Ο υψιπετής ευεργέτης της Ελλάδος Παναγής Βαλλιάνος!

Με ακόρεστη δίψα να πετύχει στη ζωή του, εξοπλισμένος με το εμπορικό δαιμόνιο των Κεφαλλονιτών, αλλά και σιδηρά θέληση, που τον θωράκιζε στις δυσκολίες της ζωής, πραγματοποίησε την λαμπρή πορεία του, ο Παναγής Βαλλιάνος, της μεγαλουργού οικογένειας των Βαλλιάνων και αναγορεύτηκε ως «πατέρας» του ελληνικού εφοπλισμού. Ενώ πελώρια περιουσία ακόμα απέκτησε και ως τραπεζίτης και χρηματιστής. Παράλληλα όμως με την δυσθεώρητη οικονομική του ευημερία, προέβη σε πελώριες δωρεές και ευεργεσίες προς την Ελλάδα – στις οποίες προεξάρχει η δωρεά στο ελληνικό δημόσιο της «Εθνικής Βιβλιοθήκης» – που τον κατατάσσουν στους μεγάλους μας εθνικούς ευεργέτες και αποδείκνυαν έμπρακτα, την μεγάλη αγάπη του για την Ελλάδα. Ο Παναγής Βαλλιάνος είδε το φως της ζωής στο 1814 στο γραφικό χωριό της Κεφαλονιάς Κεραμειές, την περίοδο που τα Επτάνησα τελούσαν υπό την αγγλική κυριαρχία, με όλες τις ακόλουθες κοινωνικές και πολιτισμικές επιδράσεις τους σε αυτά. Και ήταν το τέταρτο από τα έξι αγόρια της οικογένειάς του. Οι γονείς του Αθανάσιος Βαλλιάνος και Κερασιά Καμπίτση, ήταν αγρότες και διατηρούσαν μικρό αγροτικό κλήρο. Ο μικρός Παναγής Βαλλιάνος δεν έλαβε ιδιαίτερη μόρφωση, παρά τα βασικά και από πολύ μικρός ρίχτηκε στην βιοπάλη, αλλά και στην μεγάλη του αγάπη την θάλασσα.

Στα 13 του έτσι χρόνια το 1827, σαλπάρει ως ναύτης στο ιστιοφόρο του Κεφαλλονίτη πλοιοκτήτη της εποχής Γεράσιμου Βεργωτή και ξεκινά την μακρά του πορεία. Με την υψηλή εργατικότητά του και την γρανιτένια θέλησή του να πετύχει, το 1846 προβιβάζεται σε καπετάνιο και αρχίζει να εμπορεύεται ο ίδιος το φορτίο του πλοίου που κυβερνά. Μπαίνει έτσι δυνατά στο φάσμα του εμπορίου και των ναυλομεταφρορών, εγκαθίσταται στην Ζάκυ-νθο, που συνιστούσε το κέντρο του διαμετακομιστικού εμπορίου των Επτανήσων και μαζί με τα αδέλφια του Μαρίνο και Ανδρέα, πραγματοποιούν το μεγάλο τους βήμα, ανοίγοντας τον δικό τους εμπορικό οίκο. Στην φάση αυτή ασχολείται με την εμπορία και μεταφορά σιτηρών προς τα μεγάλα λιμάνια της δυτικής Ευρώπης.

Στα 1858 ο Ανδρέας Βαλλιάνος, φεύγει για το Λονδίνο για να αντιπροσωπεύσει τα συμφέροντα του διεθνούς εμπορικού οίκου πλέον των αδελφών Βαλλιάνων. Εγκαθιστά την έδρα του στο νούμερο 24 της οδού «Old Broad Street» στο Σίτυ του Λονδίνου, με την φίρμα τους «Vagliano Brothers Merchants» και ξεκινά την εκτυφλωτική πορεία του στο διαμετακομιστικό εμπόριο και στον εφοπλισμό, με την ταυτόχρονη αντιπροσώπευση και άλλων μεγάλων οίκων, ένεκα του κύρους που έχει αποκτήσει. Η εταιρεία σύντομα εκτινάσσεται και αποκτά 27 πλοία, ενώ συνάμα εγγρά-φεται και στο club «Baltic», που την εποχή εκείνη σηματοδοτούσε πολύ υψηλό επιχειρημα-τικό κύρος. Στα κύρια προϊόντα που μεταφέρει και εμπορεύεται ο Παναγής Βαλλιάνος, είναι και ο «μαύρος χρυσός», η ελληνική σταφίδα που ήταν το κυριότερο εξαγώγιμο προϊόν μας και έκανε διαχρονικά θραύση στην κοινωνία της Αγγλίας. Συνάμα παράσχει – που πολλαπλασιάζουν την οικονομική του επιφάνεια – ειδικές εμποροτραπεζικές υπηρεσίες «mercha-nt banker», αλλά και χρηματομεσιτικές υπηρεσίες – «broker», όπως και ναυλομεσιτικές, που δημιουργούν μια δέσμη εμπορο – τραπεζιτικών υπηρεσιών, οι οποίες τον καθιστούν κυρίαρχο του οικονομικού παιχνιδιού. Και ο όγκος εξάλλου των ναυλομεσιτικών υπηρεσιών που υλοποιούσε, αυτό-χρημα τον κατέτασσε στους κορυφαίους ναυλομεσί-τες της εποχής του. Για τούτο εξάλλου και αποτιμήθη-κε δίκαια, ως ο πατέρας του ελληνικού εφοπλισμού. Και αργότερα με το θάνατο των αδελφών του Ανδρέα και Μαρή, ο Παναγής, αναλαμβάνει σε συνεργασία με τα ανίψια του, την διαχείριση όλου του εμπορικού τους οίκου, που εν τέλει ήταν και οι μοναδικοί κληρονόμοι του, μετά τον θάνατό του.

Όμως μαζί με την οικονομική του ευδοκίμηση, ο Παναγής Βαλλιάνος που έχει ήδη καταξιωθεί ως παράγοντας του διεθνούς εφοπλισμού, έχει πάντα στη σκέψη του την Ελλάδα και την αγαπημένη του Κεφαλονιά. Προβαίνει έτσι σε πλήθος χορηγίες, δωρεές και ανθρωπιστικές δράσεις, για να συνδράμει τους αδυνάτους, αλλά και να ενισχύσει την Ελλάδα, με σημαντικές εκπαιδευτικές και πολιτισμικές υποδομές. Προς αυτή την κατεύθυνση στο ευρύ και μακρύ ευεργετικό του έργο, το 1872 προσφέρει 150 λίρες για την μετακομιδή του λειψάνου του μεγάλου δασκάλου του γένους Αδαμάντιου Κοραή, από το Παρίσι στην Ελλάδα, για τη δημιουργία κενοταφίου στο Παρίσι και για την ανέγερση ανδριάντα και μαυσωλείου στην Αθήνα. Παράλληλα αναλαμβάνει την έκδοση και διανομή στα σχολεία, των συγγραμμάτων του μεγάλου φωτιστή του γένους.

Για την αγαπημένη του γενέτειρα Κεφαλονιά, διαθέτει το 1884 500 λίρες και άλλες 500 το 1888, για την ανοικοδόμηση και λειτουργία νοσοκομείου στο Αργοστόλι, προσπάθεια που είχε αναλάβει και ο φίλος του Επίσκοπος Κεφαλονιάς, Γερμανός Καλλιγάς. Στο έργο αυτό ευποιίας συμμετείχαν ακόμα, οι γιοί του αδελφού του Ανδρέα Βαλλιάνου και ο αδελφός του Μαρής Βαλλιάνος. Στα 1884 όμως ο εμπνευσμένος Παναγής Βαλλιάνος, προβαίνει στην μεγάλη του ευεργεσία προς την Ελλάδα, που στην κυριολεξία, τον καταχωρεί στην λίστα των μεγάλων μας ευεργετών. Προσφέρει στον πρωθυπουργό της Ελλάδος Χαρίλαο Τρικούπη, το πελώριο ποσό των 1.000.000 φράγκων – με την παράλληλη ακόμα συνδρομή των αδελφών του – για την ανέγερση του κτιρίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης, που κοσμεί την Αθήνα. Καθώς επίσης, ο προσωπικός φίλος του Παναγιώτη Βαλλιάνου, Επίσκοπος Κεφαλονιάς Γερμανός Καλλιγάς, ανελίχθη στο Αρχιεπισκοπικό αξίωμα της Ελλάδος, ο κεφαλονίτης εφοπλιστής, επιχορήγησε την ανέγερση του Μητροπολιτικού Μεγάρου, αλλά και την ανέγερση των γραφείων της Ιεράς Συνόδου.

Μεγάλη όμως και πάλι όταν ενέσκηψαν φυσικές καταστροφές, η συμβολή του Παναγή Βαλλιάνου, στην αγαπημένη του Κεφαλονιά. Με την οδυνηρή επιδημία της γρίπης το 1896, προσέφερε 2.000 λίρες, για την προμήθεια του απαραίτητου υγειονομικού υλικού και για την περίθαλψη εν γένει των πασχόντων. Και το 1900 θα αποστείλει 200.000 δραχμές, για να τονώσει τους αγρότες συμπατριώτες του, από την μάστιγα του περονόσπορου. Αλλά την ίδια αγάπη και ευαισθησία, θα επιδείξει και το 1901, όταν οι φυσικές καταστροφές σε Κεφαλονιά και Κέρκυρα, θα προξενήσουν λιμό στο νησί του, με τη ολοκληρωτική καταστρο-φή της σιτοπαραγωγής.

Για την πολυεδρική του προσφορά στην ελληνική πατρίδα, ο Παναγής Βαλλιάνος, τιμήθηκε από την πολιτεία, με το παράσημο του «Ανώτερου Ταξιάρχη» του Τάγματος του Σωτήρα. Το Σάββατο της 25 Ιανουαρίου του 1902, σε ηλικία 88 ετών, πλήρης δόξης και ημερών και αφού είχε διανύσει ως εφοπλιστής και μεγαλέμπορος, μια εκτυφλωτική ζωή, εκδήμησε από την ζωή. Δεν απολησμόνησε όμως ποτέ, τις ηθικές του οφειλές προς την Ελλάδα, ο εμπνευ-σμένος Παναγής Βαλλιάνος, υλοποιώντας ένα γιγάντιο έργο ηθικής ευποιίας. Για τούτο και η ιστορική μνήμη των μεγάλων ευεργετών της Ελλάδος, τον περιβάλλει με την προσήκουσα τιμή. Ενταφιάστηκε στο μαυσωλείο των Βαλλιάνων, στο ελληνικό τμήμα του κοιμητηρίου του «West Norwood».