Ανάστα, ο Θεός

15 Απριλίου 2023

Ο Απόστολος Παύλος μιλώντας για την Ανάσταση του Χριστού – που αποτελεί την ολοκλήρωση Του απολυτρωτικού του έργου, αφού δι’ αυτής νίκησε τον θάνατο, κατάργησε τον Άδη και μας έδωσε αιώνια ζωή – αναφέρει στην Α’ Επιστολή προς Κορινθίους (15,3-4): «ότι Χριστός απέθανεν υπέρ των αμαρτιών ημών κατά τας γραφάς, και ότι ετάφη, και ότι εγήγερται τη τρίτη ημέρα κατά τας γραφάς».

Ο Χριστός, κατά τη θεολογία του αγίου Μάξιμου του ομολογητού, μεγάλου φιλοκαλικού πατέρα της Ανατολής, αναφέρει πως ο Χρίστος με την Ανάστασή Του «την αυτού αγάπην εις ημάς ενδειξάμενος, υπέρ όλης της ανθρωπότητος έπαθεν και πάσιν εξ ίσου την ελπίδα της αναστάσεως εχαρίσατο». Δηλαδή, ο Χριστός σταυρώθηκε για όλου τους ανθρώπους και με την Ανάστασή Του χάρισε αδιακρίτως σε όλους την ελπίδα της αναστάσεως. Έτσι λοιπόν, κατά τη θεολογία του ιερού πατρός, ο Χριστός ανέστη τριήμερος, δίνοντας, από τη μία, λύση στο υπαρξιακό πρόβλημα του θανάτου και, από την άλλη, στέλνοντας σαφές μήνυμα υπέρβασης και παραμερισμού οποιαδήποτε μορφής διακρίσεως μεταξύ των ανθρώπων, φυλετικής, θρησκευτικής, κοινωνικής, ταξικής.

Να τονιστεί πως το γεγονός της Αναστάσεως αποτελεί το θεμέλιο της Εκκλησίας, γιατί με αυτό νοηματοδοτείται τόσο το μαρτύριο του αίματος, όσο και το μαρτύριο της συνειδήσεως. Οι άγιοι Μάρτυρες θυσιάστηκαν για την αγάπη του Χριστού γιατί πίστευαν στην Ανάστασή Του, αλλά και στη δική τους προσωπική ανάσταση. Το ίδιο και οι ασκητές: αγωνίστηκαν κατά των παθών γιατί πίστευαν και πιστεύουν στην Ανάσταση του Χριστού, της οποίας έχουν μυστική, εσωτερική εμπειρία, με την ανάστασή τους από τα πάθη. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο ο άγιος Πέτρος ο Δαμασκηνός στον τρίτο τόμο της Φιλοκαλίας αναφέρει: «Οι Άγιοι Μάρτυρες δεν έμαθαν για τον Θεό εξ ακοής, αλλά εμπειρικά. Έδωκαν αίμα και έλαβαν πνεύμα. Έτσι κινήθηκαν, διότι πίστευαν στην ανάσταση του Χριστού, η οποία, σύμφωνα με τους μεγάλους πατέρες της Εκκλησίας, ώθησε τους θεοφόρους ασκητές στον κατά προαίρεση θάνατο, και αυτό για να νικήσει ο νους τα σαρκικά θελήματα και να βασιλεύσει με τον Χριστό στην ουράνια βασιλεία Του.».

Από τη δική του πλευρά, πάλι, ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, αφορμώμενος από τον χαιρετισμό της ειρήνης που απηύθυνε ο Χριστός μετά την Ανάστασή Του στους μαθητές Του, τονίζει ότι ακριβώς αυτός ο χαιρετισμός Του αποτελεί δώρο προς την ανθρωπότητα, αλλά συνάμα και επιταγή ότι τότε μόνο είμαστε πραγματικά χριστιανοί, όταν αγαπούμε την ειρήνη και αποστρεφόμαστε τον πόλεμο, και ότι ο μόνος πόλεμος στον οποίο οφείλει να εμπλέκεται ένας χριστιανός είναι ο πόλεμος κατά των παθών και του διαβόλου. Προτρέπει χαρακτηριστικά ο ιερός πατήρ: «Αιδεσθώμεν ουν, αδελφοί, το δώρον του ειρηνικού, την ειρήνην φημί, ην ενθένδε απιών αφήκεν ημίν, ώς τι άλλο εξιτήριον. Ένα πόλεμον ίδωμεν, τον κατά της αντικειμένης δυνάμεως».

Επιπρόσθετα ας τονιστεί πως το γεγονός της Ανάστασης συνδέεται με το χριστολογικό δόγμα της Χαλκηδόνας, κατά το οποίο, ως γνωστόν, ομολογούμε ότι ο Χριστός ένωσε στο πρόσωπό Του ασυγχύτως, αχωρίστως, αδιαιρέτως, αιρετώς δύο φύσεις, τη θεϊκή και την ανθρώπινη. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο και ο Μέγας Αθανάσιος μιλώντας για το γεγονός της Ανάστασης επισημαίνει: «(Το του Κυρίου σώμα) απέθανε μεν ως θνητόν, ανέζησε δε δια την εν αυτώ ζωήν». Δηλαδή ο Χρίστος πέθανε ως θνητός, αναστήθηκε όμως, διότι συνάμα είναι και Θεός.

Σύμφωνα με τον άγιο Θεόδωρο τον Στουδίτη, ο Χριστός ανέστη τριήμερος «αφαρπάσας ημάς εκ χειρός του δράκοντος και δους ημίν την κατ’ αυτού δύναμιν και ισχύν». Δηλαδή ο Χριστός με την Ανάστασή Του μας απάλλαξε από την κυριαρχία του διαβόλου και επιπρόσθετα μας έδωσε τη δυνατότητα της κατ’ αυτού νίκης και την επαναφορά μας στην προ της πτώσεως κατάσταση.

Τέλος, κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, οι λειτουργικές συνάξεις της Κυριακής είναι ουσιαστικά υπόμνηση της Ανάστασης του Χριστού και της φανέρωσής Του στους μαθητές Του. Είναι γνωστό πως ο Χριστός εμφανίστηκε στους μαθητές Του για πρώτη φορά κατά την Κυριακή ημέρα απόντος του Θωμά, και πάλι εμφανίστηκε σε αυτούς μετά από 8 μέρες, δηλαδή πάλι Κυριακή. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο σημειώνει: «εκείνας τας συνάξεις εικονίζει διηνεκώς η του Χριστού Εκκλησία, κατά Κυριακήν μάλιστα τας συνάξεις επιτελούσα». Επίσης, ο άγιος Θεόδωρος ο Σαββαΐτης στα Εκατόν Ψυχωφελή Κεφάλαια, δίνοντας το στίγμα του τρόπου εορτασμού, όχι μόνο του Πάσχα, αλλά και όλων των εορτών, σχολιάζει: «Ουκ εν οινοποσίαις τας εορτάς χρη εκτελείν∙ αλλ’ ανακαινίσει νοός και ψυχής καθαρότητι». Δηλαδή, να τις τιμούμε όχι γαστρονομικά και με οινοποσίες, αλλά με ανακαίνιση και καθαρότητα ψυχής και νου. Έτσι λοιπόν τιμούμε την Ανάσταση, όταν «εν ανακαινίσει ψυχής και νοός διά της μεθέξεως των τιμίων δώρων», κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, γινόμαστε θεοειδείς.

Πηγή: www.philenews.com