Ευλόγησον τον στέφανον του ενιαυτού της χρηστότητός Σου Κύριε

Ενώ ο κόσμος και ο άνθρωπος δημιουργήθηκαν μέσα στό χρόνο και λειτουργούν «εν χρόνω», ο προορισμός τους είναι υπέρχρονος. Αντίθετα ενώ ο άχρονος και αιώνιος Θεός είναι έξω από τούς περιορισμούς του χώρου και του χρόνου, πληροί με την πανταχού παρουσία Του το κάθε μόριο της δημιουργίας και την πιο ελάχιστη χρονική στιγμή. Γι’ αυτό ούτε ο Θεός είναι ξένος προς τον χρόνο – πού τον μετατρέπει σε καιρό, δηλαδή ευκαιρία σωτηρίας – μήτε ο άνθρωπος άσχετος με την αιωνιότητα και την αθανασία. Και δεν υπάρχει παρηγοριά μεγαλύτερη από το να γνωρίζουμε ότι ἡ αιωνιότητα δεν είναι απρόσιτη, αλλά κτίζεται από ρινίσματα της καθημερινότητάς μας. Τούτο επιμαρτυρεί ο αδιάψευστος ο λόγος της Γραφής: «ο κόσμος παράγεται και η επιθυμία αυτού, ο δε ποιών το θέλημα του Θεού μένει εις τον αιώνα» (Α΄ Ιωάν. 2,17)».

Καλό είναι να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν 3 θεωρήσεις του χρόνου. Η πρώτη είναι ο ιστορικός χρόνος, κατά τον οποίο έχουμε τις καθημερινές μας επιτυχίες και αποτυχίες. Η δεύτερη θεώρηση είναι ο λειτουργικός χρόνος, όπου εντός της Εκκλησίας μας κληρικοί και λαϊκοί προγευόμαστε την αιωνιότητα της Βασιλείας των Ουράνων, με τις Δεσποτικές, τις Θεομητορικές και τις εορτές των Αγίων μας και η τρίτη είναι η αιωνιότητα στην οποία δεν υπάρχει χρόνος, αλλά αιώνιο παρόν, όπου ο άνθρωπος κοινωνεί αγαπητικά με τον Τριαδικό Θεό.

Ας θυμηθούμε εκείνη την επίκαιρη και θεόπνευστη συμβουλή του Αποστόλου Παύλου, παρμένη από την ωραία Επιστολή του προς τους Εφεσίους, που κατοικούσαν ένα καιρό στην Έφεσο της Μικράς Ασίας: «ἐξαγοραζόμενοι τόν καιρόν, ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσιν» (5, 16).

Η προτροπή αυτή του αποστόλου Παύλου για σωστή χρήση του χρόνου της επίγειας μας ζωής, είναι όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρη. Άλλωστε κατά κοινή ομολογία ζούμε σε δύσκολους και χαλεπούς καιρούς.

Ο χρόνος είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο στην ζωή του ανθρώπου. Διέπει τη ζωή και την υπόσταση μας. Διέπει την φύση και τον κόσμο ολόκληρο. Θεωρούμε τον χρόνο ως κάτι αυτονόητο στη ζωή μας. Όταν όμως μας ζητηθεί να περιγράψουμε τον χρόνο και να τον ορίσουμε, θα διαπιστώσουμε αδυναμία να το πράξουμε. Οι αρχαίοι Έλληνες ζούσαν τον χρόνο ως κάτι αυτονόητο χωρίς να πολυπραγμονούν την ταυτότητα του. Εκείνο που θα λέγαμε ότι απασχολεί τον άνθρωπο είναι η ωφέλιμη αξιοποίηση του χρόνου. Αυτό παρουσιάζεται ιδιαίτερα έντονο στην σημερινή βιομηχανική κοινωνία. Φυσικά ο κάθε άνθρωπος προσπαθεί να αξιοποιήσει τον χρόνο του όπως αυτός νομίζει ότι είναι σωστό. Άλλοι προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τον χρόνο τους για να μορφωθούν, άλλοι για προαχθούν στην πνευματική ζωή, άλλοι για να πλουτίζουν.

Ένα μέρος από τον συνολικό μας χρόνο είναι και ο ελεύθερος χρόνος. Ελεύθερος χρόνος είναι ο αυτοδιαθέσιμος, προσωπικός, χωρίς υποχρεώσεις χρόνος, μετά από τις διάφορες, κυρίως επαγγελματικές, υποχρεώσεις του ανθρώπου. Είναι ένα σύνολο δραστηριοτήτων στις οποίες επιδίδεται το άτομο με την θέληση του, για να αναπαύεται, να ενημερώνεται, να μορφώνεται, να αθλείται, να δημιουργεί, να συμμετέχει στις διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις, ύστερα από την απαλλαγή από τις διάφορες υποχρεώσεις του. Ο ελεύθερος χρόνος είναι αναγκαίος για τον άνθρωπο. Αποτελεί αναμφίβολα βιολογική και ψυχολογική ανάγκη.

Δύο μεγάλες παραδόσεις μας καλούν διαρκώς να επιλέξουμε τον τρόπο με τον οποίο θα ζήσουμε τον χρόνο της ζωής μας. Ἡ μία είναι «κατά τήν παράδοσιν τῶν ἀνθρώπων, κατά τά στοιχεῖα τοῦ κόσμου» και η άλλη «κατά Χριστόν» (Κολ. 2,8).

Οι ανθρώπινες παραδόσεις είναι προσανατολισμένες στο «ἐδῶ καί τώρα». Στην ανάγκη μας να επιβιώσουμε. Στην εκπλήρωση τῶν ἐπιθυμιῶν οἱ ὁποῖες συχνά είναι απατηλές, διότι μας δίδουν την αίσθηση ότι η ευχαρίστηση από αυτές θα κρατήσει γιά πάντα. Άκόμη και επιλογές θεσμικές, όπως είναι η οικογένεια και η μόρφωση, όταν στηρίζονται μόνο στο στοιχείο του παρόντος αιώνος, δεν μπορούν να απαντήσουν στο μεγάλο ζητούμενο του καθενός μας, το οποίο είναι το πως θα εντοπίσουμε τον δρόμο και τον τρόπο της γνήσιας ευτυχίας.

Δεν απορρίπτουμε άκριτα κάθε ανθρώπινη παράδοση, κάθε ιδέα, κάθε φιλοσοφία. Όταν όμως γνωρίζουμε ότι υπάρχει ο δρόμος του «κατά Χριστόν ζῆν», τότε, αφού κρατήσουμε ό,τι δεν αντίκειται στην οδό της πίστεως, προχωρούμε με χαρά προς Αυτόν. Διότι μόνο μέ τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ ὁ χρόνος μας λαμβάνει νόημα αἰωνιότητος.

Με τον Χριστό απαλλασσόμαστε από την αμαρτία, η οποία μας χωρίζει και από τον Θεό και από τον πλησίον μας. Με τον Χριστό συντρίβονται οι δαιμονικές αρχές και εξουσίες οι οποίες τυραννούν τον άνθρωπο

Σήμερα η Αγία μας Εκκλησία τιμά και τον ουρανοφάντορα του Χριστού Μέγα Βασίλειο.

Τῶν ὄντων ἐκμελετήσας τὴν φύσιν, καὶ πάντων περισκοπήσας τὸ ἄστατον, μόνον εὗρες ἀκίνητον, τὸν ὑπερουσίως ὄντα Δημιουργόν τοῦ παντός”, μας αναφέρει ο υμνωδός σε ένα τροπάριο στην ακολουθία του Εσπερινός (3ο τροπάριο των Αποστίχων).

Ο Άγιος Βασίλειος κατέστη γνώστης και της θύραθεν παιδείας και της κατά Θεόν επιστήμης. Ήταν τόσο μεγάλος ο ζήλος και η αγάπη του για την γνώση, ώστε η ενδελεχής μελέτη του έφθασε μέχρι την φύση των όντων του κόσμου μας.

Στην έρευνά του αυτή κατενόησε το άστατο των όντων του σύμπαντος κόσμου. Το άστατο αυτό προέρχεται από την εμπαθή κατάσταση, την φιλαυτία, τον εγωϊσμό και την αποξένωση του ανθρώπου από τον Θεό, που οδήγησε στην πτώση του.

Όσο κανείς ζει μακριά από την πηγή της ζωής, τον Ιησού Χριστό βιώνει παράλληλα μια ακαταστασία στη ζωή του, με τα συνακόλουθα τραγικά αποτελέσματα.

Στον αντίποδα, ίδιον του Τριαδικού Θεού είναι το ακίνητον. Ο Κύριος παραμένει εδραίος στις αποφάσεις Του, στην συγχωρητικότητά Του και στην αγάπη Του, καθότι ο Ίδιος είναι η αγάπη.

Εύχομαι το νέος έτος που θα ανατείλει, να δώσει ειλικρινή μετάνοια σε όλους μας και την εξ ύψους δύναμη. Οι δοκιμασίες είναι η κάμινος που θα καθαρίσει τους Έλληνες από τα βάρη του παρελθόντος. «ὥσπερ δοκιμάζεται ἐν καμίνῳ ἄργυρος καὶ χρυσός, οὕτως ἐκλεκταὶ καρδίαι παρὰ Κυρίῳ». (Παρ. 17,3).