Το φιλότιμο του αναχωρητή!

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Για το Θεόδωρο τον αναχωρητή

Ήταν ένας αναχωρητής στα μέρη του αγίου Ιορδάνη [ποταμού] στο όνομα Θεόδωρος.

Αυτός ήρθε στο κελί μου και είπε: «Κάνε αγάπη, αββά Ιωάννη, και γύρεψε για χάρη μου ένα βιβλίο που να περιέχει όλη την Καινή Διαθήκη».

Ζήτησα λοιπόν κι έμαθα ότι έχει ο αββάς Πέτρος, ο οποίος έγινε αργότερα επίσκοπος Χαλκηδόνος.

Πήγα λοιπόν και του είπα και μου το έδειξε σε πολύ καλή κατάσταση.

Του λέω:
– Πόσο κάνει;

Μου λέει κι αυτός:
– Τρία χρυσά νομίσματα.

Μου ξαναλέει:
– Εσύ ο ίδιος θέλεις να το αγοράσεις ή άλλος;

Του λέω:
– Πίστεψέ με, πάτερ, αναχωρητής το θέλει.

Τότε μου λέει ο αββάς Πέτρος:
– Αν το θέλει αναχωρητής, παρ’ το δωρεάν για χάρη του. Να και τα τρία νομίσματα και, αν του αρέσει το βιβλίο, ας το κρατήσει. Αν όμως δεν του αρέσει, να τα τρία νομίσματα, αγόρασέ του όποιο θέλει.

Το πήρα λοιπόν εγώ και το πήγα στον αναχωρητή. Αυτός πήρε το βιβλίο και πήγε στην έρημο.

Έκανε λοιπόν δυο μήνες κι ανέβηκε ο αναχωρητής κι ήρθε στο κελί μου και μου
είπε:
– Ξέρεις, αββά Ιωάννη, ότι ο λογισμός μου με στενοχωρεί, γιατί έχω δωρεάν το βιβλίο.

Του λέω:
– Μη στενοχωριέσαι, ο αββάς Πέτρος είναι πλούσιος και καλός και χαίρεται γι αυτό.

Μου ξαναλέει ο αναχωρητής:
– Δεν αναπαύομαι, αν δεν δώσω την τιμή.

Και του λέω:.
– Κι έχεις να δώσεις την τιμή;

Μου λέει:
– Με κανένα τρόπο. Όμως δώσ’ μου τρίχινο ϱούχο να φορέσω.

(Ήταν γυμνός).

Του έδωσα λοιπόν το τρίχινο ϱούχο κι έναν παλιό μανδύα κι έφυγε και δούλευε στο λάκκο που έφτιαχνε στο Σινά ο πατριάρχης Ιεροσολύμων στο όνομα Ιωάννης. Και μόλις έπαιρνε μεροκάματο πέντε φόλεις, ερχόταν κοντά μου στη λαύρα των Αιλιωτών· έτρωγε καθημερινά μόνο δέκα λούπινα και κόπιαζε όλη μέρα.

Αφού λοιπόν συγκέντρωσε από το μισθό του τρία χρυσά νομίσματα σε φόλεις, μου λέει:
– Πάρε τα κέρματα και δώσ’ τα του. Αν όμως δεν θέλει, επίστρεψε του το βιβλίο.

Εγώ λοιπόν πήγα και το είπα στον αββά Πέτρο. Αυτός όμως δεν ήθελε να δεχτεί ούτε τα κέρματα ούτε το βιβλίο. Τον έκανα όμως να πάρει τα χρήματα και να μην αποστραφεί τον κόπο του αναχωρητή. Αυτός τα πήρε.

Και πήγα κι έδωσα το βιβλίο στον αναχωρητή, ο οποίος μετά χαράς πήγε στην έρημο.

Από το βιβλίο του Ιωάννου Μόσχου, «Λειμωνάριον», εισαγωγικά, μετάφραση, σχόλια Μοναχού Θεολόγου, έκδοση Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα Αγίου Όρους.