον κόσμο είτε απολογούμεθα, 8 είτε μας εξυμνούν είτε μας περιφρονούν, είτε μας κακολογούν είτε μας επαινούν. Μας θεωρούν λαοπλάνους, κι όμως επαληθευόμαστε,  9  μας κρατούν στην αφάνεια και όμως γινόμαστε γνωστοί, προσπαθούν να μας εξοντώσουν και να! ζούμε, μας βασανίζουν και όμως δε θανατωνόμαστε,  10 μας στεναχωρούν διαρκώς, πάντα όμως χαιρόμαστε, η αποστολή μας γίνεται αιτία να ζούμε πάμφτωχοι, πολλούς όμως πλουτίζουμε, μας στερούν το καθετί και όμως κατέχουμε τα πάντα. 

Ο κάθε Χριστιανός, μικρός ή μεγάλος, πρέπει να γνωρίζει, πως αργά ή γρήγορα, θα φτάσει η ώρα, που η πίστη του θα δοκιμαστεί στην πράξη. Και αυτές οι δοκιμασίες δεν θα είναι επίσημοι διωγμοί μέρους του; Κράτους, όπως συνέβη στο παρελθόν. Θα είναι καθημερινές περιστάσεις, επιθετικές συμπεριφορές, αγένεια, συκοφαντία, αδικία, ανταγωνισμοί, αναίτιοι θυμοί και χίλια δυο άλλα. Ίσως κάποιοι να αμφισβητήσουν την πίστη μας, πολύ περισσότεροι όμως θα δοκιμάσουν την υπομονή μας, την εσωτερική μας ειρήνη, την συγχωρητικότητα μας, την ανοχή μας, την ετοιμότητά μας να τρέξουμε στην ανάγκη του άλλου, όταν ο κόσμος θα επιδεικνύει την σκληροκαρδία του. Κάθε στιγμή μπορεί να είναι ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε πόσο πολύ αγαπάμε τον Χριστό και συντονιζόμαστε με το πνεύμα, αλλά και το Πνεύμα Του. Κάθε στιγμή μπορεί να είναι και αποκάλυψη των ελλείψεων και του δρόμου που έχουμε ακόμη να διανύσουμε. Ευλογημένα και τα δύο, φτάνει να είμαστε πάντα απρόθυμοι στην έπαρση και ολοπρόθυμοι στην μετάνοια και το νέο ξεκίνημα.

Ο Παύλος, σοφός μέσα από τα παθήματά του, μας προειδοποιεί: Ο χριστιανός ίσως να χάσει την πρώτη μάχη με τον κόσμο. ίσως και όλα να δείχνουν πως η ήττα του είναι ολοκληρωτική και οριστική. Ο πόλεμος όμως πάντα κρίνεται στην τελευταία μάχη. Και αυτή είναι οπωσδήποτε του Χριστού. Άρα και δική μας!

Δυο λόγια για συζήτηση, με αφορμή την αποστολική περικοπή:

1. Υπέροχη η σημερινή περικοπή. Πυκνή, γεμάτη νοήματα και κατάθεση ψυχής από τον Απόστολο των Εθνών. Τα πολλά κόμματα, οι μεγάλες προτάσεις, οι συχνές αντιθέσεις φανερώνουν πως το κείμενο αυτό γράφεται με συναισθηματική φόρτιση και έντονα συναισθήματα. Γι αυτό και θα σου πρότεινα να αφιερώσεις λίγο χρόνο, όχι μόνο στην ανάγνωση του πρωτότυπο, αλλά και στη μετάφραση, η οποία πρέπει να συνοδευτεί και από ερμηνεία.
2. Ο πρώτος στίχος μας χαρακτηρίζει συνεργάτες του Θεού. Συμμέτοχους στα σχέδια του για τον κόσμο συμμέτοχους στα σχέδιά Του για εμάς τους ίδιους. Ιδεώδης στίχος ανάδειξης της εμπιστοσύνης του θεού προς εμάς, αλλά και της μεγάλης μας ευθύνης.
3. Συγκλονιστική η επιμονή του Αποστόλου Παύλου στο «τώρα», το «σήμερα» (στ. 2). Για τους περισσότερους, η ζωή είναι μικρή. Κι όμως, η ζωή είναι τεράστια, ακριβώς διότι αποτελείται από άπειρα «τώρα». Σχεδιάζουμε, υπολογίζουμε, προϋπολογίζουμε για το μέλλον, επενδύοντας εκεί μια άπιστη ευτυχία. Ο Απόστολος Παύλος μας παρουσιάζει την καθημερινή μας ευκαιρία να δώσουμε νόημα στη ζωή μας και να μεταβάλλουμε την κάθε στιγμή σε χρόνο ολοκλήρωσης και σωτηρίας. Κάθε στιγμή αποτελεί μια ευκαιρία να φανερωθεί το χάρισμά μας (στ. 1).
4. Στον στίχο 3 φανερώνεται η διπλή διάσταση της ζωής μας: Πρώτα επιβεβαίωση ή όχι της πίστης μας στην πράξη. Και κατόπιν μαρτυρία σε όσους περιμένουν από τις πράξεις μας να αξιολογήσουν δόγματα και διδασκαλίες που τους παραθέτουμε. Έτσι, κάθε μας στιγμή μπορεί να αποτελέσει για τον κόσμο ελπίδα ή απογοήτευση. Τι ευθύνη να κινδυνεύει να δυσφημιστεί το έργο του Χριστού από τις παραλείψεις μας!