Μπαμπου: παραδοσιακό θρακιώτικο φαγητό που δεν λείπει από το χριστουγεννιάτικο τραπέζι.

13 Δεκεμβρίου 2021

Την παραμονή των Χριστουγέννων νοικοκυρέοι έσφαζαν τα γουρούνια που μεγάλωναν όλο το χρόνο για τα Χριστούγεννα. Όταν τελείωναν μοίραζαν σε όλη την γειτονία κρέας για το καλό και οι γυναίκες είχαν ετοίμους λουκουμάδες και κερνούσαν τους άντρες που κουράστηκαν στο κρύο, έφτιαχναν επίσης και τα εννιά φαγητά.

Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγγένων ετοίμαζαν το παραδοσιακό φαγητό της Θράκης την Μπάμπω . Έβαζαν λοιπόν την Μπάμπου να σιγοβράζει και ετοιμαζόταν για την εκκλησία. Η καμπάνα χτυπούσε στις τέσσερις τα χαράματα και καλούσε τους πιστούς να προσκυνήσουν την Γέννηση του Χριστού.

Η μπάμπω δεν λείπει από κανένα χριστουγενιάτικο παραδοσιακό θρακιώτικο τραπέζι! Σας παραθέτω την συνταγή έτσι όπως ακριβώς μου την είπε η κ Χρυσούλα Τσιαμίτα. Πάρτε χαρτί και μολύβι για να σημειώσετε τα υλικά:

Μπάμπου

Tα τσισίτια ,τα υλικά:

  • Πρώτον γκτζουνίσια άντιρα 15 φουρκιές (τα καθαρίζουμε κι τα πλένουμι ως που ν’ ασπρίσουν).

  • Γκζουνίσιου κρέας δυο κιλά.

  • Μουσκαρίσιου κρέας δύο κιλά.

  • Γκζουνίσιου τζιγέρι’ διακόσια πενήντα γραμμάρια κι διακόσια πενήντα Μουσκαρίσιου τζγιερ’.

  • Πράσα τρία κι μια χουφτούδα ρυζ’

  • Τουρλιού- τουρλιού μπαχάρια: μαυρουπίπερου, μπαχάρ’, κύμινου κι κόκκινου πιπέρ’ λίγο.

Του φκιάσμο:

Μι του μπαλταζτούδ’ λιανίζουμι του κρέας μούτσκα κουμματούδια. Ούλα αυτά τα τσισίτια τα ζμώνουμι μι τα παστρικά χέρια ώσπου να γεν’ καλό του χαρμάν’, Ύστερα ρουκώνουμι του χνουδ’ στν άκρα στ’ άντερου, καπτούμι μι τ’ χούφτα μας χαρμάν’ κι μι του μπάσπαρμάκ’ του πατούμι μες του χνουδ’. Πουγάλια – πουγάλια γιουμίζ’ τ’ άντιρου. Άμα γιομόσουμι καμιά πήχ’ δένουμι μι τσιλέ τς άκρις. Παίρνουμι ύστρα σ’ ένα μπαμπάτσκου χουματένιου τέντζερη κι ζιστένουμι νιρό ως τ’ μεσ’. Ύστρα απουλνούμι μέσα τ’ μπάμπου, αφού πρώτα την τρυπήσουμι μι την σαβαλντζα κι τ’ αφήνουμμι να χουχλάσ’ ψλα στην πυρουστιά κι στ’ φωτιά όσου να καμπαρντήσ’ κι να ματσαλιώτι. Έτσι γένιτι μπάμπου νόστιμ’ κι αγλείφς τα δάχλα σ’.

Γκτζουνίσια άντιρα= έντερα από γουρούνι.

Καπτούμι= αρπάζουμε.

Μούτσκα= μικρούτσικα

Μπαλταζτούδ’= μικρό τσεκούρι.

Πουγάλια- πουγάλια= σιγά – σιγά .

Του φτιάσμου= Το φτιάξιμο

Σαβαλντζα= σακοράφα

Τσιλές= θηλιά σπάγκου.

Χνουδ’= μικρό χωνί

Χουφτούδα= μικρή χούφτα

 

Η συνταγή είναι από το βιβλίο μου Θρακιώτκα Μαϊρέματα* και εκδόθηκε από την Κοσμητεία της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ με αφορμή την συμπλήρωση 100 χρόνων από την ενσωμάτωση/ απελευθέρωση της Θράκης στον εθνικό κορμό.

Καλά Χριστούγεννα

Χρυσούλα Μαμούγκα

* Τα Θρακιώτκα Μαϊρέματα είναι το πρώτο βιβλίο μαγειρικής που είναι γραμμένο εξ΄ολοκλήρου στο θρακιώτικο ιδίωμα και αποτελεί καρπό μακροχρόνιας ερευνάς, τόσο της θρακιώτικης κουζίνας όσο και του θρακιώτικου ιδιώματος, της μεταπτυχιακής φοιτήτριας του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας Χρυσούλας Μαμούγκα. Την επιστημονική εποπτεία της έρευνας επιμελήθηκε η καθηγήτρια εφαρμοσμένης γλωσσολογίας του ΔΠΘ κ. Πηνελόπη Καμπάκη Βουγιουκλή. Η ιδία, ως Κοσμητόρισσα της σχολής Ανθρωπιστικών και Κλασικών Σπουδών του ΔΠΘ, έκανε όλες τις απαραίτητες ενέργειες ώστε το βιβλίο αυτό να εκδοθεί από την Κοσμητεία της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ με αφορμή την συμπλήρωση 100 χρόνων από την ενσωμάτωση/ απελευθέρωση της Θράκης στον εθνικό κορμό. Το βιβλίο αυτό αποτελείται από μια σειρά συνεντεύξεων που πραγματοποιήθηκαν κυρίως στο Δήμο Σουφλίου (Σουφλί Λάβαρα) αλλά σε άλλες περιοχές, τόσο του Έβρου όσο και της Ροδόπης, όπως: Στερνά, Βάλτος, Συκορράχη, Ασκητές και Πρωτάτο