Η ψηλότερη κορυφή της πνευματικότητας!

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος, (13ος αιώνας) Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Ιωάννου Χρυσοστόμου, Ομιλία ΙΗ΄
Ματθ. 5, 38 – 48

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=334638

6. Έπειτα από όλα αυτά προσθέτει και το πλουμιστόν στεφάνωμα όλων αυτών των προσταγμάτων λέγων· «Προσεύχεσθε δι᾽ όσους θέλουν να σας βλάψουν».

Έτσι μας οδηγεί εις την υψηλοτέραν κορυφήν της πνευματικότητος.

Όπως ανώτερον από την πραότητα είναι το να δέχεσαι ραπίσματα και από το να είσαι ελεήμων το να αφήνης μαζί με τον χιτώνα και το ιμάτιον, και από το να είσαι δίκαιος το να υπομένης να σε αδικούν, και από το να είσαι ειρηνοποιός το να ακολουθής και ας σε ραπίζουν και ας σε αγγαρεύουν, έτσι ανώτερον από το να καταδιώκεσαι είναι το να σε καταδιώκουν και συ να τους ευλογής.

Βλέπεις πως ολίγον κατ’ ολίγον μας ανεβάζει εις τους ιδίους τους θόλους του ουρανού;

Ποίας τιμής λοιπόν θα αξιωθούμεν εμείς που ενώ έχομεν εντολήν να γίνωμεν όμοιοι με τον
Θεόν δεν κατορθώνομεν να εξισωθούμεν μήτε με τους τελώνας;

Διότι εάν είναι γνώρισμα των τελωνών και των αμαρτωλών και των εθνικών να αγαπούν όσους τους αγαπούν, όταν εμείς ούτε τούτο δεν το πράττωμεν (και δεν το πράττομεν, επειδή ζηλεύομεν την ευτυχίαν των αδελφών μας), ποίαν τιμωρίαν δεν θα υποστούμεν, όταν παρά την εντολήν να υπερβούμεν τους γραμματείς παραμένωμμεν κατώτεροι από τους εθνικούς;

Ειπέ μου λοιπόν πώς θα ιδούμεν βασιλείαν; πώς θα πατήσωμεν τα ιερά εκείνα πρόθυρα, αφού δεν εγίναμεν ούτε από τους τελώνας καλύτεροι;

Ακριβώς δι’ αυτό έκαμεν υπαινιγμόν, όταν είπε· «Μήπως και οι τελώναι δεν κάνουν το ίδιο;».

Και αυτό είναι το πιο αξιοθαύμαστον σημείον της διδασκαλίας του, ότι παντού βάζει με πολλήν γενναιοδωρίαν τα έπαθλα των αγώνων, όπως είναι η θέα του Θεού, η κληρονομία της βασιλείας των ουρανών, η υιοθεσία μας από τον Θεόν, η ομοίωσίς μας με τον Θεόν, το ότι θα ελεηθούμεν και θα παρηγορηθούμεν και θα λάβωμεν πολύν μισθόν.

Και αν κάπου ήτο ανάγκη να αναφερθούν και τα λυπηρά τούτο τα κάνει πολύ μαλακά. Μέσα εις τόσους λόγους μόνον μία φορά έβαλε το όνομα της γεέννης.

Και εις άλλους πάλιν λόγους διστακτικά και περισσότερον με προτρεπτικούς παρά με απειλητικούς λόγους, θέλει να διορθώση τον ακροατήν λέγων, «Δεν κάνουν το ίδιο και οι τελώναι», και· «Αν χαλάση το αλάτι», και· «Θα χαρακτηρισθή ως ελάχιστος μέσα εις την βασιλείαν των ουρανών».

Κάπου-κάπου αναφέρει και τα αμαρτήματα αντί της τιμωρίας, αφήνων τον ακροατήν να συλλάβη το βάρος της τιμωρίας.

Αυτό κάνει όταν λέγη· «Έκανε την μοιχείαν μαζί της μέσα εις την καρδίαν του»· και, «Όποιος την εγκαταλείπει γίνεται αίτιος της μοιχείας της»· και, «Το πέρα από αυτά προέρχεται από τον πονηρόν».

Διότι όσοι έχουν νουν φθάνει να τους σωφρονίση και μόνον το μέγεθος της αμαρτίας αντί του ονόματος της τιμωρίας. Διά τούτο και εδώ αναφέρει τους εθνικούς και τους τελώνας, θέλων με την ποιότητα του προσώπου να προτρέψη τον μαθητήν.

Τούτο έκαμνε και ο Παύλος λέγων· «Όχι σαν τους άλλους που δεν έχουν ελπίδα»· και, «Όπως τα έθνη που δεν γνωρίζουν τον Θεόν».

Και διά να δείχνη ότι δεν απαιτεί τίποτε το υπερβολικόν αλλά κάτι περισσότερον από το συνηθισμένον προσθέτει· «Το ίδιο δεν κάνουν και οι εθνικοί;».

Δεν σταματά όμως τον λόγον εις το σημείον αυτό, αλλά τον ολοκληρώνει με τα έπαθλα και τας αγαθάς ελπίδας λέγων: «Γίνετε λοιπόν τέλειοι, όπως ο Πατέρας σας ο ουράνιος».

Σκορπίζει άφθονα εις τους λόγους του την λέξιν ουρανός, θέλων να πτερώση το φρονημά των και με την υπόμνησιν του τόπου. Έως τότε ήσαν πιο αδύνατοι κάπως και πιο προσκολλημένοι εις τα υλικά.

Συνέχεια εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=335459

Από την έκδοση Ι. Χρυσοστόμου Έργα 9, «Υπόμνημα εις το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον α’», (Ομιλίαι Α-Κ), της σειράς «Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας», των Πατερικών Εκδόσεων «Γρηγόριος ο Παλαμάς». Εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, σχόλια, Ιγνάτιος Σακαλής και Νικόλαος Τσικής (φιλόλογοι).