Προσβάσιμη σελίδα

«Ο Χριστός δεν ανεβαίνει στην επίγειο Ιερουσαλήμ αλλά στην άνω Ιερουσαλήμ»

ΟΡΘΡΟΣ Μ. ΔΕΥΤΕΡΑΣ
(Ο Όρθρος της Μ. Δευτέρας τελείται
το απόγευμα της Κυριακής των Βαΐων)

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ
Τῇ ἁγίᾳ καὶ μεγάλῃ Δευτέρᾳ,
μνείαν ποιούμεθα τοῦ μακαρίου Ἰωσὴφ τοῦ Παγκάλου,
καὶ τῆς ὑπὸ τοῦ Κυρίου καταρασθείσης καὶ ξηρανθείσης Συκῆς.

Στίχοι εἰς τὸν Πάγκαλον Ἰωσὴφ
Σώφρων Ἰωσήφ, δίκαιος κράτωρ ὤφθη,
Καὶ σιτοδότης, ὧ καλῶν θημωνία!

Ἕτεροι, εἰς τὴν ξηρανθεῖσαν Συκῆν.
Τὴν Συναγωγήν συκῆν Χριστός Ἑβραίων,
Καρπῶν ἄμοιρον πνευματικῶν εἰκάζων,
Ἀρᾷ ξηραίνει, ἧς φύγωμεν τὸ πάθος.

Ταὶς τοῦ Παγκάλου Ἰωσὴφ πρεσβείαις,
Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς. 

 

Εισαγωγικά

Ο συνδυασμός της παραβολής «της ξηρανθείσης συκής» και «του παγκάλου Ιωσήφ» φαίνεται εκ πρώτης όψεως αταίριαστος, αλλά δεν είναι. Είναι αρμονικός ο συνδυασμός, η μία συμπληρώνει την άλλη, η ακαρπία της συκιάς συμπληρώνεται από την καρποφορία του Ιωσήφ. Εξηγούμαι:

Βασικός προορισμός της συκιάς, όπως και όλων των άλλων δέντρων, είναι η καρποφορία. Όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα, όπως τα σκιερά φύλλα ή τα καύσιμα ξύλα. Η συκιά με την ακαρπία δεν εκτελεί τον βασικό προορισμό, για τον οποίο δημιουργήθηκε.Αυτό ισχύει και για τον άνθρωπο. Η καρποφορία, δηλαδή η δημιουργικότητα και η παραγωγικότητα αποτελεί για τον άνθρωπο τον πρώτο και βασικό λόγο υπάρξεώς του. Ο υμνογράφος βέβαια παρομοιάζει την άκαρπη συκιά με την άκαρπη Συναγωγή των Εβραίων και μας προτρέπει να αποφεύγουμε την ακαρπία της συκιάς, γιατί όπως ρίχνουνστην φωτιάτα ξερά και μη παραγωγικά κλαδιά των δέντρων, έτσι θα μας ρίξουν κι εμάς στη φωτιά της κόλασης, αν είμαστε άκαρποι. «Χριστός εἰκάζων τὴν Συναγωγήν Ἑβραίων συκῆν ἄμοιρον καρπῶν πνευματικῶν, Ἀρᾷ ξηραίνει, ἧς φύγωμεν τὸ πάθος» Δηλαδή: «Ο Χριστός παρομοιάζοντας την Συναγωγή των Εβραίων με συκιά που δεν παράγει πνευματικούς καρπούς, την καταριέται και αυτή ξεραίνεται». Αυτής λοιπόν το πάθημα ας το αποφύγουμε κι ας φέρουμε την καρποφορία του Αγίου Πνεύματος, η οποία είναι και επιδιωκόμενος στόχος και κριτήριο εξέτασης μας.

Τώρα πώς συνδέεται η ιστορία του Ιωσήφ με την άκαρπη συκιά.Όταν οι Ισμαηλίτες έφεραν τον Ιωσήφ στην Αίγυπτο, τον αγόρασε ο Πετεφρής, που ήταν αξιωματούχος και αρχηγός της σωματοφυλακής του Φαραώ. Ο Ιωσήφ κέρδισε την εύνοια του αφεντικού του κι εκείνος τον έκανε επιστάτη στο σπίτι του. Ο Κύριος ευλόγησε το σπίτι, τα υπάρχοντα και τα κτήματα του Πετεφρή, εξαιτίας του Ιωσήφ. Ο Ιωσήφ είχε ωραίο παράστημα κι όμορφο πρόσωπο. Επειδή όμως δεν υπάκουσε στις ερωτικές διαθέσεις της συζύγου του Πετεφρή, αυτή τον συκοφάντησε στον άντρα της. Ο Πετεφρής άκουσε τη γυναίκα του και έδωσε διαταγή να πιάσουν τον Ιωσήφ και να τον βάλουν στη φυλακή (Γένεση 39,1-20). Ο Ιωσήφ δεν ήταν μόνο ωραίος στο σώμα αλλά και στην ψυχή. Αυτό φαίνεται από την αγνότητα που επέδειξε στις ερωτικές διαθέσεις της γυναίκας του Πετεφρή, από την τιμιότητα και την αξιοσύνη του στην διαχείριση της περιουσίας του Φαραώ, από την συγχωρητικότητα απέναντι στα αδέλφια του, που τον πούλησαν σκλάβο στην Αίγυπτο, από την βοήθεια που έδωσε στα αδέλφια του και από τα πολλά καλά που έκανε στους Αιγυπτίους. Η καρποφορία του είναι προφανής. Αποτελεί φωτεινό παράδειγμα για όλους τους ανθρώπους, γι’ αυτό και προβάλλεται από την εκκλησία στην αρχή της Μ. Εβδομάδας σε αντιπαράθεση με την ακαρπία της συκιάς.

Ἦχος πλ. δ’
Τῆς ξηρανθείσης συκῆς διὰ τὴν ἀκαρπίαν
τὸ ἐπιτίμιον φοβηθέντες ἀδελφοί
καρποὺς ἀξίους τῆς μετανοίας προσάξωμεν Χριστῷ,
τῷ παρέχοντι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Ερμηνεία

Οι καρποί ενός καρποφόρου δέντρου είναι ο κύριος λόγος ύπαρξής του. Αν δεν κάνει καρπούς το δέντρο κόβεται και καίγεται. Αυτά είπε ο Χριστός σε άλλη περίπτωση για τα ξερά κλίματα, τώρα τα λέει για την κατάχλωρη συκιά πλην όμως άκαρπη. Τα μεγάλα και δροσερά φύλλα μόνο σκιά κάνουν, όμως την συκιά δεν φυτεύει κανείς για τον ίσκιο αλλά για τον καρπό.

Καρποφόρο δέντρο είναι και ο άνθρωπος, γι’ αυτό και πρέπει να φέρνει καρπούς, όταν μάλιστα δεν είναι σαν ένα απλό δέντρο αλλά ένας δημιουργικός άνθρωπος, ο οποίος έχει μυαλό και χέρια και μπορεί να κάνει πολλά πράγματα. Αυτό είναι αυτονόητο, όμως δεν είναι αυτός ο λόγος που πρόσταξε την συκιά να ξεραθεί. Ήθελε να διδάξει ότι ο άνθρωπος πρέπει να είναι παραγωγικός, δημιουργικός και εκτός αυτού να έχει και τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος. Αν δεν έχει αυτούς τους καρπούς ο άνθρωπος μπορεί να έχει ωραία εμφάνιση, να δίνει στους άλλους την εντύπωση ότι είναι σπουδαίος, όμως ο άνθρωπος στην πράξη και στα έργα κρίνεται. Οι καρποί των ανθρώπων είναι τα καλά τους έργα, με τα οποία θα πάνε στον Παράδεισο και θα σωθούμε, διαφορετικά θα πάνε στην κόλαση και θα καταστραφούνε. Η Μ. Εβδομάδα που αρχίζει δίνει την ευκαιρία και την δυνατότητα της ανασύνταξης του ανθρώπου, της αυτοκριτικής και της παραγωγικής δραστηριότητας.

Ἦχος πλ. δ’
Δευτέραν Εὔαν τὴν Αἰγυπτίαν εὑρὼν ὁ δράκων
διὰ ῥημάτων ἔσπευδε κολακείας ὑποσκελίσαι τὸν Ἰωσήφ,
ἀλλ’ αὐτὸς καταλιπὼν τὸν χιτῶνα ἔφυγε τὴν ἁμαρτίαν,
καὶ γυμνὸς οὐκ ᾐσχύνετο, ὡς ὁ Πρωτόπλαστος πρὸ τῆς παρακοῆς.
Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις, Χριστέ, ἐλέησον ἡμᾶς.

Ερμηνεία

Το σκηνικό επαναλαμβάνεται: Η γυναίκα του Πετεφρή γίνεται δεύτερη Εύα, που έπεσε θύμα στον Δράκοντα, που δεν είναι άλλος από τον Διάβολο. Η γυναίκα λοιπόν αυτή γίνεται όργανο του Διαβόλου και προσπαθεί με κολακευτικά λόγια ναπαρασύρει στην αμαρτίακαι αυτή έναν άνδρα, τον Πάγκαλο Ιωσήφ,. Η ομορφιά του Ιωσήφ στο πρόσωπο και το ανάστημα γίνεται δέλεαρ που χρησιμοποιεί ο Διάβολος, για να δελεάσει την γυναίκα και αυτή να παρασύρει τον Ιωσήφ. Ο Ιωσήφ όμως ήταν ακέραιος χαρακτήρας και τίμιος απέναντι στο αφεντικό του τον Πετεφρή και δεν υπέκυψε στις αμαρτωλές προτάσεις της. Η γυναίκα του Πετεφρή επεδίωκε τον «υποσκελισμό», την προσβολή του Ιωσήφ, αλλά αυτός με έναν δρασκελισμό έφυγε έξω γυμνός, γιατί η γυναίκα του πήρε τα ρούχα του. Η απόφαση του Ιωσήφ ήταν σταθερή και προτίμησε την γύμνια του σώματος από την γύμνια της ψυχής. Αυτή η σωματική γύμνια μοιάζει με την γύμνια των Πρωτοπλάστων πριν από την παρακοή, όπου το μάτι τους δεν ήταν πονηρό και δεν ντρέπονταν να είναι γυμνοί. Αμέσως μετά την παρακοή έραψαν φύλλα συκής και τα έβαλαν πάνω στο σώμα τους, γιατί άρχισαν να βλέπουν πονηρά και αμαρτωλά ο ένας τον άλλο. Επομένως δεν ήταν η γύμνια αλλά το πονηρό βλέμμα που απέκτησαν μετά την παρακοή που τους οδηγούσε στην αμαρτία. Ο Ιωσήφ προτίμησε τη γύμνια του σώματος προκειμένου να αποφύγει την αμαρτία.Βέβαια αυτό το πλήρωσε πολύ ακριβά, δηλαδή με φυλακή ύστερα από την συκοφαντία της γυναίκας εναντίον του, αλλά αυτό δεν τον πείραξε.

Ἦχος α’ (Τὸντάφον σου Σωτὴρ)
Τὰ Πάθη τὰ σεπτά, ἡ παροῦσα ἡμέρα,
ὡς φῶτα σωστικά, ἀνατέλλει τῷ Κόσμῳ·
Χριστὸς γὰρ ἐπείγεται, τοῦ παθεῖν ἀγαθότητι,
ὁ τὰ σύμπαντα, ἐν τῇ δρακὶ περιέχων,
καταδέχεται, ἀναρτηθῆναι ἐν ξύλῳ,
τοῦ σῶσαι τὸν ἄνθρωπον.

Ερμηνεία

Τα «Πάθη τα σεπτά»ο υμνογράφος τα τονίζει στην αρχή της εβδομάδας των Παθών, γιατί αυτά είναι το κεντρικό θέμα της εβδομάδας. Τα σεπτά έχουν την έννοια και του σεβαστού και του ιερού, γι’ αυτό και τα Πάθη του Χριστού είναι σεπτά. Εκτός όμως από σεπτά χαρακτηρίζονται και σωστικά συνδέοντάς τα με το φως της αναστάσεως του Χριστού. Το «ἀνατέλλει» έχει σχέση εκτός από την προαγγελία της έλευσης του φωτός στον Κόσμο αποτελεί και προοίμιο της Μ. Εβδομάδας. Και δεν είμαστε μόνο εμείς που βιαζόμαστε να χαρούμε το φως της Ανάστασης αλλά βιάζεται και ο Χριστός να υποστεί τα Πάθη για την σωτηρία του κόσμου. Αυτή η βιασύνη του Χριστού δηλώνει την μεγάλη του αγάπη προς τα πλάσματά του, τα απολωλότα πρόβατα. Θα πάθει λοιπόν χωρίς να το αξίζει, γιατί τον χαρακτηρίζει η απέραντη αγαθότητα. Και είναι βέβαια μεγάλης απορίας άξιο πώς αυτός που κρατάει μέσα στη χούφτα του όλον τον κόσμο καταδέχεται να κρεμαστεί σαν κακούργος στον Σταυρό. Αυτό όμως το κάνει για να σώσει τον άνθρωπο.

(Τὴ νΣοφίαν, καὶ Λόγον)
Τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου τὰς ἀπαρχάς,
ἡ παροῦσα ἡμέρα λαμπροφορεῖ.

Ερμηνεία

Βρισκόμαστε στις αρχές ή απαρχές, όπως λέγει το τροπάριο, της Εβδομάδας των Παθών, τα οποία στο προηγούμενο τροπάριο χαρακτηρίστηκαν ως «σεπτά», δηλαδή σεβαστά και ιερά. Η παρούσα ημέρα, δηλαδή η Μεγάλη Δευτέρα κάνει την έναρξη των ακολουθιών της Μεγάλης Εβδομάδας. Μας κάνει όμως εντύπωση ότι η παρούσα ημέρα λαμπροφορεί, δηλαδή ότι κι εμείς πρέπει να λαμπροφορέσουμε αντί να μαυροφορέσουμε, γιατί έχουμε μπροστά μας πένθος, τα Πάθη του Χριστού. Δεν είναι όμως έτσι για τα χριστιανικά πράγματα. Ο χριστιανός ορθόδοξος μπορεί αυτήν την εβδομάδα να μαυροφορεί μέσα του όμως είναι χαρούμενος, ζει την χαρμολύπη. Και φυσικά λυπάται για τα Πάθη του Χριστού, ξέρει όπως ότι αυτά θα περάσουν και μετά την Σταύρωση θα ακολουθήσει η Ανάσταση. Αυτή ήταν και είναι η πορεία του Χριστού, που φτάνει στην Ανάσταση, την νίκη μέσα από την Σταύρωση, μέσα από τη θλίψη. Αυτήν την πορεία καλούμαστε να ακολουθήσουμε κι εμείς. Να ξέρουμε ότι δεν υπάρχει δυσκολία που να μην μπορούμε να την ξεπεράσουμε με την βοήθεια του Χριστού. Ο Θεός Πατέρας μας, «ο εν τοις ουρανοίς», περιμένει να πετάξουμε το βάρος των αμαρτιών, να γίνουμε ανάλαφροι και νααπογειωθούμε από τη γη με προορισμό τον ουρανό, όπως η Παναγία, η οποία χαρακτηρίζεται ως «κούφη νεφέλη», γιατί απαλλάχτηκε από το βάρος κάθε αμαρτίας και βρίσκεται κοντά στον Υιό της και Θεό της. Αυτό βεβαιώνει ο απ. Παύλος στην Α΄προς Θεσσαλονικείς επιστολή του, αυτό θέλουμε να μας συμβεί και σε μας: «ἔπειτα ἡμεῖς οἱ ζῶντες οἱ περιλειπόμενοι ἅμα σὺν αὐτοῖς ἁρπαγησόμεθα ἐν νεφέλαις εἰς ἀπάντησιν τοῦ Κυρίου εἰς ἀέρα, καὶ οὕτω πάντοτε σὺν Κυρίῳ ἐσόμεθα» (Α΄Θεσσαλ. 4, 17).

Δεῦτε οὖν φιλέορτοι, ὑπαντήσωμεν ᾄσμασιν·
ὁ γὰρ Κτίστης ἔρχεται σταυρὸν καταδέξασθαι,
ἐτασμούς καὶ μάστιγας Πιλάτῳ κρινόμενος·
ὅθεν καὶ ἐκ δούλου ῥαπισθεὶς ἐπὶ κόρης·
τὰ πάντα προσίεται, ἵνα σώσῃ τὸν ἄνθρωπον.

Ερμηνεία

Σε αυτό το κλίμα, το παράξενα εορταστικό, κινείται και ο υμνογράφος, όταν καλεί εμάς, που αγαπούμε να γιορτάζουμε αυτά τα γεγονότα, τα δυσάρεστα αλλά συγχρόνως και ευχάριστα, και να προϋπαντήσουμε την Νυμφίο Χριστό, με τα εκκλησιαστικά άσματα αυτής της Μεγάλης Εβδομάδας, τα τόσο κατανυκτικά και βαθυστόχαστα. Καλούμαστε να προϋπαντήσουμε τον Χριστό όχι με βαΐα κλάδων αλλά με άσματα, έναν Χριστό που δεν έρχεται ως «ὁ τιθεὶς νέφη τὴν ἐπίβασιν αὐτοῦ, ὁ περιπατῶν ἐπὶ πτερύγων ἀνέμων» αλλά ως ταπεινός άνθρωπος που πρόκειται να υποστεί τα πάνδεινα, σταυρό, εξέταση, μαστίγιο, ράπισμα στο μάγουλο από μια δούλη του. Και όλα αυτά, για να σώσει τον άνθρωπο. Θα κριθεί ο Κριτής από τον κρινόμενο, ο Δημιουργός από το δημιούργημά του, και θα καταδικαστεί. Υποφέρει τα πάντα, μετέρχεται όλους τους τρόπους για να μας φέρει στο σωστό δρόμο και να σωθούμε.

Διὰ τοῦτο βοήσωμεν· Φιλάνθρωπε Χριστὲ ὁ Θεός,
τῶν πταισμάτων δώρησαι τὴν ἄφεσιν
τοῖς προσκυνοῦσιν ἐν πίστει τὰ ἄχραντα Πάθη σου.

Ερμηνεία

Ο υμνογράφος καλεί εμάς τους πιστούς, που με πίστη προσκυνούμε τα Σεπτά και Άχραντα Πάθη του Κυρίου, να φωνάξουμε και να εκλιπαρήσουμε τον Φιλάνθρωπο Χριστό για να μας δώσει την άφεση των αμαρτιών και να προσέλθουμε στην Ανάσταση αγνοί και καθαροί, όπως απαιτούν οι περιστάσεις. Αλλά ας έχουμε το θάρρος, γιατί «Τὸ χειρόγραφον ἡμῶν, ἐν τῷ Σταυρῷ διέρρηξας Κύριε,» (τροπάριο της Μ.Παρασκευής). Ο Χριστός με την Σταύρωσή του έσχισε το χρεώγραφο των αμαρτιών μας και μας απάλλαξε από τις αμαρτίες, γιατί αυτός είναι «ο αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου, ο εξαγοράσας ημάς εκ της κατάρας του Νόμου και αποκαταστήσας την πεπτωκυίαν εικόνα του, ο εκτείνας επί του Σταυρού τας αχράντους χείρας Σου».

Εις τους Αίνους ΣτιχηρὰἸδιόμελα
Ἦχος α’
Ἐρχόμενος ὁ Κύριος πρὸς τὸ ἑκούσιον Πάθος,
τοῖς Ἀποστόλοις ἔλεγε νἐν τῇ ὁδῷ.
Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα
καὶ παραδοθήσεται ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου,
καθώς γέγραπται περὶ αὐτοῦ.

Ερμηνεία

1.«Ἐρχόμενος ὁ Κύριος πρὸς τὸ ἑκούσιον Πάθος». Ο Κύριος έρχεται αυτοβούλως, πράγμα που δεν σημαίνει ότι δεν έχει την σύμφωνη γνώμη και των άλλων δύο προσώπων της Αγίας Τριάδας. Εξάλλου ο Υιός του Θεού γίνεται υιός του ανθρώπου και αναλαμβάνει την αποστολή της διεκπεραίωσης του Σχεδίου του Θεού για την σωτηρία του ανθρώπου. Στο σχέδιο αυτό προβλέπονταν η Σταύρωση του Χριστού ως ανθρώπου αλλά και η Ανάστασή του ως Θεού. Ως άνθρωπος υπέστη το Πάθος, το οποίο ήταν εκούσιο κι έτσι μιλάμε για Θείο Πάθος και Θείο Δράμα και όχι για ανθρώπινη τραγωδία. Η διαφορά είναι τεράστια. Η τραγωδία φέρνει την καταστροφή, φέρνει τον θάνατο και την απελπισία. Το δράμα δεν έχει αυτά τα γνωρίσματα. Δράμα είναι η διακύμανση των συναισθημάτων του ανθρώπου. Ο άνθρωπος που ζει ένα δράμα γνωρίζει πολλές ψυχικές διακυμάνσεις, μοιάζει με την φουρτουνιασμένη θάλασσα με πολλά κύματα, που μια τον πάνε ψηλά στο ζενίθ και μια τον πάνε χαμηλά στο ναδίρ. Ο Χριστός ως άνθρωπος δοκίμασε αυτές τις διακυμάνσεις, για παράδειγμα το συναίσθημα της οργής κατά των εμπόρων του Ναού του Σολομώντα, της θλίψης με τον θάνατο του φίλου του Λαζάρου αλλά τα πιο δυνατά ήταν στο Όρος των Ελαιών, όπου παρακάλεσε τον Θεό να παρέλθει το πικρό ποτήρι του θανάτου, και φυσικά πάνω στο Σταυρό, όταν οι μαθητές του τον εγκατέλειψαν. Ο Χριστός όμως ως άνθρωπος γνώρισε την μεγαλύτερη χαρά, όταν ως Θεός αναστήθηκε, για να αναστήσει και ολόκληρο το ανθρώπινο γένος.

έργο Γ. Κόρδη

2. «τοῖς Ἀποστόλοις ἔλεγεν ἐν τῇ ὁδῷ: Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα καὶ παραδοθήσεται ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου» Ο Χριστός δεν είναι πρώτη φορά που μιλάει στους Αποστόλους στο δρόμο γι’ αυτά που επρόκειτο να συμβούν. Και στον δρόμοπρος Εμμαούς πλησιάζοντας τον Λουκά και τον Κλεόπα τους εξήγησε χωρίς να τον καταλάβουν τα γεγονότα της σταύρωσης και της ανάστασης του Κυρίου σύμφωνα με τις προφητείες. Το ίδιο τονίζει και τώρα ο υμνογράφος κάνοντας λόγο για το «καθώς γέγραπται περὶ αὐτοῦ», όπως σημειώνει. Η πορεία προς τα Ιεροσόλυμα είναι ανηφορική, διότι τα Ιεροσόλυμα ήταν χτισμένα πάνω σε λόφο, αλλά είναι νικηφόρα. Ξεκίνησε ως θριαμβευτική με τα βαΐα των κλάδων κατά την υποδοχή του, συνεχίστηκε ως μαρτυρική με την παράδοσή του για Σταύρωση και κατέληξε και πάλι θριαμβευτική με την Ανάσταση.

Αυτήν την πορεία καλούμαστε να κάνουμε και εμείς.

Δεῦτε οὖν καὶ ἡμεῖς κεκαθαρμέναις διανοίαις
συμπορευθῶμεν αὐτῷ καὶ συσταυρωθῶμεν,
καὶ νεκρωθῶμεν δι’ αὐτόν, ταῖς τοῦ βίου ἡδοναῖς,
ἵνα καὶ συζήσωμεν αὐτῷ καὶ ἀκούσωμεν βοῶντος αὐτοῦ,

Ερμηνεία

Για να συμπορευτούμε όμως με τον Χριστό πρέπει να κρατάμε και το σώμα μας καθαρό, όπως οι Εβραίοι κατά πρόσταγμα Θεού, για να πάρουν τις Δέκα Εντολές, και την καρδιά μας καθαρή , όπως τονίζει ο Δαυίδ στον 50ο ψαλμό: «Καρδίαν καθαρὰν κτίσον ἐν ἐμοί, ὁ Θεός, καὶ πνεῦμα εὐθὲς ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου», και τον διάνοιά μας, η οποία τροφοδοτείται από τις αισθήσεις, γι’ αυτό πρέπει να βρίσκονται σε «φυλακή» επαγρύπνηση, όπως γράφει ο Νικόδημος ο Αγιορείτης στο έργο του «Φυλακή των πέντε αισθήσεων». Η συμπόρευση απαιτεί και σταύρωση του παλαιού μας ανθρώπου και νέκρωση των μελών του σώματός μας από τα πάθη. Είναι πολύ σαφής ο απ. Παύλος πάνω στο θέμα αυτό: «5 «Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς… ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ 10 καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ’ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν» (Καλας. 3. 5,10). Η νέκρωση των ηδονών είναι συνειδητή επιλογή ανάμεσα στην οδύνη έναντι τη ηδονής. Αυτό μας φέρνει κοντά στο Χριστό, για να συζήσουμε μαζί του και να μας δώσει όλο το νόημα αυτού αγώνα.

οὐκέτι εἰς τὴν ἐπίγειον Ἱερουσαλήμ διὰ τὸ παθεῖν·
ἀλλὰ ἀναβαίνω πρὸς τὸν Πατέρα μου καὶ Πατέρα ὑμῶν,
καὶ Θεόν μου, καὶ Θεὸν ὑμῶν
καὶ συνανυψῶ ὑμᾶς εἰς τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ,
ἐν τῇ Βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.

Ερμηνεία

Η Ιερουσαλήμ μετά την ανάσταση του Κυρίου έγινε ιερή πόλη, και γιατί εκεί υπήρχε ο Ναός του Σολομώντα αλλά κυρίως γιατί εκεί σταυρώθηκε και αναστήθηκε ο Κύριος. Η Ιερουσαλήμ τώρα αποκτά πνευματικές διαστάσεις, δεν είναι η επίγειος Ιερουσαλήμ αλλά η άνω Ιερουσαλήμ που ταυτίζεται με την εκκλησία του Θεού και την Βασιλεία των Ουρανών. Ο Χριστός δεν ανεβαίνει στην επίγειο Ιερουσαλήμ αλλά στην άνω Ιερουσαλήμ κοντά στον Πατέρα του και Πατέρα μας και Θεό του και Θεό μας και θα ανυψώσει κι εμάς για να μας βάλει μέσα στην Βασιλεία των Ουρανών. Αυτό είναι το τέρμα της επίπονης αυτής πορείας, η οποία έχει δυσκολίες και θλίψεις αλλά έχει και χαρές.

Πρόσφατες
δημοσιεύσεις
Λόγος και Μέλος: Άρθρο Θωμά Αποστολόπουλου «Δέκα λεπτομέρειες για τη βυζαντινή μουσική»
Μνήμη Μανόλη Κ. Χατζηγιακουμή: σκαπανέας, διασώστης, κιβωτός
«Το ευ ζην μου εδίδαξε ο Λυκούργος Αγγελόπουλος»
«Θα ανοίξω το στόμα της ψυχής μου και θα γεμίσει από Άγιο Πνεύμα»
Λόγος και Μέλος: «Κεχαριτωμένη χαίρε»