Αγίου Ρωμανού Μελωδού, Ύμνος των Αγίων Σαράντα Μαρτύρων

Άγιος Ρωμανός Μελωδός.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Ύμνος αγίου Ρωμανού Μελωδού των Αγίων Σαράντα Μαρτύρων
Απόδοση στα Νέα Ελληνικά Αρχιμανδρίτης Ανανίας Κουστένης

Προοίμιον Ι
Το ξίφος το υγρό δεν φοβηθήκατε, επειδή σας ενεθάρρυνε η φωτιά της Θεότητος, την οποία ντυθήκατε, ω Άγιοι Μάρτυρες. Μπήκατε δηλαδή στο κρύο και στον παγετό, τ’ ουρανού τις αχτίδες ελάβατε και εστεφανωθήκατε.

Προοίμιον ΙΙ
Τα όπλα τα ανθρώπινα όλα τα απορρίψατε και γυμνοί στη μέση της Λίμνης εμπήκατε, το κρύο σας έσφιγγε και η πίστη σας θέρμαινε. Και μέσα απ’ τη φωτιά αφού περάσατε, ω Αθλοφόροι, και το νερό, αντάξια σεις απ’ τον Θεό εστεφανωθήκατε.

Προοίμιον ΙΙΙ
Ω Άγιοι, το ξίφος το υγρό εσείς δεν φοβηθήκατε και πρόθυμα εμπήκατε στην παγωμένη Λίμνη, γενναία υπομείνατε των τυράννων τις μάστιγες. Αγάλλονται τώρα των ουρανών οι Δυνάμεις, τέρπεται, χαίρεται και των ανθρώπων το γένος, γιατί εστεφανωθήκατε.

Οίκοι
α’ Του Ιησού τα Πάθη και τα Θαύματα καθώς είδαν οι Άγιοι και τον εκούσιο Θάνατο, να ανταλλάξουν έσπευσαν τα Πάθη με πάθη και τον Θάνατο με θάνατο και έλεγαν: «Αν έπαθε, λοιπόν, Εκείνος, που δεν έφταιξε, πόσο μάλλον οι φταίχτες. Εάν ο Αναμάρτητος θέλησε και σταυρώθηκε, πρόθυμα εμείς να υποφέρουμε, ρίζας άνομης απόγονοι». Αυτά και τέτοια λέγοντας εύλογα τυράννους ενικήσατε. Βάσανα δεν σας τρόμαξαν, μέχρι τέλος αντέξατε και εστεφανωθήκατε.

β’ Επειδή επιστέψατε πως είναι ματαιότητα ο βίος όλος και όνειρο περαστικό, φθαρτός συνάμα και φιλόφθορος, των αιωνίων έμποροι εγίνατε, με θάνατο κερδίσατε ζωή. Το σώμα δηλαδή σαν σκάφος δικό σας λογαριάσατε και τη ζάλη του κόσμου ξεφύγατε, απτόητοι στις πνοές των ανέμων, στο Πνεύμα το θάρρος σας είχατε. Και τον βυθό τον αφρισμένο περιγελάσατε περνώντας και το εμπόρευμα δεν βρήκατε πανάγιοι στη γη, αλλά επάνω βάλατε τον νου και τα βλέμματα και εστεφανωθήκατε.

γ’ Προσβολήν ενόμιζε για σας ο εχθρός τα δεσμά και τη φρούρηση κι ατίμωση τις μαστιγώσεις. Και έγινεν η προσβολή καύχημα και δόξα προσφέρει, και ο πόνος τον έπαινο. Όντως σε σας προξένησαν λύση οι αλυσίδες και στεφάνια τα βάσανα. Αδίκως εμαστιγωθήκατε, επειδή τον Χριστόν εποθούσατε, που σε τίποτα δεν έφταιξε και τον θάνατο διάλεξε. Βλέποντάς Τον στοργικά να σας φροντίζει στα μαρτύριά σας τα μεγάλα στην παλαίστρα εμπήκατε και τον εχθρό διαλύσατε και εστεφανωθήκατε.

δ’ Αφού σας έκαψεν ο Εχθρός, σας διεσκόρπισε, την ξηρά εγέμισε και την θάλασσα, φανταζόμενος ότι σας διέλυσε. Αργότερα εκείνος που μάζεψε τα οστά σας ευρήκε ευρωστία και ίαση. Αφού εκείνος που απόχτησε με πίστη ένα σας λείψανο, σας απόχτησεν όλους. Πείνα και δίψα δεν τον πιάνει, δεν υφίσταται γύμνια, μα απ’ όλα ξεφεύγει τα λυπηρά με τις ευχές σας και τους εχθρούς δε λογαριάζει, σαν έμαθε ότι εσείς νικήσατε τον Τύραννο. Τον ερρίξατε στη γη και εστεφανωθήκατε.

ε’ Απ’ το ύψος του, Άγιοι, τον ρίξατε όχι με δύναμη αλλά με λόγον, «Είμαστε Χριστιανοί», είπατε. Άκουσε τον λόγο κι έπεσε απ’ τον θρόνο και την εξουσία έχασε. Κι ο πεσμένος πριν απ’ τα ουράνια, νικημένος σέρνεται ο άθλιος στη γη. Ο καυχώμενος πως κυριαρχεί στη γη, που να σταθεί δεν βρίσκει. Ο θρασύς εναντίον των πράων τους κολακεύει με πραότητα. Και τούτων έκοψε τις κάρες, κείτεται όμως κάτω απ’ τα πόδια τους και νικημένος βρίσκεται. Εσήκωσε τα χέρια και πατημένος φωνάζει:«Εστεφανωθήκατε».

Ϛ’ Έρριξε παλαιά το βέλος ο Δολερός και πλήγωσε τον Αδάμ και ενέκρωσε κι αδύνατο τον έκανε. Μα ετώρα των Γενναίων αν και πλήγωσε τα σώματα, τις ψυχές δεν εχάλασε. Τον Πρωτόπλαστο έπεισε με λόγια ύπουλα να πέσει, ετούτους όμως ούτε με πράξεις. Σ’ εκείνον, φθονώντας, υποσχότανε και έταζε σε τούτους, στον Αδάμ θεοποίηση και αξίωμα στους Μάρτυρες. Και αυτά που δεν έχει παρέχει κι εκείνα που δεν εξουσιάζει σαν δώρα τα προσφέρει. Γι’ αυτό και την απόφασή του εδιαλύσατε, άγιοι, και εστεφανωθήκατε.

Απόσπασμα από το βιβλίο «Ρωμανού Μελωδού, Ύμνοι», απόδοση στα Νέα Ελληνικά Αρχιμανδρίτης Ανανίας Κουστένης, των εκδόσεων Κυπρής.