Φύλαξε την συνείδησή σου καθαρή απέναντι στον πλησίον σου!

Αββάς Ποιμήν. Σχέδιο Ράλλη Κοψίδη από Μεγάλο Συναξαριστή της Εκκλησίας).

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Από το Γεροντικό

Ο αββάς Ιωάννης ο Κολοβός είπε:
– Άλλη αρετή δεν υπάρχει, σαν το να μην εξευτελίζει κανείς (τον πλησίον).

* * *

Ένας αδελφός ρώτησε τον αββά Ιωσήφ:
– Τι να κάνω, που δεν μπορώ ούτε σκληρή άσκηση να κάνω ούτε να δουλέψω και να δώσω ελεημοσύνη;

Και του λέει ο γέροντας:
– Αν δεν μπορείς να κάνεις τίποτε απ’ αυτά, τουλάχιστον φύλαξε τη συνείδησή σου, ώστε να μη συλλογιστείς κάτι κακό για τον πλησίον σου και να μην τον ταπεινώσεις, και θα σωθείς.

* * *

Ένας αδελφός ρώτησε τον αββά Ποιμένα:
– Πώς μπορεί ένας άνθρωπος ν’ αποφύγει την κατάκριση του πλησίον;

Και αποκρίθηκε ο γέροντας:
– Εμείς και οι αδελφοί μας είμαστε σαν δύο εικόνες. Όταν ο άνθρωπος κοιτάζει τον εαυτό του και τον κατηγορεί, τότε βρίσκει άμεμπτο δίπλα του τον αδελφό του· όταν όμως φαίνεται στον εαυτό του καλός, τότε βρίσκει τον αδελφό του κακό απέναντι του.

* * *

Δύο αδελφοί ήρθαν κάποτε στον αββά Παμβώ. Και τον ρώτησε ο ένας:
– Αββά, εγώ νηστεύω για δυο συνεχόμενες ήμερες και την τρίτη τρώγω δυο ψωμάκια. Άραγε σώζομαι έτσι η βρίσκομαι σε πλάνη;

– Αββά, του λέει και ο άλλος, εγώ βγάζω από το εργόχειρο μου δυο κεράτια* την ημέρα. Κρατάω (απ’ αυτά) λίγα νουμία για τη διατροφή μου, και τα υπόλοιπα τα δίνω ελεημοσύνη. Άραγε σώζομαι έτσι η βρίσκομαι σε πλάνη;

Ο γέροντας δεν τους απάντησε, μ’ όλο που τον παρακάλεσαν επίμονα.

Μετά από τέσσερις μέρες, θέλησαν πια να φύγουν.

Τότε οι κληρικοί τους παρηγορούσαν, λέγοντας:
– Μη λυπηθείτε, αδελφοί! Ο Θεός θα σας δώσει την αμοιβή σας. Αυτή είναι η συνήθεια του γέροντα, να μην απαντάει αμέσως (σε ό,τι τον ρωτάνε), αν δεν τον πληροφορήσει σχετικά ο Θεός.

Πήγαν λοιπόν οι αδελφοί στο γέροντα και του είπαν:
– Αββά, δώσε μας την ευχή σου.
– Θέλετε να φύγετε; τους ρώτησε εκείνος.
– Ναι, αποκριθήκαν.

Τότε έφερε στο νου του τα έργα τους και, χαράζοντας πάνω στο έδαφος, μονολογούσε:
– Παμβώ, νηστεύει δυο μέρες και τρώει (την τρίτη) δυο ψωμάκια. Γίνεται άραγε έτσι (καλός) μοναχός; Όχι!…
Παμβώ, κάνει δουλειά δύο κερατίων και τα δίνει ελεημοσύνη. Γίνεται άραγε έτσι (καλός) μοναχός; Όχι ακόμα!…
Καλά είναι τα έργα – είπε γυρίζοντας στους αδελφούς -, αν όμως φυλάξει κανείς τη συνείδησή του (καθαρή) απέναντι στον πλησίον του, τότε σώζεται.

Και εκείνοι, αφού πήραν (εσωτερική) πληροφορία (για την ορθότητα του λόγου του γέροντα), έφυγαν χαρούμενοι.

* * *

Ένα άγιος άνθρωπος, όταν είδε κάποιον ν’ αμαρτάνει, έκλαψε πικρά και μονολόγησε:
– Αυτός, σήμερα, εγώ οπωσδήποτε αύριο. Και αυτός οπωσδήποτε μετανοεί, εγώ όμως όχι.

* Το κεράτιον ή κόκκιον ήταν μικρό ασημένο νόμισμα. Ισοδύναμο με το 1/24 του χρυσού νομίσματος ή με 7,5 φόλ(λ)εις ή με 300 χάλκινα νουμ(μ)ία.

Από τον «Μικρό Ευεργετινό», έκδοση Ιεράς Μονής Παρακλήτου.