Ο Νικόλας ταξιδεύει στη Μεγαλοβδομάδα

18 Απριλίου 2022

Αγαπημένε μου κατηχητή,

Αγαπημένη  μου κατηχήτρια.

Μια μικρή ιστορία ας είναι μια αφορμή μιας ξενάγησης στον ολάνθιστο πνευματικό κήπο των ημερών.

Ξημέρωσε η Κυριακή των Βαΐων και όλη η οικογένεια πήγε στην εκκλησία. Σαν τελείωσε η λειτουργία η γιαγιά Μαρουσώ με την κυρία Κατερίνα πήραν τα βάγια και κίνησαν για το σπίτι. Θα τα έβαζαν στο εικονοστάσι για την ευλογία και προστασία του σπιτιού.

 Ο Νικόλας και η Άννα έμειναν στην πλατεία του χωριού για να μιλήσουν με τους φίλους τους τον Άγγελο, την Ελισάβετ, τον Δημήτρη και την Ελπινίκη. Ήταν μια ηλιόλουστη Κυριακή και τα παιδιά έπαιξαν αρκετή ώρα μέχρι που το στομάχι τους άρχισε να διαμαρτύρεται. Ετοιμάζονταν να πάνε στα σπίτια τους όταν ακούστηκε μια φωνή από την εκκλησία. Ήταν ο Στέφανος ένα παιδί από την ομάδα του κατηχητικού της εκκλησίας.

  • Γειά σας παιδιά! Τι κάνετε;
  • Καλάααα!, απάντησε κουρασμένη η Άννα. Εσύ τι κάνεις;
  • Καλά και εγώ. Ετοιμαζόμαστε για την Μεγαλοβδομάδα και έλεγα αν θέλετε να βοηθήσουμε όλοι μαζί στο στολισμό της εκκλησίας και σε ότι άλλο χρειαστεί.
  • Καλή ιδέα είπε η Άννα που χαιρόταν να είναι μαζί με τον Στέφανο.

Ο Νικόλας τους κοίταξε περίεργα και μουρμούρισε σχεδόν από μέσα του. «εμ βέβαια γιαυτό από την ημέρα που ήρθαμε είναι όλο με το τηλέφωνο κολημμένο στο αυτί της μέχρι που κοκκινίζει και μιλάνε και μιλάνε … Μα τι λένε άραγε;

  • Νικόλα μου θα πάμε ε… ρώτησε χαδιάρικα η Άννα
  • Καλά θα δούμε είπε βαριεστημένα ο Νικόλας που κατα βάθος δεν ήθελε να χαλάσει το χατήρι της μεγάλης του αδελφής.

Την μεγάλη Δευτέρα από το πρωί πήγαν στην εκκλησία και έκαναν διάφορες δουλειές και το βράδι καλοντυμένοι βρέθηκαν όλοι στην εκκλησία που ήταν κατάμεστη από κόσμο.

Ο Νικόλας είναι κοντά στον παππού Σπύρο που ψέλνει. Είναι ανεβασμένος στο στασίδι του παππού και απο εκεί μπορεί να παρακολουθεί όλη την λειτουργία. Η ατμόσφαιρα είναι κατανυκτική. Η ψαλμωδίες χαϊδεύουν τα αυτιά του και η γλυκιά μυρωδιά του κεριού μαζί με την ζέστη στο ναό του φέρνουν μια περίεργη αίσθηση. Στα δεξιά του παρατηρεί μια εικόνα με ένα δένδρο όμορφο που οι ρίζες του είναι πλατειές, γερές και πάνω τους στο κέντρο είναι ο Χριστός και γύρω στα κλαδιά είναι οι άγιοι απόστολοι.

  • Τι όμορφο δέντρο, και τι ωραίος κήπος αλήθεια ! μουρμουρίζει ο Νικόλας μαγεμένος

Χωρίς να το πολυσκεφτεί ανοίγει το ξύλινο πορτάκι του κήπου και κάνει τα πρώτα του δειλά βήματα. Μονοπάτια μικρά ανάμεσα στα παρτέρια. Στοές από βουκαμβίλιες και γιασεμιά, λιγάκι σκοτεινές, όπου ο ήλιος δε βρίσκει εύκολα δρόμο.

  • Δεν πάω μια βολτίτσα σκέφτεται ο Νικόλας έχουν τόσα αρώματα. Νιώθει να χώνεται σε μια αγκαλιά που το λιγοστό φως γίνεται χάδι, και στο κορμί και στη ψυχή του.
  • Μα τι είναι αυτό; μονολογεί ένα φως, ένα άλλο φως, που τρεμοπαίζει εκεί, στην τελευταία στροφή του κήπου. Ο Νικόλας τρέχει προς το Φως, λες και αν το αρνηθεί, θα έχει χάσει μια μεγάλη ευκαιρία. Ακούει ένα «ευλογητός» την ώρα που κάνει το πρώτο βήμα.

Κάτω, το μονοπάτι στρωμένο βάγια. Βάγια της Κυριακής και πιό κει ο Ιησούς ο Μεσσίας, ο Λυτρωτής καθισμένος πάνω σε ένα ταπεινό γαϊδουράκι. Ο κόσμος φωνάζει «ωσαννά».

– Βρε για κοίτα τους ψεύτες μουρμουρίζει ο Νικόλας καθώς σκύβει και παίρνει στη χούφτα του δυο-τρία βάγια πριν συνεχίσει. Μεγάλη Δευτέρα γράφει η επόμενη ανθισμένη στοά. Καθώς προχωρά βλέπει πως υπάρχει μια συκιά στη στοά. Είναι φουντωμένη και καταπράσινη.

-Περίεργο μουρμουρίζει ο Νικόλας δεν έχει ούτε ένα σύκο. Αν τη δει ο παππούς θα πει ότι δεν την πότιζαν αρκετά. Την κοιτά και στεναχωριέται. Απλώνει τα χεράκια του και κόβει να κρατήσει δυο φύλλα. Μόλις που προλαβαίνει  όμως γιατί ξαφνικά την βλέπει να ξεραίνεται μονομιάς. Τα σφίγγει στα χέρια του και προχωρά προς την Τρίτη μεγάλη ανθισμένη στοά. Καθώς την διασχίζει συναντά μια παρέα από δέκα κορίτσια. Κρατούν στα χέρια τους λυχνάρια  και μιλάνε για ένα γάμο. Μια απ΄ αυτές, κοιτά τον Νικόλα του χαμογελά και βιαστικά του δίνει ένα λυχνάρι. Είναι μισοάδειο, μα προς το παρόν φωτίζει καλά. Τα κορίτσια φαίνονται ανυπόμονα. Τον προσπερνούν γελώντας. Ο Νικόλας κοιτά το λυχνάρι του.

– Θα μου φτάσει το λάδι.» σκέφτεται!  Είναι μακρύς ο δρόμος και θα ξεμείνω από φως. Χρειάζομαι λάδι. Παντού μπελάδες είναι τα κορίτσια μονολογεί «καλά μου τα λέει ο Γρηγόρης.

Καθώς τα σκέφτεται αυτά, πέντε από τις κοπέλες γυρίζουν βιαστικά, με τα λυχνάρια τους σβηστά. Σε λίγο τις βλέπει να επιστρέφουν τρέχοντας και να στρίβουν σε μια γωνία. Ακούει τις φωνές τους:

 «Ανοίξτε, είμαστε κι εμείς εδώ».

Χτυπάνε κάποια πόρτα, αλλά φαίνεται δεν τους την ανοίγουν.

  • Καλά λέει η γιαγιά η Μαρούσα «Κάλλιο γαϊδουρώδενε παρά γαϊδουρογύρευε.» σκέφτεται.

Κρατά σφιχτά το λυχνάρι του και προχωρά προς την Τετάρτη μεγάλη ανθισμένη στοά. Μοσχοβολάει. Σα να ‘σπασε ένα αλάβαστρο κι έχει χυθεί το μύρο.

  • Εγώ πάντως δεν έκανα τίποτα. Σκέφτεται σχεδόν φωναχτά.

Στο βάθος βλέπει μια γυναίκα σκυφτή να μυρώνει τα πόδια του Χριστού και με τα μαλλιά της να τα σκουπίζει. Ο Νικόλας θέλει να κρατήσει λίγο και έτσι βουτά τα φύλλα των βαγιών και της συκιάς στο μύρο που ρέει δίπλα στα πόδια του. Μπροστά όμως ανοίγεται η  Πέμπτη μεγάλη ανθισμένη στοά. Στο κέντρο της βλέπει μια ξύλινη σκάλα και στο τέρμα της ένα μεγάλο στρωμένο τραπέζι με λίγα απομεινάρια φαγητού.

  • Για δες κάποιοι έτρωγαν εδώ πριν από λίγο σκέφτεται και χαϊδεύει με το χέρι του τις δεκατρείς θέσεις. Στη μεσαία θέση, βλέπει κομμάτια από ψωμί και μια μισογεμάτη κανάτα κρασί, κόκκινο σαν αίμα. Το στομάχι του γουργουρίζει από ώρα έτσι αποφασίζει να δοκιμάσει λίγη ψίχα ψωμιού βουτηγμένου στο κρασί.
  • Μμμ! Καλό είναι! Μουρμουρίζει και αποφασίζει να τυλίξει ένα νοτισμένο κομμάτι σ΄ ένα φύλλο από την ξεραμένη συκιά. Κάνει να φύγει και σχεδόν σκοντάφτει σε μία λεκάνη με μια πετσέτα.
  • Ορίστε κοιτάτε κόσμε χάλια!! Κι’ ύστερα με κατσαδιάζουν για το δωμάτιο μου! Νικόλα είσαι τσαπατσούλης, Νικόλα θα κάνουν πάρτι τα σκουλίκια, Νικόλα ξεκουβαλάς! Για όλα φταίει ο Νικόλας μουρμουρίζει και φεύγει χωρίς να κοιτάξει πίσω του.

Μπροστά του ανοίγεται ο κήπος της Γεθσημανής. Και πιο κει ο Χριστός  μόνος Του  μπροστά στους άρχοντες και τους σοφούς του κόσμου τούτου.  Ο Νικόλας κάθεται έξω στην αυλή να ξαποστάσει. Δίπλα του κάθεται κάποιος σκυθρωπός και φοβισμένος.

  • Γειά είμαι ο Νικόλας. Πως σε λένε;
  • Πέτρος ακούγεται μια κοφτή απάντηση
  • Χαίρω πολύ κύριε Πέτρο απαντά ο Νικόλας που έχει όρεξη για κουβέντα.
  • Είσαι και εσύ με τον Χριστούλη τον ρωτά φωναχτά ενώ παρακολουθούν διό Ρωμαίοι στρατιώτες.
  • Δεν τον ξέρω! Δεν τον ξέρω! Δεν τον ξέρω φωνάζει έντρομος ο Πέτρος και ένας κόκορας σαλπίζει το ξημέρωμα.
  • Μα ποιος άφησε εδώ τον κόκορα; Σκέφτεται ο Νικόλας ενώ βλέπει τον Πέτρο να φεύγει, κλαίγοντας πικρά.
  • Όλο νεύρα είναι οι μεγάλοι στις μέρες μας. Καλά δεν του είπα και τίποτα! Πως κάνει έτσι μουρμουράει απορημένος ο Νικόλας κα προχωράει προς την επόμενη στοά όπου κάτι μεγάλο …Παρασκευάζεται. Η στοά είναι στολισμένη με αγκάθια. Το μονοπάτι της είναι γεμάτος από ένα πλήθος που φωνάζει και κουνά τα χέρια του αγριεμένο. Στο βάθος πάνω στο λόφο στέκονται σκοτεινοί τρεις σταυροί. Ο Νικόλας δακρύζει καθώς μπροστά του περνά ο Χριστός με ματωμένο Χιτώνα. Το κορμί του λυγίζει από το βάρος του σταυρού. Κάνει να του δώσει ένα χέρι βοηθείας μα τον προλαβαίνει κάποιος Κυρηναίος. Δίπλα του περνά ένας Ρωμαίος βιαστικός. Από το ζεμπίλι του πέφτει ένα καρφί και καθώς ο Νικόλας σκύβει να το μαζέψει ακούγεται μια κραυγή «Τετέλεσται». Σταγόνες ιδρώτα μουσκεύουν τα μάγουλα του Νικόλα που μπερδεύονται με δάκρυα και λούζουν το πρόσωπό του. Είναι λυπημένος, είναι θυμωμένος και φωνάζει:
  • Όχι δεν τέλειωσε! Δεν τέλειωσε. Είσαστε βλάκες! Είσαστε χαζοί, μπούφοι, κοκορόμυαλοι! Είναι ο Χριστός δεν το βλέπετε. Υπάρχει το φως, δεν  το βλέπετε το φως; Στο βάθος υπάρχει το φως και έρχεται κοντά μας.
  • Ελάτε, ελάτε φωνάζει ο Νικόλας καθώς τρέχει προς το Μεγάλο κατηφορικό μονοπάτι του Σαββάτου. Εδώ δεν έχει λουλούδια, ούτε καν αγκάθια μόνο πηχτό και απόλυτο σκοτάδι.
  • Όλα είναι τόσο σκοτεινά, που να είναι άραγε το τέρμα μουρμουρίζει ο Νικόλας και περπατά αργά ψαχουλεύοντας. Γύρω του άνθρωποι ψάχνονται κάνοντας κύκλους.
  • Καλά χαζοί είναι; Σκέφτεται ο Νικόλας. «Δεν βλέπουν ότι περνάνε συνέχεια από το ίδιο μέρος;» Παντού απλώνεται σκοτάδι και ο Νικόλας είναι πια κουρασμένος.
  • Λοιπόν τέρμα τα αστεία έτσι. Θέλω να τελειώσει αυτή η βόλτα στον κήπο! Κουράστηκα, πεινάω και δεν μ’ αρέσει εδώ κάτω. Θέλω το Πάσχα μου, το κανονικό! Θέλω τα σοκολατένια μου αυγά με το δώρο έκπληξη. Θέλω τις κουκλολαμπάδες με τον σπάϊντερ μαν και τους τρανσφορμερς. Θέλω να πέφτουν κροτίδες και να αδειάζει το προαύλιο στο πρώτο μπαμ.

Ξαφνικά ο τόπος φωτίζεται από ένα φως που ο Νικόλας δεν έχει ξαναδεί. Νοιώθει περίεργα. Καταλαβαίνει.

  • Χριστούλη μου θέλω να φύγω από δω κλαψούρισε ο Νικόλας Δεν με νοιάζουν οι κουκλολαμπάδες, δε θέλω σοκολατένια αυγά, δεν θέλω δώρα κράταμε μέσα σε αυτό το φως.
  • Έλα Νικόλα! Απλά κράτα το χέρι μου ακούστηκε μια απαλή φωνή.
  • Είμαι τόσο κουρασμένος! Νομίζω πως δεν μπορώ! ψιθυρίζει ο Νικόλας ενώ νοιώθει κάποιος να τον τραβά προς το φως.
  • Νικόλα σου μιλάω που ταξιδεύεις του φωνάζει ο παππούς και τον κοιτά περίεργα.
  • Εδώ είμαι παππούλη μου! Εδώ!
  • Τι εδώ γιέ μου μια ώρα σε φωνάζω. Πού ταξιδεύεις
  • Ήμουν μια βόλτα στον κήπο παππούλη ψιθύρισε ο Νικόλας με ένα χαμόγελο ανακούφισης και έκλεισε το πορτάκι πίσω του.

ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

ΣΚΟΠΟΣ

Η μύηση των παιδιών στα μηνύματα, αλλά κυρίως στην ατμόσφαιρα των ημερών της Μ. Εβδομάδος, καθώς και η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή τους στις ακολουθίες.

ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΙΔΕΕΣ

  • Δεν είμαστε απλοί θεατές κάποιων γεγονότων. Η πορεία των Παθών του Κυρίου μας πρέπει να αποτελέσει προσωπική διαδρομή, που επιτυγχάνεται μέσα από τη συμμετοχή στις ακολουθίες και τα μυστήρια της Ιεράς Εξομολογήσεως και της Θείας Ευχαριστίας.
  • Κάθε μέρα της Μ. Εβδομάδας έχει να μας παρουσιάσει τρόπους για να απαλλαγούμε από προσωπικά μας πάθη, που μας χωρίζουν από τον Χριστό: Φιλαργυρία, ραθυμία, περηφάνια…

Καλέ μου φίλε,

Καλή μου φίλη,

«Βουτιά θανάτου», μου είχε χαρακτηρίσει ένας φίλος, νέος κληρικός τη Μ. Εβδομάδα. Κι όταν του ζήτησα να μου το εξηγήσει λίγο καλύτερα, μου είπε: «Τι άλλο είναι η Μ. Εβδομάδα, από μια συμπόρευση με τον Χριστό μέχρι τον Άδη της κάθε ανθρώπινης ψυχής, μέχρι εκεί, όπου  καθένας βιώνει ένα πηχτό σκοτάδι από χίλια δυο πάθη, τραύματα και αδυναμίες! Αλλά και τι άλλο είναι η Μ. Εβδομάδα, από μια συμπόρευση με τον Χριστό στην εκτίναξή του από το σκοτάδι στο φως;»

Μια τέτοια εμπειρία βιώνει και στη σημερινή μας εμπειρία ο Νικόλας. Μια διαδρομή στα μονοπάτια και τις στοές της Μ. Εβδομάδας. Μια κάθοδο σε ένα υπόγειο κατασκότεινο. Μια έξοδο στο ανέσπερο φως.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑ

Για να μεταδώσουμε στα μικράπαιδιά μας την Μεγαλοβδομαδιάτικη εμπειρία, πρέπει να εκτιμήσουμεπροσωπικά το μεγαλείοαυτών των ημερών. Η καρδιά μας πρέπει να λαχταρήσει την συμπόρευση και την συνανάσταση με τον Χριστό. Σου παραθέτω τρειςπροϋποθέσεις, που κατά την ταπεινή μου γνώμη πρέπει αν εκπληρωθούν, προκειμένου η φετινή Μ. Εβδομάδα να γίνει μια προσωπική μας υπόθεση:

  1. ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΜΑΣ ΑΔΗ. Είναι νομίζω απαραίτητο να ρίξει ο καθένας από μας μια ειλικρινή ματιά στη ζωή του. Να την παρατηρήσει, να την αξιολογήσει με θάρρος, να την μετρήσει, όχι με τα μάτια του κόσμου, αλλά με τα μάτια του ουρανού. Να τη δει, όσο είναι δυνατόν, με τα μάτια του ίδιου του Θεού. Μόνον από αυτή την οπτική γωνία θα αποκαλυφθούν τας πάθη, που δεν είναι άλλο από τα βαρίδια που μας κρατάνε καρφωμένους στη γη. Μόνον έτσι θα αποκαλυφθούν τα τραγικά, αλλά και τα ασήμαντα λάθη της ζωής. Και μόνον έτσι η ψυχή θα διψάσει τη λύτρωση και την άφεση, που απλόχερα σκορπάει ο κενός τάφος τη βραδιά της Ανάστασης. Η ματωμένη πορεία του Χριστού, από την Κυριακή των Βαΐωνμέχρι τον Γολγοθά, πολλοί την γνωρίζουν και πολλοί θα την παρακολουθήσουν για μια ακόμη φορά ως απλοί θεατές. Αφορά όμως προσωπικά εκείνους, που αναγνωρίζουν στη διαδρομή αυτή τη δική τους οδυνηρή και κάποιες φορέα ματωμένη πορεία τους από την πτώση στη μετάνοια και τη λύτρωση.
  2. ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ ΜΙΑΣ ΘΕΙΑΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ. Η πτώση και τα λάθη είναι δικά μας. Η πνευματική αναγέννηση και η άφεση είναι όμως θεία δωρεά. Το πότε θα μας επισκεφτεί η θεία φιλανθρωπία, το γνωρίζει μόνον ο φιλεύσπλαχνος Θεός. Εμείς όμως οφείλουμε να βρισκόμαστε σε διαρκή εγρήγορση. Η ψυχή πρέπει να είναι έτοιμη να υποδεχτείΕκείνονανά πάσα στιγμή. Σ΄ αυτή την ετοιμασία δίνει η Εκκλησία πολύ μεγάλη σημασία. Από την αρχή της Σαρακοστής, μέχρι και το Μ. Σάββατο, ένας πλούτος πνευματικών εργαλείων –Προηγιασμένες Λειτουργίες, Μεγάλος Κανόνας, Χαιρετισμοί, αναγνώσματα, ακολουθίες και κυρίως η εξομολόγηση και η θεία Κοινωνία- καλούν διαρκώς την ψυχή να ετοιμάζεται. Η θεία επίσκεψη θα πραγματοποιηθεί. Άγνωστο πότε, αλλά θα πραγματοποιηθεί.Ποτέ μια ψυχή που διψάει Χριστό δεν έμεινε για πάνταδιψασμένη. Όταν όμως η πόρτα χτυπήσει, ένα χέρι έτοιμο πρέπει να σπεύσει να την ανοίξει.
  3. ΑΠΌ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΓΑΠΗ. Όλος αυτός πλούτος των συναισθημάτων, όλα αυτά τα βιώματαπου μας επιφυλάσσει η Μεγάλη Εβδομάδα, πρέπει να οδηγήσουν σε μια διαφορετική καθημερινότητα και ιδιαίτερα σε ένα διαφορετικό τρόπο σχέσεων με τον διπλανό μας. Ηευγνωμοσύνη μας για την Θεία μακροθυμία πρέπει να μετασχηματιστεί σε μακροθυμίακαι υπομονή δική μας προς τους ανθρώπους που μας περιτριγυρίζουν. Η δική μας συντριβή πρέπει να μας γεμίζει ανοχή για τα λάθη των συνανθρώπων μας. Ο πνευματικός πλούτος των ημερών πρέπει να γεμίσει όσο γίνεται τη ζωή μας με πνευματικήσυνέπεια, αυτογνωσία, καρτερία και όλαεκείνα, που δίνουν στη ζωή ποιότητα και βάθος. Η ζωή μας να γίνει η ζωντανήμαρτυρία της αγάπης του Θεού γιατουςανθρώπους.

ΠΟΛΛΟΙ ΔΡΟΜΟΙ, ΕΝΑΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ

Η Μεγάλη Εβδομάδα ανοίγει δρόμους πολλούς: Άλλοι συγκινούνται από τις ακολουθίες, άλλοι μένουν γοητευμένοι από τα θεολογικά νοήματα. Άλλοι αφήνονται στο συναίσθημα και την συγκίνηση που προκαλούν τα Πάθη και άλλοι επιστρέφουν  στις μνήμες των παιδικώντους χρόνων. Άλλοι γλυκαίνονται από την επαφή με τους αγαπημένους τους ανθρώπους, την ώρα που συνοδεύον τον Επιτάφιο. Άλλοι μεταφέρουν τις παραβολές και τα γεγονότα στην προσωπική τους ζωή. Άλλοι βλέπουν τη νηστεία να καθαρίζει τον νου και γεύονται την σπάνια χαρά μιας ζωής με εγκράτεια και συστολή. Όλοι οι δρόμοι ευλογημένοι. Φτάνει να γίνουν αιτία να εγκατασταθεί ο Χρίστός στο κέντρο της καρδιάς. Πολλοί προτιμούν να μείνουν στην επιφανειακότητα των εθίμων. Στο χέρι μας είναι να στρέψουμε τη ματιά μας στο βάθος των όσων συγκλονιστικών συμβαίνουν τις ημέρες αυτές. Το χρωστάμε στον εαυτό μας, το χρωστάμε και στα παιδιά που περιμένουν από μας έναν δρόμο αληθινής χαράς και εφοδίων για το δικό τους μελλοντικό ταξίδι.

ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΝΙΚΟΛΑ

Η σημερινή ιστορία μοιάζει μ΄ ένα παιχνίδι θησαυρού. Κι έτσι θα μπορούσες να το παρουσιάσεις στα παιδιά. Αν θέλεις μάλιστα, μπορείς να προσδιορίσεις και τον θησαυρό, που δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον Αναστημένο Χριστό.

  • Θυμάστε παιδιά, πώς είχαμε πει πως μοιάζει η Μεγάλη Σαρακοστή;
  • Με αγώνα δρόμου.
  • Θυμάστε την εκκίνηση; Ποια μέρα ήταν ;
  • Η Καθαρά Δευτέρα.
  • Να λοιπόν, που σιγά-σιγά φτάνουμε στον τερματισμό. Αυτή είναι η τελευταίαεβδομάδα της Μ. Σαρακοστής. Μόνο που είναι ξεχωριστή.
  • Σε τι διαφέρει;
  • Πρώτα-πρώτα, την Εβδομάδα αυτή χρειάζεται να κάνουμε υπομονή.
  • Δηλαδή;
  • Όλα όσα καταφέραμε τις προηγούμενες ημέρες με τη νηστεία, τη συγκέντρωση του μυαλού μας στα Πάθη και την Ανάσταση που πλησιάζει, την κατάνυξη… πρέπει να τα προστατέψουμε αυτές τιςημέρες και αν μπορούμε να τα αυξήσουμε. Όπως ξέρετε, τη Μεγάλη Εβδομάδα έχουμε διακοπές. Ίσως πάμε κάπου με όλη την οικογένεια. Θα ξανασυναντήσουμε φίλους και συγγενείς. Θα χαρούμε, θα παίξουμε, θα ετοιμάσουμε το πασχαλινό τραπέζι… Δεν πρέπει όμως να ξεχάσουμε, πως το νόημα και η αξία των ημερών αυτών δεν κρύβεται σ΄ αυτά. Αυτέ οι μέρες είναι οι σπουδαιότερες του χρόνου, για την Εκκλησία μας. Εδώ κρύβεται ο μεγαλύτερος θησαυρός της πίστης μας. Πρέπει να κάνουμε ό, τι μπορούμε, για να τελειώσουμε τον αγώνα αυτόν νικητές.
  • Και ποιοι θα νικήσουν;
  • Όσοι απαλλάχτηκαν από εκείνα, που μας χωρίζουν από τον Θεό. Και η κάθε μέρατης ΜεγάληςΕβδομάδοςπροσπαθεί να μας απαλλάξει από κάτι.
  • Ποια είναι αυτά;
  • Αν ακολουθήσουμε τον Νικόλα στον περίπατό του σ΄ αυτόν τον περίεργο κήπο, θα το καταλάβουμε.

Το γεγονός είναι πως η Μεγάλη Εβδομάδα περιέχει πολλές ακολουθίες, πολλά αναγνώσματα, πολλά δρώμενα, πολλά τοπικά έθιμα και γενικώς πολύ υλικό για σκέψη και συζήτηση. Είναι βέβαιο πως δεν θα βρούμε τοναπαραίτητο χρόνο για να τα προσεγγίσουμε όλα σε βάθος και να τα παρουσιάσουμε στα παιδιά. Μια όμως αναφορά σε όλα πρέπει να γίνει, ώστε να φανεί και η σύνδεση προσώπων και γεγονότων με νοήματα και αλήθειες.

  • Αυτό το μεγάλο δέντρο, που βλέπει ο Νικόλας στην αρχή της ιστορίας μας, το γνωρίζετε;
  • Πρόκειται για μια εικόνα που δείχνει τον Χριστό στο κέντρο και τους Αποστόλους στα γύρω κλαδιά. Όπως ένα δέντρο έχει τον κορμό που στηρίζει τα κλαδιά, έτσι και ο Χριστός είναι το στήριγμα όλων εκείνων, που συνδέονται μαζί Του μέσα στην Εκκλησία. Ας ξαναγυρίσουμε όμως στον Νικόλα. Κάτι τον σπρώχνει να ξεκινήσει τον περίπατο.
  • Ένα φως.
  • Τι λέτε να είναι;
  • Λίγο πριν την Ανάσταση, ίσως θυμάστε από άλλες χρονιές, πως ο ιερέας βγαίνει με μια αναμμένη λαμπάδα και μαςκαλεί να πάρουμε αυτό το φως. «Δεύτε λάβετε φως», μας λέει. Έλατε να πάρετε φως!
  • Και τι ξεχωριστό έχειαυτό το φώς;
  • Μια φορά τον χρόνο, το φως που βγαίνει από τον τάφο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα φτάνει μερί τις δικές μας λαμπάδες. Αυτό είναι το φώς που βλέπει και ο Νικόλαςστο βάθος το κήπου. Ας προχωρήσουμε όμως τον περίπατό μας από μέρα σε μέρα.

Στο σημείο αυτό, αφού, αν το κρίνεις σκόπιμο,  αναφερθείς εκτενέστερα στο φως του Παναγίου Τάφου, πρέπει να εξηγήσεις και πώς προχωρά η Μεγάλη Εβδομάδα. Την κάθε μέρα η Εκκλησία αναφέρεται σε κάποιο γεγονός ή κάποιο πρόσωπο. Η τάξη της θέλει, η αναφορά αυτή να γίνεται το πρωί της κάθε ημέρας. Για να τα παρακολουθήσουν όμως όλοι οι Χριστιανοί, η πρωινή ακολουθία, ο όρθρος όπως λέγεται, μεταφέρεται το προηγούμενο απόγευμα. Να λοιπόν πως διαμορφώνεται η Εβδομάδα των Παθών του Κυρίου μας:

Τι τελείται τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας;

Οι τέσσερις πρώτες ημέρες μας προετοιμάζουν πνευματικά για το θείο δράμα και οι Ακολουθίες ονομάζονται «Ακολουθίες του Νυμφίου».

Μεγάλη Δευτέρα (Κυριακή Βαϊων βράδυ):

Την Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχούν δύο γεγονότα:

α) Η ζωή του Ιωσήφ του 11ου γιού του Πατριάρχη Ιακώβ, του ονομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή του ωραίου στο σώμα και τη ψυχή. Ο Ιωσήφ προεικονίζει με την περιπέτειά του (που πουλήθηκε σκλάβος στην Αίγυπτο) τον ίδιο τον Χριστό και το πάθος Του.

β) Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς που ξέρανε ο Χριστός (Ματθ. 21, 18-22):
Συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων και γενικά την ζωή του Ισραηλιτικού λαού που ήταν άκαρποι από καλά έργα.

Μεγάλη Τρίτη (Μεγάλη Δευτέρα βράδυ):

Την Μεγάλη Τρίτη θυμόμαστε και ζούμε δύο παραβολές:

α) Των δέκα παρθένων (Ματθ. 25,1-13) που μας διδάσκει να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και φιλανθρωπία.

β) Των Ταλάντων (Ματθ. 25,14-30), που μας διδάσκει να είμαστε εργατικοί και πρέπει να καλλιεργούμε και να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.

Μεγάλη Τετάρτη (Μεγάλη Τρίτη βράδυ):

Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην αμαρτωλή γυναίκα (Λουκ. 7,47), που μετανιωμένη άλειψε τα πόδια του Κυρίου με μύρο και συγχωρήθηκε για τα αμαρτήματά της, γιατί έδειξε μεγάλη αγάπη και πίστη στον Κύριο. Ψάλλεται το περίφημο τροπάριο (δοξαστικό) της Υμνογράφου Μοναχής Κασσιανής.

Μεγάλη Πέμπτη (Μεγάλη Τετάρτη βράδυ):

Την Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε 4 γεγονότα :

α) Τον Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών των μαθητών από τον Κύριο, δείχνοντας για το ποια πρέπει να είναι η διακονία των πιστών στην Εκκλησία.

β) Τον Μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.

γ) Την Προσευχή του Κυρίου, στο Όρος των Ελαιών και

δ) την Προδοσία του Ιούδα, δηλαδή την αρχή του Πάθους του Κυρίου.

Μεγάλη Παρασκευή (Μεγάλη Πέμπτη βράδυ):

Την Μεγάλη Παρασκευή έχουμε την Κορύφωση του θείου δράματος, τελείται η «Ακολουθία των Παθών» και θυμόμαστε και βιώνουμε τα Σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού μας. Δηλαδή:

α) Τα πτυσίματα

β) τα μαστιγώματα

γ) τις κοροϊδίες

δ) τους εξευτελισμούς

ε) τα κτυπήματα

στ) το αγκάθινο στεφάνι και κυρίως την

ζ) Σταύρωση και

η) τον θάνατο του Χριστού μας.

Μεγάλο Σάββατο (Μεγάλη Παρασκευή πρωϊ και βράδυ):

Το Μεγάλο Σάββατο το πρωϊ γιορτάζουμε:

α) την Ταφή Του Κυρίου και

β) την Κάθοδο Του στον Άδη, όπου κήρυξε σε όλους τους νεκρούς. Έτσι Μεγάλη Παρασκευή το πρωί (ημερολογιακά), τελούνται οι εξής ακολουθίες: Ακολουθία των Μεγάλες Ωρών και στις 12.00 το μεσημέρι της Αποκαθηλώσεως, δηλαδή την Ταφή Του Κυρίου από τον Ιωσήφ τον Αριμαθαίας και το Νικόδημο τον Φαρισαίο, μέλος του Μ. Συμβουλίου και κρυφό μαθητή του Κυρίου.

Την Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ (ημερολογιακά) ψάλλονται τα Εγκώμια και έχουμε την περιφορά του Επιταφίου!

Κυριακή του Πάσχα (Μ. Σάββατο πρωϊ και νύχτα από τις 12.00 π.μ):

Το Μεγάλο Σάββατο (ημερολογιακά) το πρωί, έχουμε την λεγόμενη «1η Ανάσταση», δηλαδή το προανάκρουσμα της Αναστάσεως που μεταδίδουν οι ύμνοι και της προσμονής της λυτρώσεως όλης της κτίσεως από την φθορά και τον θάνατο!

Το Μεγάλο Σάββατο στις 12.00 (δηλαδή ουσιαστικά την Κυριακή), έχουμε την ζωηφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας, την ήττα του θανάτου και της φθοράς και την αφή του Αγίου Φωτός στον κόσμο από το Πανάγιο Τάφο.

Κυριακή του Πάσχα στις 11.00 π.μ. ή το απόγευμα, τελείται ο «Εσπερινός της Αγάπης», όπου σε πολλές γλώσσες διαβάζεται το Ιερό Ευαγγέλιο και διατρανώνεται παγκοσμίως η νίκη του θανάτου και η εποχή της Καινούριας Διαθήκης, της χαράς και της Αναστάσιμης ελπίδας.

  • Τα βάγια τα ξέρετε, φαντάζομαι.
  • Είναι από τα κλαριά, που υποδέχτηκαν τον Χριστό στα Ιεροσόλυμα!
  • Γιατί όμως ο Νικόλας τουςλέει ψεύτες;
  • Γιατί αυτοί οι ίδιοι που τον δοξάζουν, σε λίγες μέρες θα τον σταυρώσουν.
  • Δεν καταλαβαίνω όμως παιδιά, γιατί άλλαξαν τόσο γρήγορα;
  • Σα να μου φαίνεται πως άλλα περίμεναν από Αυτόν και άλλαΕκείνος θέλησε να τους δώσει. Εκείνος μίλαγε για ένα καινούργιο κόσμοαγάπης και δικαιοσύνης κι εκείνοι απλώς περίμενα να τους απελευθερώσει από τουςΡωμαίους. Από δω και περά όμως να προσέξετε: Κάθε τι που βρίσκει ο Νικόλας είναι και ένα μήνυμα για το τι πρέπει να προσέξουμεεμείς. Να προχωρήσουμε;
  • Μάλιστα!
  • Ωραία! Τι βρίσκεται παρακάτω;
  • Μια περίεργη συκιά.
  • Γιατί περίεργη;
  • Διότι δεν έχει καρπούς, παρά μόνο φύλλα.
  • Μάθετε λοιπό, πως μια τέτοια συκιά συνάντησε ο Χριστός. Και την παρομοίασε με τους ανθρώπους που λένε λόγια πολλά, όσα τα φύλλα των δέντρων. Δεν έχουν όμως έργα αγάπης. Δεν έχουν καρπό. Γι΄ αυτό και ο Χριστός διέταξε να ξεραθεί. Να λοιπόν το μήνυμα για μας: Η πίστη και η αγάπηαποδεικνύονταιμε …
  • … έργα!
  • Σωστά! Πάμε παρακάτω! Τι βρίσκεται στα χέρια του Νικόλα;
  • Ένα λυχνάρι.
  • Είναι από μια ιστορία, που είπε ο Χριστός, για να μας προειδοποιήσει, πως πρέπει πάντα να είμαστε έτοιμοι για τη συνάντηση μαζί Του.
  • Και πότε μας επισκέπτεται;
  • Δεν το ξέρουμε. Ούτε οι πέντε κοπέλες της παραβολής το ήξεραν. (Εδώ αν θέλεις διαβάζεις και ολόκληρη την παραβολή. (Μτθ.25, 1-13). Σε άλλους ανθρώπους έρχεται ξαφνικά και αισθάνονται χαρά μεγάλη, σε άλλους, την ώρα της προσευχής. Σε άλλους την ώρα ενός μεγάλου προβλήματος ή μιας αρρώστιας. Το μήνυμα για μας είναι να είμαστε πάνταγεμάτοι με πίστη, ολόκαρδη διάθεση να συναντήσουμε τον Χριστό, αλλά και καλός πράξεις, που κάνουν τον άνθρωπο αληθινό φίλο και μιμητή της αγάπης του Θεού. (Αν το κρίνεις σκόπιμο, αναφέρεσαι και στην υπέροχη παραβολή των ταλάντων, που επίσηςσήμερα διαβάζεται. Μτθ.25, 14-30). Αυτό όμως το υπέροχο άρωμα, από πού προέρχεται;
  • Από έναδοχείο που έσπασε.
  • Αυτό μας θυμίζει το περιστατικό, όπου μια αμαρτωλή γυναίκα άλειψε με ακριβόμύρο τα πόδια του Χριστού. Δεν έλεγε τίποτε, μόνο έκλαιγε μετανιωμένη. Μεγάλο το μήνυμα και η ελπίδα της σημερινής ημέρας. Ό, τι και να έχουμε κάνει, ο Χριστός δεν θα αρνηθεί ποτέ την επιστροφή και την μετάνοιά μας. Ποιο μυστήριο της Εκκλησίας μας θυμίζει αυτή η ιστορία;
  • Την Εξομολόγηση.
  • Πολύ σωστά! Τι είναι όμως όλα αυτά, που βρίσκει ο Νικόλας παρακάτω; Το τραπέζι, τη λεκάνη… Τι σας θυμίζουν;
  • Τον Μυστικό Δείπνο.
  • Αυτό θυμόμαστε σήμερα. Την πρώτη Θεια Ευχαριστία. Σαν σήμερα, ο Χριστός μας, έδειξε τον τρόπο να είμαστε διαρκώς μαζί Του. Γι αυτό και το πρωί της Μ. Πέμπτης πρέπει να κοινωνούμε. Είναι μια ξεχωριστή μέρα. Η λεκάνη;
  • Είναι τότε που ο Χριστός έπλυνε τα πόδια των Μαθητών Του.
  • Το σκέφτεστε παιδιά αυτό; Καταλαβαίνετε σε πόσο μεγάλη ταπείνωση έφτασε ο ίδιος ο Θεός; Πώς να τον πλησιάσει κάποιος, αν δεν επιδιώκειπανω απ΄ όλα την ταπεινοφροσύνη; Μεγάλο το σημερινό μήνυμα. Να το θυμάστε πάντα!Πού συνεχίζουμε;
  • Σε μια στοά με αγκάθια.
  • Τι σας θυμίζουν;
  • Το αγκάθινο στεφάνι.
  • Όχι μόνο αυτό! Θυμόμαστε τον πόνο από όλες τις πληγές στο σώμα Του. Πόσος πόνος! Κι όμως, ο πόνος αυτός προέρχεται από δικά μας λάθη. Τις δικές μας πληγές φορτώθηκε ο Κύριος μαζί με τον Σταυρό της δικής μας αμαρτίας για να τις επουλώσει με την ανάστασή Του, πρώτα πάνω στο δικό του σώμα και κατόπιν στο σώμα όλης της ανθρωπότητας.

Κάθε στιγμή των Παθών εκπέμπει το δικό της μήνυμα. Και οι πιο ασήμαντες λεπτομέρειες έχουν κάτι να πουν. Σημασία έχει να ταυτιστεί το κάθε παιδί με αυτή τη μαρτυρική θεία διαδρομή και να το θεωρήσει δική του υπόθεση.

  • Πέστε μου, όμως, ποιοι είναι εκείνοι οι άνθρωποι που κάνουν διαρκώς κύκλους;
  • Εμένα μου θυμίζουνκάποιους ανθρώπους που σκέπτονταιδιαρκώς τι να αγοράσουν για να περάσουν καλύτερα και όταν κάτι αποκτούν, αμέσως σκέφτονται τι πρέπει να αποκτήσουν μετά.
  • Δηλαδή δεν είναιποτέευχαριστημένοι!
  • Ποτέ! Πάντα κάτιλείπει. Σα να μου φαίνεται όμως πως ο Νικόλας το βρήκε; Πέστε μου όμως, τι εννοεί όταν ζητάει το κανονικό Πάσχα;
  • Το λέει κύριε: Αυτά τα συνηθισμένα του Πάσχα: Κροτίδες, δωρολαμπάδες…
  • Λέτε αυτά τα ψευτοδωτάκια, που μέχρι να τα πιάσεις, τα έχει βαρεθεί;
  • Ναι!
  • Και πότε δεν τον νοιάζουν πια;
  • Όταν νιώθει τον ίδιο τον Χριστό να του μιλάει.
  • Καταλάβατε λοιπόν τι γίνεται; Όλα υπόσχονται χαρά, μόνονΕκείνος όμως μπορεί να την χαρίσει. Όλη η Μεγάλη Εβδομάδα, είναι ένα ταξίδι προς τη χαρά. Όποιος μείνειπροσηλωμένος στο φως που έβλεπε στην αρχή ο Νικόλας, θα τη βρει οπωσδήποτε.

Το πώς θα καταλήξει μια συζήτηση για τη ΜεγάληΕβδομάδα, θα το αποφασίσεις εσύ. Σημασίαέχει να καταφέρουν τα παιδιά να αναζητήσουν το νόημα πίσω από την επιφάνεια των ακολουθών και των εθίμων. Από την άλλη, πρέπει να ενθαρρυνθούν όσο το δυνατόν περισσότερο να συμμετάσχουν σε όλα αυτά. Πέρα από την πνευματική ωφέλεια, θα βιώσουν τον πλούτο της Ελληνικής και της Ορθόδοξης παράδοσής μας. Σε τέτοιες εποχές, θα τους είναι πολύτιμος.

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ

  • Θα ήταν πολύ χρήσιμο, αν ξεφύλλιζες μαζί με τα παιδιά ένα βιβλιαράκι με τις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδος. Ακόμη καλύτερα θα ήταν αν το κείμενο συνοδευόταν και από μετάφραση. Με τον τρόπο αυτό θα μάθαιναν να το χρησιμοποιούν, αλλά και θα αποτελούσε πένα ακόμη κίνητρο, για να παρακολουθήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις ακολουθίες.
  • Πολλές φορές, η συμμετοχή σε δρώμενα, όπως ο στολισμός του Επιταφίου συμβάλλει με έναν ιδιαίτερο τρόπο στην κατανόηση των ημερών, αλλά και στη μύηση στην ατμόσφαιρα και το πνεύμα τους.