Ο Όσιος Αββακούμ της Καλαμιθάσης

2 Δεκεμβρίου 2022

Ο Όσιος Αββακούμ της Καλαμιθάσης
Η μνήμη του τιμάται στις 2 Δεκεμβρίου.

Στην ορεινή Πιτσιλιά της Κύπρου, στο κατάφυτο και ολόδροσο Φτερικούδι, ασκήτευσε ο Όσιος Αββακούμ, ο θαυματουργός. Σαν φιλέρημο πουλί ήρθε και έκτισε τη φωλιά του στις καταπράσινες φυλλωσιές της Καλαμιθάσας, στα ψηλώματα της νήσου των Αγίων, εκεί που η ψυχή αποζητά τα ύψη, εκεί που το πνεύμα εγκαταλείπει την ύλη, για να συναντήσει μέσα από την νήψη και την προσευχή τον άϋλο Δημιουργό του παντός, την εσταυρωμένη και αναστημένη Αγάπη.

Ο Όσιος Αββακούμ, του οποίου αγνοούμε την πατρίδα και την καταγωγή, βρήκε στο όρος της Καλαμιθάσης μια σπηλιά, όπου ασκήτευσε προσδοκώντας την Βασιλεία των Ουρανών και επαναλαμβάνοντας το ψαλμικό: «Ει δώσω ύπνον τοις οφθαλμοίς μου και τοις βλεφάροις μου νυσταγμόν και ανάπαυσιν τοις κροτάφοις μου, έως ου εύρω τόπον τω Κυρίω, σκήνωμα τω Θεώ Ιακώβ» (Ψαλμ. 131, 4-5). Το στενό σπήλαιο των αγώνων του, η μικρή ασκητική του παλαίστρα, όπου νύχτα και ημέρα πάλευε με τους δαίμονες, προεικόνιζε το πλάτος του ουρανού και του θύμιζε τη στενή οδό, που οδηγεί στη ατελεύτητη μακαριότητα. Σύνθημα του αγώνος του είχε άλλωστε τα λόγια του Κυρίου μας: «Αγωνίζεσθε εισελθείν διά της στενής πύλης» (Λουκ. ιγ΄ 24). Η στενή πύλη για τον Ασκητή της Καλαμιθάσης ήταν το ψύχος και οι παγετοί του χειμώνα, ο καύσωνας του καλοκαιριού, η στέρηση των αναγκαίων αγαθών, η χαμαικοιτία, η σκληραγωγία, η αγρυπνία, οι στρωτές μετάνοιες, που ταλαιπωρούν το σώμα, αλλά ζωοποιούν το πνεύμα, και η συνεχής πάλη «προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας, προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου, προς τα πνευματικά της πονηρίας εν τοις επουρανίοις» (Εφεσ. στ΄ 12). Στενή η οδός, αλλά πλατύς ο Παράδεισος. Θλιμμένη και επίπονη η ανηφόρα, αλλά χαρούμενη και άνετη η διαμονή στην Ουράνια Βασιλεία.

Δύο θαυμαστές περιπλανήσεις επιχειρούσε καθημερινά ο Όσιος Αββακούμ· δύο περιπλανήσεις που τον ανέπαυαν και τον χαροποιούσαν όσο τίποτα άλλο. Η μία περιπλάνηση ήταν στα άλση και τα δασύσκια δάση της Καλαμιθάσης, όπου αποθαύμαζε την ωραιότητα της φύσεως και δοξολογούσε τον ίδιο τον Δημιουργό της ζωής ψιθυρίζοντας: «Ως εμεγαλύνθη τα έργα Σου, Κύριε, πάντα εν σοφία εποίησας» (Ψαλμ. 103, 24). Η άλλη περιπλάνηση ήταν στους χλοερούς λειμώντες της Αγίας Γραφής, απ’ όπου ως φίλεργη μέλισσα τρυγούσε το νέκταρ της άρρητης σοφίας και το μεταποιούσε στην κυψέλη της σπηλιάς του σε μέλι γλυκύτατο τηρήσεως των θεικών ενταλμάτων και σωτηρίας. Αυτό το μέλι αργότερα θα το μοίραζε στους κατοίκους των γύρω χωριών, για να τους γλυκάνει με τα κηρύγματά του, αφού τα λόγια του ήταν γλυκά «υπέρ μέλι» (Ψαλμ. 118, 103) στα αυτιά τους.

Κατά τακτά χρονικά διαστήματα ο ερημίτης Όσιος εγκατέλειπε την ησυχία του και επισκεπτόταν τους κατοίκους του Φτερικουδίου για πνευματική τους οικοδομή. Σ’ αυτούς με περισσή καλωσύνη άνοιγε το θησαυροφυλάκιο της καρδιάς του, για να τους προσφέρει τον πολύτιμο μαργαρίτη που έκρυβε μέσα της, το κήρυγμα της μετανοίας και σωτηρίας, που ήταν απόσταγμα θεικής αγάπης, ασκητικών πόνων και χάριτος του Παρακλήτου Πνεύματος. Τα λόγια του, λόγια συμπάθειας προς τα πλάσματα του Θεού, στα πρόσωπα των οποίων έβλεπε τον ίδιο το Θεάνθρωπο Κύριο, λόγια παρηγοριάς και φόβου Θεού, έπεφταν σαν βάλσαμο τις κουρασμένες καρδιές τους και τις γλύκαιναν, τις ηρεμούσαν, τις φώτιζαν.

Άσκηση, λοιπόν, και προσφορά αγάπης ήταν τα δύο αγωνιστικά κέντρα στα οποία μοχθούσε ο Όσιος Αββακούμ και αυτά τον εξαΰλωσαν και τον χαρίτωσαν, τον έκαναν σαρκοφόρο Άγγελο, ουράνιο άνθρωπο. Τον έκαναν σκήνωμα αρετών και δοχείο πολύτιμο θεικών δωρεών. Ήρθε και κατεσκήνωσε στην καρδιά του πλούσια η θεία χάρη, αυτή που «τα ελλείποντα αναπληροί και τα ασθενή θεραπεύει», επισκιάζοντας τις προσπάθειές του για πνευματική ολοκλήρωση και θέωση και φωτίζοντας τον νού και την καρδιά του. Αυτή τον κατέστησε «εκλεκτόν, έντιμον» (Α΄ Πετρ. β΄ 4) ενώπιον του Θεού και δοχείο αγιασμού των πιστών και ιαμάτων των νοσούντων ανιάτως. Όσοι τον πλησίαζαν έφευγαν με ειρήνη στην καρδιά και θεραπευμένα τα ασθενήματα της σαρκός και της ψυχής τους. Ιδιαίτερη χάρη πήρε από τον Θεό ο Όσιος Αββακούμ να θεραπεύει τους κωφούς και όλα τα νοσήματα της ακοής.

Αφού αγίασε το Φτερικούδι με τους ασκητικούς του αγώνες και αφού ευεργέτησε τους κατοίκους του με την θαυματουργική του χάρη, ο Όσιος Αββακούμ παρέδωσε ειρηνικά την ψυχή του στα χέρια του αγωνοθέτου και στεφοδότου Χριστού μας, από τον οποίο πήρε «το βραβείον της άνω κλήσεως» (Φιλιπ. γ΄ 14). Οι Χριστιανοί των γύρω χωριών της Πιτσιλιάς με δάκρυα στοργής και ευγνωμοσύνης κήδευσαν το τίμιο σκήνος του και το ενταφίασαν μέσα στην αγιασμένη σπηλιά των ασκητικών του αγώνων. Αργότερα έκτισαν και άλλο Ναό προς τιμήν του, πάνω από τη σπηλιά, σε περίοπτη θέση, μέσα στον οποίο εναπέθεσαν τα χαριτόβρυτα λείψανά του, τα οποία μέχρι τις ημέρες μας θαυματουργούν σε κάθε ένα που τα ασπάζεται με ευλάβεια και ζητά τις πρεσβείες του προς το φιλάνθρωπο Κύριο.

Σήμερα στον τόπο, όπου ο Άγιος ασκήθηκε και έφθασε στην θέωση με μέριμνα του φιλαγίου Επισκόπου Ταμασού Ησαΐου ιδρύθηκε Μητροπολιτικό Ησυχαστήριο. Σε αυτό ασκούνται στην αρετή μοναχοί με την πνευματική καθοδήγηση του Γέροντος Νεκταρίου.