Πάμε…Κατηχητικό; Η Είσοδος στα Ιεροσόλυμα

Αγαπημένε μου κατηχητή,

Αγαπημένη μου κατηχήτρια,

Σήμερα είναι μια μέρα θριάμβου. Ο Χριστός μπαίνει στα Ιεροσόλυμα θριαμβευτικά, ενώ γύρω του αντηχούν οι κραυγές: «Ωσαννά, ευλογημένος αυτός που έρχεται, στο όνομα του Κυρίου». Κι όμως, στις εικόνες της Κυριακής των Βαΐων, ο Χριστός μοιάζει μελαγχολικός, χωρίς να συμμετέχει στις θριαμβευτικές εκδηλώσεις. Ξέρει κι Εκείνος, ξέρουμε κι εμείς, πως αυτοί που τώρα τον δοξολογούν, σε λίγες μέρες θα φωνάζουν να σταυρωθεί. Ο Μεσσίας που περιμένανε δεν είναι ο Χριστός. Εκείνοι περίμεναν έναν απελευθερωτή από τους Ρωμαίους κι Εκείνος έρχεται σαν άρχοντας της αγάπης. Εμείς όμως σήμερα γιορτάζουμε αληθινά, γιατί πια ξέρουμε, πως Αυτός είναι ο αληθινός νικητής, όχι ενός κατακτητή, αλλά του μεγαλύτερου εχθρού του ανθρωπίνου γένους: Του Θανάτου.

Κατά τα άλλα, η είσοδος του Χριστού έχει όλα τα χαρακτηριστικά της εισόδου ενός Προφήτη ή ενός στρατιωτικού ηγέτη σε μια πόλη. Όλο όμως αυτό το σκηνικό έχει μια εντελώς συμβολική διάσταση: Ο Χριστός είναι θριαμβευτής, μόνο που το είδος του θριάμβου Του θα φανεί αργότερα σε εκείνους, που θα δεχτούν τον φωτισμό του, ώστε να καταλάβουν, πως πρόκειται για θρίαμβο της ζωής, της Αλήθειας και της Αγάπης, εναντίον του Βασιλείου του σκότους, που με ευθύνη του ανθρώπου, ο Διάβολος εγκατέστησε στη Γη. Αν θυμηθείς τον τρίτο πειρασμό, θα καταλάβεις, πως ο κόσμος «κείται εν των Πονηρώ» και αυτήν την εξουσία κατέλυσε ο Χριστός.

 

Παιδαγωγικά στοιχεία

Θέμα:  Η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.

Υλικά: Το βιβλίο του μαθητή. Ένα χαρτόνι με ζωγραφισμένο έναν δρόμο, σπίτια στο βάθος. Κομμένες φιγούρες  του Χριστού πάνω στην πλάτη του πουλαριού, των μαθητών, παιδιών με βάγια, ανθρώπων που ζητωκραυγάζουν.   Μια εικόνα της εισόδου στα Ιεροσόλυμα.

Σκοπός του κεφαλαίου: Τα παιδιά, με απλά λόγια, να μάθουν για την θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, γιατί έγινε, τι παρεξήγησαν οι Εβραίοι και τι ξεκινά από εκείνη τη στιγμή.

Στόχοι:

1. Να κατανοήσουν τα παιδιά, πως η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα αποτελεί έναν θρίαμβο του Χριστού και την αναγνώρισή Του ως Μεσσία. Και όντως είναι ο Μεσσίας. Μόνον που οι Εβραίοι περιμένουν έναν μεσσία-θριαμβευτή και απελευθερωτή από τους Ρωμαίους και έναν ηγέτη, που θα ξανακάνει ένδοξο τον λαό του Ισραήλ. Ο Χριστός όμως έρχεται ως θριαμβευτής εναντίον πολύ ισχυρότερων εχθρών, όπως η αμαρτία και ο Θάνατος.
2. Να μπορέσουν τα παιδιά να καταλάβουν τι κρύβεται πίσω από κάποιες ενέργειες του Χριστού: Κάθε θριαμβευτής μπαίνει σε μια πόλη πάνω σε άσπρο άλογο. Ο Χριστός προτιμά ένα πουλάρι. Είναι σα να λέει σ΄ αυτούς που Τον υποδέχονται, πως δεν είναι αυτό που νομίζουν. Αλλά και η εικόνα της εισόδου στα Ιεροσόλυμα κρύβει και άλλα μηνύματα: Να καλέσεις τα παιδιά να παρατηρήσουν την έκφραση του προσώπου του Χριστού. Είναι σοβαρή, σχεδόν μελαγχολική. Καμία σχέση με τη θριαμβευτική ατμόσφαιρα. Σα να βλέπει ο Ιησούς, πως αυτοί που τον υποδέχονται σήμερα, σε λίγες μέρες θα τον ανεβάσουν στον Σταυρό.
3. Παρ΄ όλα αυτά, ο Χριστός μπαίνει στα Ιεροσόλυμα φέρνοντας κάτι καινούργιο; Την απελευθέρωση από την υποκρισία των Φαρισαίων, το μήνυμα ενός Θεού, που συμπονά τους ανθρώπους και έρχεται στη γη, για να νιώσει ο ίδιος τον πόνο και τον θάνατο, ώστε να χαρίσει σε όλους την ανάσταση. Φανερώνει τέλος στους ανθρώπους , πως το νέο μήνυμα της αγάπης δεν είναι μόνο για τους Ισραηλίτες, αλλά για όλο τον κόσμο.

Μεθοδολογία: Ομάδες συνεργασίας, οι οποίες θα επεξεργαστούν και θα παρουσιάσουν στα άλλα παιδιά τις ομάδες των πρωταγωνιστών των ιστοριών (Μαθητές, λαός που Τον υποδέχεται), με βάση τις λέξεις-κλειδιά.

Λέξεις- κλειδιά (ενδεικτικά): Ωσαννά, θρίαμβος, βάγια, Μεσσίας, παρεξήγηση.

Εφαρμογή στην καθημερινότητα:

               – Εισέρχεται ταπεινός, κι ας ζητούν οι άνθρωποι θριαμβευτή. Στολίζουμε κι εμείς με βάγια τις εκκλησίες μας, στολίζουμε με βάγια και την καρδιά μας, με την ελπίδα να καταφέρουμε να τον εγκαταστήσουμε μέσα μας νικητή των παθών, του εγωισμού και της σκληροκαρδίας μας.

 – Κρύβει κάτι σαν ειρωνεία η σημερινή μέρα. Άλλος μπαίνει στα Ιεροσόλυμα και άλλον υποδέχονται οι Εβραίοι. Συμβαίνει κάποιες φορές να υποδεχόμαστε κι εμείς έναν Χριστό προσαρμοσμένο στα δικά μας μέτρα και στις δίκες μας απαιτήσεις. Κι όμως, υπάρχουν στιγμές, που ο αληθινός Χριστός δεν συμβαδίζει με τις απόψεις και τις αποφάσεις μας. Είναι τότε ώρες επιλογής. Αν θελήσουμε να Τον ακολουθήσουμε, αφήνουμε πίσω τις δίκες μας εικόνες και βλέπουμε το κόσμο και τις καταστάσεις με τα δικά Του μάτια. Μετράμε το σωστό και το λάθος με το δικό Του μέτρο. Κρίνουμε ανθρώπους και παίρνουμε αποφάσεις με τα δικά Του κριτήρια. Τότε μπορούμε να πούμε, πως υποδεχόμαστε στην πόλη της καρδιάς μας τον αληθινό Χριστό.

Η είσοδος του Ιησού στα Ιεροσόλυμα

(Ματθ. 21, 1-10)

¹Όταν πλησίαζαν στα Ιεροσόλυμα κι έφτασαν στην Βηθσφαγή, κοντά στο όρος των Ελαιών, ο Ιησούς έστειλε δύο μαθητές ²λέγοντάς τους: «Να πάτε στο χωριό που είναι απέναντί σας, και θα βρείτε αμέσως ένα θηλυκό γαϊδούρι δεμένο, μαζί με το πουλάρι του. Να τα λύσετε και να μου τα φέρετε. ³Κι αν σας πει κανένας τίποτε, να του πείτε πως το χρειάζεται ο Κύριος. Κι αυτός θα τα στείλει αμέσως». ⁴Αυτά έγιναν για να εκπληρωθεί εκείνο που είχε πει ο Θεός με τα λόγια του προφήτη:

⁵Πέστε στην πόλη της Σιών:

Έρχεται σ’ εσένα ο βασιλιάς σου

πράος, καβάλα πάνω σε γαϊδούρι,

πάνω σε πουλάρι, γέννημα υποζυγίου.

⁶Οι μαθητές πήγαν κι έκαναν όπως τους πρόσταξε ο Ιησούς: ⁷Έφεραν το γαϊδούρι και το πουλάρι του, έβαλαν πάνω τους τα ρούχα τους κι εκείνος κάθισε πάνω σ’ αυτά. ⁸Οι πιο πολλοί από το πλήθος έστρωναν τα ρούχα τους στο δρόμο, ενώ άλλοι έκοβαν κι έστρωναν κλαδιά από τα δέντρα. ⁹Και το πλήθος, όσοι βάδιζαν μπροστά του κι όσοι ακολουθούσαν, κραύγαζαν:

Δόξα στον Υιό του Δαβίδ!

Ευλογημένος αυτός που έρχεται σταλμένος από τον Κύριο!

Δόξα στον ύψιστο Θεό!

¹⁰Όταν μπήκε στα Ιεροσόλυμα, αναστατώθηκε όλη η πόλη. «Ποιος είναι αυτός;» ρωτούσαν. ¹¹Το πλήθος έλεγε: «Αυτός είναι ο προφήτης Ιησούς, από τη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας».

Πλάνο του μαθήματος.

(Παρατίθενται οι προτεινόμενοι χρόνοι. Πρόκειται  για ψηφίδες, τις οποίες μπορείς να χρησιμοποιήσεις, για να συνθέσεις το δικό σου σενάριο)

Διαθέσιμος χρόνος: 50΄

Αφόρμηση: 2΄-5΄

(Η αφόρμηση είναι μια εισαγωγή, παρμένη από την καθημερινότητα των παιδιών. Μπορεί να είναι ένα γεγονός, το οποίο μπορεί να συνδέσεις με το μάθημα. Μπορεί να είναι η ονομαστική εορτή ενός παιδιού, που απαραιτήτως πρέπει να αναφέρεις. Μπορεί ακόμη να καλέσεις ένα παιδί να διηγηθεί μια ιστορία με ένα θέμα, σχετικό με το μάθημα.

Ενδεικτικά:

                «Παιδιά, νομίζω, πως έχετε μάθει για ποδοσφαιριστές, που τους υποδέχονται οι οπαδοί μιας ομάδας στο αεροδρόμιο. Είναι γιατί περιμένουν απ΄ αυτούς να ανεβάσουν την ομάδα, να δώσουν νίκες, να κερδίσουν πρωτάθλημα. Να λοιπόν και σήμερα μια υποδοχή. Να, εδώ στην εικόνα φαίνονται οι ενθουσιασμένοι άνθρωποι, εδώ μικρά παιδιά στρώνουν βάγια για να περάσει ο Χριστός. Τότε βέβαια τα πράγματα ήταν πιο σοβαρά. Τότε οι άνθρωποι ζητούσαν από ένα Σωτήρα, έναν Μεσσία όπως τον έλεγαν, να ελευθερώσει τον Ισραήλ από την τυραννία των Ρωμαίων. Κοιτάξτε όμως το πρόσωπο του Χριστού! Ούτε περηφάνια, ούτε χαρά, ούτε θρίαμβο φανερώνει. Μάλλον μελαγχολικό το βλέπουμε. Είναι γιατί ξέρει, πως άλλα περιμένουν απ΄ Αυτόν και άλλα ήρθε να τους δώσει».

Ιστορικό πλαίσιο-σύνδεση με τα προηγούμενα με μορφή ερωταποκρίσεων: 7΄

Για να φανούν όλες οι διαστάσεις του σημερινού μαθήματος, πρέπει να γίνει σύνδεση με το προηγούμενο:

1. Η Ανάσταση του Λαζάρου έχει μαθευτεί και έχει προκαλέσει τεράστια εντύπωση. Τα νέα έχουν φτάσει στην Ιερουσαλήμ. Όλοι έχουν πειστεί, πως ένας Μεσσίας διαφορετικούς από του ψευτο-μεσσίες, που συχνά παρουσιάζονταν στον Ισραήλ, θα φέρει την ελευθερία από τους Ρωμαίους. Η δίψα αυτή είναι πανάρχαια. Για αιώνες οι προφήτες Τον έχουν αναγγείλει. Και φτάνει η στιγμή της εισόδου στην πρωτεύουσα, όπως έκαναν όλοι οι μεγάλοι στρατηλάτες.
2. Ο Χριστός δεν αρνείται τον θρίαμβο. Φροντίζει όμως, με κινήσεις συμβολικές, να προειδοποιήσει για το διαφορετικό που φέρνει. Ένα πουλάρι έχει αντικαταστήσει το άλογο. Η είσοδος στα Ιεροσόλυμα φέρνει το μήνυμα πως η δύναμη είναι κρυμμένη στην ταπεινοφροσύνη και στην αγάπη. Πόσοι άραγε να έλαβαν το μήνυμα αυτό;
3. Όταν οι προσδοκίες για ένα Μεσσία-στρατηγό και ελευθερωτή από τους Ρωμαίους θα διαψευστούν, ο θαυμασμός θα γίνει μίσος. Όσοι σήμερα φωνάζουν «Ωσαννά», αύριο θα φωνάζουν «άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν».
4. Το πρόσωπο του Χριστού φανερώνει, πως έχει πλήρη επίγνωση της μεγάλης αυτή παρεξήγησης. Τα μάτια Του βλέπουν ήδη τον Γολγοθά. Η αποστολή Του όμως δεν ακυρώνεται. Δεν θ΄ αργήσουν οι άνθρωποι να καταλάβουν από τι ήρθε να τους ελευθερώσει.

Ανάγνωση ή ακρόαση της ιστορίας: 5΄

Είναι σημαντικό η εξιστόρηση να γίνεται με τρόπο ζωντανό, παραστατικό, ει δυνατόν και απ΄ έξω.

Συζήτηση πάνω στην κεντρική φράση της ιστορίας: 4΄

Της πόλης την πύλη διαβαίνει

Επί πώλου όνου επιβαίνει

Και τιμές βασιλέα λαμβάνει.

Ενδεικτικές ερωτήσεις:

– Ποια συνήθεια μας θυμίζει η θριαμβευτική είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα; (Την συνήθεια των μεγάλων στρατηγών να μπαίνουν θριαμβευτικά στις κατακτημένες πόλεις).

– Ποιο είναι το μήνυμα, που κρύβει το πουλάρι, πάνω στο οποίον κάθεται ο νικητής –Χριστός; (Πώς η δύναμη δεν είναι το χαρακτηριστικό αυτού του νικητή. Άλλου είδους είναι η Βασιλεία που εγκαθιστά και άλλου είδους οι νίκες Του).

– Ποιες είναι οι αληθινές τιμές που θα λάβει ο Κύριος; (Ο Σταυρός, οι μαστιγώσεις, το ακάνθινο στεφάνι, τα καρφιά, η λόγχη. Τιμές αγάπης και ταπείνωσης για τον Βασιλέα που ήρθε στη Γη με μορφή δούλου).

Ανάλυση του θέματος με ερωτήσεις: 5΄

Ενδεικτικές ερωτήσεις:

– Γιατί νομίζετε, πως ο Χριστός δέχεται να πραγματοποιήσει μια τέτοια είσοδο θριάμβου, αφού γνωρίζει, πως οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν την αποστολή Του; (Ο Χριστός δεν αρνείται πως είναι θριαμβευτής. Θέλει να εγκατασταθεί ως νικητής στο μυαλό των ανθρώπων. Επιδιώκει όμως, όλη αυτή η θριαμβευτική είσοδος να γίνει εικόνα μιας εισόδου στην ψυχή του καθενός, εισόδου νικητή των παθών και του Θανάτου.

– Τι είναι ο Μεσσίας για τούς Εβραίους; (Ένας λυτρωτής στρατηγός, όπως παρουσιάζεται πολλές φορές στην Π. Διαθήκη. Όσο οι Εβραίοι μένουν πιστοί στη συμφωνία που έκαναν με τον Θεό, Εκείνος τους χαρίζει νίκες εναντίον των λαών, που τους απειλούν. Έτσι και τώρα, η ψυχή τους διψά έναν νικητή, ικανό να τους απαλλάξει από ένα ακόμη εχθρό, τους Ρωμαίους).

– Τι είναι για του Χριστιανούς ο Μεσσίας Χριστός; (Ο νικητής του θανάτου και της αμαρτίας. Όπλα Του η ταπεινοφροσύνη, η αγάπη, η υπομονή, η αλήθεια και η ένωση με τον Θεό-Πατέρα).  

Δραστηριότητες σε ομάδες: 7΄

Ενδεικτικά:

-Παρουσίαση εργασιών

– Τοποθετούν τις χάρτινες φιγούρες πάνω στο μεγάλο χαρτόνι.

-Αναζητούν στον ναό αντίστοιχες εικόνες.

Παιχνίδι συναισθημάτων: 10΄

Η δραστηριότητα αυτή στηρίζεται στη ταύτιση του παιδιού με έναν χαρακτήρα.

 – Ποιες θα ήταν οι αντιδράσεις σας, αν βρισκόσασταν ανάμεσα σε αυτούς, που σήμερα υποδέχονται τον Χριστό και αύριο βλέπατε να υποφέρει τόσα χωρίς να μιλάει;

-Τι θα λέγατε στους Εβραίους, που σήμερα υποδέχονται τον Χριστό; Ποια παρεξήγηση θα λύνατε;

Διαθεματικές προσεγγίσεις: 5΄                                                                              

(Στην ενότητα αυτή μπορούν να χρησιμοποιηθούν τοπικά έθιμα, στοιχεία της σχολικής τους ύλης, ακόμη και γεγονότα της επικαιρότητας)

-Σήμερα είναι μια καλή αφορμή για να φτιάξουμε τα σταυρουδάκια από βάγια.  Βεβαίως, μπορεί να υπάρχουν και άλλα έθιμα του τόπου σου που γνωρίζεις και θα μπορούσες να τα κατασκευάσεις ή αν τα αναπαραστήσεις με τα παιδιά.

Τραγούδι 6΄

• Μπορείς να διδάξεις ένα οποιοδήποτε τραγούδι, ακόμη και σύγχρονο, φτάνει να παίρνεις από αυτό τα νοήματα που θέλεις. Αρκεί να είναι σωστά διδαγμένο, στον σωστό τόνο και με ωραίο ζωντανό ύφος. Αν υπάρχει και συνοδεία οργάνου, ακόμη καλύτερα.

Αξιολόγηση-έλεγχος κατανόησης (απαραίτητο στάδιο) 5΄

Η αξιολόγηση μπορεί να πραγματοποιηθεί με πολλούς τρόπους. Θα μπορούσε να γίνει βάσει πολύ συγκεκριμένων ερωτήσεων στο τέλος του μαθήματος:

–   Ποια λέξη λοιπόν παιδιά μου είναι κεντρική στο σημερινό μάθημα; (Ωσαννά)

– Γιατί θυμόμαστε την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, αφού ξέρουμε πια πως στηρίχτηκε σε μια παρεξήγηση και πως η βασιλεία του Θεού δεν έχει να κάνει με θριάμβους και στρατιωτικές νίκες, αλλά με αλλαγή της ψυχής των ανθρώπων και ταπεινή αγάπη; (Διότι παίρνουμε την εικόνα αυτή και τη μεταφέρουμε στην ψυχή μας, καθώς με την πίστη μας υποδεχόμαστε τον Σωτήρα μας).

Προβολή των αντιστοίχων χώρων στους Αγίους Τόπους μέσω διαδικτύου ή βίντεο με την Ιερουσαλήμ: 10΄

Γενικά, στο υλικό αυτό δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση. Άλλωστε το βιβλίο τους περιέχει τους φυσικούς χώρους . Μια σωστή επιλογή πάντως θα μπορούσε να δώσει στο μάθημα μια διαφορετική διάσταση, πάντα όμως με σχόλια δικά σου και πρόσθετες πληροφορίες.

 Θέματα για μια συζήτηση:

• Μα πώς γίνεται, οι ίδιοι άνθρωποι, που σήμερα υποδέχονται με τόση χαρά τον Χριστό, σε λίγες μέρες να Τον σταυρώσουν;

.