Ο αξεπέραστος μύστης της σκηνοθεσίας μας Μιχάλης Κακογιάννης!

Και μόνο για τη σκηνοθεσία της περιβόητης «Στέλλας»,  που απέσπασε πλήθος βραβείων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό,  ο Μιχάλης Κακογιάννης έχει περάσει στο πάνθεον των μεγάλων δημιουργών της ελληνικής τέχνης τον 20ο αιώνα.  Πολυεδρικό ταλέντο και με μία σπάνια  παιδεία,  αφού σπούδασε νομική, δραματικές τέχνες και σκηνοθεσία στο Λονδίνο, αφιερώθηκε στη σκηνοθεσία, στον κινηματογράφο και στο θέατρο, όπως και στην όπερα,  και παρήγε μερικά από τα αριστουργήματα της σύγχρονης καλλιτεχνικής μας δημιουργίας.  Στο διάβα της μακράς και εκτυφλωτική της πορείας,  ο Μιχάλης Κακογιάννης σκηνοθέτησε σε μισό περίπου αιώνα, 15 αριστουργηματικές ταινίες,  36 θεατρικά έργα και 7 όπερες στην Ελλάδα τις ΗΠΑ και την Ευρώπη,  που απέσπασαν τα πιο περίσεπτα βραβεία τέχνης. Από το Φεστιβάλ των Καννών και το Φεστιβάλ του Εδιμβούργου, έως την Επιτροπή Ανταποκριτών Ξένου τύπου στο Hollywood και τα Φεστιβάλ του Σαν Φρανσίσκο και της Μόσχας. Με υψηλό  πολιτισμικό ήθος παράλληλα  και ανεκλάλητη αγάπη για την Ελλάδα και την Κύπρο,  συμμετείχε ενεργά στα δημόσια δρώμενα,   εμπνεύστηκε και υλοποίησε τον φωτισμό των μνημείων της Ακροπόλεως,  ενώ γύρισε και ένα ντοκιμαντέρ για την τραγωδία της μαρτυρικής Κύπρου  το 1974,  με τολμηρές συνεντεύξεις  και τεκμήρια  όλων των παραγόντων της τραγωδίας,  το οποίο βραβεύτηκε στη Φλωρεντία,  ως το καλύτερο ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους το 1974. Συνακόλουθα ως πολυμερές ταλέντο,  έγραψε πολλά θεατρικά σενάρια και μετέφρασε στα ελληνικά και στα αγγλικά,   σπουδαία έργα του εγχώριου και διεθνούς μας δραματολογίου.  Για να κλείσει ο ενάρετος καλλιτεχνικός του κύκλος,  με την συγγραφή και δύο εκ των πιο γνωστών και αγαπημένων μας ελληνικών τραγουδιών.  Ήτοι του «Αγάπη που ΄γινες δίκοπο μαχαίρι», με μουσική Μάνου Χατζιδάκι και τραγούδι της μεγάλης Μελίνας Μερκούρη,  και του «Εφτά τραγούδια θα σου πω», σε μουσική ομοίως του Μάνου Χατζιδάκι και τραγούδι επίσης της Μελίνας Μερκούρη,  τα οποία   ακούστηκαν για πρώτη φορά,  στην ταινία «Στέλλα» το 1955.

Ο Μιχάλης Κακογιάννης είδε το φως της ζωής στην Λεμεσό της Κύπρου στις 11 Ιουνίου του 1921. Πατέρας σου ήταν ο Παναγιώτης Κακογιάννης και μητέρα του η Αγγελική Κακογιάννη, ενώ αδερφή του ήταν η Στέλλα Σουλιώτη.  Μετά τις εγκύκλιες γυμνασιακές του σπουδές και με υψηλό όραμα για την τέχνη, που του καλλιέργησε η υψηλής πολιτισμικής στάθμης οικογένειά του,  κατευθύνθηκε στο Λονδίνο όπου σπούδασε νομική, δραματικές τέχνες και σκηνοθεσία.   Κατά την φοιτητική του θητεία εργάστηκε στην ελληνική υπηρεσία του BBC, ως μεταφραστής, εκφωνητής ενώ σε ηλικία μόλις 22 χρόνων, ανέλαβε τη διεύθυνση της «Κυπριακής ώρας».

Το 1947 κάνει την πρωτόλεια εμφάνισή του στο θέατρο της Αγγλίας ως ηθοποιός, για να στραφεί γρήγορα στη σκηνοθεσία και να έρθει στην Αθήνα το 1951.  Πρόβα τζενεράλε με τη σκηνοθεσία στο κινηματογράφο,  πραγματοποιεί το 1954 με την ταινία «Κυριακάτικο ξύπνημα» με τους αξεπέραστους Έλλη Λαμπέτη και Δημήτρη Χόρν,  πού ευθύς αμέσως του δίνει διεθνείς διακρίσεις.  Επακολουθούν οι επικές ταινίες  «Στέλλα», «Το κορίτσι με τα  μαύρα»,  «Το τελευταίο ψέμα» και η  τριλογία στο αρχαίο θέατρο «Ηλέκτρα», «Τρωάδες» και «Ιφιγένεια»,  καθώς και η έξοχη ταινία «Αλέξης Ζορμπάς»  με τους μοναδικούς Ειρήνη Παππά και Άντονυ Κουήν,   που σημειώνουν παταγώδη επιτυχία στην Ελλάδα  και  διαγωνιζόμενες στο εξωτερικό σε διεθνή Φεστιβάλ,  αποσπούν   τα πιο επίζηλα καλλιτεχνικά  βραβεία.  Σε αυτή την εκτυφλωτική και επιτυχημένη πορεία του, ο σπουδαίος μας σκηνοθέτης, θα συνεργαστεί με κορυφαίους Έλληνες ηθοποιούς,  αλλά και μεγάλους κινηματογραφικές αστέρες,  της Διεθνούς φιλμογραφίας.   Έλλη Λαμπέτη,  Δημήτρης Χόρν, Ειρήνη Παππά, Άντονυ Κουήν,  Γιώργος Φούντας, Τίτος Βανδής,  Ζυλ Ντασέν, Άλαν Μπέιτς  και  πολλοί άλλοι , συνιστούν τον καμβά των  αριστοτεχνικών ταινιών του Μιχάλη Κακογιάννη.

Ανήσυχο πνεύμα ο Ελληνοκύπριος σκηνοθέτης  και  με ευγενές όραμα,  για τον ελληνικό πολιτισμό, τον κινηματογράφο και το θέατρο,   συνέστησε το 2004,  κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία « Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης»,  αποσκοπώντας στην προβολή, υποστήριξη και διάσωση,  όλων των πολιτιστικών επιτευγμάτων, του θεάτρου και του κινηματογράφου μας.  Και από το 2009,  ετέθη σε λειτουργία το Πολιτικού Κέντρο του Ιδρύματος,  επί της  οδού Πειραιώς 206  στον Ταύρο,  που έχει επιληφθεί μιας πλειάδας δράσεων,  για την προβολή και υποστήριξη του ελληνικού πολιτισμού.  Ένεκα της πολυμερούς προσφοράς του στην τέχνη και τον πολιτισμό, ο Μιχάλης Κακογιάννης τιμήθηκε με πάρα πολλές τιμητικές διακρίσεις και βραβεία στην Ελλάδα την Κύπρο και το εξωτερικό.   Τιμήθηκε με τον Ταξιάρχη του Χρυσού Φοίνικα στην Ελλάδα,  τον Ταξιάρχη Γραμμάτων και Τεχνών στη Γαλλία,  το Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Μακαρίου του Γ΄ στην Κύπρο και με το Ειδικό Μεγάλο Βραβείο της Αμερικής,  «Special  Grand  Prix of the of Americas». Παραλλήλως ο μεγάλος μας σκηνοθέτης, έχει τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την προσφορά του στο έθνος,  από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για το σύνολο έργο του,  για έργο ζωής στα Ιεροσόλυμα  και για έργο ζωής από το «Αμερικανικό Ελληνικό Ινστιτούτο»  στην Ουάσινγκτον και το Κάιρο.  Τέλος αναγορεύτηκε Διδάκτωρ Τεχνών στο Κολέγιο Columbia στο Σικάγο των ΗΠΑ,   επίτιμος Διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών,  στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου,  καθώς και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης.

Ο Μιχάλης Κακογιάννης ήταν μόνιμος κάτοικος της Πλάκας.   Στις 25 Ιουλίου 2011, ο μεγάλος μύστης της σκηνοθετικής μας τέχνης,  εκδήμησε από τη ζωή,  κληροδοτώντας στον ελληνικό πολιτισμό, ένα πελώριο έργο στο φάσμα της τέχνης και δη της σκηνοθεσίας.  Θα τον θυμόμαστε για πάντα με αγάπη και σεβασμό.

Κινηματογράφος

1954       Κυριακάτικο ξύπνημα

1955       Στέλλα

1956       Το κορίτσι με τα μαύρα

1958       Το τελευταίο ψέμα

1960       Ερόικα

1961       Χαμένο Κορμί

1962       Ηλέκτρα

1964       Αλέξης Ζορμπάς

1967       Όταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά

1971       Τρωάδες

1974       Αττίλας ’74

1976       Ιφιγένεια

1986       Γλυκιά πατρίδα

1992       Πάνω, κάτω και πλαγίως

1999       Ο βυσσινόκηπος