Μοναχός Μωυσής, Ο συν-γραφέας ψυχαγωγός και το πνευματικό του πανηγύρι!

Μοναχός, π. Μωυσής (1952-2014).

Κάποιοι συγγραφείς χρησιμοποιούν την λέξη γραφιάς για να χαρακτηρίσουν την εργασία τους. Μια εργασία που στην ουσία σπάνια γίνεται και δουλειά με την έννοια του επαγγελματία συγγραφέα, γιατί στην Ελλάδα δύσκολα μπορεί κάποιος να επιβιώσει αποκλειστικά ως επαγγελματίας συγγραφέας. Κάποιοι, βεβαίως, το καταφέρνουν!

Οι περισσότεροι, λοιπόν, λογοτέχνες και συγγραφείς αν όχι οι πλείστοι, θα μπορούσαμε να πούμε πως ασχολούνται «εις έργα ουχί παραδεδεγμένης χρησιμότητος», όπως θα έλεγε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Και όλα αυτά τα κάνουν κυρίως για το μεράκι. Και αν προκύψει και κάποια επιτυχία ακόμη καλύτερα.

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, όχι μόνον δεν τα κατάφερε να γίνει και ο ίδιος επαγγελματίας συγγραφέας, αλλά δεν μπόρεσε να δει έστω και ένα βιβλίο του τυπωμένο και να το πάρει στα χέρια του. Όλο του το έργο δημοσιεύτηκε στον Τύπο, δηλαδή τις εφημερίδες και τα περιοδικά της εποχής, ενώ και ο ίδιος εργάστηκε ως μεταφραστής σε εφημερίδες.

Προσωπικά, η λέξη γραφιάς δεν μου αρέσει όταν θέλουμε να την συσχετίσουμε με τους λογοτέχνες και γενικότερα τους ανθρώπους του δημιουργικού γραπτού λόγου. Όταν ακούω την λέξη αυτή πηγαίνει αμέσως το μυαλό μου στον γραφέα υπηρεσίας του στρατού ο οποίος βρίσκεται σε διατεταγμένη υπηρεσία και δεν κάνει κάτι δημιουργικό. Παλαιότερα, ίσως να είχε κάποια ικανοποίηση από τα ωραία γράμματα που έγραφε και τους επαίνους από τους αξιωματικούς του!

Η λέξη γραφιάς, μου φαίνεται, πως δεν ταιριάζει καθόλου με τα μεράκια των λογοτεχνών δηλαδή των ποιητών, των διηγηματογράφων, των μυθιστορηματογράφων, ακόμη και των δοκιμιογράφων όσο βαριά, επίπονη, ενίοτε και αδυσώπητη είναι η μοναχική τους εργασία. Από την προσπάθεια να βρουν κανένα κομμάτι, όπως θα έλεγε ο τραγουδοποιός Νικόλας Άσημος, μέχρι την όλη διαδικασία να το φέρουν εις πέρας. Δεν λείπει, βεβαίως, και η αγωνία για την όλη εξέλιξη της εργασίας τους ιδιαίτερα για τους μυθιστορηματογράφους οι οποίοι θεωρούνται ως… αθλητές μεγάλων αποστάσεων.

Σίγουρα, όμως, αγωνία υπάρχει και στα λοιπά λογοτεχνικά… αγωνίσματα μικρών αποστάσεων ακόμη και σε ένα ποίημα. Έλεγε ο βραβευμένος με βραβείο Νόμπελ, τραγουδοποιός Μπομπ Ντύλαν πως μπορείς να τρελαθείς στην προσπάθειά σου να ολοκληρώσεις τους στίχους ενός τραγουδιού. Πρόσφατα, ο ίδιος, δήλωσε πως είναι πρώτα ποιητής και μετά μουσικός.

Ο λόγιος, αγιορείτης, μοναχός Μωυσής (1952-2014), που χθες συμπληρώθηκαν εννέα χρόνια από την κοίμησή του, είναι ένας από τους πιο πολυγραφότατους αγιορείτες μοναχούς. Ίσως, μόνον με τον άγιο Νικόδημο Αγιορείτη θα μπορούσε να συγκριθεί.

Και οι δύο, μάλιστα, αγιορείτες λόγιοι διακρίνονται για την ποικιλία των συγγραφικών τους έργων! Ενώ δεν τους λείπει σε καμιά περίπτωση και το λογοτεχνικό χάρισμα, πράγμα που είναι ιδιαίτερα εμφανές στα κείμενά τους ακόμη και τα πιο πνευματικά. Να υπενθυμίσουμε ότι ο Μοναχός Μωυσής εμφανίστηκε στα γράμματα ως ποιητής, ενώ ο άγιος Νικόδημος συνέγραψε και ποικίλες ακολουθίες.

Ποίηση είναι και αυτές! Και μάλιστα υψηλού επιπέδου αφού πρέπει να συνδυάσουν αφ’ ενός την ποίηση με το μέλος, την μουσική και αφ’ ετέρου να μην ξεφύγουν από την πατροπαράδοτη ορθόδοξη πατερική θεολογία. Ως προς τελευταίο, μάλιστα, δεν συγχωρείτε ούτε το ποιητική αδεία!

Προφανώς, λοιπόν, ο πολυγραφότατος, π. Μωυσής ασκούσε το γράψιμο ως διακόνημα και ως εργόχειρο κατά την μοναστηριακή και καλογερική ορολογία. Διακόνημα γιατί προσφέρεις στους λοιπούς αδελφούς και πατέρες της μονής, στη σκήτη και τα κελιά με πολλούς πατέρες. Και εργόχειρο γιατί πρόκειται για μια εργασία που ασκούν κυρίως οι πατέρες των κελιών για τη συντήρησή τους.

Ο ακαταπόνητος, παρ΄ όλες τις ασθένειες του, Γέροντας Μωυσής πρόσφερε με τα συγγράμματά του  ποικιλοτρόπως τόσο στην μοναστική κοινότητα όσο και στον λοιπό κόσμο. Εξάλλου πολλά από τα κείμενα και τα βιβλία του ήταν ομιλίες που έκανε σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της οικουμένης και ιδιαίτερα όπου υπήρχαν Έλληνες. Ήταν κατά κάποιο τρόπο ένας από τους ενδιάμεσους μεταξύ του Άθωνα και της λοιπής οικουμένης.

Και θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως και σήμερα συνεχίζει το διακόνημά του αυτό, αφού ποτέ δεν σταμάτησε η ανάγνωση των βιβλίων και των λοιπών δημοσιεύσεων που μας άφησε, αποτέλεσμα του κοπιώδους εργοχείρου του!

Ο πατήρ Μωυσής, λοιπόν, έγραφε τα ποικίλα έργα του που δεν αποτελούσαν μόνον καρπό της έμπνευσης του διανθισμένων με τα βιώματα και τις προσωπικές του εμπειρίες, αλλά ήταν και καρπός μεγάλης και επίμοχθης έρευνας!

Αναφέρομαι, κυρίως, στα κείμενα, τα βιβλία και τους τόμους για τους γέροντες και τους αγίους του Αγίου Όρους. Δεν μπορώ να μην αναφέρω το πρώτο του βιβλίο για τον όσιο, πλέον, Ιερώνυμο Σιμωνοπετρίτη τον Γέροντα της «Αναλήψεως», καρπό διεξοδικής έρευνας με ένα πλήθος θαυμαστών μαρτυριών για το πρόσωπο του αγαθού χαρισματούχου εκ Μικράς Ασίας αγιορείτη Γέροντα και αγίου. Είμαι σίγουρος, επίσης, πως το ιδιαίτερα αξιόλογο αυτό έργο βοήθησε να γίνει πιο γνωστός ο άγιος Ιερώνυμος και τελικά να γίνει και η επίσημη αγιοκατάταξη του από το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο.

Όσον αφορά την συγγραφή πνευματικών βιβλίων πάει το μυαλό μου στον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο που κι αυτός αγωνίστηκε στο επίπονο και μονήρες άθλημα της συγγραφής και ιδιαίτερα στην ερμηνεία των κειμένων της Αγίας Γραφής. Ποιος, λοιπόν, μπορεί να ξεχάσει την θαυμαστή οπτασία που αντίκρισε ο διάκονος Πρόκλος, μαθητής του αγίου Ιωάννη και αργότερα και ο ίδιος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, αλλά και άγιος; Δηλαδή, τον Απόστολο Παύλο να μιλά στο αριστερό αυτί του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου την ώρα που έγραφε την ερμηνεία των Επιστολών του!

Κάτι που μας αποκαλύπτει πως ο άγιος Ιωάννης δεν έγραφε, αλλά συν-έγραφε! (Και αυτό πρόκειται και για παρηγοριά και για χαρά, γιατί όχι και πανηγύρι! Συγγραφικό, ψυχικό, καρδιακό)!

Και πόσο θαυμαστά και χαριτωμένα μαρτυρείται και διασώζεται το γεγονός της συνεργασίας των δύο αγίων Ιωάννου και Παύλου μέχρι σήμερα με την διατήρηση αδιάφθορου του δέρματος της κεφαλής του αγίου Ιωάννου και του αριστερού του αυτιού!

Όλα αυτά που αναφέραμε πιο πάνω, με κάνουν να πιστεύω, πως ο ίδιος ο πολυγραφότατος αγιορείτης, γέροντας Μωυσής κατά την δική του εκτέλεση του μονήρους διακονήματος και εργοχείρου του διασκέδασε την πλήξη που διακατέχει συνήθως τους γραφιάδες και γλέντησε πνευματικά με κάθε έργο του!

Συγχρόνως ψυχαγωγήθηκε με την στενή σχέση, επαφή και συνομιλία μεταξύ των ζώντων και κεκοιμημένων Γερόντων και Αγίων των οποίων έγραψε τον βίο και την πολιτεία τους! Έτσι, άνετα, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως ο ακαταπόνητος γραφέας των πολυαρίθμων σελίδων πατήρ Μωυσής δεν ήταν ένας ακόμη μονήρης γραφιάς, αλλά ένας συγγραφέας με την έννοια του συν-γραφέας.

Και σύμφωνα με τις μοναστικές του υποσχέσεις που έδωσε κατά την κουρά του ως μοναχός, συγγραφέας και συν-γραφέας: των αγίων, της Υπεραγίας Θεοτόκου και του Τριαδικού Θεού συνεργούντων!

Έτσι και εμείς διασκεδάζουμε με τα βιβλία του την προσωπική μας πλήξη και ακηδία μας, ενώ συγχρόνως ψυχαγωγούμαστε πνευματικά! Μοιάζει να φρόντισε για μας!

Δεν τον ξεχνούμε, γιατί δεν μας ξεχνά!
Τον ευχαριστούμε, τον ευγνωμονούμε!
Να έχουμε την ευχή του!

Και τον παρακαλούμε θερμά, να έρχεται να μας μιλά στο αυτί όταν γράφουμε!