Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης: Ο ευγενής εργάτης του Ευαγγελίου

4 Ιουνίου 2023

Δεν είναι εύκολο να γράψεις για έναν φίλο και αδελφό. Για ένα πρόσωπο φωτεινό και αισιόδοξο. Μας γνώρισε εκεί στο βιβλιοπωλείο «Ο ΣΩΤΗΡ» ο κύριος Ηλίας Θεοδωρόπουλος, άλλη μεγάλη άγνωστη μορφή που διακόνησε τον αμπελώνα του Κυρίου στην Κύπρο μας. Μας συνέδεε και η αγάπη με τον μεγάλο Νικόλαο Βασιλειάδη.

Ο αδελφός μας εν Χριστώ Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης ήτο βλαστός ευθαλής της νήσου Χίου, αγιοτόκου και ηρωοτόκου νήσου με μικρασιατική και πολύτιμη νησιωτική και κολλυβαδική παράδοση. Συνεδέετο εκ νεότητος με την θρυλική οικογένεια Γκιάλα, ιδιαίτερως δε με τον αρχίατρο Γκιάλα, αδερφό του φωτεινού ποιητή Γ. Βερίτη, ο οποίος τον στήριξε στα πρώτα φοιτητικά του βήματα μαρτυρώντας για το ήθος και το εκκλησιαστικό φρόνημα του νεαρού τότε Γρηγόριου Μουσουρούλη.

Δεν ήτο ο λίαν αγαπητός εργάτης του Ευαγγελίου προσωρινός επισκέπτης της νήσου μας. Μας αγάπησε με όλο το πύρωμα της καρδίας του και συνειδητά επέλεξε η παρουσία του στην Κύπρο, παρά τις όποιες αντιξοότητες, να είναι θυσιαστική και αγαπητική. Η επιλογή του αυτή δεν ήτο εύκολή. Αγωνίστηκε να μας καταλάβει, να μας γνωρίσει και είναι αλήθεια πως ο Έλληνας της Κύπρου μετά την εισβολή κουβαλά πληγές και δυσκολίες, και συχνά είναι προκατειλημμένος, παρά την έμφυτη παραδοσιακή του φιλοξενία.

Αρχοντικός νησιώτης, ευγενής ειλικρινώς ανοικτός προς όλους τους ανθρώπους «ανάγκασε» και τους πλέον προκατειλημμένους να ομολογούν την σοβαρότητα του ανδρός, την στιβαρή και συνάμα διακριτικώς αγαπητική προσωπικότητά του. Είχε δε ο μακαριστός ανυπόκριτο χαμόγελο και εκείνο το ευλογημένο χιούμορ που μας δίδαξε και ο Άγιος Παΐσιος. Στις συναντήσεις έκτιζε αμέσως τις γέφυρες. Εβίωνες κοντά του την αληθινή εγγύτητα.

Ένα βράδυ κατάκοπος, δεν έπαυε να απαντά το τηλέφωνο που αδιακρίτως κτυπούσε συνεχώς και οι καλούντες πρέπει να ήτο πιεστικοί μέχρι κουραστικοί. Γύρισε όταν κόπασε ο περισπασμός και είπε: Ο Έλλην στρατιώτης δεν πεινά, δεν κουράζεται δεν έχει ανάγκη ύπνου. Ο Έλλην στρατιώτης…. Και χαμογέλασε κουρασμένος και συνέχισε τη διδαχή.

Τόξερα μα από εκείνο το βράδυ κατάλαβα εις βάθος πως ο αδερφός μας αυτός που ήρθε αγόγγυστα να μας διακονήσει από την Χίο κουβαλούσε πολλούς σταυρούς και βάρη και δυσκολίες για το χατίρι μας. Εν υπακοή και με υπομονή. Ο λόγος του, λόγος της καθ’ ημάς Ανατολής, ήτο πάντοτε οργανωμένος, χριστοκεντρικός και εποικοδομητικός. Δεν κούραζε, ανέπαυε και οικοδομούσε. Βασισμένος στην ζηλευτή του ακαδημαϊκή μόρφωση και τη συνεχή μελέτη, ήτο ηρτημένος από τα βιώματα της αγροτιάς, του λαϊκού κόπου, της εκτενής στρατιωτικής του θητείας και της μετοχής του σε πλήθος χειρωνακτικών διακονημάτων στα οποία υπηρέτησε από παιδί και με αυτή κέρδισε τις σπουδές του.

Όλο αυτό το πλήθος των εμπειριών εγκέντρησαν την βιωτή του και τον οδήγησαν σε ενάν τρόπο ζωής μεγίστως ειρηνικόν, φιλανθρωπόν φιλολαϊκό και συμβατόν με τον πονεμένον και πληγωμένονσυγχρονόν Έλληνα. Τον δώρισαν στην Κύπρον, την δεύτερήν του πατρίδαν, ως Χριστιανόν, σύγχρονόν άνθρωπόν της Ανατολής όπως ο Κόντογλου τον περιέγραφε. Πράον και αγωνιστήν μαζί. Ανεξίκακο και ηγετικόν μπροστάρην δια του παραδείγματος. Ποια ήτο η Ανατολή που τον κοσμούσε; Ας αφήσουμε τον λαγαρό του λόγο να μας την παρουσιάσει με σοφία.

«Ἀντίθετα, στην Ἀνατολή ἐπικρατεῖ ἄλλο πνεῦμα. Ὅταν μιλᾶμε για τήν “καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολή”, ἐννοοῦμε τή χριστιανική Ἀνατολή, ὅπου ἡ “κατά ἀνατολάς Ἐκκλησία”, ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καθίσταται ἡ ψυχή τοῦ λαοῦ. Αὐτή τον ἐμπνέει, τον καθοδηγεῖ. Καί ὁ λαός ἀφουγκράζεται τή φωνή της, ζυμώνει τή ζωή του μέτά παραγγέλματα καί τίς ἐπιταγές της, πού εἶναι ἐντολές τοῦ Ἀρχηγοῦ της, τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐκτείνεται ἀπό την ἀποστολική ἐποχή στο χῶρο τῆς Ἀνατολῆς και ἔχει τά ἑξῆς χαρακτηριστικά:

– Κρατάει τήν πίστη τῆς πρώτης Ἐκκλησίας, πού ξεκίνησε ἀπό την ἁγία Πόλη, την Ἱερουσαλήμ καί συνεχίζει τήν πορεία της, ὅπως ἀναφέρουνοἱ Πράξεις τῶν Ἀποστόλων.

– Κρατάει τήν παράδοση τῆς πρώτης Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας καί διατηρήθηκε στό χῶρο τῆς Ἀνατολῆς μέ τά παλαίφατα Πατριαρχεῖα, Κωνσταντινουπόλεως, Ἀλεξανδρείας, Ἀντιοχείας καί Ἱεροσολύμων.

– Ἔχει ἀναδείξει πλῆθος ὁσίων καί μαρτύρων και καυχᾶται για τά αἵματα τῶν τέκνων της. Πάντοτε, μέχρι σήμερα, διωκομένη ἀλλά νικῶσα, και διατηροῦσα την ἄδολη ἀποστολική της πίστη.

– Ἀκόμη, ὑπῆρξεν ἡ κοιτίδα τῶν πρώτων Χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι πίστεψαν με τό κήρυγμα τῶν ἁγίων Ἀποστόλων.

– Ἡ ἁγία Πόλις Ἱερουσαλήμ, καί γενικῶς ἡ Παλαιστίνη καί ἡ Αἴγυπτος καθώς καί ἡ Μικρά Ἀσία ὑπῆρξαν τό λίκνο τῆς Ἐκκλησίας και ἀν έδειξαν τούς μεγάλους Πατέρες, οἱ ὁποῖοι με τή διδασκαλία τους οἰκοδόμησαν τό θαυμαστό σύνολο τῆς χριστιανοσύνης.

– Ἰδιαιτέρως, ἡ Μικρά Ἀσία ἔλαμψε διά τῆς πίστεως, διότι σ᾽ αὐτήν ἀναδείχθηκαν οἱ ἑπτά ἀστέρες τῆς Ἀποκαλύψεως, δηλαδή οἱ ἑπτά Ἐκκλησίες, πού ἀναφέρονται στο ἱερό βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως και εἶναι Ἔφεσος, Σμύρνη, Πέργαμος, Θυάτειρα, Σάρδεις, Φιλαδέλφεια και Λαοδίκεια.

– Στην Ἀνατολή ἔζησαν καί διέπρεψαν οἱ θεοφόροι Πατέρες, οἱ ὁποῖοι στά δογματικά τους συγγράμματα χρησιμοποίησαν την Ἑλληνική γλώσσα, γλώσσα τῆς Ἀνατολῆς, στην ὁποία γράφτηκε και αὐτή ἡ Καινή Διαθήκη».

Αυτή ήτο η πορεία του αδερφού μας. Κραταιά στην πίστη της πρώτης Εκκλησίας. Με πίστη στην Παράδοση της Ανατολής και της πρώτης Αποστολικής Εκκλησίας. Με την διακριτική καύχηση των Οσίων και των Μαρτύρων. Στα χνάρια των πρώτων Αποστόλων και των πρώτων χριστιανών και των Παλαιφάτων Πατριαρχείων. Με τη Μικρά Ασία στην καρδιά του, που «ἔλαμψε διά τῆς πίστεως, διότι σ᾽ αὐτήν ἀναδείχθηκαν οἱ ἑπτά ἀστέρες τῆς Ἀποκαλύψεως, δηλαδή οἱἑπτάἘκκλησίες, η Ἔφεσος, Σμύρνη, Πέργαμος, Θυάτειρα, Σάρδεις, Φιλαδέλφεια καί Λαοδίκεια». Με τους Μεγάλους Πατέρες στην καρδιά του, «οἱὁποῖοιμέτή διδασκαλία τους οἰκοδόμησαν τό θαυμαστό σύνολο τῆς χριστιανοσύνης». Με την Ανατολή στην καρδιά του, την Ανατολήν των Θεοφόρων πατέρων, «οἱὁποῖοιμέτή διδασκαλία τους οἰκοδόμησαντό θαυμαστό σύνολο τῆς χριστιανοσύνης».

Δεν θα τον ξεχάσω όταν συναντιόμαστε. «Μάστρε» μου έλεγε και σκέφτομαι τιμούσε ο όντως μάστορης τον παραγιόν, τον έσχατον με τίτλον τιμητικόν. Δεν θα ξεχάσω την χαράν του, όταν σε δυο μεγαλειώδεις εκδηλώσεις στην Πάφον πρώτα και στην Λεμεσόν κατόπιν τιμήσαμεν τον πατριώτην του ποιητήν, τον ηγαπημένον του Αγίου Πορφυρίου, Γ. Βερίτη.

Δεν είναι εύκολο να γράψεις για έναν φίλο και αδελφό. Για ένα πρόσωπο φωτεινό και αισιόδοξο, μια πέτρα πελεκητή στο οικοδόμημα της Βασιλείας των Ουρανών. Έναν αδερφόν υπακοής και καλότροπης μαρτυρίας, έναν γίγανταν ευγενείας και πίστης ατόφιας αληθινής .

Ενάν όντως μαθητήν του Κυρίου ημών Ιησού ΧΡΙΣΤΟY.