Ικεσία αγίου Μαξίμου του Γραικού για την απελευθέρωσή του

Άγιος Μάξιμος ο Γραικός (1470-1556).

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Απόσπασμα από την «Ομολογία ορθοδόξου πίστεως του αγίου Μαξίμου Γραικού»
Ολόκληρη η «Ομολογία» εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=210041

[…]
Αφού όμως σας είναι δυσάρεστα ο θείος ζήλος μας και η δίψα μας για την αλήθεια, με τα οποία επιδιώκουμε τα θεία, ευελπιστώντας στην δική σας και την δική μας ορθόδοξη πίστη και αγάπη, γιατί τότε με κρατάτε εδώ διά της βίας; Ποιος σας αναγκάζει διά της βίας να πράξετε οτιδήποτε;

Εσείς οι ίδιοι εξάλλου επιθυμείτε να διδάσκεστε την αλήθεια. Σε μας πάλι κατά την εντολή του Θεού εναπόκειται το καθήκον να κηρύττουμε, όσο μπορούμε και σε όσους μας ερωτούν, τα σχετικά για την ευαγγελική και αποστολική αλήθεια και τον παραδεδομένο από τους πατερικούς κανόνες γνωστό μοναχικό βίο. Καθώς είπε ο επουράνιος Βασιλεύς, ο Ιησούς Χριστός, «ο λέγω υμίν εν τη σκοτία, είπατε εν τω φωτί, και ο εις το ους ακούετε, κηρύξατε επί των δωμάτων»· και αλλού, «ος γαρ εάν επαισχυνθή με και τους εμούς λόγους εν τη γενεά ταύτη». Τα υπόλοιπα είναι γνωστά στους κυρίους μου.

Γιατί όμως με καλέσατε από το Άγιον Όρος, και κυρίως γιατί με κρατάτε εδώ διά της βίας, αφού δεν έχετε ανάγκη από την εκμάθηση της Αγίας Γραφής που μπορέσατε να μελετήσετε εν μέρει εξαιτίας μου; Θα σας παρακαλούσα βέβαια να μην συγχύζεστε, επειδή είπα ότι με κρατάτε εδώ διά της βίας· αυτή την εξήγηση την κάνω μόνο μπροστά στους ευσεβείς και ορθοδόξους δικαστές και ηγεμόνες. Εσείς οι ίδιοι γνωρίζετε καλά τον κανόνα της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου της Νικαίας που ορίζει αυστηρά σε όλους τους σεβασμιωτάτους ιεράρχες να μην δικάζουν κάποιον που δεν ανήκει στην Επαρχία και την περιοχή τους.

Συνεπώς, το αν είμαι σωστός και αλάνθαστος αναφορικά με την ορθόδοξη πίστη, είναι κάτι που πρέπει να το δικάσει και να το κρίνει ο Οικουμενικός Πατριάρχης και όχι οι ιερείς της ευσεβούς ρωσικής γης. Επειδή είμαι Έλληνας και Έλληνας γεννήθηκα, ανατράφηκα και εκάρην μοναχός στην ελληνική γη. Γι’ αυτό υπάγομαι στους ιερείς της ελληνικής γης σύμφωνα με τους κανόνες και τις διατάξεις των ιερών συνόδων. Συνεπώς πρέπει εσείς οι ευσεβείς να ακούσετε και να υποταχθείτε καθόλα στους θείους κανόνες και τις διατάξεις των ιερών συνόδων, για να φανείτε σε όλα δίκαιοι ενώπιον του Θεού και άξιοι τιμής και επαίνου από τους ανθρώπους.

Αν όμως φανερωθεί ότι αδίκησα κάποιον εδώ σε κάτι η κακομελέτησα εναντίον του ευσεβούς και ενδόξου μεγάλου ηγεμόνα της Ρωσίας και οι κατήγοροί μου το αποδείξουν, τότε δεν αρνούμαι ούτε την θανατική καταδίκη, και μετά χαράς θα δεχθώ οποιαδήποτε προσωρινή τιμωρία, για να γλιτώσω με αυτόν τον τρόπο από την αιωνία τιμωρία. Ελπίζω όμως στο άρρητο έλεος του Θεού, επειδή αυτοί που με συκοφάντησαν με διέβαλαν σε όλα. Ο Θεός να τους συγχωρήσει, όποιοι και αν είναι.

Αυτήν την απάντηση εκ μέρους μου σχετικά με την υπόθεση αυτήν θεωρώ αρκετή. Όσον δε αφορά προσωπικά εμένα, μολονότι δεν είμαι υψηλός στην γνώση και την κατανόηση της αγίας Γραφής, με έστειλαν εδώ από το Άγιον Όρος κατόπιν παρακλήσεως και οδηγίας του ευσεβούς και αειμνήστου μεγάλου ηγεμόνα Βασιλείου, υιού του Ιωάννου πασών των Ρωσιών, από τον οποίον στην διάρκεια εννέα ετών αξιώθηκα μεγάλων τιμών.

Υπακούοντας στην διαταγή του μετέφρασα από την ελληνική στην ρωσική γλώσσα όχι μόνο την Ερμηνεία του Ψαλτηρίου, που έχει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία και είναι πλήρης κάθε οφέλους και πνευματικού γλυκασμού, αλλά και άλλα θεόπνευστα βιβλία, τα οποία πολλαπλώς είχαν αλλοιωθεί από τους αντιγραφείς. Αυτά τα βιβλία, με την βοήθεια της Χάριτος του Χριστού και την σύμπραξη του αγίου Παρακλήτου, τα διόρθωσα προς το καλύτερο, όπως γνωρίζετε και εσείς.

Αν όμως παρέβλεψα κάτι είτε από λήθη είτε από κάποια άλλη αιτία και, όπως παρατηρήσατε, κάτι δεν μεταφράστηκε ορθά, οι αιτίες αυτού μπορούν να είναι διάφορες και συμβαίνουν κάθε ώρα στον ανθρώπινο νου λόγω της ατελείας του. Εξάλλου και η λήθη τον επισκιάζει και η θλίψη του προκαλεί σύγχυση και τυχαίνει η οργή και ο θυμός και η μέθη να τον συσκοτίζουν. Εξαιτίας των τόσων πολλών αναταραχών που αναστατώνουν τον αδύναμο νού του ανθρώπου, αν κάποιος παρέβλεψε κάτι, δεν πρέπει να απορούμε και να παραξενευόμαστε με αυτό η να τον κατηγορούμε ότι υπέπεσε σε αίρεση, αλλά αντίθετα πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε με έλεος και να του επιδεικνύουμε χριστιανική αγάπη. Και ό,τι αυτός παρέβλεψε είτε από λήθη είτε από κάποιον άλλον λόγο, πρέπει να το διορθώνουμε μαζί του.

Πραγματικά δεν υπάρχει άνθρωπος που να είναι απόλυτα τέλειος, αλλά καθένας από εμάς υπόκειται στην λήθη και την άγνοια, άλλος σε μεγαλύτερο και άλλος σε μικρότερο βαθμό, και όλοι μας χρειαζόμαστε την συμβουλή και την βοήθεια των άλλων. Λαμβάνοντας υπόψη όλα αυτά, θα ήταν δίκαιο και ευσεβές εκ μέρους σας να ακολουθήσετε το παράδειγμα εκείνου του αγαθού ποιμένα, που άφησε τα ενενήντα εννέα πρόβατα στο βουνό και πήγε να βρεί το ένα, το απολωλός, και, αφού το βρήκε, το πήρε στους ώμους του και γύρισε πίσω χαίροντας γι’ αυτό περισσότερο από όσο για τα ενενήντα εννέα που δεν είχαν χαθεί.

Ικετεύω την τιμιότητά σας, μιμούμενοι το έλεος και την πραότητά Του, απορρίψετε και εσείς, ως σεβάσμιοι ιερείς Του και μυστικοί ποιμένες των λογικών προβάτων Του, κάθε απρεπή κίνηση του λογικού μέρους της ψυχής σας.

Μεταβάλλετε την πολύχρονη δυσμένεια, για να μην πω έχθρα, προς εμένα τον φτωχό, και δείξετε σε εμένα τον αμαρτωλό την θεία αγάπη και πραότητα που αποτελούν γνωρίσματα του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, για να γίνετε και εσείς καθόλα μιμητές Του, βοηθοί στην σωτηρία των παραστρατημένων και επιμελείς και σταθεροί φύλακες της αγίας εντολής Του.

Της αγίας δηλαδή και θείας ευεργετικής αγάπης και της εφαρμογής του νόμου κατά τον θείο απόστολο, μόνο μέσω της οποίας μπορεί να αποκτήσει κανείς την αιωνία βασιλεία του ουρανίου Βασιλέα που ήλθε στην γη, για να σώσει και όχι να απωλέσει τις ανθρώπινες ψυχές. Αυτώ δόξα εις τον αιώνα του αιώνος. Αμήν.