Ένα σημείο κι ένα θαύμα (Ματθ θ, 1-8)

«Προσέφεραν αυτώ παραλυτικόν»

Ένα σημείο κι ένα θαύμα έκανε σήμερα ο Κύριός μας στο Ευαγγέλιο, σημειώνει ο αοίδιμος μητροπολίτης Κοζάνης Διονύσιος. Το θαύμα ήταν πως συγχώρησε τις αμαρτίες του παραλυτικού και το σημείο είναι που τον γιάτρεψε και σωματικά. Το ένα αναφέρεται στην ψυχή και το άλλο στο σώμα. Το σημείο και το θαύμα μαζί αποτελούν την ολοκληρωμένη θεραπεία του παραλυτικού.

Το πρόσωπο του παραλυτικού

Ο παραλυτικός δεν ήταν ένας νευρωτικός άνθρωπος που αμάρτησε βαριά κι η ενοχή του του προκάλεσε την παράλυση, όπως θα μας έλεγε ένας ψυχίατρος. Ο άνθρωπος δεν ήταν νευρωτικός, αλλ’ αμαρτωλός και η αρρώστια του ήταν αποτέλεσμα των συνεπειών της συγκεκριμένης του αμαρτίας. Ο Ευθύμιος Ζιγαβηνός λέγει πως «πολλά των νοσημάτων εξ αμαρτιών φύονται», δηλαδή πολλά νοσήματα προκαλούνται απ’ τις αμαρτίες. Ο Κύριος στη θεραπεία του παραλυτικού θεραπεύει πρώτα την αιτία, που είναι η αμαρτία και μετά το σώμα που έπασχε από την πτώση του δυστυχισμένου αυτού ανθρώπου σε κάποιο αμάρτημα.

Οι Φαρισαίοι πιθανώς να σκεπτόντουσαν ως εξής: Ο Χριστός είναι ένας πλάνος, θεραπεύει το αφανές, δηλαδή την ψυχή που δε φαίνεται και κανείς δεν μπορεί να διαπιστώσει, εάν αφέθησαν του αρρώστου οι αμαρτίες, ενώ αφήνει το σώμα που είναι εμφανές και πιο δύσκολο να θεραπευθεί· «δυσχερέστερον ώοντο το σώμα θεραπεύσαι ως φαινόμενον», δηλαδή νόμιζαν πιο δύσκολο έργο είναι να θεραπευθεί το σώμα, επειδή φαίνεται (άγιος Θεοφύλακτος). Άλλωστε η ψυχή του ανθρώπου πρώτα θανατώθηκε από τους βρόγχους της αμαρτίας και μετά επακολούθησαν στην ανθρώπινη φύση οι ασθένειες κι ο θάνατος, σύμφωνα με τη δικαιοκρισία του Θεού.

Μία σημαντική παρατήρηση κάνει ο Θεοφάνης ο Κεραμεύς. Ο Χριστός άλλοτε κάνει το θαύμα βλέποντας την πίστη του αρρώστου, εφ’ όσον ο ασθενής ήταν καλά στα μυαλά του. Π.χ. στην περίπτωση των τυφλών ο Χριστός έκανε το θαύμα «κατά την πίστιν» (Ματθ. 9,29) αυτών. Άλλοτε πάλι όπως στη Χαναναία, στον Ιάειρο, στον εκατόνταρχο και σ’αυτόν τον παραλυτικό έκανε το θαύμα όχι βλέποντας την πίστη των ασθενών, αλλά την πίστη αυτών που ζητούσαν απ’ το Χριστό να τους κάνει καλά, ‹‹και ιδών ο Ιησούς την πίστιν αυτών είπε τω παραλυτικώ…» (Ματθ. 9,2). Οι άρρωστοι αυτοί, και πιο ειδικά στο σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα ο παραλυτικός, πιθανώς να μην είχαν ακέραιο το μυαλό τους στις διάφορες λειτουργίες. Ο νούς είχε επισκοτισθεί.

Η προσφώνηση του Κυρίου

Οι ευαγγελιστές Ματθαίος και Μάρκος μας λέγουν πως ο Χριστός, όταν είδε τον παραλυτικό, τον αποκάλεσε με τη λέξη «τέκνον»· «θάρσει, τέκνον· αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου» (Ματθ. 9,2 και Μαρκ. 2,5). Ο ιερός Λουκάς γράφει πως τον προσφώνησε με τα ακόλουθα λόγια «άνθρωπε, αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου» (Λουκ. 5,20). Παιδί μου, άνθρωπέ μου, είναι τα πρώτα λόγια που είπε ο Χριστός στον παραλυτικό. Ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας γράφει πως ονόμασε τον Παραλυτικό «τέκνον», επειδή όλοι είμαστε παιδιά του Θεού, που είναι Αυτός που μας δημιούργησε (τω της δημιουργίας λόγω) η επειδή διέγνωσε ο Χριστός πως ο άρρωστος Τον παραδεχόταν ως Κύριο και Δημιουργό.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς με πολλή δύναμη λόγου σχολιάζει την προσφώνηση αυτή του Κυρίου μας. «Ω μακαρίας προσηγορίας», ω ευτυχισμένη προσφώνηση. Ο παραλυτικός ακούει τη λέξη «τέκνον» και «υιοποιείται τω ουρανίω Πατρί», υιοθετείται απ’ τον ουράνιο πατέρα και προσκολλάται στον αναμάρτητο θεό και γίνεται κι ο ίδιος χωρίς αμαρτίες με την άφεση των παραπτωμάτων του. Παντού μέσα στην Καινή Διαθήκη φαίνεται το χάρισμα της υιοθεσίας. Όλοι εκείνοι που έφεραν τα σημάδια της αμαρτίας, βρήκαν το θεραπευτή τους. Ο Χριστός είναι ο μεγαλύτερος αδελφός μας, που μας έκανε παιδιά του Θεού.

Η αληθινή θεραπεία των ασθενών

Πολλοί από τους ανθρώπους για διάφορες δυσλειτουργίες της ψυχής τους που έχουν αντίκτυπο και στο σώμα τους, καταφεύγουν μόνο στους ψυχιάτρους και ψυχολόγους. Η Εκκλησία δεν απορρίπτει την επιστημονική εργασία αυτών των γιατρών. Ίσα ίσα τη θεωρεί δημιουργική, όταν δεν εξέρχεται των επιστημονικών ορίων της και δεν καταργεί το Θεό. Η πικρή αλήθεια είναι πως τα διάφορα αμαρτήματά μας δε θεραπεύονται με τα ηρεμιστικά ούτε και με τις όντως θαυμάσιες παρεμβάσεις και αναλύσεις των ψυχολόγων και ψυχιάτρων.

Ο άνθρωπος χρειάζεται τη ζωντανή παρουσία του Κυρίου και την άφεση των αμαρτιών του που θα του επιφέρει μια θαυμαστή οντολογική αλλαγή στη συμπεριφορά του. Χρειάζεται να νιώσει το Χριστό ως αδελφό του και πατέρα του. Να εμπιστευθεί τον εαυτό του στη χάρη Του με τα μυστήρια της μετανοίας, της εξομολογήσεως και της θείας Ευχαριστίας.

Η παρουσία του Χριστού στον άνθρωπο, που είχε αποφασίσει να αλλάξει ζωή, πολύ γρήγορα φέρνει την ειρήνη στην ψυχή του και του χαρίζει την ασφάλεια και μια μόνιμη πνευματική κατάσταση χωρίς ανασφάλειες και φοβίες.Αυτήν τη θεραπεία ας επιδιώξουμε.