Στον Πόντο, ένα πουλί μεταφέρει τα μαντάτα στους κατοίκους σαν έπεσε τελειωτικά η Πόλη στα χέρια των Τούρκων. Γνωρίζοντας, ότι μεταφέρει κάτι εξαιρετικά δυσάρεστο, κανείς δεν τολμά να πάει να πάρει το μήνυμα που έχει αφήσει το πουλί. Μόνο ένα παίδι – συνήθως χήρας γιός – πηγαίνει το διαβάζει και αναγγέλει αυτός τα τρομερά νέα στον εκεί Ελληνισμό… » Αϊλί εμάς και βάι εμάς η Ρωμανία πάρθεν…». Ωστόσο, στο τέλος υπάρχει και το αισιόδοξο μήνυμα: «Η Ρωμανία αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο…
Αυτό είναι το θέμα του τραγουδιού «Πάρθεν η Ρωμανία», του συγκινητικότερου ποντιακού θρήνου για το πέσιμο της Πόλης στους Αγαρηνούς.
Για το μουσικό κείμενο σε βυζαντινή σημειογραφία πατήστε εδώ (Καταγραφή Φώτης Μπαρούτας)