Η παγίδα του Φαρισαϊσμού

Η παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου λέχθηκε, βέβαια, σε Ιουδαϊκό περιβάλλον, αλλά φαίνεται πως ανταποκρίνεται άμεσα και σε κάποιους στο Χριστιανικό κόσμο που εκκλησιάζονται, νηστεύουν, προσεύχονται.

Οι Φαρισαίοι  της εποχής  του Χριστού στηρίζονταν στα καλά τους έργα και στη δική τους  αρετή, ώστε να απαιτούν από το Θεό τη σωτηρία τους. Ο Θεός ήταν, κατά την αντίληψή τους, υποχρεωμένος να τους αμείψει με τον Παράδεισο που η νηστεία, η ηθικότητα, η ελεημοσύνη και η πιστή τήρηση του νόμου του Θεού τους εξασφάλιζε. Διεκδικούσαν αυτό που, με τον αγώνα τους, κατόρθωσαν.

Οι Τελώνες, ζώντας μέσα στο ψέμα και στην παλιανθρωπιά, κλέβοντας τον κόπο των συνανθρώπων τους, δεν είχαν να παρουσιάσουν στο Θεό καλά έργα. Ενώπιον του Θεού παρουσιάζονταν γυμνοί από αρετές, εγκαταλείποντας τον άθλιο εαυτό τους στη δίκαιη κρίση του, περιμένοντας τη δίκαιη τιμωρία τους, χωρίς απαιτήσεις και χωρίς δικαιολογία.

Η παραβολή του Τελώνου και Φαρισαίου, που ο Χριστός τόσο προκλητικά παρουσιάζει σ’ αυτούς που «ήταν σίγουροι για την ευσέβειά τους και περιφρονούσαν τους άλλους» (Λουκ. 18,9), βασικά λέγεται για όσους θεωρούν τον εαυτό τους πιστό και στηρίζονται στα καλά τους έργα.

Αν η αμαρτωλή συμπεριφορά εκφράζει απομάκρυνση από το Θεό, την οποία αισθάνεται ο ευαίσθητος άνθρωπος, η εφαρμογή των εντολών του Θεού και η απομάκρυνση από την αμαρτία κρύβει τον κίνδυνο της αυτάρκειας, της έπαρσης, της αμετανοησίας.

Χρειάζεται ταπείνωση κι απόδοση της όποιας «αρετής και επιτυχίας μας» στη Χάρη του Θεού, αντί στη δύναμή μας, ώστε  ν’ αποφύγουμε το Φαρισαϊσμό. Γιατί δεν είναι δύσκολο να πέσει ο πιστός στην υπερηφάνεια, όπως  και βλέποντας μόνο την αμαρτία και την αδυναμία του, αγνοώντας τη Χάρη του Θεού, να πέσει στην απόγνωση.

Νομίζω ότι η παραβολή  του Τελώνη και του Φαρισαίου, τροποποιημένη αναλόγως, άνετα θα μπορούσε να λεχθεί και για κάποιους σημερινούς Χριστιανούς. Σ’ αυτούς που, στηριγμένοι  στην ηθικότητά τους, στα καλά τους έργα και στην τυπική τήρηση του Ευαγγελίου, θεωρούν ότι ο Θεός οπωσδήποτε θα τους χαρίσει τον Παράδεισο, γι’ αυτό και δεν χρειάζεται παρακάλια όπως τον Τελώνη. Όμως, η αυτάρκειά τους μπαίνει ανάμεσα του εαυτού τους και του Θεού και εμποδίζει τη θέα Του.

Ο Τελώνης από το μεγάλο πόνο δεν έλεγε λόγια, παρά μόνο «Θεέ μου, σπλαχνίσου με τον αμαρτωλό», «και δεν μπορούσε ούτε τα μάτια του να σηκώσει από τον ουρανό» (Λουκ. 18,13). Είναι η περίπτωση των  «μη θρησκευόμενων», που κάποια στιγμή έρχεται το Φως του Χριστού, τους φωτίζει και τους οδηγεί κοντά του αλλά και ουσιαστικά, μετατρέποντας τον πόνο της μετάνοιας τους σε χαρά μεγάλη.

Η παγίδα του Φαρισαϊσμού αποφεύγεται με τη συναίσθηση της αμαρτωλότητάς μας και την πεποίθηση ότι όποιο καλό και να έχουμε κάμει πηγάζει από τη Χάρη του Θεού. Τότε η ταπείνωση, ως κατάσταση, θα κυριαρχεί στην καρδιά μας, χαρίζοντάς την ειρήνη και τη χαρά που φυγαδεύει ο Φαρισαϊσμός.

www.isagiastriados.com