Θρησκεία και Επιστήμη κατά τον Ρόμπερτ Κρόφορντ

Ο Crawford στο σύγγραμμά του εξετάζει τη σχέση ανάμεσα στη θρησκεία και την επιστήμη. Στόχος του έργου του είναι να αποδείξει πως αυτά τα δύο πεδία (το θρησκευτικό και το επιστημονικό πεδίο) της ανθρώπινης ζωής -αν και φαινομενικά είναι αντικρουόμενα- έχουν αρκετά κοινά σημεία επί των οποίων θα μπορούσε να διεξαχθεί ένας γόνιμος διάλογος ανάμεσά τους.

Αποτελεί κοινή πίστη πως η επιστήμη δεν έχει καμία σχέση με τη θρησκεία. Όμως, εφόσον ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο και εκείνος με τη σειρά του την επιστήμη, ίσως τελικά η επιστήμη να χρειάζεται τη θεολογία ή το αντίστροφο προκειμένου να γίνει κατανοητό το ένα ή το άλλο πεδίο. Παρότι στο παρελθόν, επιστήμη και θρησκεία αντιμάχονταν η μία την άλλη, στη σύγχρονη κοινωνία παρατηρείται προσπάθεια συμφιλίωσης.

Ο λόγος της αντιμαχίας αυτής είναι πως η επιστήμη βασίζεται στα γεγονότα ενώ η θρησκεία στην πίστη. Η τελευταία, μάλιστα, στηρίζεται στην ομορφιά του κόσμου και επικεντρώνεται στα αμαρτήματα των ανθρώπων και στη συγχώρεση αυτών. Αντίθετα, η επιστήμη αποκτά ένα περισσότερο απρόσωπο προσωπείο, γιατί επικεντρώνεται στα πράγματα, στα φαινόμενα και όχι στον άνθρωπο.

Ωστόσο, ο Θεός, κατά τη θρησκεία και ειδικότερα όπως αναφέρεται στον Ψαλμό 8, εμπλέκεται ενεργά στη δημιουργία της Φύσης, καθώς είναι ο Δημιουργός της. Η επιστήμη μελετά τη φύση και τα φαινόμενά της. Συνεπώς, -όπως εύλογα διερωτάται και ο μελετητής- πώς γίνεται θεολογία και επιστήμη να μη συνεργάζονται;

Ο τρόπος προσέγγισης των πραγμάτων είναι επίσης διαφορετικός ανάμεσα σε αυτά τα δύο πεδία. Ειδικότερα, η θρησκεία φαίνεται να ρωτάει το «γιατί» και η επιστήμη το «πώς». «Πώς προέκυψε το σύμπαν;» θα προσπαθήσει να απαντήσει η επιστήμη, ενώ «γιατί υπάρχει το σύμπαν;» η θρησκεία. Ο επιστήμονας στην προσπάθειά του να ερμηνεύσει και να εξηγήσει τα φαινόμενα ανατρέχει σε κάποιες θεωρίες, είτε παλαιότερων είτε δικές του. Η θρησκεία, από την άλλη, θα ερμηνεύσει τον Θεό με βάση τις πνευματικές εμπειρίες του πιστού, τις Γραφές και τις ιερές τελετές. Έτσι, είναι φανερό πως η θρησκεία δεν μπορεί να βασιστεί στην επιστήμη λόγω της διαφορετικής προσέγγισης αλλά μπορεί να βρεθεί σε συμφωνία μαζί της, καθότι χρησιμοποιούν και οι δύο αναλογίες, μεταφορές, ομοιότητες και μύθους.

Είναι αλήθεια πως η επιστήμη σήμερα εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς. Ο σύγχρονος άνθρωπος γνωρίζει πολλά παραπάνω για το σύμπαν και το σώμα του. Όμως, μέσω εκείνης έχει δημιουργήσει και πολλά επικίνδυνα όπλα, όπως είναι οι ατομικές βόμβες και οι θανατηφόροι ιοί. Η θρησκεία, λοιπόν, χρειάζεται να επεμβαίνει, ώστε η επιστήμη να είναι ανθρωπιστική, να βοηθάει τον άνθρωπο και όχι αποκλειστικά τεχνοκρατική.

Κάποιοι υποστηρίζουν πως η θρησκεία και η επιστήμη χρησιμοποιούν τελείως διαφορετικές μεθόδους και γλώσσες για την ερμηνεία του κόσμου και οποιαδήποτε προσπάθεια συνεργασίας τους είναι μάταιη. Ωστόσο, ο συγγραφέας του βιβλίου πιστεύει πως αυτή η άποψη είναι λανθασμένη, κάτι που θα προσπαθήσει να αποδείξει στα επόμενα κεφάλαια, διότι, ό,τι υποστηρίζει η επιστήμη, επηρεάζει τον τρόπο αντίληψης των πιστών για τον Θεό. Πιο συγκεκριμένα, στο κεφάλαιο 1 έως 3 παρουσιάζονται οι ομοιότητες και οι διαφορές ως προς τον τρόπο εργασίας του Θεού και του ανθρώπου·το κεφάλαιο 4 παρουσιάζει τη δημιουργία του κόσμου και της ανθρωπότητας και πως ο Θεός έδωσε την ελευθερία τόσο στον άνθρωπο όσο και στον κόσμο να εξελιχθεί· το κεφάλαιο 5 παρουσιάζει πως ο Θεός κάνει συμφωνίες με τους ανθρώπους για να σώσει τον κόσμο που ο ίδιος δημιούργησε· στο κεφάλαιο 6 υπογραμμίζεται πως η ήττα του κακού αποτελεί θρίαμβο για την ανθρωπότητα· στο κεφάλαιο 7 αναφέρεται ο τρόπος με τον οποίο ενεργεί ο Θεός σε συνδυασμό με τις θεωρίες της επιστήμης για τον κόσμο και την ανθρωπότητα. Τέλος, το κεφάλαιο 8 αποδεικνύει πως η οπτική γωνία της θρησκείας είναι περισσότερο οπτιμιστική σε σχέση με εκείνην της επιστήμης που είναι δυσοίωνη. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως ο Crawford αναφέρεται στον Θεό και ως he και ως she, διότι Εκείνος δεν έχει γένος.