Όσιος Σιλουανός, Αναγνώσεις ασκητικών βιβλίων από τους Μοναχούς και η ικανότητα να συγγράψουν παρόμοια!

24 Σεπτεμβρίου 2022

Αριστερά, ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης (1866-1938) και ο Άγιος Σωφρόνιος Αγιορείτης και του Έσσεξ (1896-1993).

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

[Γράφει ο άγιος Σωφρόνιος ο Αγιορείτης και του Έσσεξ]:
Το 1932 επισκέφθηκε τη Μονή [Αγίου Παντελεήμονος Αγίου Όρους] ένας ρωμαιοκαθολικός διδάκτορας, ο πάτερ Χρ. Μπ.

Συζήτησε για πολύ με τον πάτερ Β. για διάφορα προβλήματα της ζωής του Αγίου Όρους και κοντά στ’ άλλα τον ρώτησε:
– Και τι βιβλία διαβάζουν οι μοναχοί σας;
– Τον Ιωάννη της Κλίμακος, τον Αββά Δωρόθεο, τον Θεόδωρο Στουδίτη, τον Κασσιανό το Ρωμαίο, τον Εφραίμ το Σύρο, τον Βαρσανούφιο και τον Ιωάννη, τον Μακάριο τον Αιγύπτιο, τον Ισαάκ το Σύρο, τον Συμεών το Νέο Θεολόγο, τον Νικήτα Στηθάτο, τον Γρηγόριο το Σιναΐτη, τον Γρηγόριο Παλαμά, τον Μάξιμο τον Ομολογητή, τον Ησύχιο, τον Διάδοχο, τον Νείλο και τους άλλους Πατέρες που περιλαμβάνονται στην «Φιλοκαλία», απάντησε ο πάτερ Β.

– Διαβάζουν οι μοναχοί σας αυτά τα βιβλία! Σ’ εμάς μόνον οι καθηγητές τα διαβάζουν, είπε ο διδάκτορας, χωρίς να κρύψη την έκπληξή του.
– Είναι τα μόνιμα βοηθήματα των μοναχών μας, απάντησε ο πάτερ Β. Διαβάζουν επίσης και άλλα έργα των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας και συγγράμματα μεταγενεστέρων συγγραφέων-ασκητών, όπως π.χ. του επισκόπου Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ, του επισκόπου Θεοφάνη του Εγκλείστου, του οσίου Νείλου Σόρσκη, του Παϊσίου Βελιτσκόφση, του Ιωάννου της Κροστάνδης και άλλων.

Ο Πάτερ Β. διηγήθηκε αυτή τη συζήτηση στον Γέροντα Σιλουανό [νυν όσιος Σιλουανός Αθωνίτης], τον όποιο εκτιμούσε βαθειά.
Ο Γέροντας απαντώντας παρατήρησε:
– Μπορείτε να πήτε στον διδάκτορα Μπ. πως οι μοναχοί μας όχι μόνο διαβάζουν αυτά τα βιβλία, αλλά και θα μπορούσαν να γράψουν κι οι ίδιοι παρόμοια. Οι μοναχοί δεν γράφουν, γιατί υπάρχουν ήδη πολλά ωραία βιβλία και ικανοποιούνται μ’ αυτά. Αν όμως για οποιοδήποτε λόγο εξαφανίζονταν αυτά τα βιβλία, τότε οι μοναχοί θα έγραφαν καινούρια.

Σ’ όλη τη διάρκεια της μακρόχρονης ζωής του στον Άθωνα ο Γέροντας συναντήθηκε με πολλούς μεγάλους ασκητές. Μερικοί απ’ αυτούς ήξεραν από την πείρα τους τις καταστάσεις που περιγράφουν οι μεγάλοι ασκητές, όπως ο Ισαάκ ο Σύρος, ο Μακάριος ο Αιγύπτιος και άλλοι· γι’ αυτό τα λόγια του Γέροντα μας φαίνονται απόλυτα δικαιολογημένα.

***

Έτσι παρέμεινε κατά τη ζωή του «αφανής» [ο όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης]. Χωρίς αμφιβολία αυτό ήταν όχι μόνο το θέλημα του Θεού γι’ αυτόν, αλλά και η δική του επιθυμία, που την αποδέχτηκε και την εκπλήρωσε ο Θεός, κρύβοντάς τον ακόμη και από τους πατέρες του Αγίου Όρους.

Όχι όμως μέχρι τέλους.

Μερικοί, μοναχοί και μη, άνθρωποι που επισκέφτηκαν τον Άθωνα ή αλληλογραφούσαν με τον Γέροντα, τον εκτίμησαν και τον αγάπησαν βαθειά, ανάμεσά τους επίσκοποι και ιερείς με ανώτερη θεολογική μόρφωση και ευσεβείς κοσμικοί.

Θυμόμαστε το εξής γεγονός:
Στη Μονή φιλοξενήθηκε για πολύ καιρό ένας ξένος ορθόδοξος, στον όποιο η συνάντηση
με τον Γέροντα προκάλεσε βαθειά εντύπωση.

Αγάπησε τον Γέροντα και πήγαινε συχνά να τον ακούση. Αυτό το έμαθαν οι μοναχοί.

Μια μέρα τον συνάντησε στους διαδρόμους της Μονής ο Ιερομόναχος Ν. από τα πιο γνωστά μέλη του ηγουμενοσυμβουλίου και του είπε:
– Δεν ξέρω γιατί σεις, ένας πολυμαθής θεολόγος, πηγαίνετε στον πάτερ Σιλουανό, έναν αγράμματο χωρικό; Δεν υπάρχει τάχα άλλος ευφυέστερος απ’ αυτόν;
– Για να καταλάβη κανείς τον Γέροντα Σιλουανό, πρέπει να είναι «πολυμαθής», απάντησε ο φιλοξενούμενος με πόνο ψυχής.

Ο ίδιος Ιερομόναχος Ν., που εξακολουθούσε να μην εννοή γιατί διανοούμενοι άνθρωποι σέβονται και επισκέπτονται τον Γέροντα Σιλουανό, κουβεντιάζοντας με τον πάτερ Μεθόδιο, που διηύθυνε πολλά χρόνια το βιβλιοπωλείον της Μονής, παρατήρησε:
– Απορώ γιατί πηγαίνουν σ’ αυτόν. Αυτός, υποθέτω, δεν διαβάζει τίποτε.
– Δεν διαβάζει τίποτε, αλλά τα κάνει όλα, ενώ άλλοι πολλά διαβάζουν και δεν κάνουν τίποτε, απάντησε ο πάτερ Μεθόδιος.

 

Από το βιβλίο, ο «Άγιος Σιλουανός Αθωνίτης», έκδοση Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας, 1990.