Η ασέβεια προς τον άγιο Χαραλάμπη. Θυμίζει λίγο την εποχή μας;

«Νοῦς ἀποστὰς τοῦ Θεοῦ, ἢ κτηνώδης γίνεται ἢ δαιμονιώδης» (Ἅγ. Γρηγόριος Παλαμᾶς, ΕΠΕ 11, 226).

Όταν ο νούς του ανθρώπου απομακρύνεται από τον Θεό, γίνεται κτηνώδης, ο άνθρωπος οδηγείται σ’ αυτό που ονομάζουμε αποκτήνωσις, σε πράξεις δηλαδή που τα κτήνη ενεργούν, πράξεις ωμότητος και θηριωδίας, οι οποίες για εκείνα μεν είναι φυσιολογικές (μέσα στην κατάσταση της πτώσεως εννοείται), για τους ανθρώπους όμως αποτρόπαιες, ειδεχθείς, φρικαλέες.

Κάποια συναισθήματα στον άνθρωπο εκδηλώνονται κατά τρόπον φυσικό, δεν προέρχονται από ψυχική καλλιέργεια και μόνο. Π.χ. η τρυφερότης προς τα μικρά παιδιά είναι κάτι το φυσιολογικό. Δεν κάνει κανείς προσπάθεια για να νιώσει κάτι τέτοιο, έρχεται αυθόρμητα — γι’ αυτό και δεν συνιστά αρετή. Και η γάτα για τα γατάκια της νιώθει το ίδιο, και η σκυλίτσα για τα κουταβάκια της. Μάλιστα βλέπουμε καμμιά φορά να χαιδεύει η γάτα ένα πουλάκι η ο σκύλος ένα γατάκι. Η τρυφερότης προς τα μικρά πλάσματα βγαίνει αυθόρμητα. Και το επιβεβαιώνει, με τραγικό δυστυχώς τρόπο, αυτό η επικαιρότης σήμερα. Μέσα από τα χαλάσματα των σεισμών, πόση χαρά γίνεται, όταν αποσύρεται σώο ένα μικρό πλασματάκι! Δεν είναι ίδια η χαρά και για την σωτηρία ενός ενήλικα. Της φύσεως πράγματα είναι αυτά.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η συστολή που νιώθει κανείς ενώπιον μιάς εγκύου γυναικός· η θηλαζούσης. Άκουσα κάποτε τον γνωστό φιλόλογο Κ. Γεωργουσόπουλο να διηγείται το εξής. «Όταν ήμουν φοιτητής, πήγαινα καμμιά φορά και διάβαζα στο Άλσος του Ζαππείου (Βασιλικός Κήπος). Μια μέρα στο απέναντι παγκάκι κάθησε μία νεαρή κοπέλα με ένα καροτσάκι. Κάποιοι νεαροί την πλησίασαν και την παρενοχλούσαν. Τότε εκείνη έβγαλε από το καροτσάκι το μωράκι της και άρχισε μπροστά τους να το θηλάζει. Οι νεαροί έμειναν άναυδοι. Έσκυψαν το κεφάλι και έφυγαν». Κάθε πονηρά επιθυμία και σκέψις υποχώρησε μπροστά στην ιερότητα της μητρότητος.

Τέλος, αυθόρμητα πηγάζει από μέσα μας και ο σεβασμός προς τους ηλικιωμένους. Μάλιστα αντιδρούμε έντονα και διαμαρτυρόμαστε όταν μπροστά μας εξελίσσεται μία σκηνή ασέβειας προς κάποιον ηλικιωμένον άνθρωπο.

Να όμως που σήμερα η ασέβεια αυτή ξεπερνάει κάθε προηγούμενο. Στην Μ. Ασία ζει ένας ιερεύς των Χριστιανών, ο π. Χαραλάμπης. Δεν έχει σημασία που είναι ιερεύς των Χριστιανών, θα μπορούσε να είναι και των ειδώλων, για παράδειγμα, πάλι όμως θα έπρεπε να του αποδοθεί ο οφειλόμενος σεβασμός. Μη ξεχνούμε ότι ο Ιωσήφ ο πάγκαλος έδειξε απέραντο σεβασμό προς τους ιερείς της Ηλιουπόλεως στην Αίγυπτο (Γεν. μζ΄ 22)· κι ας μην υπηρετούσαν εκείνοι τον αληθινό Θεό, παρά τα είδωλα. Το ότι υπηρετούσαν κάτι που είχε την αναφορά του στο θείο, τους έκανε άξιους σεβασμού στα μάτια του Αντιβασιλέως. Διότι προς όλους τους ανθρώπους οφείλουμε σεβασμό, κατ’ ένα ιδιαίτεροόμως τρόπο προς τους ιερείς, τους διδασκάλους, τους άρχοντες, τους θεσμούς εν τέλει που εκείνοι υπηρετούν. Αυτόν το σεβασμό δεν έδειξαν οι τύραννοι στον ιερέα της Μαγνησίας Χαράλαμπο τον σήμερον εορτάζοντα. Και όχι μόνον αυτό. Δεν σεβάστηκαν ούτε την ηλικία του· ήταν 113 ετών! Τον ξεγύμνωσαν, τον διαπόμπευσαν, απέξυσαν τις σάρκες του με σπαθιά, τον απεκεφάλισαν εν τέλει. Όχι απλώς κτηνώδης είχε γίνει ο νούς τους, αλλά και δαιμονιώδης.

Το λέει και ο απ. Παύλος. Όταν «ξεφεύγει» ο άνθρωπος και παύει να λατρεύει τον Δημιουργό, αντ’ αυτού δε την κτίση, τότε «ματαιώνεται εν τοις διαλογισμοίς αυτού», σκοτίζεται η καρδία του, παραδίδεται από τον Θεό στις επιθυμίες του, σε ακαθαρσίες που ατιμάζουν το σώμα του (πάθη ατιμίας), παρά φύσιν πράξεις, ασχημοσύνην, «νούν αδόκιμον» (που δεν μπορεί να διακρίνει το αληθές και σωστό). Τότε ο άνθρωπος «ποιεί τα μη καθήκοντα» (τα απρεπή και ανήθικα). Κυριεύεται από κάθε αδικία, πονηρία, πλεονεξία, κακία, φθόνο, φιλονεικία, δόλο, κακοήθεια. Γίνεται ένας που κακολογεί με κρυφομιλήματα, αλλά και κατακρίνει φανερά, μισεί τον Θεό, είναι υβριστής, υπερήφανος, αλαζών, εφευρέτης κακών, απηθής στους γονείς, ασύνετος, άστοργος, άσπονδος, ανελεήμων, αδιάλλακτος (βλ. γι’ αυτά στην επιστολήν του προς Ρωμαίους, κεφ. α΄ 21-31). Γράφει όμως ο Παύλος και προς τον αγαπημένο του μαθητή Τιμόθεο τα ίδια. Κατά τις έσχατες ημέρες, λέει, θα έλθουν καιροί χαλεποί. Θα γίνουν οι άνθρωποι φίλαυτοι, φιλάργυροι, αλαζόνες, υπερήφανοι, βλάσφημοι, απειθείς στους γονείς, αχάριστοι, μη έχοντες ιερό και όσιο, άστοργοι, ακρατείς, αφιλάγαθοι, προδότες, αυθάδεις, προπετείς, φιλήδονοι μάλλον παρά φιλόθεοι. Κάποιοι θα έχουν σχήμα ευσεβείας, όμως κατά βάθος θα αρνούνται την δύναμή της. Αυτούς να τους αποφεύγεις (Β΄ Τιμ. γ΄ 1-5).
Θυμίζουν λίγο την εποχή μας αυτά· η μου φαίνεται; Κύριε, φύλαττε!