Όταν η μελέτη απωθεί τους μαθητές
24 Ιανουαρίου 2023Όταν ήμουν μαθητής, σε κάθε σχολικό εγχειρίδιο, στο πίσω εξώφυλλο, είχε σε σκίτσο μια κουκουβάγια να στέκεται πάνω σε δυο βιβλία. Δίπλα της αναγραφόταν τέσσερα αρχικά γράμματα: Ο, Ε, Δ και Β, δηλαδή Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων. Αυτό ήταν το σήμα κατατεθέν του οργανισμού που έβγαζε τα σχολικά βιβλία.
Όσοι παλιοί θυμούνται τα μαθητικά τους χρόνια, θα νοσταλγούν και δυο αστείες φράσεις που σκαρώσαμε και λέγαμε με τα αρχικά αυτά γράμματα του σήματος: Η πρώτη, Οι Έλληνες Διαβάζουν … Βλακείες και η δεύτερη, Όταν Έχω Διάβασμα, Βαριέμαι! Μπορεί να τα λέγαμε χαριτολογόντας, αλλά κάποιοι τα εφάρμοζαν και στην πράξη. Η αίσθησή μου είναι ότι σήμερα έχουν αυξηθεί οι μαθητές που το διάβασμα και η μελέτη τους απωθεί.
Βέβαια, όσο μεγαλώνεις, τόσο καταλαβαίνεις πως, αντίθετα, δεν έχασε κανείς από την προσπάθεια της σοβαρής και συστηματικής μελέτης.
Θα ήθελα να προσπαθήσω μέσα από την δικιά μου εμπειρία να βοηθήσω τους νέους γονείς που τα παιδιά τους δεν έχουν όρεξη να μελετήσουν τα μαθήματά τους. Να ξεκαθαρίσω κάτι, πως ίσως να μην μπόρεσα να προσφέρω τις υπηρεσίες μου ως κανονικός καθηγητής σε τάξη, όπως θα ήθελα, όμως συχνά συζητάω με φίλους μου εκπαιδευτικούς και ενδιαφέρομαι ενεργά για την σημερινή κατάσταση στα σχολεία.
Καταλαβαίνω ότι τα παιδιά σήμερα τα θέλουν όλα έτοιμα και με λίγο κόπο να τελειώνουν τα διαβάσματά τους χωρίς να εμβαθύνουν και να δίνουν μεγάλη προσοχή αν κατάλαβαν καλά όσα διάβασαν. Από την μεριά τους οι γονείς, πολλές φορές δεν ευκαιρούν να συζητήσουν με τα παιδιά τους τα θέματα των μαθημάτων τους, ούτε καν τί έγινε μέσα στην τάξη! Η καθημερινότητα και η εργασία των γονιών τους απορροφά τόσο, που μετά τη δουλειά τους θέλουν κάποιο χρόνο να είναι γι’ αυτούς και μόνον, ή δεν έχουν καθόλου χρόνο. Αυτό δεν αφήνει περιθώρια να ασχοληθούνε με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους.
Παραπάνω προσπάθησα να περιγράψω μία από τις συνηθισμένες δυσκολίες. Υπάρχουν και πολλές περιπτώσεις όπου οι γονείς δεν είναι σε θέση να βοηθήσουν τα παιδιά τους σε σχέση με τη σχολική μελέτη, είτε διότι δεν έχουν αρκετή μόρφωση οι ίδιοι, είτε επειδή στο μεταξύ έχει αλλάξει αρκετά η ύλη των σχολικών μαθημάτων.
Αυτό που θέλω να περάσω σαν μήνυμα στους γονείς είναι πως, όταν ασχολούνται με τα μαθήματα των παιδιών τους, ας προσπαθούν να τα ενθαρρύνουν με θετική διάθεση. Δηλαδή να τους εμπνεύσουν πως με περισσότερη υπευθυνότητα και με σοβαρή μελέτη θα πετύχουν κάτι καλύτερο και θα έχουν και τα ίδια μεγαλύτερη ικανοποίηση. Πραγματικά, είναι χαρά να μαθαίνεις και να αισθάνεσαι ότι προοδεύεις.
Αρνητικές εκφράσεις ή και μειωτικές συμπεριφορές του τύπου «θα μείνεις ξύλο απελέκητο» δεν βοηθούν να λέγονται γενικά σε κανέναν. Άλλωστε, από θεολογική άποψη, η ανθρώπινη ψυχή δεν έγινε για να την πληγώνουμε συνέχεια, αλλά πλάστηκε για να την ενθαρρύνουμε και να τη σπρώχνουμε ώστε να πετυχαίνει όλο και κάτι καλύτερο. Και στο κάτω-κάτω της γραφής, δεν έχουν όλοι οι μαθητές την δυνατότητα να προχωρήσουν στα γράμματα έτσι ώστε να περάσουν στο πανεπιστήμιο. Όμως μπορούν να βρουν ποια είναι η κλίση τους και να στραφούν σε πρακτικά επαγγέλματα, που επίσης είναι πολύ χρήσιμα και παραγωγικά. Γνωρίζω πολλούς ανθρώπους που δεν προχώρησαν και δεν μπόρεσαν να σπουδάσουν σε κάποιο πανεπιστήμιο. Έτσι στράφηκαν σε χειρονακτικά επαγγέλματα, είναι επιτυχημένοι και ζουν αξιοπρεπώς.
Σπουδαίο ρόλο παίζει και η ευσυνειδησία των εκπαιδευτικών και η ικανότητά τους να εμπνέουν στους μαθητές τους την αγάπη για τη μάθηση. Δάσκαλοι και καθηγητές που αγαπούν το αντικείμενο το οποίο διδάσκουν και δίνουν γενικά καλό παράδειγμα εργατικότητας και συνέπειας, μπορούν να κάνουν θαύματα με τους βαριεστημένους μαθητές τους. Πιστεύω πως όλοι θυμόμαστε δασκάλους που μας ενέπνευσαν και μας επηρέασαν θετικά στη ζωή μας.